به گزارش خبرنگار مهر، نگاهی گذرا به سرزمین چالش برانگیز لبنان که مشابهت هایی را از برخی جهات با کشورمان دارد همواره یکی از دغدغه های جامعه رسانه ای ایران است ، چراکه لبنان همانند ایران علاوه بر اینکه یکی از بازیگران تاثیرگذار منطقه بوده است، نحله های مختلف فکری، مذهبی و قومی را در برگرفته اما اینکه تا چه اندازه دولت فعلی لبنان به این تنوع بها می دهد را باید در تشکیل حقیقی "کابینه وحدت ملی" در روزهای آینده در این کشورنظاره گر باشیم.
صبح یکی از روزهای ماه مبارک رمضان برای مصاحبه با آقای "سید زین الموسوی" سفیر لبنان در تهران به سفارتخانه این کشور رفتیم تا ابعاد مختلف روابط "تهران - بیروت" را بررسی نماییم ، این مصاحبه همزمان شد با روزهایی که "سعدالحریری" نخست وزیر پیشنهادی لبنان ترکیب کابینه خود را اعلام کرد و با فاصله دو روز بعد از سمت خود کناره گیری کرد .
"سید زین الموسوی" متولد سال 1329 (هجری.شمسی) شهر "جنتای" لبنان است، وی دارای 5 فرزند است که بعضی از آنها در استرالیا زندگی می کنند،"الموسوی" مدرک کارشناسی ارشدعلوم سیاسی و اداری دارد و علاوه بر زبان مادری به زبانهای فرانسه وانگلیسی نیز مسلط است ، اما باید گفت که متاسفانه جناب سفیر به زبان فارسی چندان مسلط نیست.
ناگفته نماند که "الموسوی" در زمره شیعیان معتقد لبنان به شمار می آید ، وی پسرعموی اولین دبیرکل "حزب الله لبنان" یعنی "سید عباس الموسوی" است. اولین دبیرکل "حزب الله لبنان" که درسال 1992 براثراصابت موشک شلیک شده از بالگرد نیروهای رژیم اشغالگر قدس به خودرویی که حامل وی، همسر و تنها فرزندش بود، در سن ۴۰ سالگی به فیض شهادت نائل شد.
این سفیر فوق العاده و تام الاختیارجمهوری لبنان درتاریخ 03/08/2007 استوار نامه خود را به جمهوری اسلامی ایران تقدیم کرده است. وی قبل از آمدن به ایران و برعهده گرفتن مسئولیت سفارت لبنان درتهران درکشورهای مختلفی همچون" آمریکا، استرالیا، نیجریه و آلمان" نیز به انجام وظیفه پرداخته است.
جناب سفیر معتقد است ایرانیان در 70 سالگی هم به زندگی خیلی امیدوارند !
جالب است بدانید که ساختمان سفارت لبنان پیش از انقلاب متعلق به یک افسر گارد شاهنشاهی رژیم معدوم پهلوی است ، وی هم اکنون درآمریکا زندگی اش می گذراند و اجاره بهای ساختمان سفارت نیزماهیانه "3 میلیون وهشتصد هزارتومان" است که هر 6 ماه یک دفعه توسط وکیل وی در تهران اخذ می شود.
قبل از اینکه گفتگوی خود را با جناب سفیر آغاز کنیم، وی خیلی صریح به ما گفت: قبل از هرچیز باید نکته ای را یادآوری کنم و آن این است که من سیاستمدار نیستم که بتوانم اظهار نظری درباره سیاست داخلی لبنان داشته باشم. ضمن اینکه من عضو برجسته دولت و یا عضو پارلمان هم نیستم و جایگاه قانونی بنده نیز از نظر اداری اجازه نمی دهد که به مسایل داخلی لبنان که خیلی خاص است، بپردازم. البته ما هم به شوخی به جناب سفیر گفتیم با همه این حرفها "یک دیپلمات مرد سیاست است"!
