دلايل توقف امضاي توافقنامه مشاركت ميان اتحاديه اروپايي و سوريه

به گزارش خبرگزاري مهر ، بحران سلاح هاي كشتار جمعي ميان سوريه و اتحاديه اروپايي ناشي از استراتژي جديدي است كه كشورهاي اروپايي با هماهنگي با آمريكا در پيش گرفته اند، و هدف آن در اين مرحله ملزم كردن سوريه به امضاي توافقنامه ها و قبول تعهدات مشخص است كه در عمل منجر به عاري شدن اين كشور از سلاح هاي كشتار جمعي و موشك هاي دوربرد زمين به زمين كه قادر است اهداف را در عمق اسراييل هدف قراردهد، شود.
 اين فشارها بدون هرگونه فشار مشابه بر اسراييل و وادار كردن اين رژيم به اقدام مشابه صورت مي گيرد، در حالي كه سوريه هنوز با اسراييل صلح نكرده است زيرا اسراييل جولان سوريه را بيش از دو دهه است كه همچنان در اشغال خود دارد.
موافقت با بند مربوط به سلاح هاي كشتار جمعي بهايي است كه دمشق بايد در ازاي گسترش همكاري هاي اروپا با اين كشوربپردازد تا قرارداد همكاري مشترك اروپايي سوري امضا و روابط طرفين توسعه وگسترش يابد.
اين بحران مهم در حال حاضرمحور تماس ها در سطح بلندپايه ميان مسوولين سوري و مسوولين اروپايي و در راس آن ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه و توني بلر نخست وزير انگليس و گردهارد شرودر صدراعظم آلمان است.
اروپا مهمترين شريك تجاري سوريه در تمام سطوح است و اين كشور روابط عميقي با آمريكا ندارد.
منابع بلندپايه ديپلماتيك اروپايي داستان واقعي اين بحران مهم را كه در مضمون آن عامل فشار اروپايي جديد بر ضد مسوولين سوريه را علاوه بر فشارهاي هدفمند آمريكا براي ايجاد تغييرات اساسي در گرايش و رويكرد حكومت بشار اسد رئيس جمهور سوريه و سياست هايش در قبال تعدادي از مسائل منطقه اي مي دانند، شرح داده اند.
داستان از آن جا شروع شد كه اتحاديه اروپايي در نشست سران در ماه ژوئن 2003 با هماهنگي و مشورت با دولت بوش، استراتژي جديد را براي مقابله با خطر انتشار سلاح هاي كشتار جمعي در خاورميانه و مناطق ديگر جهان اتخاذ كردند كه در يكي از موارد آن آمده است: كشورهاي اروپايي تعهد مي دهند به عنوان بخشي از اين استراتژي از امضاي هرگونه تفاهم نامه همكاري مشترك با هر كشور عربي يا غير عربي در صورتي كه آن دولت با وارد كردن بند ويژه سلاح هاي كشتار جمعي در توافقنامه مشاركت و همكاري كه در عمل كشور مربوطه را ملزم به عدم داشتن سلاح هاي كشتار جمعي از هر نوع و برچيدن آنها در صورتي كه پيش از امضاي اين توافقنامه داشته ، خودداري كنند.
لذا بند سلاح هاي كشتار جمعي بخش اساسي هر گونه توافقنامه مشاركت است كه امضاي آن ميان اتحاديه اروپايي و بين هر كشور عربي يا غير عرب صورت مي گيرد.
در حالي كه اين استراتژي جديد از سوي كشورهاي اروپايي مورد تصويب و تاييد قرار گرفت،  سوريه و كميسارياي اروپا در مورد تمام بندهاي مشاركت سوري اروپايي از جمله بندهاي مربوط به احترام به حقوق بشر، تقويت دمكراسي و فضاي باز سياسي و اصلاحات اقتصادي و توسعه آن در سوريه به تفاهم رسيدند.
 مسوولين سوري انعطاف غير منتظره بالايي در قبال اين درخواست هاي اروپايي ها از خود نشان دادند آنهاحق داشتند زيرا امضاي توافقنامه مشاركت را باعت تقويت همكاري اقتصادي و تجاري با كشورهاي اروپايي و جذب سرمايه هاي اروپايي و كمك هاي علمي و فني به سوريه و در نتيجه عامل بهبود عملكرد بخش هاي اقتصادي و بهبود وضع آنها مي دانند قرار بود كه امضاي توافقنامه مشاركت و همكاري ميان سوريه و اروپا در دهه اول ماه دسامبر گذشته (آذر 82) امضا شود و پس از آن بشار اسد رئيس جمهور سوريه به بروكسل مقر اتحاديه اروپايي و استراسبورگ مقر پارلمان اروپايي و پاريس سفر كند.
