فرار محققان از خطرپذیری مالی پژوهش با تدریس یا مقاله نویسی!

بهزاد قره یاضی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: آنچه در سیاستهای کلی برنامه پنجم برای پژوهش و مهمتر از آن برای توسعه فناوری بدیع است همین فراز از سیاستهای کلی است که در رفع دغدغه خطر پذیری مالی در مراحل پژوهشی و آزمایش نوآوریها و کمک به تجاری سازی دستاوردها تجلی پیدا کرده است.

وی افزود: این موضوع توسط مقام معظم رهبری تکلیف شده و یکی از حلقه های مفقوده زنجیره تبدیل دانش به فناوری و ثروت در کشور است. دانشمندان ما که اکثر آنها در بخشهای دولتی فعال هستند دارای بنیه کافی برای خطر پذیری مالی و تبدیل دانش به دست آمده در کل آزمایشگاههای تحقیقاتی به ثروت و فناوری نیستند.

پژوهشگران برای فرار از خطرپذیری مالی تدریس می کنند یا مقاله می نویسند

رئیس انجمن علمی ایمنی زیستی گفت: از همین رو است که گرایش نهادینه ای طی مدارج مترقی از طریق انتشار مقالات در ISI  و یا مقالات علمی داخلی روز افزون است و در واقع پژوهشگران که توان خطرپذیری مالی را ندارند، با تدریس دروس فراوان و با انتشار مقالات به ارتقا وضعیت رفاهی و علمی خود اقدام می کنند.

وی با بیان اینکه امروز برای سنجش پیشرفت علمی کشورها و برخورداری آنها از فناوری دیگر شاخص تعداد مقالات در نشریات نمایه شده در ISI کافی نیست و حتی تعداد ثبت اختراعات و ابتکارات در مجامع داخلی نیز شاخص مناسبی به شمار نمی آید گفت: درآمد ناشی از فروش حق استفاده از اختراعات به ازای جمعیت هر کشور یکی از مهمترین شاخصه های نفوذ علم و به ویژه تبدیل آن به فناوری در هر کشوری است.

قره یاضی رفع خطر پذیری مالی از طریق مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری را بهترین روش دانست و به مهر گفت: افرادی که دارای ایده های نوآورانه و بدیع هستند باید در مراکز رشد مورد حمایت و تقویت قرار گیرند. منابع مالی مورد نیاز فناوری باید تأمین شود و چنانچه پژوهشگران توانستند به سود آوری برسند باید آنها را مستقل کرد تا نوآوریها شکوفا و به ثروت تبدیل شود.

وی اضافه کرد: در سالهای گذشته پژوهشگران ما نه تنها دغدغه مالی داشته بلکه حتی بسیاری از آنها فرآورده ها خود را تحت قفل و زنجیر می دیدند.

مدیر گروه فناوریهای نو مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در تشریح چگونگی رفع دغدغه خطر پذیری مالی در امر پژوهش در کشورهای پیشرفته گفت: در کشورهای غربی شرکتهای کوچک دانش بنیان و شرکتهایی که توسط اساتید دانشگاهها و پژوهشگران مدیریت می شوند توسط دولت حمایت می شوند. 

پژوهشگران که خود کارمندان دولت هستند اجازه ورود به معاملاتی که یک طرف آن دولت باشد را ندارند

یکی از موانع قانونی در زمینه پژوهش منع مداخله کارکنان دولتی از معاملات دولتی است. بر اساس این قانون پژوهشگران که خود کارمندان دولت محسوب می شوند اجازه ورود به معاملاتی که یک طرف آن دولت باشد را ندارند

وی با اشاره به یکی از موانع قانونی در کشور بر سر راه رفع دغدغه خطرپذیری مالی در پژوهش اضافه کرد: یکی از موانع قانونی ما در این زمینه در کشور منع مداخله کارکنان دولتی از معاملات دولتی است. بر اساس این قانون پژوهشگران که خود کارمندان دولت محسوب می شوند اجازه ورود به معاملاتی که یک طرف آن دولت باشد را ندارند.

قره یاضی اضافه کرد: بدین ترتیب پژوهشگر ترجیح می دهد به جای تولید فناوری و ثبت آن به تولید مقاله در بپردازد.

بخش خصوصی به دلیل ریسک پذیر بودن پژوهش حاضر به سرمایه گذاری نیست

بخش خصوصی می خواهد در جای امنی سرمایه گذاری کند این در حالی است که در استفاده از نتایج پژوهشی و تحقیقاتی و تبدیل دانش به فناوری و ثروت ریسک بالایی وجود دارد

وی همچنین با اشاره به ورود بخش خصوصی به عرصه تبدیل دانش به فناوری و ثروت گفت: بخش خصوصی می خواهد در جای امنی سرمایه گذاری کند این در حالی است که در استفاده از نتایج پژوهشی و تحقیقاتی و تبدیل دانش به فناوری و ثروت ریسک بالایی وجود دارد. به این مفهوم که از هر چند پروژه تنها یکی از آنها به فرآورده نهایی و ثروت مبدل می شود اگر چه همان یک مورد کفاف همه هزینه ها را می دهد اما از نظر یک سرمایه گذار که مطمئن نیست کدامیک از پروژه ها به نتایج مطلوب تولید ثروت می رسد، این سرمایه گذاری ممکن است توجیح نداشته باشد.

این محقق و پژوهشگر در عرصه بیوتکنولوژی گفت: به این ترتیب در مرحله ای که پژوهشگران بتوانند سود آور بودن پروژه تحقیقاتی خود را به اثبات برسانند باید تحت حمایت دولت باقی بمانند و همان طور که در سیاستهای کلی آمده بدون دغدغه خطر پذیری مالی به نوآوری خود اهتمام ورزند و به محض اینکه یک دستاورد پژوهشی سود آور بودنش محرز شد، سرمایه گذار بخش خصوصی نیز برای تولید انبوه آن درنگ نخواهد کرد.

رهبر معظم انقلاب در سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه بر رفع دغدغه خطرپذیرى مالى در مراحل پژوهشى و آزمایشى نوآوریها و کمک به تجارى سازى دستاوردهاى آنان تاکید کردند.