بخش اول گفتگوی مشروح ما با سفیر لبنان در تهران را که در ذیل می آید، بخوانید:
خبرگزاری مهر- جناب سفیر در ابتدا می خواهم به ویژگیهای دوکشور دوست و برادر ایران و لبنان اشاره کنم، مهمترین ویژگی های مشترک دو کشور به نظر شما کدام ویژگیها هستند؟
سفیر لبنان- پیشینه روابط دو کشور" ایران- لبنان" به بیش از سه قرن و نیم قبل برمی گردد و دانشمندان لبنانی تاثیر بسیار چشمگیری را در روند تحولات سیاسی ایران در دوران حکومت صفویه وبه خصوص شاه عباس صفوی داشته اند و از جمله این اشخاص می توان به "بهاء الدین عاملی" و "محقق کرکی" اشاره کرد که تاثیر چشمگیری را در اوضاع ایران داشته اند بنابراین علاوه بر مشترکات تاریخی مشترکات دیگری ازجمله مشترکات مذهبی بین دو کشور وجود دارد که نقش بسیارمهمی را درتقویت روابط دو کشور داشته اند.
* نقش شیعیان را در لبنان چگونه ارزیابی می کنید؟
- البته ما می دانیم که شیعیان لبنان طایفه بزرگی هستند که نقش کلیدی را در سیاست های لبنان و تعیین خط مشی های این کشور بر عهده دارند ، بسیاری از شیعیان لبنان از حضرت آیت الله خامنه ای که ولی فقیه مسلمانان می باشند تقلید می کنند مهم این است که ما با چشم امید فراوان به روابط و مشترکات گوناگون دو کشوربنگریم وتلاش نماییم آن را بیش ازپیش رونق ببخشیم.
*شما به دانشمندان لبنانی اشاره کردید که به نوعی درایران تاثیرگذار بوده اند، در این راستا نقش شخصیت های برجسته ایرانی همچون امام موسی صدر و شهید دکترمصطفی چمران را در لبنان چگونه ارزیابی می کنید؟
- باید بگویم که ما امام موسی صدررا یک شخصیت لبنانی می دانیم اجداد وی درلبنان زیسته اند که بعد از آن جد ایشان به ایران آمد و سپس به لبنان بازگشت، ما به چنین شخصیت های فرزانه ای ارج می نهیم و فرقی بین آنها قائل نیستیم زیرا برخی از خانواده های سرشناس درایران ولبنان به طور مشترک در دو کشورزندگی می کرده اند به گونه ای که منشا اثرات برجسته ای هم در هر دو کشور بوده اند، حتی علاوه براین افراد نمی توان ازنقش برجسته افرادی همچون مرحوم دکترعلی شریعتی و تاثیرات گسترده و عمیقی که ایشان در روند رویدادهای لبنان برجای گذاشت نیز غافل شد.
*جناب سفیر! دولت لبنان چه اقداماتی را تاکنون در خصوص پیگیری پرونده امام موسی صدر انجام داده است؟
- دولت لبنان با توجه به توانمندی ها و ظرفیت های خود در جهت تعیین سرنوشت امام موسی صدر تلاش های فراوانی را نموده و از تمام ظرفیت های خود در رابطه با پیگیری پرونده امام موسی صدردریغ نورزیده است به گونه ای که هیئت هایی را برای کشف حقیقت به لیبی جهت تعیین سرنوشت امام موسی صدر و دو همراه آن فرستاده است، همچنین علاوه برآن دادگاه لبنان حکمی را بر علیه مسئولان کشور لیبی صادر نموده و در این راستا دولت لبنان روابط رسمی خود را با دولت لیبی کاهش داده است.
*به نظر شما امام موسی صدر زنده است؟
امیدوار هستیم که در آینده ای نزدیک سرنوشت امام موسی صدر مشخص شود. ما هم همانند کسانی که فکر می کنند امام زنده است فکر می کنیم ایشان زنده باشد، در حقیقت آرزوی غایی ما این است که امام زنده باشد.
