تشریح جزئیات پذیرش و برگزاری اولین دوره دکتری پژوهشی در کشور

جعفر هزار جریبی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بر اساس آئین نامه جدید شرکت در دوره دکتری از سال تحصیلی 89- 88 شیوه پژوهشی نیز به این دوره اضافه می شود و هر موسسه پژوهشی می تواند برای ایجاد این دوره به دفتر گسترش آموزش عالی درخواست بدهد.

اجرای دوره دکتری پژوهشی با هزینه دستگاههای بیرون از دانشگاه

وی افزود: شیوه پژوهشی، خاص پژوهشگاهها، موسسه های پژوهشی مستقل و وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که باید برای پروژه های دکتری طرحهای برون موسسه ای داشته باشند و در صورتی که دانشگاهها متقاضی باشند باید برای اجرای این شیوه کلیه هزینه های دوره را از درآمدهای اختصاصی مرتبط با صنعت تامین کنند. 

28 تا 33 واحد دوره دکتری پژوهشی مربوط به رساله است

مجموع واحدهای دوره دکتری 36 واحد است که با شیوه آموزش 12 تا 18 واحد آن واحدهای درسی و 18 تا 24 واحد آن مربوط به رساله است و با شیوه پژوهش 3 تا 8 واحد آن واحدهای درسی و 28 تا 33 واحد آن مربوط به رساله است که در برنامه درسی مصوب هر رشته تعیین می شود

مدیر کل امور آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم گفت: مجموع واحدهای دوره دکتری 36 واحد است که با شیوه آموزش 12 تا 18 واحد آن واحدهای درسی و 18 تا 24 واحد آن مربوط به رساله است و با شیوه پژوهش 3 تا 8 واحد آن واحدهای درسی و 28 تا 33 واحد آن مربوط به رساله است که در برنامه درسی مصوب هر رشته تعیین می شود.

وی افزود: تعیین حداقل و حداکثر واحدهای درسی در شیوه پژوهشی در هر زمانی از دوره تحصیلی با تشخیص و نظر استاد راهنما صورت می گیرد.

14 حداقل نمره قبولی در هر درس دوره دکتری است

هزار جریبی گفت: حداقل نمره قبولی در هر درس 14 از 20 و میانگین قابل قبول نمره های دانشجو در همه درسها 16 از 20 است این میانگین بر اساس نمره های درسهای گذرانده شده محاسبه می شود و در صورتی که مقدار آن کمتر از 16 باشد، دانشجو مجاز است با نظر استاد راهنما حداکثر در یک نیمسال تحصیلی درسهایی را علاوه بر سقف واحدهای درسی برای جبران میانگین کل بگذراند.

وی اضافه کرد: در شرایط خاص و در صورت نیاز به تشخیص و پیشنهاد استاد راهنما یا اساتید راهنما و تایید گروه ذیربط دانشجو موظف است تعدادی از دروس را حداکثر تا 6 واحد را به عنوان "درسهای جبرانی" بگذراند و نمره آنها در تعیین میانگین کل محاسبه نمی شود.

احراز قابلیتهای آموزشی و پژوهشی دانشجو برای آغاز فعالیت پژوهشی است. در این مرحله دانشجو باید با نظر شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده و یا پژوهشکده در یک آزمون که شامل دو یا سه درس اصلی به انتخاب استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی باشد شرکت کند

مدیر کل امور آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم با اشاره به زمان ارائه موضوع رساله در دو شیوه پذیرش دانشجوی دکتری گفت: دانشجو در شیوه "آموزشی - پژوهشی" تا پایان نیمسال دوم و در شیوه پژوهشی همزمان با پذیرش و از همان نیمسال اول موظف است موضوع رساله خود را با هماهنگی استاد راهنما تعیین و فعالیت پژوهشی خود را آغاز کند.

وی اظهار داشت: احراز قابلیتهای آموزشی و پژوهشی دانشجو برای آغاز فعالیت پژوهشی لازم است. در این مرحله دانشجو باید با نظر شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده و یا پژوهشکده در یک آزمون که شامل دو یا سه درس اصلی به انتخاب استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی باشد شرکت کند. این آزمون باید به گونه ای باشد تا توانمندی، تحلیل و استنباط دانشجو از نظر اساتید راهنما و مشاور و سه نفر از اعضای هیئت علمی برای آغاز فعالیت پژوهشی سنجیده شود.

