باغستان‌های سنتی قزوین به مجموعه باغ‌هایی گفته می‌شود، که نیمه جنوبی شهر قزوین را در بر گرفته است و عمده محصولات این باغستان ها، بادام و پسته است . باغستان های سنتی بیش از یک هزار سال قدمت دارند . علت اطلاق کلمه «سنتی» به این باغستان ها، این است که این باغات به روش سنتی یعنی غرق آبی، آبیاری می شوند. به طوری که علی اکبر دهخدا لقب «دخو» به معنای نگهبان آب را به عنوان تخلص ادبی خود بر می گزیند. باغ های سنتی قزوین که از آن به عنوان باغستان قزوین یاد می شود به نحوی کالبد کلی شهر را در بر می گرفتند و از هر چهار طرف قزوین را احاطه می کردند. این باغ ها در گذشته از یک سو عملکرد اقتصادی داشته و از سویی مورد بهره برداری کشاورزان قرار می‌گرفت. گفته می‌شود که این باغ‌ها وسعت زیادی داشتند و حتی جانورانی در آن زندگی می‌کرند. مساحت باغستان‌های سنتی شهر قزوین ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار است که با توجه به نابودی ۵۰۰ هکتار از آن به مرور زمان و ۵۰۰ هکتار دیگر که در حال حاضر روبه نابودی است؛ فقط یکهزار و ۵۰۰ هکتار از این باغستانها وضعیت خوبی دارند. با گسترش فضاهای شهری و ساخت و سازهای غیرکارشناسانه، این مجموعه مورد هجوم قرار گرفته است و بخشی از آن تخریب شده یا در ورطه تخریب شدن قرار گرفته. باغستان هایی که علاوه براینکه بخشی از تاریخ و هویت شهری قزوین هستند نقش عمده ای در زیبایی شهری و تنفس شهر هم ایفا میکنند و حتی در فهرست ایران برای ثبت جهانی هم قرار گرفته اند.
نظر شما