*آقای"الموسوی" در اینجا می خواهم اشاره به ربودن چهار دیپلمات ایرانی کنم، آیا دولت لبنان تاکنون اقدامی برای مشخص شدن وضعیت چهار دیپلمات ربوده شده ایرانی انجام داده است؟
-سال گذشته وزارت امورخارجه لبنان در خصوص پیگیری سرنوشت چهار دیپلمات ربوده شده ایرانی وبررسی ابعاد این ماجرا نامه ای به "بان کی مون" دبیرکل سازمان ملل نوشتند که متاسفانه تاکنون جوابی را از سازمان ملل دریافت نکرده ایم.
*شما هم اکنون سطح روابط "تهران-بیروت" را چگونه ارزیابی می کنید؟
- علیرغم اینکه روابط دو کشور مراحل دشواری را به خصوص بعد از سال 2004 و حادثه ترور نخست وزیر فقید لبنان "رفیق حریری" پشت سر گذاشت، اما هم اکنون روابط دو کشور به وضعیت گذشته خود بازگشته وحتی به اعتقاد من روابط "تهران-بیروت" نسبت به وضعیت گذشته بهبود چشمگیری پیدا کرده است که این موضوع هم تنها به فضل تلاش های مشترک و اراده موجود در دو کشور بوده است.
* آیا جمهوری اسلامی ایران در مناسبا ت لبنان نقشی ایفا نموده است؟
-همه ما اطلاع داریم که جمهوری اسلامی ایران در بیشترین مناسبات لبنان حضوری فعال داشته و ما هرگز از یاد نمی بریم که رئیس جمهور لبنان سپبهد"میشل سلیمان"بعد ازآغاز رسمی کارخود اولین هیئتی را که به حضور پذیرفت هیئت فرستاده جمهوری اسلامی ایران به ریاست آقای "منوچهرمتکی" وزیر امور خارجه ایران بود.
* در کنفرانس دوحه نقش تهران را چطورارزیابی می کنید؟
- ایران نقش برجسته ای در تهیه و به اتمام رساندن کنفرانس دوحه که بحران ریاست جمهوری لبنان را به پایان رساند، داشته است.
* فکر می کنید سفر رئیس جمهور وسایر شخصیتهای برجسته لبنان به ایران درهمگرایی بیشتر دو کشور موثر بوده است ؟
- بله، همینطور است، سفر آقای "میشل سلیمان" رئیس جمهور لبنان به تهران که بازتاب بسیار گسترده ای را به همراه داشت در تقویت و تعمیق روابط بیش از پیش دو کشور موثر بوده والبته پس از آن شخصیت های برجسته دیگری از لبنان به ایران آمدند که از جمله آنان می توان به رئیس مجلس نمایندگان لبنان آقای "نبیه بری" و رهبر جریان مسیحی آزاد ژنرال "میشل عون" و نخست وزیر سابق آقای "عمر کرامی" و همچنین وزیر امور خارجه لبنان اشاره نمود. مجموعه این دیدارها تاثیر زیادی را در تقویت وتحکیم روابط دو کشوربه همراه داشت.
*اجلاس مشترک "تهران-بیروت" که در زمینه های اقتصادی در نوروز سال جاری برگزار شد را چگونه ارزیابی می کنید ؟
- برگزاری ششمین دوره اجلاس کمیسیون مشترک ا قتصادی و تجاری دو کشور که نوروز امسال در بیروت برگزار شد منجر به امضای چندین توافقنامه در زمینه های مخلتف اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی شد به گونه ای که سهم بسیار ارزشمندی را در تقویت روابط دو کشور برجای گذاشته است. به هرحال از مجموعه موضوعات ذکر شده ما با چشم رضایت و امید، به آینده ای بهتر می نگریم.
*جناب سفیر تحولات اخیر در لبنان چه تاثیری در روابط و مناسبات آینده "تهران- بیروت" خواهد گذاشت؟
- روابط برادرانه لبنان و جمهوری اسلامی ایران به سطح بسیار بالایی ارتقاء یافته است که هرگونه دشواری و مشکلات بر آن تاثیری نخواهد گذاشت به خصوص رویدادهای اخیر در لبنان و ما منتظر آغاز به کار دولت جدید در لبنان هستیم و امیدواریم که انشاء الله پس از تشکیل کابینه در لبنان روابط دو کشور با رویکرد نوینی به پیشرفت چشمگیری برسد.
