پیام‌نما

وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا * * * و حقّ خویشاوندان و حقّ تهیدست و از راه مانده را بپرداز، و هیچ گونه اسراف و ولخرجی مکن.* * * ز مسكين بكن دستگيرى تو چند / بده حق ابن السبيل نژند

۸ اسفند ۱۳۸۶، ۹:۲۸

اعلام حضور در سینمای ایران؛ مرور کارنامه خسرو ملکان

اعلام حضور در سینمای ایران؛ مرور کارنامه خسرو ملکان

در کارنامه خسرو ملکان که فیلم سینمایی "مادرزن سلام" را پس از 10 سال وقفه ساخته و اکران کرده، کمتر مولفه ساختاری و مضمونی خاص به چشم می‌خورد؛ فیلمسازی که به نظر می‌آید اعلام حضور از دغدغه‌های متنی و فرامتنی برایش مهمتر است.

به گزارش خبرنگار مهر، ملکان فیلمسازی را از سال 53 با ساخت فیلم کوتاه "بازگشت" آغاز کرد و سال 62 با ساخت "زخمه" وارد سینمای حرفه‌ای شد. در کارنامه کارگردانی او هفت فیلم ثبت شده که فیلمنامه همه آنها را هم خودش نوشته است. هر چند مهجور ماندن آثار و اکران بی‌سر و صدا چند اثر اخیر ملکان از عواملی است که به دور ماندن او از جریان عمومی سینمای ایران کمک کرده است.



مادرزن سلام

"زخمه" محصول 62 است. قصه سیاه زندگی یک مطرب روحوضی که پس از انقلاب بازارش کساد شده و همسر و فرزندش را به اعتیاد کشانده است. فیلم بیش از وامداری به مضامین محدود سینمای ایران در دهه 60 به نوعی انعکاس مضامین سینمای قبل انقلاب از فیلتر این دهه است. فیلمی که این بار از زاویه بازماندگان فرهنگ قبل از انقلاب به آسیب‌شناسی این قشر در فضای پس از انقلاب و معضل اعتیاد می‌پردازد و البته به مخاطب و گیشه هم باج نمی‌دهد تا تلخی و سیاهی فیلم تا پایان تلطیف نشود.

"شب‌شکن" را ملکان سال 63 ساخت. فیلمی که اعتیاد و قاچاق را به عنوان محور اصلی مد نظر دارد و نکته برجسته در این میان موضعگیری‌های سیاسی نه‌چندان پررنگ فیلمساز است که در حاشیه قرار می‌گیرد و در دهه سیاست‌زده سینمای ایران به چشم می‌آید. ملکان ترجیح می‌دهد بیشتر به جای بزرگنمایی بستر و فضای موجود به جزئیات قصه و احوال شخصیت‌ها بپردازد. گرچه انتخاب رزمنده جانباز که قهرمان اصلی را به ترک اعتیاد دعوت می‌کند، اندکی این موضعگیری را تلطیف کرده است.

"زمزمه" محصول سال 66 با فیلمنامه مشترک ملکان و محمدعلی معصوم‌دوست است. جنبش‌هایی دانشجویی قبل از انقلاب و درگیری‌های میان دو جناح سیاسی، مضمون آشنای فیلم‌هایی ایرانی دهه 60 بود که به فیلم‌های ملکان وارد شد. هر چند در این میان تلاش شده با قرار دادن کاراکتر پدر یکی از جوانان معترض در مقام استوار شهربانی به گونه ای تداخل و تعاملات بیشتری از برخورد آدم‌های اصلی و جناح‌ها مد نظر قرار بگیرد.

"طوبی" در سال 67 ساخته شد و نسبت به آثار دهه 60 فیلمساز بیش از بقیه در ذهن مخاطب باقی مانده است. محوریت قاچاق مواد مخدر این بار مسئله اصلی فیلم را بدل به فروش دختربچه‌ای به خانواده تهرانی می‌کند و در این میان تلاش یک مادر برای پیدا کردن کودکش، به گونه ای مولفه‌های ملودراماتیک فیلم را پررنگتر می‌کند.

حضور پروانه معصومی، افسانه بایگان و ایرج راد که از بازیگران مطرح و حرفه‌ای این دهه بودند در نقش‌های اصلی فیلم، از نقاط قوت کار بود که شرایطی فراهم آورد تا "طوبی" خوب دیده شود و در عین حال فیلم با فاصله گرفتن از نقطه نظرات سیاسی، به نوعی اجتماع و شرایط را در طراحی شرایط بحرانی فیلم مد نظر قرار دهد.

"تماس" محصول سال 68 است. فیلمی درباره چند اتفاق تصادفی که ریشه‌های محکم ندارند و تنها به واسطه نوع چینش نویسنده کنار هم قرار گرفته‌اند تا به اصطلاح بحران در بخش میانی فیلم خلق شود. چند تصادف و آتش‌سوزی و مزاحمت بی‌اساس که هیچ نخ تسبیحی نمی‌تواند آنها را کنار هم پیوند دهد؛ مگر منطقی که فیلمساز برای کنار هم قرار گرفتن آنها طراحی کرده است!

"عروسی مهتاب" سال 75 پس از هفت سال وقفه در کارنامه ملکان ثبت شد. فیلمی که از ترسیم حادثه‌های تو در تو برای گرفتن پتانسیل بخش میانی بهره برده و از همان ابتدا با انتخاب موقعیت یک عروس که در شب عروسی در جستجوی داماد است، به وجه حادثه سازی صحه می گذارد.

ولی در ادامه نه تنها نمی‌تواند این موقعیت اولیه را بدل به جستجوی دراماتیک کند بلکه با اتقاقات خلق‌الساعه ماجرا را پیش می‌برد تا جایی که باز هم قاچاق مواد مخدر، گروگانگیری و ... به کمک می‌آید تا پرونده این فیلم بسته شود. در انتها این سئوال در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد که اهمیت ساخته شدن چنین فیلمی پس از هفت سال وقفه برای ملکان چه بوده است؟ صرفاً یک اعلام حضور یا چیزی دیگر؟

"مادرزن سلام" سال 85 این بار پس از وقفه‌ای 10 ساله با فیلمنامه‌ای از خود ملکان ساخته شد. این فیلم کمدی قصه مردی سنتی است که پس از ازدواج ناموفق دختر اول خود تصمیم می‌گیرد برای ازدواج دو دختر دیگرش شرایطی قائل شود. او شرایط خود را به شکل بخشنامه روی کاغذ می‌آورد و از خواستگارها می‌خواهد طبق مفاد مندرج، پا پیش بگذارند.

فتحعلی اویسی، فرزانه کابلی، مریم امیرجلالی، محسن قاضی مرادی و نفیسه روشن بازیگران، فرج حیدری مدیر فیلمبرداری، منیژه حکمت مدیر تولید، کامران قدکچیان تدوینگر، شهریار کلهر طراح صحنه و لباس و مسعود افشار طراح چهره‌پردازی فیلم هستند که از سه‌شنبه 23 بهمن در سینماها اکران شده است.

کد خبر 646383

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha