به گزارش خبرنگار مهر، جشن 22 سالگی سینمای کودک و نوجوان در شرایطی بپا داشته می‌شود که همه شواهد و قرائن حاکی از رکود و سکون این گونه سینمایی است. نگاهی به فیلمهای کودک و نوجوان که در طول یک سینمایی اکران می‌شوند، صحت این ادعا را تأیید می‌کند که این آثار و نیاز مخاطبان گسترده‌اش جایی در چرخه اقتصاد سینمای کشور ندارند.
جشنواره فیلم کودک و نوجوان غیر کاربردی است
اگر جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان را به نوعی مبدأ و مقصد سال سینمایی برای این آثار محسوب کنیم، همه نشانه‌ها حکم به غیر کاربردی بودن این جشنواره می‌دهند. جشنواره‌ای که به نظر می‌آید جایگاهی را که باید پس از گذر 22 سال به دست نیاورده است.
جشنواره فیلم کودک و نوجوان تأثیرگذار نیست
اگر رسالت یک جشنواره را جریان سازی، افزایش توجه و رویکرد به یک مضمون خاص، ارزشگذاری به مخاطب و بیش از هر چیز بالا بردن تولیدات یک گونه سینمایی خاص بدانیم باید گفت که جشنواره کودک در شکل حاضر نقشی تأثیرگذار در بهبود وضعیت این سینما و خروج از بحران ندارد و به نظر هم نمی‌آید با نگاه حاکم بر آن در آینده نزدیک بتواند به چنین جایگاهی نزدیک شود.
در این میان فیلمسازانی که آثارشان در بخش مسابقه فیلمهای بلند سینمایی حضور دارد، در ارزیابی‌های خود جایگاه این جشنواره و افق پیشروی سینمای کودک را مورد نقد و تحلیل قرار دادند. بخصوص با توجه به این نکته که از 9 فیلم معرفی شده برای حضور در این بخش، چهار فیلم در جشنواره بیست و ششم فجر به نمایش درآمدند.
جشنواره ای " درباره کودک" نه " برای کودک"
از وجه مخاطب شناسی نیز اکثریت با فیلمهای "درباره کودک" است که قهرمان کودک / نوجوان را بهانه‌ای برای به تصویر درآمدن قصه‌ای از نگاه بزرگسالان قرار داده‌اند. کمبود و در واقع نبود فیلمهای "برای کودک" که برای سرگرمی این گروه سنی ساخته شوند، از دیگر معضلاتی است که در جشنواره بیست و دوم پررنگ‌تر شده است.
فریدون حسن‌پور که فیلمش "نشانی" در جشنواره فجر به نمایش درآمده و به بخش مسابقه جشنواره کودک هم راه پیدا کرده، احیاء سینمای کودک و نوجوان را منوط به تجلی اراده ملی در یک سطح وسیع فرهنگی دانسته است. او ضمن تأکید بر تفکیک سینمای کودک از نوجوان، کم بودن بودجه تخصیصی به فیلمهای کودک را از عوامل مهجور ماندن این گونه سینمایی ذکر کرد.
ابراهیم فروزش که دو فیلم "هامون و دریا" و "دوست داشتن" را در بخش مسابقه جشنواره کودک دارد، مرزبندی میان سینمای "برای کودک" و "درباره کودک" را از عوامل مشکل‌ساز در فیلمسازی کودک دانست. وی همچنین نبود برنامه‌ریزی و سیاستگذاری مناسب و فقدان حمایت‌های مالی را از عوامل رکود این سینما دانست و حضور 9 فیلم بلند در زمینه کودک را همچنان امیدوارانه توصیف کرد.
فرزاد موتمن که فیلمش "جعبه موسیقی" در جشنواره فجر به نمایش درآمده و به بخش مسابقه جشنواره کودک هم راه پیدا کرده، حضور پررنگ تلویزیون را در عرصه تولید و نمایش فیلمهای کودک و نوجوان از راههای بهبود شرایط موجود در این عرصه ذکر کرد. موتمن با توجه به اینکه فیلمش را اثری برای نوجوانان می‌داند، شرایط حاکم بر سینمای کودک را طبیعی و مرتبط با گیشه نامناسب و به تبع آن بی‌علاقگی سینمادار و تهیه کننده به ساخت این آثار دانست.