* به نظر شما کدام کشورها از روابط حسنه میان " تهران-بیروت" سودی نمی برند؟
- من فکرنمی کنم که روابط حسنه میان "تهران-بیروت" ضرری رامتوجه کشوری نماید، بلکه ما تلاش می کنیم که این روابط را هرچه بیشتر گسترش دهیم و آن را همه جانبه کنیم به طوری که کل جامعه لبنان را در بر بگیرد. البته به طور طبیعی اسرائیل دشمن مشترک دو کشور است و از بهبود روابط لبنان با هر کشور دیگری از جمله ایران احساس تضرر می کند. حتی اگر ما با کشور "نواتو"(!) که ناشناخته و در اقیانوس آرام است ، روابط حسنه ای برقرار کنیم، آنان احساس ضرر می کنند، زیرا اصولاً دشمن همیشه از بهبود روابط میان کشورهایی که با آنان دشمنی دارد احساس ضررمی کند.
*روابط ایران را با سایر کشورهای عرب منطقه چگونه ارزیابی می کنید؟
- چند روز گذشته دبیرکل اتحادیه عرب جناب "عمروموسی" ایران را برای انجام گفتگوهایی با کشورهای عربی دعوت کردند تا بدین وسیله یخ های حاکم بر روابط دو طرف را آب کنند و همچنین اعتماد را به دو طرف باز گردانند که خوشبختانه در پاسخ به این دعوت رئیس جمهور محترم ایران آقای دکتر احمدی نژاد جواب مثبت دادند، البته ما معتقدیم که روابط ایران با کشورهای عربی به اعتمادسازی بیشتری بین طرفین نیاز دارد که از جمله آن می توان به مذاکرات نزدیک و گفتگوهای دوستانه (از قلب به قلب) و به طور مستقیم و بدون واسطه اشاره نمود تا اینکه دو طرف بتوانند از این طریق جوانب مختلف روابطشان را آشکار و مشخص کنند. ایران و کشورهای عربی در حقیقت سوار بر یک مرکب و کشتی هستند و در صورتی که این کشتی غرق شود همگی غرق خواهند شد بنابراین اگر این کشتی آسیب ببیند به گونه ای که منافذی در بدنه آن ایجاد شود بر دو طرف لازم است که تلاش نمایندکه این منافذ را ببندند و از ورود آب به کشتی و نهایتاً غرق شدن آن جلوگیری نمایند.
* به نظر شما جمهوری اسلامی ایران در معادلات آینده خاورمیانه وهمچنین فراتر از آن چه نقشی را ایفاء خواهد کرد؟
- در حقیقت نقشی که ایران می تواند در معادلات منطقه ای و جهانی ایفا کند به وسیله مراکز سیاسی ایران تعیین می شود و همچنین به همسایگان ایران در منطقه و رویکرد آنان بستگی دارد. ایران کشور بسیار بزرگ و دارای انرژی های مختلف و امکانات بسیار مهمی است بنا براین نقش جمهوری اسلامی ایران در معادلات خاورمیانه وحتی در سطح بین المللی باید موازی امکانات و ظرفیت های بزرگش باشد.
*آقای سفیر! ارزیابی شما از نقش آفرینی مشترک "تهران-بیروت" در معادلات آینده منطقه چیست؟
- همگان می دانند که درلبنان طوایف گوناگون و مختلفی وجود دارد وهمچنین سیاست لبنان بر اصل موازنه و توافق استوار است به گونه ای که بر ایجاد همزیستی و همبستگی بین کلیه جریان های لبنانی تاکید دارد از طرف دیگر لبنان کشور عربی است و از بنیان گذاران اتحادیه کشورهای عربی به شمار می رود. بنابراین به تمام مقررات و موضع گیری های اتحادیه کشورهای عربی پایبند است و در نتیجه نمی توان محور روابط "لبنان- ایران" را از محور روابط "ایران-کشورهای عربی" جدا کنیم.
ادامه دارد....
----------------------
گفتگو: محمدابراهیم پاکزاد
نظر شما