حداقل میانگین نمرات دانشجویان در ارزیابی جامع

هزارجریبی درباره حداقل میانگین نمرات دانشجویان در ارزیابی جامع به مهر گفت: میانگین نمرات دانشجو در ارزیابی جامع نباید کمتر از 16 باشد. دانشجویی که میانگین ارزیابی جامع وی کمتر از 16 باشد تنها یک بار دیگر می تواند در ارزیابی جامع شرکت کند.

وی اظهار داشت: دانشجو پس از تدوین رساله و تایید استاد راهنما یا اساتید راهنما و به شرط کفایت دستاوردهای علمی رساله (چاپ حداقل دو مقاله برای دانشجویان در شیوه آموزشی در مجلات علمی - پژوهشی معتبر و دارای نمایه معتبر بین المللی) موظف است در حضور هیئت داوران از رساله خود دفاع کند.

در شرایط خاص و با تایید هیئت داوران و شورای تحصیلات تکمیلی موسسه تولید دانش فنی، ثبت اختراع تایید شده توسط سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران و آثار بدیع هنری می تواند جایگزین چاپ مقاله در شیوه آموزشی شود

مدیر کل امور آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم افزود: در شرایط خاص و با تایید هیئت داوران و شورای تحصیلات تکمیلی موسسه (تولید دانش فنی، ثبت اختراع تایید شده توسط سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران و آثار بدیع هنری) می تواند جایگزین چاپ مقاله در شیوه آموزشی شود.

وی اظهار داشت: در شیوه پژوهشی دانشجو باید به انجام یک طرح کاربردی بپردازد که دستاورد آن رافع یکی از نیازهای دستگاههای اجرایی بوده و پس از تایید آن دستگاه قابل دفاع باشد.

هزار جریبی با اشاره به ارزیابی رساله دانشجویان دکتری در آئین نامه جدید به مهر گفت: ارزیابی رساله بر اساس کیفیت علمی پژوهش انجام شده، میزان نوآوری، چگونگی دفاع از یافته های پژوهشی و نحوه نگارش رساله برای شیوه "آموزشی - پژوهشی" و شیوه "پژوهشی" با نتیجه قبول ( با درجه عالی، بسیارخوب، خوب) یا غیر قابل قبول انجام می شود.

وی اضافه کرد: چنانچه رساله دانشجو "غیر قابل قبول" ارزیابی شود بنا به تشخیص هیئت داوران دانشجو مجاز است طی حداکثر شش ماه به شرط اینکه از حداکثر مدت مجاز تحصیل بیشتر نشود اصلاحات لازم را در رساله به عمل آورد و صرفا برای یک بار دیگر از آن دفاع کند.

هزار جریبی گفت: دانشجو پس از گذراندن واحدهای درسی و کسب درجه " قبول" از رساله خود، دانش آموخته دوره دکتری شناخته می شود و به دریافت درجه دکتری نائل می شود.

اخذ مدرک دکتری در هر دو شیوه پذیرش دارای ارزش یکسانی است

وی اخذ مدرک دکتری در هر دو شیوه پذیرش را دارای ارزش یکسانی دانست و به مهر گفت: دانش آموختگان در هر یک از شیوه های فوق از مزایای استخدامی مترتب بر آن بهره مند خواهند شد.

مدیر امور آموزشی و تحصیلات تکمیلی وزارت علوم گفت: دانش آموختگان دوره دکتری در شیوه پژوهشی می توانند به عنوان استادیار پژوهشی در پژوهشگاهها و پژوهشکده های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناری یا موسسه های تحقیقاتی مستقل وزارتخانه ها و نیز پژوهشگاهها و مراکز تقحیقاتی خصوصی و در مراکز تحقیقاتی و گروههای پژوهشی و پژوهشکده های وابسته به دانشگاهها جذب شوند.

وی درباره مدت مجاز تحصیل در هر دو شیوه دوره دکتری را حداقل سه و نیم سال و حداکثر چهار و نیم سال عنوان کرد و گفت: با نظر شورای دانشگاه این مدت حداکثر تا یک نیمسال تحصیلی به این مدت افزوده خواهد شد.

هزار جریبی اضافه کرد: در صورتی که دانشجو بنا به عللی خارج از اختیار خود و یا بروز مشکلات غیرقابل پیش بینی در مدت مجاز موفق به اتمام تحصیل نشود به پیشنهاد استاد راهنمای دانشجو، کمیسیون بررسی موارد خاص موسسه با حضور استاد راهنما، وضعیت دانشجو را بررسی و متناسب با کمیت و کیفیت فعالیت های علمی دانشجو، در مورد مدت و نحوه ادامه تحصیل یا اخراج او تصمیم گیری قطعی خواهد کرد.