به گزارش خبرنگار مهر، دغدغه تأمین و خرید تجهیزات آموزشی و پژوهشی دیری است به یکی از معضلات دانشگاههای کشور تبدیل شده است و روسای دانشگاهها همچنان از کمبودها و خلف وعده ها در این مسیر گلایه می کنند.
خبرگزاری مهر، در این رابطه پس از تهیه گزارشی از وضعیت تجهیزات آزمایشگاهی، آموزشی و پژوهشی در برخی دانشگاهها به سراغ مسئول مربوطه در وزارت علوم رفت. مدیر کل امور پشتیبانی پژوهشی وزارت علوم طی گفتگوی مشروح با خبرنگار خبرگزاری مهر در این خصوص توضیحاتی را ارائه کرد.
* خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه: در حال حاضر وضعیت بودجه ای که برای تجهیزات دانشگاهها در نظر گرفته شده چگونه است؟
- غلامرضا فهرستی - مدیر کل امور پشتیبانی پژوهشی وزارت علوم: در بودجه سال 88 خرید تجهیزات برای دانشگاههای وزارت علوم در ردیف گسترش فضاهای فیزیکی برابر با 150 میلیارد تومان در نظر گرفته شد که مجلس این اعتبار را بین دانشگاهها توزیع کرده است.
* این بودجه چه میزان اجرایی شده و در اختیار دانشگاهها قرار گرفته است؟
- تا زمان مبادله قطعی بین وزارت علوم و معاونت برنامه ریزی راهبردی ریاست جمهوری این بودجه به صورت علی الحساب در اختیار دانشگاهها قرار می گیرد.
* آیا امکان اینکه دانشگاهها از این اعتبار در مسیرهای دیگر هزینه کنند وجود دارد. در این صورت نظارت بر هزینه کرد این بودجه چگونه انجام می شود؟
- اعتباری که در بودجه سال جاری برای دانشگاهها در نظر گرفته شده است، ریالی است و دانشگاهها می توانند به راحتی آن را هزینه و تجهیزات خریداری کنند اما متأسفانه کمیسیون آموزش این مبالغ را در سطح دانشگاهها به صورت گسترش فضای فیزیکی در نظر گرفته که این مسئله باعث می شود اعتبار اختصاص یافته در جای خود خرج نشود.
البته هم مجلس و هم وزات علوم نامه ای مبنی بر هزینه این بودجه در مسیر خرید تجهیزات به تمامی دانشگاهها ارسال کرده است.
* خرید تجهیزات برای دانشگاهها از طریق اعتبارات فاینانس در چه مرحله ای قرار دارد؟
- اعتبار مربوط به فاینانس نیز هزینه شده و هم اکنون در حال خریداری تجهیزات برای دانشگاهها از این طریق هستیم. بخشی از تجهیزات از طریق فاینانس وارد ایران شده و بخشی در مرحله ترخیص است.
* مشکلات گمرکی که بر سر راه خرید تجهیزات قرار دارند چیست؟
- مشکلات گمرکی همیشه درباره تجهیزات آموزشی و پژوهشی دانشگاهها وجود داشته و هم اکنون نیز وجود دارد. تعرفه ها، مالیات بر ارزش افزوده، ردیف جمعی و خرجی و علاوه بر اینها مشکلات بانکها و بیمه نیز در این عرصه وجود دارند. البته ما تلاش بسیاری کردیم که تجهیزات از مالیات بر ارزش افزوده معاف شوند.
* بزرگترین مشکل دانشگاهها برای خرید تجهیزات از طریق اعتبارات دولتی چیست؟
- شرکتهای دروغینی که معتبر نیستند و به دروغ نماینده یک شرکت خارجی در ایران هستند و همچنین عدم سازماندهی مناسب در خرید تجهیزات توسط دانشگاهها بخشی از مشکلاتی است که دانشگاهها در رابطه با خرید تجهیزات با آن روبرو هستند.
از سوی دیگر در بحث تجهیزات دانشگاهها تنها نمی توانند مشکلات را با خرید حل کند. گرفتن سرویس روزانه، بروز رسانی، قطعات یدکی و .. نیز لازم است.
* وزارت علوم برای رفع این مشکلات چه راهکارهایی را در نظر دارد؟
- ما به دنبال این هستیم که یک کنسرسیوم برای نظارت بر خرید تجهیزات و هزینه کرد 150 میلیارد تومان اعتبار مربوط به تجهیزات راه اندازی کنیم. فکر می کنیم اگر وزارت علوم به عنوان هماهنگ کننده خریدها باشد، خریدها متناسب با نیاز دانشگاهها انجام می شود. در راستای ایجاد کنسرسیوم فراخوانی به دانشگاهها اعلام می کنیم که مجمع عمومی تشکیل و شورایی از بین دانشگاهها انتخاب شود.
* دانشگاهها برای تأمین تجهیزات آموزشی و پژوهشی با مشکلی مانند تحریم مواجه بوده اند در حال حاضر این مشکل چه عواقبی را برای دانشگاهها به دنبال دارد؟
- تحریم همیشه وجود دارد و به طور کلی اتحادیه اروپا برخی کشورها را در زمینه تجهیزات تحریم کرده است. البته خود آنها تحریم را قبول ندارند و به عنوان کنترل و نظارت این کار را انجام می دهند اما از این طریق هم جنس و هم استفاده کننده را کنترل می کنند و فرایند خرید تجهیزات را طولانی می کنند. نسبت به خریدها حساسیت وجود دارد و حتی دانشگاه، دانشکده و حتی آزمایشگاه را نیز بررسی می کنند. یکی از مشکلاتی که از این طریق به وجود می آید به طول انجامیدن خرید تجهیزات است. تجهیزات به جای اینکه در عرض یکسال خریداری شوند ممکن است تا دو سال به طول انجامند.
* چه کشوری در این رابطه بیشترین مشکل و چه کشوری کمترین مشکل را با ایران دارد؟
- انگلیس در حال حاضر علیرغم اینکه ما این کشور را در لیست کشورهایی که می خواستیم از آن تجهیزات خریداری کنیم قرار داده بودیم به ما تجهیزاتی نمی فروشد اما آلمان بیشترین تعامل را در این زمینه با ما دارد و می توان گفت بیشترین خرید تجهیزات از این کشور انجام می شود.
* دلیل اینکه دانشگاهها با توجه به تخصیص اعتبار 150 میلیارد تومانی و خرید از طریق فاینانس هنوز نسبت به مشکلات تجهیزانی گلایه دارند چیست؟
- با توجه به رشد علمی کشور و جمعیت 5/3 میلیون نفری دانشجو و همچنین متناسب نبودن بودجه کل کشور با نیازها، دانشگاهها تقریبا همیشه نسبت به این موضوع گلایه دارند.
* راه حل مقابله با این مشکل را در چه می بینید؟
- دانشگاهها نباید تنها به خرید تجهیزات از طریق فاینانس و اعتبارات دولتی اکتفا کنند و باید از طریق انعقاد قرارداد با صنایع و خارج از دانشگاه خود نیز به ساخت تجهیزات اقدام و درآمدزایی کنند. همچنین باید افزایش توان داخلی را جدی گرفت و مسئله تحریم را به فرصت تبدیل کرد. باید تلاش کنیم تا بسیاری از تجهیزات را به ویژه در بخش آموزش در دانشگاههای داخل تأمین کنیم.
نظر شما