در واقع معرفی نشدن فیلمی از سوی گروه سینما آفریقا باعث شده هر کدام از چهار فیلم اکران‌شده امکان دو هفته نمایش در این سینمای سرگروه را داشته باشند. این مسئله به نوعی تکلیف نامعلوم گروه سینما عصر جدید در سال گذشته را تداعی می‌کند که منجر به یک تخلف و اکران یکباره "پابرهنه در بهشت" در این گروه شد.
پشت صحنه "آخرین ملکه زمین"
امسال هم نمایش فیلم‌های مهجور و فرهنگی که پارسال تحت عنوان گروه‌های آزاد و فرهنگی اکران شدند، با نمایش یک فیلم پشت خط اکران مانده آغاز شده است. قرار است "آخرین ملکه زمین" ساخته محمدرضا عرب از چهارشنبه دوم اردیبهشت در چهار سینما و در قالب گروه آزاد به نمایش دربیاید.
این اتفاق می‌تواند ادامه روند رو به رشد اکران فیلم‌های فرهنگی در سال 87 و در عین حال ارزیابی این شیوه نمایش را به همراه داشته باشد. به این ترتیب می‌توان بررسی کرد اکران کوتاه‌مدت چنین آثاری در چند سینمای محدود که منجر به پایین آوردن آمار فیلم‌های پشت خط اکران می‌شود، راهکاری مناسب برای نمایش این نوع آثار است؟
پارسال در گروه آزاد "مینای شهر خاموش" امیرشهاب رضویان، "سربلند" سعید تهرانی، "حقیقت گمشده" محمد احمدی و "روز برمی‌آید" بیژن میرباقری به نمایش درآمد. "مینای ..." پس از 47 روز نمایش 000/800/64 تومان، "سربلند" پس از 40 روز نمایش 000/400/61 تومان، "حقیقت گمشده" پس از 30 روز نمایش 000/000/23 تومان و "روز برمی‌آید" نیز پس از 19 روز نمایش 000/500/12 تومان فروش کرد.
در گروه فرهنگی هم "خواب زمستانی" سیامک شایقی، "آتش سبز" محمدرضا اصلانی، "سهم گمشده" حسن نجفی و "گناه من" مهرشاد کارخانی اکران شد. خواب زمستانی" پس از 31 روز نمایش 32 میلیون تومان، "آتش سبز" پس از 32 روز نمایش 23 میلیون تومان، "سهم گمشده" پس از 20 روز نمایش در چهار سینما 000/800/4 تومان و "گناه من" پس از 26 روز نمایش 000/300/68 تومان فروش داشت.
در واقع می‌توان این گونه ارزیابی کرد در این شیوه اکران فروش و گیشه فیلم به نوعی تحت تأثیر قرار گرفته و نمی‌توان فروشی قابل توجه برای آن پیش بینی کرد. این نکته را می‌توان به وجه فرهنگی بودن این فیلم‌ها نسبت داد که از ابتدا گیشه‌ای خیره‌کننده برای آنها در نظر گرفته نشده و با توجه به ویژگی‌های مختلف زیر پرچم فیلم فرهنگی، متفاوت و مستقل به نمایش درمی‌آیند.
اما واقعیت این است که این پیش‌شرط در شیوه نمایش و اکران فوق به مولفه‌ای ضد خود تبدیل شده که از همان ابتدا ضربه کاری را به اثر وارد می‌کند. به نظر می‌آید از هنگامی که یک فیلمساز این عنوان را می‌پذیرد و به نمایش فیلمش در این شیوه اکران و نمایش تن می‌دهد، هر چند تنها راه ممکن را انتخاب کرده، اما به گونه‌ای از پیش تعیین شده سرنوشت فیلم را در گیشه رقم زده و تمام کرده است.
نکته‌ای دیگر که در این شیوه اکران می‌توان مد نظر قرار داد این است که هر چند این آثار معمولاً پشت خط اکران مانده و چند سالی است از ساخت آنها می‌گذرد، اما بسیاری از آنها به واسطه دریافت جوایز از جشنواره فجر و ...اعتباری دارند. در واقع این شیوه اکران که در مواردی هم با کمترین اطلاع‌رسانی و تبلیغات صورت می‌گیرد، نوعی نادیده گرفتن امتیازات بالقوه فیلم است که می‌تواند ارزشگذاری به جشنواره فجر هم تلقی شود.
"آخرین ملکه زمین" که از چهارشنبه این هفته در سینماهای آزادی، بهمن، شاهد و پیام اکران می‌شود در بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی فجر در سال 85 دیپلم افتخار بهترین فیلم اول و دیپلم افتخار دبیر جشنواره برای فیلم منتخب اول را برای محمدرضا عرب به همراه داشت.
این فیلم همچنین سابقه حضور در چند جشنواره بین‌المللی از جمله مونترال، قاهره، فوکوئوکا و بوستن را در کارنامه دارد که می‌تواند به امتیازهای بالقوه فیلم افزوده شود، اما با این رویکرد به نظر می‌آید آنچه نمی‌تواند به عنوان امتیاز فیلم تلقی شود همین وجوه باشد.
ذکر این نکته ضروری است که این شیوه اکران در گروه فرهنگی و آزاد از معدود راهکارهایی است که برای نمایش آثاری که دغدغه‌هایی خاص را دنبال می‌کنند، در نظر گرفته شده است. در گذشته هم گروه آسمان باز برای نمایش این گونه آثار در نظر گرفته شده بود که البته نتوانست دوام پیدا کند.
هر چند این اقدام به عنوان تنها راهکار و بدون برنامه‌ریزی آسیب‌شناسانه هنوز هم به صورت مقطعی در سینمای ایران جواب می‌دهد، اما باید این نکته را در نظر گرفت فیلم‌هایی که پس از چند سال ماندن پشت خط اکران همین فرصت مغتنم را برای ارتباط با مخاطب پیدا می‌کنند، به اندازه همان آثاری که با تبلیغات گسترده در سینماهای متعدد به نمایش درمی‌آیند و چه بسا بیشتر انرژی و وقت و ... صرفشان شده است.
اگر این وجه در نظر گرفته شود شاید شرایطی نه برابر بلکه متعادل‌تر برای هر دو گروه در نظر گرفته شود. چرخه اقتصاد سینما باید بچرخد و گاه این چرخیدن به بهایی گزاف تمام می‌شود.
نظر شما