علی اکبر حاج مومنی مدیر روابط عمومی و امور بین الملل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، از تصویب و تائید برنامه میان مدت "بهبود و توسعه نهاد کتابخانه های عمومی" توسط وزیر ارشاد خبر داد و گفت: وزیر ارشاد این برنامه را مورد تائید قرار داد و حکم تائیدیه را پرویز کرمی مدیرکل دفتر وزارتی ارشاد در تاریخ 86.11.28 و طی نامه شماره 1.33653 به نهاد کتابخانه های عمومی ابلاغ کرد.
این برنامه که از تاریخ 86.7.1 لازم الاجرا بوده و اجرای آن باید تا پایان برنامه توسعه چهارم کشور یعنی 88.12.29 ادامه یابد، مشتمل است بر 11 فصل با عناوین: توسعه فیزیکی کتابخانه های عمومی، بهبود و توسعه تجهیزات کتابخانه های عمومی، افزایش کتاب و بهبود انتخاب آن، توسعه و ارتقای نیروی انسانی و بهره وری، ارائه خدمات اینترنتی، ایجاد شبکه کتابخانه های عمومی و توسعه نرم افزاری، ایجاد کتابخانه عمومی دیجیتال کشور، توسعه فرهنگ کتابخوانی، تقویت جایگاه ساختاری نهاد، افزایش اعضای کتابخانه های عمومی و ارتقای سطح مشارکتهای مردمی.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد، در بخش توسعه فیزیکی کتابخانه های عمومی، متراژ سرانه کتابخانه های عمومی کشور که در حال حاضر به ازای هر 100 نفر یک متر مربع است باید در پایان برنامه توسعه به ازای هر 100 نفر به دو متر مربع برسد، برنامه جامع توسعه کتابخانه های عمومی با افق سال 1404 و همچنین نقشه های تیپ کتابخانه های عمومی استاندارد مطالعه و طراحی شود، فضای کتابخانه ها نیز به عنوان زیرساخت ضروری در نقشه های شهرها، شهرهای جدید و مجتمع های بزرگ مسکونی طراحی شود. مکان کتابخانه های عمومی بر اساس برنامه جامع (افق 1404) تعیین شود. کتابخانه های عمومی موجود تعمیرات و بهسازی شود. تعداد کتابخانه های روستایی از 312 به 1800 واحد افزایش یابد. تعداد کتابخانه های عمومی از 1288 واحد به 1800 واحد - با اولویت ایجاد کتابخانه در 192 شهر فاقد کتابخانه در کشور - افزایش یابد. در برنامه توسعه 3938 کتابخانه هدف گذاری شده است. همچنین کتابخانه های مرکزی استان های کشور باید از 2 به 15واحد افزایش یابد (در برنامه توسعه 30 کتابخانه مرکزی هدف گذاری شده است). بر اساس این بخش از برنامه باید زمینه سازی و طراحی های لازم برای ایجاد کتابخانه های عمومی در شهرستانها انجام شود. بر این اساس باید 35 کتابخانه مرکزی در شهرستانهای کشور (حدود 10 درصد شهرستانهای کشور) ساخته شود و 60 کتابخانه موجود هم با انجام بهسازی به کتابخانه های استاندارد تبدیل شود. همچنین طراحی و ساخت یک کتابخانه هوشمند بدون کتابدار از جمله اهداف این برنامه در این بخش است.
در بخش بهبود و توسعه تجهیزات کتابخانه های عمومی، استانداردسازی تجهیزات کتابخانه ای، جایگزینی تجهیزات فرسوده با تجهیزات استاندارد، تامین تجهیزات مورد نیاز کتابخانه های جدید، استانداردسازی سایر تجهیزات و منابع دیداری و شنیداری، سامان دهی، وجین و نوسازی منابع دیداری و شنیداری، طراحی برنامه توسعه تجهیزات و منابع دیداری و شنیداری مورد نیاز کتابخانه های عمومی، استانداردسازی رایانه های مورد نیاز و نیز تامین رایانه های موردنیاز کتابخانه های عمومی پیش بینی شده است.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد در بخش افزایش تعداد کتاب در کتابخانه های عمومی و روش بهبود انتخاب آن، در حال حاضر سرانه کتاب به ازای هر نفر 0.2 جلد کتاب است که مطابق برنامه توسعه چهارم این میزان باید به ازای هر نفر به 8/0 جلد کتاب برسد. افزایش تعداد کتاب های کتابخانه های عمومی از 16 میلیون جلد به 40 میلیون جلد از دیگر برنامه های نهاد است (در برنامه توسعه 57 میلیون جلد کتاب هدف گذاری شده است). همچنین ایجاد کمیته های تخصصی انتخاب کتاب، سامان دهی خرید کتاب براساس درخواست و نیاز اعضا، وجین کتاب در کتابخانه های عمومی، نوسازی کتابهای فرسوده، سامان دهی کتابهای کتابخانه های عمومی متناسب با ضوابط و شرایط فرهنگی منطقه، سامان دهی کتابهای خطی، چاپ سنگی و کمیاب، بازبینی و سامان دهی کتابهای موجود متناسب با اهداف کتابخانه های عمومی از دیگر اهداف هیئت امنا در این بخش است.
