خاستگاه تئاتر شیراز در کانون بی‌توجهی است

به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، تالار ابوریحان شیراز در منطقه دروازه کازرون این شهر قرار گرفته و از دو سالن نمایش به نام های لایق و ابوریحان برخوردار است.

طی این سالها در مقاطع زمانی مختلف سالن ابوریحان تا حدودی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته اما شدت بی توجهی به سالن لایق به حدی بوده که نه تنها هر روز بر فرسودگی آنها افزوده می شود بلکه از لحاظ فضای فیزیکی و ساختمانی نیز به عنوان یک تهدید جانی برای تماشاگران و خود بازیگران محسوب می شود.

برزنتهای نصب شده در دیوار و سقف سالن خطرات ناشی از وقوع حریق را افزایش می دهد

تالار ابوریحان در حوالی سالهای 45 یا 46 در حالی ساخته شد که شهر شیراز و استان فارس فاقد هرگونه سالنی برای اجرای نمایش تئاتر بود به همین خاطر نیز اکثر بازیگران مطرح سینمای گذشته و کنونی کشور که از شیراز به عرصه ملی راه یافته اند تئاتر را از همین تالار شروع کرده و در همین دو سالن پرورش یافته اند.

سالن لایق به صورت نمایش کف و میدانی طراحی و ساخته شده و در جنب تالار ابوریحان قرار گرفته اما برخی کم توجهی و در بعضی از مواقع بی توجهی به بازسازی و مرمت آن باعث شد امروز این سالن از حداقل سیستمهای ایمنی، گرمایشی، سرمایشی و... بی بهره بماند.

تمام سقف و دیواره های سالن با برزنت پوشیده شده و همواره این خطر وجود دارد که در صورت بروز یک آتش سوزی تمام سالن دچار حریق شده و افرادی که در آن قرار دارند را در خود فرو برد، سیستم گرمایشی این سالن نیز به وسیله یک بخاری تجهیز شده و محل قرارگیری آن نیز در کنار صحنه نمایش تئاتر بوده و زمانی که بازیگران مشغول اجرای برنامه هستند همواره این خطر وجود دارد که بازیگری به این بخاری برخورد کرده و باعث وقوع اتفاقاتی ناخوشایند شود.

به نظر می رسد که برای چنین سالنی با این همه سابقه و اعتبار برخورداری از یک سیستم گرمایشی مدرن تر ضروری باشد زیرا با این نوع گرمایش نه تنها خطرات جانی همواره حاضرین در سالن را تهدید می کند بلکه به هیچ عنوان نیز قادر به گرم کردن سالن نیست.

این سالن فاقد صندلی و جایگاه مناسب برای تماشاگران است و به جای صندلی برای تماشاگران سکوهایی آهنینی نصب شده و اگر تماشاگری حین اجرای نمایش قصد ترک سالن را داشت به هیچ عنوان نمی تواند از این سکوها راهی به بیرون از سالن پیدا کند. مشکلات این سکوها فقط به آهنین بودن آن ختم نمی شود بلکه پارچه هایی که بر روی سکوها کشیده شده تا آهن های سکوها تماشاگران را دچار مشکل نکند به شدت کثیف و پاره شده و مجموع این مسائل شرایطی را به وجود آورده که تماشاچی از نشستن بر روی جایگاه احساس راحتی نکند.

تاریخچه تالار ابوریحان

یک فعال و بازیگر پیشکسوت عرصه تئاتر فارس در خصوص تاریخچه ساخت این تالار و توسعه آن به خبرنگار مهر در شیراز گفت: حوالی دهه 30 زمانی که من و مرحوم لایق و سایر دوستانمان قصد تمرین و اجرای تئاتر در شیراز را داشتیم هیچ گونه فضایی برای این کار وجود نداشت از این رو در آن روزها که هنوز وزارت فرهنگ و ارشاد نیز تاسیس نشده بود، با هماهنگی رئیس اداره سمعی و بصری که مربوط به اداره فرهنگ (آموزش و پرورش) بود یکی از اتاقهای این اداره را در منطقه دروازه کازرون در هفته دو مرتبه برای روخوانی تئاتر در اختیار گروه ما قرار گذاشته شد.

رحیم هودی افزود: مدتی کار خود را در همان اتاق پیگیری می کردیم تا اینکه وزارت فرهنگ و هنر تاسیس شد و در همان راستا در شیراز نیز اداره فرهنگ کار خود را آغاز کرد و از این به بعد تئاتر در شیراز و کشور متولی خاص خود را یافت.

وی گفت: در دهه 40 حوالی سال 45 یا 46 رئیس اداره فرهنگ برای انجام بهتر امور تئاتر و اجرای نمایش همان اداره سمعی و بصری را به سالنی برای اجرای نمایش تبدیل کرد و به این ترتیب سالن ابوریحان کنونی در شیراز ساخته شد.

این پیشکسوت تئاتر افزود: با ساخته شدن این سالن تئاتر گروه های مختلف شیراز کارهای خود را در این تالار انجام می دادند و کم کم نیز بر گروه های تئاتر شهر شیراز اضافه می شد به طوریکه طی یک مقطع زمانی شمار گروه های تئاتر شهر به 15گروه از گروه های عرسکی گرفته تا رده بزرگسالان رسید.

هودی ادامه داد: با افزایش گروه ها اندک اندک فضای تالار ابوریحان نیز در همان سالها جوابگوی گروه های نمایشی نبود از این رو با توجه به امکان توسعه فیزیکی سالن ابوریحان، سالن دیگری نیز در کنار این سالن به نام مرحوم لایق که برای تئاتر شیراز زحمت های فراوانی کشیده بوده ساخته شد.

با توجه به این تاریخچه درخشان از سالن های ابوریحان و لایق، توجه به مرمت و بازسازی این تالار که در حال حاضر در مسئولیت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس نیز قرار دارد ضروری به نظر می رسد زیرا نه تنها این سالنها به عنوان یکی از مراکز اصلی اجرای نمایش تئاتر در شیراز به شمار می رود بلکه می توان از تالار ابوریحان به عنوان یکی از داشته های فرهنگی این شهر یاد کرد که همواره به عنوان خواستگاه پرورش بازیگران مطرح عرصه تئاتر و سینما طی این چند دهه عمل کرده است.

فضای سالن لایق هنگام اجرای تئاتر با این بخاری غیراستاندارد گرم می شود

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در این خصوص به خبرنگار مهر در شیراز گفت: طی این سالها مرمتهای مختلفی در سالن ابوریحان صورت گرفته و از نظر تجهیزاتی مورد توجه بوده است اما سالن لایق دچار فرسودگی های زیادی بوده و طی این سالها کمتر مورد بازسازی قرار گرفته است.

منصور طبیعی گفت: در عین حال ما پیشنهاد ساخت تئاتر مرکزی شیراز را به مسئولان استان ارائه کردیم که با اجرا و ساخت آن سالنی مجهز با امکانات مناسب در شهر شیراز برای اجرای نمایش تئاتر خواهیم داشت.

باید در نظر داشت که شیراز همواره مرکز برگزاری جشنواره های تئاتر متعددی بوده و همیشه سالن لایق و ابوریحان نیز از جمله مراکز برگزاری این برنامه ها به شمار می رود و چنانچه تا زمان ساخت تئاتر مرکزی شهر اقدامی برای اختصاص بودجه به بازسازی و مرمت سالن لایق نشود اتفاقات ناشی از این فرسودگی ها جبران ناپذیر خواهد بود.