فیلمهای کودک با معظل اکران روبه رو هستند
محمدابراهیم معیری که فیلمش "کتونی سفید" در جشنواره فجر به نمایش درآمده و به بخش مسابقه جشنواره کودک هم راه پیدا کرده، خواستار تلفیق سینمای کودک با سینمای خانواده شد و معضل اکران را بزرگترین دلسردی فیلمسازان این حوزه دانست. معیری دستیابی به تکنولوزی روز و همیاری بخش دولتی را لازم دانست تا شاهد رونق سینمای کودک باشیم.
وی همچنین جایگاه جشنواره فیلم کودک و نوجوان را مهم دانست و نقش داوران را در نزدیک شدن به سلایق مخاطب کودک و نوجوان از عوامل افزایش توجه کودکان و نوجوانان به این آثار قلمداد کرد. معیری تدارک مجموعه‌ای از فیلمنامه خوب، کارگردانی حرفه‌ای، دسترسی به تکنولوژی روز دنیا و ... را برای نزدیک شدن به سلیقه این گروه سنی مخاطب لازم دانست.
فیلمسازان از دنیای کودکی بی اطلاع هستند
عباس رافعی که فیلمش "گراناز" در روزهای نزدیک به آغاز جشنواره به بخش مسابقه سینمای ایران افزوده شد، یکی از مشکلات سینمای کودک را دوری فیلمسازان از دنیای کودکان و بی‌اطلاعی آنها از نیازهای امروز کودکان و نوجوانان دانست. وی مشخص بودن رده سنی مخاطب را مهم قلمداد کرد و کمرنگ شدن این سینما را تنها مرتبط به متولیان فرهنگی نکرد بلکه حضور کارگردان، نویسنده، تهیه‌کننده و حمایت دولتی را کنار یکدیگر باعث شکل‌گیری و ارتقاء این نوع سینما دانست.
ساخت فیلم آبرومند کودکانه بدون حمایت دولتی ناممکن است
علیرضا رزازیفر که فیلمش "مانا" در فهرست فیلمهای بخش مسابقه بلند سینمای ایران حضور دارد، ساخت فیلم آبرومند کودکانه را بدون پشتوانه و حمایت دولتی ناممکن دانست. وی حمایت نهادهایی چون معاونت سینمایی وزارت ارشاد، تلویزیون و... از این سینما را حیاتی توصیف کرد و تجربه و تبحر خاص برای موفقیت در ساخت آثار کودکانه را لازم دانست.
دوست داشتن
در واقع مولفه مشترک این اظهار نظرات را می‌توان لزوم حمایت دولتی از سینمای کم‌توان و بی‌رونق کودک دانست که هر یک به گونه‌ای این مهم را مورد توجه قرار داده‌اند. در این میان ارزشگذاری به مخاطب و مشخص بودن رده سنی مخاطبان یک فیلم و لحاظ کردن نیازهای هر گروه سنی در کنار احاطه به تکنولوژی روز از مهمترین عواملی ذکر شدند که می‌توانند رونق رفته را به سینمای کودک و نوجوان بازگردانند.
هر سال سینماگران، هنرمندان، فعالان و مسئولان حوزه سینمای کودک به بهانه جشنواره دور هم جمع می‌شوند، هر سال همین مباحث و تحلیل‌ها با کمی شدت و ضعف در آسیب شناسی این گونه سینمایی مطرح می‌شود، هر سال ... و هر سال کمیت فیلمهای سرگرم کننده برای این گروه سنی به تحلیل می‌رود و جای خود را به حجمه فیلمهای جدی و تلخ و واقعگرا می‌دهد که دنیای کودکان را در دایره بسته فیلم های "درباره کودک" به تصویر می‌کشند.
ای کاش فرصت‌هایی که از دست می‌رود، برای سینمای کودک و نوجوان و مخاطبانش قابل جبران قابل جبران باشد. بیست و دومین جشنواره بین‌المللی فیلمهای کودک و نوجوان از اول تا پنجم تیرماه در همدان برگزار می‌شود.
نظر شما