همه «هفتاد و دو» ملت هند را بشناسید!

مجله مهر: «زبان هندی مادر همه زبان‌های دنیاست» این شعار را در جای‌جای بناهای باستانی هند می‌توانید ببینید، شعاری که با وجود رسمی بودن زبان انگلیسی در این کشور عجیب به نظر می‌رسد. اصلا هند یا نام کامل کشور «هندوستان» از آن کشورهای عجیبی است که وقتی پای‌تان را داخل آن می‌گذارید، در هر بخش و ایالت آن با فرهنگ و نگرش و باورهای متفاوت و البته در مواردی عجیب روبرو می‌شوید.

این تنوع و تفاوت را از همان نام کشور باید شروع کرد؛ کلمه «هند» برگرفته از زبان فارسی است که به جای واژه سانسکریت «سیندو» که به رودخانه «سند» می‌گفتند، استفاده می‌شده، واژه «هندوستان» هم به همین صورت شکل می‌گیرد که  ایرانی‌ها این سرزمین را با این نام و به معنی سرزمین هندوها صدا می‌کردند که به مرور زمان این نام روی این کشور می‌ماند و به جایی می رسد که خودشان هم از آن استفاده می‌کنند.

قبل از اینکه این تفاوت‌های درونی هند را ببینیم، کافی است اسم این کشور را در اینترنت سرچ کنید تا با انبوهی از عکس‌های باورنکردنی رو به رو شوید، از سویی شهری مدرن با بزرگراه‌ها، خیابان‌ها و ساختمان‌های نو ساز که ماشین‌های مدل بالا در آن‌ها تردد می‌کنند، از سویی دیگر گروهی از مردم را می‌بینید که با «ساری» کنار رو «گنگ» نشسته‌اند و عقیده دارند این رود همه آلودگی‌ها را پاک می‌کند، بیشتر هندی ها با دست غذاهای سنتی هند را می‌خورند، خودشان فلفل خشک می‌کنند و با گاری روی زمین‌های‌شان کار می‌کنند. البته گروهی دیگر هم هستند که با عقاید عجیب و متفاوت خودشان خوش هستند و زندگی می کنند؛ شما در این کشور هفتاد و ملتی می توانید افرادی را پیدا کنید  که برای مثال جسد فامیل نزدیک خودشان را تا مدت‌ها در خانه نگه می‌دارند. در این میان اساسا هم کسی با کسی کاری ندارد و این در حالی است که این کشور با جمعیتی بیش از یک میلیارد نفر  در کنار یکدیگر روزگار می‌گذرانند. 

زبان هندی!

زبان‌هایی که در هند از آن استفاده می‌کنند به خانواده های زبانی مختلفی تعلق دارد، شاخه اصلی آن‌ها به زبان‌های هندی و آریایی برمی‌گردد که تقریبا ۷۵ درصد را شامل می‌شود و ۲۰ درصد هم به بومیان هندی برمی‌گردد، مابقی زبان‌ها متعلق مناطقی مانند، چین، تبت، و برخی خانواده‌ زبان‌های جزئی و منسوخ شده است.

قانون اساسی هند نمی‌خواهد هر زبانی را به عنوان زبان ملی معرفی کند، اما بسیاری از اعضای اتحادیه هند معتقدند زبان رسمی در این کشور در آستانه دودستگی است و از همین رو این اتحادیه تاکید می‌کند که از اعداد هندی برای مراودات بین المللی استفاده کنند. انگلیسی زبان رسمی این کشور است، اما لیستی از ۲۲ زبان مختلف در برنامه قانون اساسی هند تهیه شده که به رسمیت شناخته می‌شوند، نکته جالب توجه در لیست این است که دولت هند زبان‌های سانسکریت، کانادا، تامیل، مالایالام و اودیا را به صورت مجزا می‌شناسد.

طبق آماری که در سال ۲۰۰۱ منتشر شده، هندوستان ۱۲۲ زبان اصلی و ۱۵۹۹ زبان‌های دیگر دارد! البته این آمار تفاوت‌هایی دارد که به تعریف کلمات «زبان» و «گویش» برمی‌گردد. بر اساس همین گزارش ۳۰ زبان هستند که بیش از یک میلیون نفر به عنوان زبان مادری از آن استفاده می‌کنند و همچنین ۱۲۲ زبان نیز وجود دارد بیش از ۱۰ هزارنفر با آن صحبت می‌کنند.

در تاریخ هند دو زبان نقش اساسی داشته‌اند؛ فارسی و انگلیسی. زبان فارسی تا زمان استعمار هند توسط انگلیس زبان اداری و اصلی برخی محدوده‌های این کشور محسوب می‌شده است. بعد از آن و تا امروز انگلیسی مهم‌ترین زبان این کشور بوده است که در آموزش عالی وبخش‌های دولتی از آن استفاده می‌شود. امروزه زبان انگلیسی زبان ارتباط دهنده میان بخش‌های مختلف کشور است.

