نگاهي تفصيلي به گزارش مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي (1)
اعلام جزئيات جلسات و مكاتبات ميان تهران و آژانس از اسفند 82 تاكنون

يك ديپلمات مستقر در مقر آژانس بين المللي انرژي اتمي با اشاره به گزارش البرادعي كه شامل يك گاه شمار از ماه مارس 2004 ، مسائل حل نشده و گامهاي بعدي ، خلاصه اي از برآورد فعلي آژانس و نيز يك ضميمه در مورد فعاليتهاي بررسي آژانس در پاسخ به اين درخواست است ، بخشهايي از گاه شمار اخير را برشمرد.
وي با اشاره به اينكه آژانس يك توضيح شفاهي به همراه ضميمه توضيحات و نكات توضيحي ايران را در زمينه گزارش مديركل آژانس بين المللي انرژي هسته اي در تاريخ 5 مارس 2004 از تهران دريافت كرد كه اين موضوع به درخواست ايران بوسيله دبيرخانه روز 5 مارس 2004 منتشر شد ، افزود: روز 30 مارس 2004 دبيرخانه پاسخي به آن توضيحات و نكات توضيحي را در سند 2004/Note 17 صادر كرد .
اين ديپلمات گفت : 15 مارس 2004 آژانس يك توضيح شفاهي از ايران دريافت كرد كه در آن بيان شده بود : دستور براي اجراي تصميماتي كه روز 24 فوريه داوطلبانه توسط ايران اتخاذ شد ، صادر شده است و برنامه ريزي براي اجراي اين دستور آغاز شده است اما به دليل اينكه به تعطيلات سال نو ايراني نزديك مي شويم وارسي تعليق اين اقدامات مي تواند از 10 آوريل 2004 آغاز شود. ايران همچنين به آژانس اطلاع داد كه بازرسي PFEPمي تواند در روز 29 مارس 2004 انجام شود كه بازرسي در آن تاريخ انجام شد .
وي در توضيح اين گاه شمار افزود : روز 6 آوريل 2004 ، مدير كل و مقامات عالي رتبه آژانس در تهران با رئيس جمهور ايران آقاي خاتمي ، آقاي آقازاده معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان انرژي اتمي و دكتر روحاني دبير شوراي عالي امنيت ملي و آقاي خرازي وزير امور خارجه ايران براي بحث در مورد اجراي تعهدات ديدار كردند . طي اين بحثها مقامات ايراني پذيرفتند تا با آژانس در زمينه تعدادي از مسائل حل نشده با هدف رسيدن به پيشرفتهايي در زمينه حل چنين مسائلي تا پيش از اجلاس ماه ژوئن 2004 شوراي حكام همكاري كنند .
وي با اشاره به برنامه اين بازديدها كه ابتدا براي اواسط ماه مارس برنامه ريزي شده و شامل بحثهاي مربوط به برنامه هسته اي ايران مي شد ، به استناد گزارش البرادعي گفت : اين بازديدها سرانجام در روزهاي بين 12 تا 23 آوريل 2004 انجام شد . ماموريت همچنين شامل بازديد متخصصان تكنولوژي سانتريفيوژ آژانس از تعدادي از اماكن مربوط به فعاليتهاي غني سازي سانتريفيوژ P2 ايران مي شد . آنها همچنين تعدادي از كارگاههاي خصوصي را براي بررسي توقف مونتاژ سانتريفيوژ و توليد داخلي اجزاي سانتريفيوژ در آن اماكن ، مورد بازديد قرار دادند . تا آن زمان هيچ توافقي در مورد شرايط دسترسي به كارگاههاي توليد اجزا در سايتهاي متعلق به سازمان صنايع دفاعي (DIO) حاصل نشد و آژانس قادر به انجام هيچ فعاليت وارسي در آن اماكن نبود.
اين ديپلمات نزديك به آژانس بين المللي انرژي اتمي افزود: در روز 15 آوريل معاون مدير كل در زمينه پادمانها (DDG-SG) در وين با آقاي زماني نيا مديركل سياسي و بين المللي وزارت امور خارجه ديدار كرد تا در مورد شرايط دسترسي آژانس به سايتهاي متعلق به (DIO) بحث كند . اما در آن زمان هيچ توافقي حاصل نشد . در روزهاي 20 و 21 آوريل 2004 آژانس با يك هيئت ايراني به سرپرستي آقاي ناصري مشاور ويژه دولت ايران ديدار كرد تا در زمينه مسائلي كه در جلسه 6 آوريل 2004 در ايران به آنها اشاره شد از جمله دسترسي به سايتهاي DIO بحث كنند .
وي با اشاره به فعاليت هاي انجام شده در دوره بين 24 آوريل تا 5 مي 2004 در گفتگو با "مهر" تصريح كرد : آژانس بازرسيهايي را از رآكتور تحقيقاتي تهران (TRR) ،آزمايشگاههاي چندمنظوره جابر ابن حيان( JHL ) ، كارخانه تبديل اورانيوم (UCF) و آزمايشگاه توليد سوخت (FEL) انجام داد . علاوه بر بازديدها، بحثهايي در زمينه آزمايشهاي تبديل اورانيوم قبلي ايران صورت گرفت .
به گفته وي در روز 26 آوريل ، آژانس به ايران در مورد درخواستهايش براي بازرسيهاي مستقل از تعليق داوطلبانه توليد داخلي اجزاي غني سازي سانتريفوژ در سايتهاي DIO اطلاع داد و اشاره كرد كه پيش از چنين بازرسيهايي آژانس بايد از ايران تعهد بگيرد كه ايران با اقداماتي كه بوسيله آژانس تعيين شده اند موافقت خواهد كرد .
