بحران اوستیای جنوبی؛ مداخلات فرامنطقه ای و سرسختی روسیه

درگیری ها و کشمکش های کنونی میان اوستیای جنوبی و گرجستان به سال 1920میلادی بازمی گردد، زمانی که کوشش استقلال طلبانه اوستیای جنوبی از گرجستان که یکی از جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی بود، منجر به کشته شدن هزاران نفر گردید. بعد از این که ارتش سرخ در سال 1921میلادی گرجستان را تصرف کرد، دولت شوروی در آوریل سال بعد از آن اعلام نمود که اوستیای جنوبی منطقه ای خودمختار در خاک گرجستان خواهد بود.

نزدیک به دو دهه کشمکش میان اوستیای جنوبی که ازسوی روسیه حمایت می شود و گرجستان که ازسوی غربی ها بویژه آمریکا پشیتبانی می گردد، تاکنون به جایی نرسیده و فقط و فقط افراد بی گناهی جان خود را در این راه از دست داده اند که ازجمله آنان می توان به کشته شدن اخیر چند غیرنظامی در مرزهای اوستیای جنوبی اشاره کرد.

در روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر تحرکات نظامی نیروهای پیاده و زره پوش های گرجی در نزدیکی مرزهای اوستیای جنوبی منتشر شده و باوجود رد این شایعات ازسوی وزارت دفاع گرجستان، اما روسیه در بیانیه ای سخت به قریب الوقوع بودن جنگی بین دو طرف هشدار داد.

ازسوی دیگر، آمریکا که سعی دارد سپر موشکی خود را در مناطق شرقی اروپا بویژه کشورهایی که در همسایگی روسیه قرار دارند توسعه دهد می تواند با توسل به گرجستان و تحریک شدن روس ها برای اعزام نیروهای نظامی خود به اوستیای جنوبی و مقابله با ارتش گرجستان، به نوعی حضور خود در شرق اروپا را توجیه کند.

بر اساس طرح ایالات متحده، یک ایستگاه رادار دفاع موشکی در جمهوری چک ساخته خواهد شد که همراه با ایستگاه موشک های بازدارنده در مجارستان، محافظت از کشورهای اروپایی را در مقابل حمله احتمالی موشکی به عهده گیرد. روسیه نیز به طرح استقرار نظام دفاع ضد موشکی توسط ایالات متحده اعتراض کرده است و آن را خطری بالقوه علیه امنیت ملی خود می داند.

اوکراین و گرجستان کشورهایی هستند که در صورت استقرار سپرهای موشکی آمریکا در این دو کشور، روسیه احساسی جز وجود یک سنگر دفاعی دشمن در خاک خود نخواهد داشت
 

ایالات متحده در ماه آوریل حمایت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را برای سیستم دفاع موشکی بدست آورد و این درحالی است که گرجستان نیز در تلاش برای پیوستن به این سازمان مهم و استراتژیک است.

از جمله کشورهایی که از لحاظ استراتژیک برای سپر موشکی آمریکا بسیار مهم است، اوکراین و گرجستان هستند که در واقع در صورت استقرار سپرهای موشکی آمریکا در این دو کشور، روسیه احساسی جز وجود یک سنگر دفاعی دشمن در خاک خود نخواهد داشت.

در این راستا، به نظر می رسد دست های پشت پرده در حال برانگیختن وسوسه جنگ در منطقه هستند. مسکو تاکنون و در راستای حمایت از اوستیای جنوبی دستور به پرواز هواپیماهای جنگنده خود بر فراز این منطقه خودخوانده داده تا از تهاجمی احتمالی جلوگیری کند.

اعلام استقلال اوستیای جنوبی پس از اتحاد جماهیر شوروی در سال 1990، با انکار قاطعانه دولت گرجستان روبرو شد و در ماه دسامبر آن سال، گرجستان خودمختاری منطقۀ اوستیای جنوبی را لغو و در منطقه وضعیت اضطراری اعلام کرد. در ژانویه 1991 میلادی جنگ مسلحانه آغاز و تا ژوئن 1992 ادامه یافت. در آن موقع، روسیه، گرجستان و نمایندگان اوستیای جنوبی بر روی آتش بس توافق کردند که به پیمان سوشی معروف شد، اما این پیمان نیز نتوانست برای اوستیای جنوبی استقلال کامل را به ارمغان بیاورد و این احتمال می رود که کشمکش کنونی به بهانه ای برای حضور گسترده تر آمریکا در منطقه قفقاز و شرق اروپا به شمار آید.