نخستین بررسی‌ها درباره تنوع زبانی در هند را جرج آبراهام گریگسون طی سال‌های ۱۸۹۸ تا ۱۹۲۸ انجام داده که نتیجه گزارش او در نهایت ۱۷۹ زبان و ۵۴۴ گویش را معرفی کرده است، اما این نتایج هم به دلیل وجود ابهاماتی در تفاوت میان گویش و لهجه و بهره نگرفتن از افرادی که شناخت و آگاهی درستی دارند، چندان دقیق نبوده و همچنین برخی از ایالات در این بررسی قرار نگرفته‌اند. اما بر اساس آماری که سازمان مبلغ مسیحیت در جریان بررسی‌های خود از مناطق محتلف هند ارائه داده، هند شامل ۴۶۱ زبان از ۶ هزار و ۹۲۱ زبان در سراسر جهان می‌شود که ۱۳ تای آن‌ها منسوخ شده‌اند و ۵۴ تای آن‌ها در حال نابودی قرار دارند و ۶۳ زبان در سازمان‌ها و ادارات هم مورد استفاده قرار می‌گیرند و ۱۸۷ تای آن‌ها به صورت گسترده در کشور استفاده می‌شوند، همچنین ۱۳۰ تای آن‌ها در حال رشد هستند و به نسل‌های بعدی آموزش داده می‌شوند.

فرهنگ

هند یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان و در عین‌حال یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان است. فرهنگ این کشور اغلب به عنوان ادغام چند فرهنگ مختلف از دیگر کشورهاست، همچنین هند از کشورهایی است که طی سالیان از ادیان متفاوت تاثیر گرفته و جاده ابریشم محل مناسبی برای انتقال این فرهنگ بوده است. از همین رو در هند بودایی‌ها، هندوها، مسلمانان (شیعه، سنی، صوفی)، جین، سیک و بسیاری از قبیله‌های مختلف با آئین متفاوت را می‌توانید ببینید.

کشور هند محل تولد آئین‌های هندو، بودا، جین و سیک است که آن‌ها را ادیان هندی شناخته می‌شود. امروزه هندوئیسم و بودیسم به ترتیب سومین و چهارمین دین‌های بزرگ جهان هستند که بیش از دو میلیارد پیرو دارند که در حدود ۸۰ درصد از مردم هند را تشکیل می‌دهند.

نکته‌ای که درباره فرهنگ این کشور وجود دارد این است که هند یکی از مذهبی‌ترین کشورهای دنیاست که هر قومیت و ایالت و حتی محله‌ بر اساس تعریفی که از دین دارند، رسم و سومی را تعریف کرده‌اند و همان را به نسل بعدی خودشان انتقال داده‌اند.

دین

بدون شک دین نقش اساسی و مهمی در زندگی همه هندی‌ها دارد و با اینکه اکثریت آن‌ها هندو هستند، با این حال دین اسلام جمعیت بزرگی از آن‌ها را تشکیل می‌دهد. هندوها جمعیت غالب در ۲۹ ایالت و هفت ناحیه هستند و مسلمانان بیشتر در بخش‌های جامو و کشمیر زندگی می‌کنند. با توجه به سرشاری سال ۲۰۰۱ در این کشور، ۸۰ درصد از جمعیت هند را هندوها تشکیل می‌دهند، ۱۴ درصد مسلمانان، ۲.۳ درصد مسیحی، ۱.۷ درصد سیک، ۰.۷ درصد بودیسم و ۰.۴ درصد جین دیگر دین‌های تشکیل دهنده این کشور هستند. زرتشتیان و یهودیان برخی دیگر از ادیان این کشور است که درصد کوچکی را تشکیل می‌دهند.

کشور هفتاد و دو ملت

هند را کشور هفتاد و ملت می‌دانند، چون در مجموعه ایالت‌هایی که رسمی ثبت شده‌اند، این کشور پُر از فرهنگ‌ها، زبان‌ها و سنت‌هایی هستند که برخی از آن‌ها شناخته شده و بسیاری از آن‌ها در قبیله‌های مختلف این سرزمین از بزرگ خاندان به فرزندان کوچکتر می‌رسد. شاید نام هفتاد و ملت هم برای این کشور هزار رنگ کم باشد، اما «هندوستان» با داشتن زبان‌ها، گویش‌ها، دین‌ها و سنت‌های مختلف سرزمینی عجیب است که سفر به آن حتما می‌تواند جذابیت‌هایی به همراه داشته باشد.