ديپلمات يادشده با اشاره به اين موضوع ، افزود: در روز 27 آوريل 2004 ، آژانس نتايج تحليل خود را از نمونه هاي محيطي كه پيش از آن در مركز تحقيقات هسته اي ايران (TNRC) و مركز تكنولوژي هسته اي اصفهان (ENTC) جمع آوري شده بود و همچنين نتايج تحليل نمونه هاي محيطي كه در ژانويه 2004 از برخي از كارگاههاي توليد كننده اجزاي سانتريفوژ P2 , P1 جمع آوري شده بود را به اطلاع ايران رساند . آژانس همچنين توضيحاتي در مورد اطلاعات تهيه شده توسط ايران در مورد آزمايشهاي جداسازي پلوتونيوم اين كشور تهيه كرد .
وي با اشاره به يادداشتي كه در تاريخ 29 آوريل 2004 از سوي ايران به آژانس ارايه شده ، تصريح كرد : تهران در آن متن به وين اطلاع داد كه قصد دارد تستهاي گرم در خط توليد UF6 دركارخانه تبديل اورانيوم (UCF)انجام دهد . در روز 7 مي 2004 ، آژانس به ايران نامه اي نوشت كه در آن آمده بود باتوجه به ميزان مواد هسته اي مورد نياز در اين پروسه از نظر دبيرخانه تست گرم UCF باگاز UF6 به طور تكنيكي توليد مواد تغذيه كننده براي پروسه هاي غني سازي به شمار مي آيد و مغاير با تعهد اين كشور براي توقف فعاليتهاي غني سازي است . در نامه اي در 18 مي 2004 ايران به آژانس اطلاع داد كه اين كشور در هيچ زماني تعهدي مبني بر عدم توليد مواد مغذي براي پروسه هاي غني سازي نداده است و تصميم اين كشور براي توقف موقت و داوطلبانه حوزه دقيقا تعريف شده اي دارد كه شامل توقف توليد (UF6) نيست .
اين ديپلمات با اشاره به سفرهاي بسيار بازرسان آژانس به تهران ، گفت : از روز 8 مي تا روز 12 مي 2004 متخصصان غني سازي ليزري آژانس با هدف اصلي بررسي گاه شمار برنامه غني سازي ليزري و برآورد صحت و ميزان كامل بودن اظهارات ايران در مورد اين برنامه ، از ايران ديداركردند . بين روزهاي 14 و 23 مي 2004 نيز بازرسان آژانس فعاليتهاي بازرسي و بستن مربوط به اجزاي سانتريفيوژ در نطنز را در ارتباط بامسئله تعليق انجام دادند نمونه هايي در رابطه با UF6 وارد شده جمع آوري كردند و از كارخانه توليد آب سنگين در اراك بازديد كردند .
وي افزود : از روز 15 تا روز 17 مي 2004 به دنبال درخواست ايران آژانس 2 كارمند تكنيكي را از بخش ضمانتها به ايران فرستاد تا توضيحاتي در مورد راهنماييها و صفحه بنديهاي تهيه و صدور اظهارنامه ها مطابق با اصول 2 و 3 پروتكل الحاقي به "توافقنامه هاي ضمانتها" ارائه دهند .
وي با اشاره به ملاقات هاي يك هيات ايراني به سرپرستي سيروس ناصري كه در تاريخ 21 مي 2004 با آژانس در وين ديدار كردند تا در مورد وضعيت مسائلي كه با مدير كل در جلسه اي در روز 6 آوريل 2004 در تهران بحث شد ، گفتگو كنند ، گفت : در نتيجه اين جلسه ايران و آژانس توانستند فرداي آن روز به طرحي در زمينه دوره بازديدها در 12 ماه آينده براي بررسي توقف توليد اجزاي غني سازي گاز در 9 سايتي كه ايران اعلام كرده بود به چنين فعاليتهايي پرداخته بود ، دست يابند .
اين ديپلمات با اشاره به يك اظهارنامه مقدماتي كه ايران مطابق با پروتكل الحاقي در روز 21 مي 2004 صادر كرد ، افزود : در توضيح شفاهي پيش از اظهارنامه ، ايران به آژانس اطلاع داد ، همانگونه كه ايران در روز 18 دسامبر 2003 پروتكل الحاقي را امضا كرده و تصميم گرفته بود داوطلبانه به عنوان اقدامي در جهت جلب اعتماد اين پروتكل را اجرا كند ، اين اظهار نامه پيش از تاريخ مقرر يعني 18 ژوئن 2004 و به دنبال در خواست مدير كل در ديدار ماه آوريل 2004 وي از ايران ، صادر شد . توضيح شفاهي همچنين بيان كرد كه در مقدمه اين اظهار نامه در اين زمان محدود هر تلاش منطقي براي تامين اطلاعات در سطح مربوط و هماهنگ با قوانين پروتكل براي آژانس صورت گرفته است و اظهار نامه براي توضيحات بيشتر در صورت نياز باز است .
به گفته وي در گزارش البرادعي از ملاقات دوباره روز 28 مي 2004 مدير كل آژانس با يك هيئت ايراني به سرپرستي ناصري براي بحث درباره مسائل مهم حل نشده ، سخن به ميان آمده و تصريح شده است : در روز 29 مي 2004 نيز در ابتداي يك سفر 5 روزه به ايران ، بازرسان آژانس بحثهايي را با مقامات ايراني در زمينه برنامه سانتريفوژ P2 و فعاليتهاي انجام شده مربوط به وارسي تعليق در كارگاههاي DIO و نطنز انجام دادند .
نظر شما