اما در اوايل دسامبر گذشته مسوولين اروپايي به حكومت سوريه اطلاع دادند كه امضاي اين توافقنامه تنها در صورتي امكان دارد كه بند مربوط به سلاح هاي كشتار جمعي در آن درج شود  كه بر خطرناك بودن گسترش سلاح هاي كشتار جمعي تاكيد كرده و سوريه به موجب اين بند متعهد مي شود كه در مقابله با سلاح هاي كشتار جمعي و وسائل تضمين كننده براي نابودي آنها از طريق اجراي كامل تعهدات ناشي از توافقات خلع سلاح بين المللي و عدم گسترش سلاح هاي كشتار جمعي و ديگر تعهدات مربوطه اقدام كند.
اين منابع فاش كردند كه كشورهاي اروپايي از سوريه مي خواهند به طور مشخص اقدامات اساسي ذير كه با قبول بند سلاح هاي كشتار جمعي در توافقنامه مشاركت درج شده، انجام دهد:
1- اينكه سوريه معاهده منع داشتن و گسترش سلاح هاي شيميايي را امضا كند، انگليس و آلمان بر اين مساله خيلي پافشاري مي كنند، زيرا اين دو كشور مدعي وجود اطلاعاتي در مورد وجود مقادير زيادي از سلاح هاي شيميايي هستند كه مي تواند از طريق موشك هاي زمين به زمين سوريه اهداف سراسر اسراييل را هدف قرار دهد.
2- اينكه سوريه پروتكل الحاقي منع گسترش سلاح هاي هسته اي را امضا كند.
3- ايكه سوريه معاهده منع داشتن و توليد سلاح هاي ميكربي را امضا كرده و بر اجراي آن تعهد دهد.
4- اينكه سوريه به معاهده لاهه در مورد منع داشتن و گسترش موشك هاي ميان برد و دور برد زمين به زميني كه سوريه مقادير زيادي از آن را بنا به ادعاي اروپايي ها در اختيار دارند، ملتزم و متعهد شود.
5- اينكه سوريه تعهد دهد كه تمام اين توافقات و معاهده ها را در عمل به طور كامل و سازنده اجرا كند و در مرحله بعدي به بازرسان بين المللي اجازه دهد از پايگاه ها و تاسيساتش براي اطمينان يافتن از نبود اين سلاح ها يا آغاز عمليات نابودي اين سلاح ها بازديد كنند.
6- طرفين سوري و اروپايي در عمل متعهد مي شوند تا به طور برابر و يكسان براي تبديل منطقه خاورميانه به منطقه عاري از سلاح هاي كشتار جمعي تلاش كنند.
منابع اروپايي تاكيد كردند كه سوريه اولين كشوري است كه اين استراتژي اروپايي سختگيرانه جديد بر ضد اين كشور اعمال مي شود.
اما واكنش سوريه به اين استراتژي سخت اروپايي و دادن تعهد در زمينه نابودي سلاح هاي كشتار جمعي چيست؟
سوريه با وارد كردن بند مربوط به سلاح هاي كشتار جمعي به متن توافقنامه مشاركت خود با اروپا مخالفت كرده است  وهمين مخالفت عامل امضا نشدن اين توافقنامه تا كنون بوده است.
موضع سوريه ناشي از اين است كه به طور رسمي داشتن سلاح هاي كشتار جمعي را رد مي كند و معتقد است قبول اين بند به منزله اعتراف ضمني اين كشور به وجود چنين سلاح هايي در خاك خود است كما اينكه سوريه مي خواهد اسراييل و تمام كشورهاي خاورميانه از اين سلاح ها خلع شوند نه فقط يك كشور عربي .
مسوولين فرانسوي به سوريه توصيه كرده اند تا با قبول بند مربوط به سلاح هاي كشتار جمعي توافقنامه مشاركت را امضا كند پيش از ماه مي (ارديبهشت) زيرا در آن هنگام با پيوستن 10 كشور اروپايي ديگر به اتحاديه اروپايي تركيب اين سازمان به 25 كشور افزايش مي يابد، به خاطر اينكه تمام اين 10 كشور به طور كامل طرفدار آمريكا هستند.
عبدالحليم خدام معاون رئيس جمهور سوريه فردا سه شنبه در پاريس با ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه و مسوولان بلندپايه اين كشور  در  مورد اين مساله مهم به بحث و تبادل نظر خواهد پرداخت.