نگاهی به مضامین فیلم‌های اکران تابستان این وجه را برجسته می‌کند که این آثار ترکیبی بودند از نگاه به گیشه با یک کمدی فانتزی، یک طنز تلویزیونی، یک درام نوجوانانه، یک درام روانکاوانه و نگاه فارغ از گیشه با یک اثر دفاع مقدسی و چند فیلم مستقل و منتظر پشت خط اکران.
همیشه پای یک زن در میان است
سینماهای تهران تابستان را در حالی آغاز کردند که در فصل بهار گروههای پنجگانه سینمایی دو تعویض اکران داشتند و تنها یک گروه سینمایی (استقلال) به سومین اکران خود رسید با نمایش فیلم "انعکاس" که از 23 خردادماه آغاز شد و طبیعتاً کمیت عمده زمان اکران آن در تابستان بود.
نکته مهم دیگر درباره اکران تابستان اینکه در این فصل نمایش فیلم‌های مستقل، مهجور و پشت خط اکران مانده در گروه سینمایی آزاد آغاز شد و تا پایان سه ماهه دوم سال، چهار فیلم در این گروه به نمایش درآمد. این اتفاق خوش به دنبال خود و با رسیدن به فصل پاییز به اتفاق خوش دیگری پیوند خورد که شکل‌گیری طرح اکران فیلم‌های فرهنگی است.
اکران اول تابستان:
اولین اکران دومین فصل سال با نمایش "حس پنهان" مصطفی رزاق‌کریمی در گروه سینما آزادی، "همیشه پای یک زن در میان است" کمال تبریزی در گروه سینما قدس، "فرزند خاک" محمدعلی آهنگر در گروه سینما استقلال، "دیوار" محمدعلی طالبی در گروه سینما آفریقا و "10 رقمی" همایون اسعدیان در گروه سینما عصر جدید با تأخیر زمانی نسبت به هم آغاز شد.
مضمون: این اکران با توجه به اینکه در دو گروه سینمایی تنها اکران فصل را به خود اختصاص داد، از ویژگی‌های خاص و البته متناسب با فصل تعطیلی مدارس و اوقات فراغت خانواده‌ها برخوردار بود. ضمن اشاره به اینکه این دو فیلم به دو دلیل متفاوت عنوان تنها فیلم اکران شده در گروه سینمایی خود را در فصل تابستان به خود اختصاص دادند.
"همیشه پای یک زن" به دلیل استقبال مخاطبان و فروش بالا به اکران خود ادامه داد که این نکته به مضمون کمدی، رویکرد فانتزی و حضور جمعی از بازیگران حرفه‌ای سینمای ایران بازمی‌گشت. "فرزند خاک" هم به این دلیل تنها فیلم تابستانی گروه سینمایی خود شد که فیلم قبلی این گروه "انعکاس" از 23 خرداد اکران شد و بخش عمده نمایش آن به فصل تابستان افتاد.
در میان فیلم‌های این اکران می‌توان به درام روانکاوانه "حس پنهان" اشاره کرد که تلاش می‌کند به تعریفی تازه از مثلث عشقی بینجامد که البته در پرداخت در کلیشه‌ها وفادار مانده است. "دیوار" نیز با تکیه بر جذابیت‌های بالقوه زندگی یک دختر نوجوان موتورسوار شکل گرفته که با نگاه اجتماعی فیلمساز پیوند خورده و از یک اثر صرفاً گیشه‌ای فاصله می‌گیرد.
"10 رقمی" نیز با تکیه بر جذابیت‌های بازیگران تلویزیونی متکی بر موضوع تکراری خروج یک فرش عتیقه از مرز است که این وجه نه سطح فیلم را ارتقا داده و نه توانسته اثری در حد و اندازه‌های مدیوم سینما بسازد. "فرزند خاک" نیز از معدود فیلم‌های دفاع مقدسی این سال‌هاست که نگاهی جسورانه به موضوعی مستند و نسبتاً بکر دارد.
* از وجه توجه به حضور فیلمسازان جوان و حرفه‌ای و پیشکسوت در کنار هم نیز می‌توان اکران اول تابستان را مورد توجه قرار داد. در میان این پنج فیلم "حس پنهان" اولین، "فرزند خاک" سومین، "10 رقمی" ششمین و "همیشه پای یک زن" و "دیوار" یازدهمین اثر فیلمسازانشان محسوب می‌شوند که ترکیبی متناسب از حضور جوانان و حرفه‌ای‌ها را در کنار هم ثبت کرده است.
فروش: فیلم‌های اول اکران تابستان در گیشه حضوری موفق و البته متناسب با جذابیت‌های موجود در اثر و افزایش مخاطبان و سینماروها داشتند. "همیشه پای یک زن ..." که از نهم مردادماه جایگزین "تیغ‌زن" شد پس از 62 روز نمایش 000/300/924 تومان فروش کرد و می‌تواند با ادامه اکران بدون سینمای سرگروه و کاهش تعداد سینماها به مرز یک میلیارد تومان نزدیک شود.
در رده دوم "10 رقمی" قرار دارد که از دهم تیرماه جایگزین "قرنطینه" شد و پس از 61 روز نمایش 000/300/517 تومان فروش کرد. "حس پنهان" نیز که از پنجم تیرماه جایگزین "همخانه" شد پس از 47 روز نمایش 000/200/241 تومان فروش کرد و در رده سوم فروش اکران اول تابستان قرار گرفت.
"دیوار" از دوم مردادماه جایگزین "زن‌ها فرشته‌اند" شد و پس از 62 روز نمایش 000/700/136 تومان فروش داشت. "فرزند خاک" هم از 16 مردادماه جایگزین "انعکاس" شد و پس از 57 روز نمایش 000/300/111 تومان فروش کرده است.
