به گزارش خبرنگار مهر، ارائه خدمات با استاندارد جهانی در حوزه بهداشت و درمان جزو حقوق اولیه آحاد مردم در اقصی نقاط کشور است با این همه عدالت در حوزه سلامت سالهاست که یخ زده و سرمای آن استخوان ضعیف ترین مردم را خرد کرده است.
سلامت دارای تعریف گسترده ای است و در تمام کشورهای رشد یافته و در حال توسعه و حتی توسعه نیافته مثل برخی از کشورهای همسایه خودمان هزینه در حوزه سلامت یک سرمایه گذاری تلقی می شود. زیرا سلامت مردم به لحاظ جسمی و روحی اجتماعی و معنوی موجب توسعه کشور و افزایش بهره وری خواهد شد.
این در حالی است که سالهاست کارشناسان متعهد و دلسوز در حوزه بهداشت و درمان معضل اساسی نظام سلامت ایران را در سرانه های غیرواقعی و نامتناسب با این بخش ارزیابی کرده اند اما مع الوصف بودجه نظام سلامت که هر سال از سوی دولت تعیین می شود فقط نوید یک سراب را می دهد.
با توجه به مواد 3، 29 و 43 قانون اساسی و همچنین برنامه چشم انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی یکی از آسیب پذیرترین و فقر افزون ترین بخش هزینه ای خانواده های ایرانی مربوط به درمان است که اتفاقا بر اساس قانون به عهده دولت گذاشته شده ولی متاسفانه به رغم تاکید کارشناسان هیچ حرکت اصولی در این مقوله مشاهده نمی شود و این در حالی است که هنوز حتی برای حفظ و ارتقاء سلامت با توجه به تعریف گسترده ای که دارد هیچ گام موثری برداشته نشده است.
شاید نتوان خساراتی که مردم و جامعه از سرانه غیرواقعی سلامت متحمل می شوند را به طور دقیق برآورد کرد. با این همه وقتی یک نفر بیمار می شود علاوه بر اینکه از چرخه فعالیت خارج می شود و خروج او از چرخه کاری برای کشور هزینه آور است، باید پولی بابت درمان بیماری بپردازد و در نتیجه با یک رقم نجومی مواجه می شویم که کارشناسان حوزه سلامت رقم این خسارات را بیشتر از هزینه هایی نظیر ضرر و زیان مصرف چند صد میلیارد تومانی سیگار می دانند!
در واقع هرچه کارشناسان، صاحب نظران و متولیان امر در حوزه بهداشت و درمان، از غیرواقعی بودن " سرانه درمان " گلایه و شکایت می کنند به همان میزان تصمیم گیران در دولت بدون هیچ اعتنایی به مشکلات موجود، کار خود را می کنند که تصویب سرانه درمان 5500 تومانی برای سال 87 در همین راستا صورت گرفت.
این موضوع باعث شد که وزارت بهداشت امسال نیز همچون سالهای گذشته با یک رقم نجومی کسری بودجه مواجه شود که هنوز اقدام عاجلی برای تامین آن از سوی دولت صورت نگرفته و فقط گفته می شود از مجموع رقم 1600 میلیارد تومانی کسری وزارت بهداشت در سال 87 حدود 560 میلیارد آن یعنی یک سوم کسری در متمم بودجه 87 دولت دیده شده و قرار است مابقی آن از طریق فروش سهام تامین گردد!
این وضعیت زمانی چهره اسفناک خود را بیشتر نشان می دهد که بدانیم سرانه درمان در ایران در مقایسه با کشور افغانستان که وضعیتی به مراتب وخیم تر از کشور ما دارد پایین تر است.
البته باید این نکته را مورد توجه قرار داد که وزیر بهداشت نیز بر شرایط نابسامان در حوزه سلامت و مشکلاتی که مردم با آنها مواجه اند، اذعان داشته و تاکید دارد که بهبود سلامت آحاد مختلف جامعه تنها با توجه ویژه به دو رکن اساسی "کیفیت و قیمت خدمات " و از " بین بردن ناعدالتیها " در نظام سلامت محقق می شود.
به اعتقاد دکتر کامران باقری لنکرانی باید به افرادی که دارای وضعیت بدتری هستند و بهره مندی کمتری از خدمات حوزه سلامت دارند توجه شود و یا اینکه به دنبال پیدا کردن بی عدالتیها بوده و آنها را از بین ببریم که البته بهتر است به دنبال رفع بی عدالتیها باشیم که برای رفع آن باید به مواردی نظیر منابع، دسترسی و میزان بهره مندی مردم از نظام سلامت کشور توجه شود.
باید اعتراف کرد که نظام سلامت ما فاقد سیاستگذاری صحیح در تعیین سرانه درمان می باشد.
مطابق قانون شورای عالی بیمه که رئیس آن وزیر رفاه است باید قبل از تدوین بودجه ابتدا تعرفه خدمات تشخیصی و درمانی را برای همه انواع خدمات با توجه به هزینه تمام شده خدمات تعیین کند و با ضرب آن در جمعیت گیرنده خدمت بار مالی آن را محاسبه کند که بر اساس آن سرانه درمان تعیین می‌شود که مطابق قانون، دو سوم این هزینه سهم دولت است و یک سوم دیگر را باید مردم بپردازند.
سرانه درمان مصوب در قانون بودجه سهم دولت را از هزینه‌های سلامت مردم تعیین می‌کند که در صورت واقعی بودن آن موجب تنظیم بازار خدمات تشخیصی و درمان به مردم و رضایتمندی مردم و جامعه پزشکی می شود.
مطابق ماده 90 قانون برنامه توسعه چهارم باید سهم مردم از هزینه های سلامت در بازار واقعی به کمتر از 30 درصد برسد و 70 درصد دیگر این هزینه را دولت باید به عنوان یک وظیفه حاکمیتی از منابع عمومی بپردازد.
در چنین نظام سلامتی هر چقدر هم پول و امکانات تزریق شود چون اهداف مشخص نیست هیچ فایده ای حاصل نخواهد شد و شاید همین مسئله یکی از علل بروز بی عدالتی در نظام سلامت باشد. از همین رو سبد رنگی بهداشت و درمان مختص افراد خاص جامعه است و سبد سیاه و سفید بهداشت و درمان هم مال سایر افراد جامعه است که نتیجه آن بی عدالتی در نظام سلامت است.
هنگامی که مردم از دریافت خدمات درمانی مطلوب در بخش دولتی عاجز می مانند نتیجه اش تمایل آنها به درمان در بیمارستانهای خصوصی است. امری که موجب می شود به دلیل بالا بودن هزینه های درمان آن فشار مالی شدیدی به مردم وارد شود. چه اغلب آنها قادر به تامین هزینه های درمانی در این بخش نیستند لذا شرایطی به وجود می آید که فرد مجبور می شود با بیماری خود بسازد و یا اینکه زندگی اش را حراج کند تا شاید بتواند گوشه ای از هزینه های درمانی را بپردازد.
نظر شما