در بخش توسعه و ارتقای نیروی انسانی و ارتقای بهره وری، اصلاح ساختار سازمانی و تشکیلاتی نهاد، طراحی و بهبود آیین نامه ها، دستورالعملها و روشهای اداره، طراحی سیستم های نرم افزاری مورد نیاز، توجه اصلی به نظر مراجعان / کاربران برای ارزیابی کارکنان و مدیران کتابخانه ها، طراحی شاخصهای ارزیابی و عملکرد، طراحی سیستم های نظارتی و ارزیابی عملکرد، اصلاح و بهبود استانداردهای فنی و عملیاتی متناسب مولفه های فرهنگی ایرانی، طراحی نظام جامع آموزش نیروی انسانی، طراحی سیستم جامع نیروی انسانی (جذب، آموزش، ارتقا و پایان خدمت) و نیز طراحی و عملیاتی نمودن نظام پیشنهادات از مدیران، کارکنان، اعضا و مراجعان پیش بینی شده است.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد در بخش ارائه خدمت اینترنتی در کتابخانه های عمومی، طراحی سیستم ارائه خدمت اینترنتی در کتابخانه های عمومی، طراحی سیستم اینترانت داخلی کتابخانه های عمومی، ارائه خدمات اینترنتی به نحوی که در سال 1388 سه میلیون ساعت خدمات اینترنتی از طریق کتابخانه های عمومی ارائه شود، تامین پهنای باند مورد نیاز خدمات اینترنتی و نیز توسعه بانک اطلاعاتی نمایه پیش بینی شده است.
در بخش ایجاد شبکه کتابخانه های عمومی و توسعه نرم افزاری، طراحی و ایجاد شبکه اختصاصی مخابراتی بین کتابخانه های عمومی کشور برای زمینه سازی ارائه خدمات اینترنتی و سایر خدمات انتقال صوت، تصویر، اطلاعات، عملیاتی نمودن طرح جامع فن آوری اطلاعات، طراحی و عملیاتی نمودن کارت عضویت هوشمند و طراحی و عملیاتی نمودن سیستم مکانیزه کتاب RFID نیز پیش بینی شده است.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد در بخش ایجاد کتابخانه عمومی دیجیتال کشور، طراحی، ایجاد و راه اندازی کتابخانه عمومی دیجیتال کشور، در اینترانت داخلی نهاد که برای تمام ایرانیان و فارسی زبانان قابل بهره برداری خواهد بود، پیش بینی شده است که در تحقق این امر از مشارکت همه حوزه های مرتبط خصوصا کتابخانه ملی استفاده خواهد شد.
در بخش توسعه فرهنگ کتابخوانی، انجام پژوهشهای "آسیب شناسی کتابخوانی"، تدوین برنامه توسعه فرهنگ کتابخوانی در چهارچوب وظایف و تکالیف نهاد، طراحی شاخصهای اندازه گیری کتابخوانی در کشور، بررسی سالانه میزان کتابخوانی در کشور، طراحی برنامه های تبلیغی برای گسترش کتابخوانی، به خصوص کتابخوانی مفید، مشارکت با آموزش و پرورش در توسعه و ایجاد کتابخانه های عمومی مدارس و تقویت فرهنگ کتابخوانی میان قشر دانش آموز، تلاش در توسعه کتابخانه های مساجد با کمک نهادهای مربوط و تقویت فرهنگ کتابخوانی میان مسجدی ها، تلاش برای ایجاد و توسعه کتابخانه های عمومی در کارخانجات، پایانه ها، مترو، اتوبوس، قطار، هواپیما و...، ایجاد و توسعه کتابخانه های عمومی سیار شهری و روستایی، توسعه انتشارات نهاد، توسعه برنامه های فرهنگی و علمی با هدف توسعه فرهنگ کتابخوانی و نیز طراحی برنامه ایجاد بخش های تخصصی در برخی از کتابخانه های عمومی متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی منطقه پیش بینی شده است.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد در بخش تقویت جایگاه ساختاری نهاد، سامان دهی و ارتقای جایگاه نهاد در نظام اداری کشور، زمینه سازی برای حضور نهاد در شوراها و کمیته های تصمیم سازی و تصمیم گیری ملی، استانی و شهرستانی، حل مشکلات حقوقی و اداری با دستگاه های فرهنگی و اجتماعی کشور و نیز ارتقای سطح مدیریتهای ستادی، استانی و منطقه ای نهاد پیش بینی شده است.
در بخش افزایش اعضای کتابخانه های عمومی، افزایش تعداد اعضای کتابخانه های عمومی از تعداد یک میلیون نفر فعلی به سه میلیون نفر تا پایان برنامه توسعه چهارم، برنامه ریزی برای توسعه اعضا میان همه اقشار، مشاغل و سنین، برنامه ریزی برای توسعه اعضا میان معلولان اعم از ناشنوایان و کم شنوایان، نابینایان، معلولان جسمی و حرکتی و... و نیز برنامه ریزی برای توسعه اعضا میان افراد کهنسال و افرادی که امکان حضور در کتابخانه های عمومی را ندارند و ارائه خدمات متناسب با شرایط آنان پیش بینی شده است.
بر اساس برنامه مصوب هیئت امنای نهاد در بخش ارتقای سطح مشارکتهای مردمی، طراحی و ایجاد انجمن خیرین کتابخانه ساز در سطح ملی، استانی و شهرستانی و حمایت از آنان، اصلاح شیوه نامه تاسیس و اداره کتابخانه های مشارکتی، حمایت از افراد و تشکلهایی که مبادرت به ایجاد و اداره کتابخانه های عمومی می نمایند و نیز طراحی و حمایت از تشکلهای مردمی برای توسعه فرهنگ کتابخوانی خصوصا کتابخوانی مفید پیش بینی شده است.
نظر شما