اکران دوم تابستان:
دومین اکران تابستان با نمایش سه فیلم در گروههای سینمایی پی گرفته شد. "پرچم‌های قلعه کاوه" محمد نوریزاد در گروه سینمایی آزادی، "خاک سرد" رضا سبحانی در گروه سینمایی آفریقا و "ریسمان باز" مهرشاد کارخانی در گروه سینمایی عصر جدید به نمایش درآمدند.
مضمون: نگاهی کوتاه به این سه فیلم این نکته را برجسته می‌کند که اینها آثاری مهجور و مستقل و به جهت مضمونی خارج از جریان روز تولیدات سینمای ایران و گیشه هستند. "پرچم‌های ..." یک کار تاریخی درباره مقطعی از تاریخ کشورمان است که کمتر به آن پرداخته شده است.
"خاک سرد" از تولیدات پشت‌خط مانده سینمای ایران است که در جشنواره بیست و پنجم فجر به نمایش درآمد و پس از دو سال وقفه به نمایش درآمد. مضمون این فیلم هر چند بر محور زلزله بم می‌گذرد اما جذابیت‌های دراماتیک آن به حداقل رسیده و جمع بازیگران و پرداخت ساکن فیلم نمی‌تواند مخاطب را راضی کند.
"ریسمان باز" نیز از آثار مستقل و خاص سینمای ایران است که قصه‌ای متعارف ندارد و بیش از هر چیز بر روایتی خاص از همراهی دو جوان با یک گاو در یک سفر شهری متمرکز می‌شود.
* از وجه توجه به حضور فیلمسازان جوان و حرفه‌ای و پیشکسوت در کنار هم این نکته قابل ذکر است که این سه فیلم از آثار فیلمسازان جوان و تازه‌وارد محسوب می‌شوند. هر سه این فیلم‌ها دومین اثر کارگردانان محسوب می‌شوند که در مواردی اولین فیلمشان هنوز به اکران عمومی درنیامده است. این وجه می‌تواند توجه به اکران آثار مهجور در فصل پر رونق تابستان را واجد اهمیت کند.
فروش: این سه فیلم همانطور که از ویژگی‌های آنها برمی‌آید در گیشه و فروش چندان پر فروغ ظاهر نشدند که البته قابل پیش بینی بود. "پرچم‌های ..." که از 16 مردادماه جایگزین "حس پنهان" شد، پس از 27 روز نمایش 000/800/4 تومان فروش داشت.
"ریسمان باز" که از سی‌ام مردادماه جایگزین "10 رقمی" شد، پس از 33 روز نمایش 000/000/37 تومان فروش داشت. نهایتاً "خاک سرد" که از ششم شهریور جایگزین "دیوار" شد، پس از 26 روز نمایش 000/600/21 تومان فروش کرد.
مینای شهر خاموش
اکران آزاد تابستان:
در این گروه تازه که در تابستان شکل گرفت چهار فیلم در سه ماه دوم سال به نمایش درآمد. "مینای شهر خاموش" امیرشهاب رضویان، "سربلند" سعید تهرانی، "حقیقت گمشده" محمد احمدی و "روز برمی‌آید" بیژن میرباقری به نمایش درآمدند.
مضمون: این آثار با توجه به گروهی که در آن به نمایش درآمدند، مضامین گیشه‌پسند ندارد و آثاری مستقل و خارج از جریان تولید سینمای ایران هستند. "مینای ..." اثری اجتماعی در حاشیه زلزله بم است که دیدگاه انتقادی نویسنده و کارگردان در آن برجسته شده است. این فیلم در بیست و پنجمین جشنواره فجر به نمایش درآمد.
"سربلند" نیز که در جشنواره فجر دو سال پیش حضور داشت نگاهی خاص به فیلم‌های مقطعی خاص از سینمای ایران و روابط و مناسباتی دارد که احتمالاً برای برخی هنوز خاطره‌انگیز است. "حقیقت گمشده" با وامداری به فیلم خارجی "21 گرم" تلاش می‌کند اثری معنایی و ایرانی از موضوع پیوند اعضا ارائه دهد که برای مخاطبان خاص می‌تواند ارزش‌های نهفته داشته باشد.
"روز برمی‌آید" با اقتباس از نمایشنامه "دوشیزه و مرگ" آریل دورفمان نگاهی دارد به تقابل سه شخصیت که مقطع خاص قبل از انقلاب را محور قرار می‌دهد و به همین دلیل نوعی تاریخ گذشته بودن مضمون گریبان فیلم را گرفته است.
* از وجه توجه به حضور فیلمسازان جوان و حرفه‌ای و پیشکسوت در کنار نیز می‌توان این اکران را مورد توجه قرار داد. "سربلند" اولین، "حقیقت ..." و "روز برمی‌آید" دومین و "مینای شهر خاموش" سومین فیلم کارگردانان هستند. این نکته می‌تواند تجربه‌پذیر بودن فیلمسازان تازه‌وارد را مورد توجه قرار دهد.
فروش: این آثار با توجه به مضمون، گروه سینمایی که برای نمایش در آن انتخاب شدند و تعداد محدود سینماها گیشه‌ای قابل توجه نداشتند. "مینای ..." که از 16 مردادماه اکران شد، پس از 47 روز نمایش 000/800/64 تومان فروش داشت.
"سربلند" نیز که از 16 مردادماه اکران شد، پس از 40 روز نمایش 000/400/61 تومان فروش داشت. "حقیقت گمشده" هم از سی‌ام مرداد اکران شد و پس از 30 روز نمایش 000/000/23 تومان فروش داشته است. "روز برمی‌آید" نیز از 13 شهریور اکران شد و پس از 19 روز نمایش 000/500/12 تومان فروش کرده است.
نظر شما