دکتر محمد علی آذرشب استاد دانشگاه تهران و رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب در گفتگو با خبرنگار مهر یادآور شد: انسان از دو عنصر گل و دم خدایی تشکیل شده که همان دم خدایی انسان را انسان کرده و هر انسانی در هر زمان و مکانی از این دم خدایی برخوردار بوده و این دم همان است که انسان را به سوی معنویت سوق می دهد تا از چارچوبهای حصار مادی رهایی یافته و به سمت مطلق حرکت کند.
وی افزود: معنویت رفتن به سمت ایده آل ها و کمال مطلق است و در تمام ادیان و مذاهب وجود دارد و حتی مکاتبی که به خداوند ایمان ندارند به نوعی تلاش کرده اند جنبه معنویت و آرمانی را در اعتقادات خود قرار دهند.
آذرشب آرمان مطلق را همان خداوند دانست و با استناد به قرآن گفت: در قرآن از این آرمان مطلق به عنوان مثل اعلی یاد شده و این آرمان خواهی همان معنویت است که انسان تشنه آن است.
استاد دانشگاه تهران تأکید کرد : اگر این معنویت راه صحیحی به خود نگیرد تبدیل به سراب خواهد شد. انبیا درجه انسان را به سمت آرمان معنویت صحیح هدایت کرده اند تا انسان راه سراب را در پیش نگیرد. از آنجا که انسان به دنبال معنویت است باید سیراب شود در غیر این صورت به سراب می رود، همانطور که در قرآن هم اشاره شده آنهایی که از راه خدا جدا می شوند به راهی می روند که شبیه سراب است.
وی تصریح کرد: تمام انسانها تشنه معنویت هستند و اگر به درستی راهنمایی نشوند به سمت آرمان سرابی می روند. اما بشر باید براساس معنویت صحیح حرکت کند، حرکتی که در چارچوب تمام ادیان در تمام زمانها وجود داشته و آغازی برای پایه تفاهم سازنده میان کل بشر است که می تواند به صلح و همزیستی مسالمت آمیز منتهی شود.
وی تقویت معنویت را تقویت آرمان گرایی و مثل اعلی خواهی دانست که می تواند چارچوبی برای جمع شدن کل بشریت باشد.
محمد علی آذرشب مکتب اسلام را داری تزکامل و متناسب با فطرت انسان توصیف کرد و اظهار داشت: مکتب اسلام می تواند انسانها را به نوعی گردهم آورد که آنها به راه اشتباه نروند. تمام مشکلات و تنشهای دنیای معاصر از معنویت نیست بلکه از جنبه های مادی است که همواره تضاد داشته و با فطرت انسان سازگاری ندارد و تنها عاملی که می تواند بشریت را گردهم جمع کند معنویت است اما گاهاً مادیات نیز می تواند عامل جمع کردن بشر به صورت موقت باشد که این گردهمایی براساس تأمین منافع مشترک صورت می گیرد و آنگاه که منافع مشترک به خطر افتاد آن جمع پاشیده خواهد شد.
رئیس مرکز مطالعات فرهنگی ایران تأکید کرد: تقویت معنویت در دنیای معاصر باید با زبان روز صورت گیرد همانطور که قرآن می فرماید مردم را با حکمت دعوت کنید، این حکمت همان مقتضیات زبان روز است. خوشبخانه در فرهنگ اسلامی - ایرانی چشمه سرشاری به نام عرفان اسلامی است که این عرفان در هر زمان و مکانی می تواند مطرح شود.
وی به عنوان نمونه به آثار مولانا اشاره کرد و گفت: مولانا صدها سال پیش در چارچوب عرفان اسلامی آثاری ارائه کرده که امروز به اثر پرفروش اروپا تبدیل شده، این آثار دارای ویژگی های خاصی است که انسان می تواند در هر زمان و مکانی از آن استفاده کند و من اعتقاد دارم که این امر به جاویدان بودن آثار ادبی ارتباط دارد.
دکتر آذرشب استدلال کرد: می توان از عرفان اسلامی برای اشاعه معنویت و آرمان خواهی در سراسر جهان استفاده کرد و جمهوری اسلامی ایران پرچم دار این امر باشد.
نظر شما