به گزارش خبرنگار مهر، جشنواره بینالمللی تئاتر فجر هرسال با تغییر مدیریت، برنامهها و سیاستهای جدیدی را در دستور کار خود قرار میدهد. درباره تغییرسیاستهای جشنواره و تاثیراتی که این برنامهها در روند برگزاری این جشن میگذارند با نیما دهقان کارگردان تئاتر که امسال نیز با نمایش" آنفولانزای خوکی"در جشنواره بیست و نهم تئاتر فجر حضور دارد به گفتگو پرداختیم.
*خبرگزاری مهر، سرویس فرهنگ و هنر: در طول 28 دوره که از برگزاری جشنواره تئاتر فجر میگذرد هرسال با تغییردبیر سیاستهای جشنواره نیز عوض میشود. با توجه به سلیقه و نظردبیر، بخشهایی به جشنواره افزوده و یا کم میشود. به نظر شما برگزاری یک جشنواره بینالمللی تئاتر نیازمند اصول تدوین شدهای است یا تغییر برنامهها در هر دوره به رشد جشنواره تئاتر کمک می کند؟
- نیما دهقان: جشنواره تئاتر فجر در واقع قرار نیست تاثیر و نقشی در تئاتر کل کشور داشته باشد. من به این جمله که "جشنواره تئاتر فجر ویترین تئاتر کشور است" معتقد نیستم. اگر در کشور ما نیزمانند بسیاری از جشنوارههای بینالمللی یک دبیرثابت مسئولیت برگزاری جشنواره تئاتررا بر عهده داشته باشد میتواند برنامهریزیها و سیاستگذاریهای مشخصی را برای جشنواره درنظر بگیرد. حضور هر دبیر سلیقههای مختلفی را با خودش میآورد. البته تلاش هر مدیر این است که به بهبود جشنواره کمک کند و برنامههای تازهای نسبت به سالهای گذشته برای اجرا پیشنهاد کند.
* فکر نمیکنید اگر از طرف ستاد جشنواره برنامههایی تدوین و تعیین شود تا در همه دورهها سیاستهای واحدی در جشنواره وجود داشته باشد کیفیت یک جشنواره بین المللی مانند فجر بهتر میشود؟
- به نظر من تنها راه حل مسئله این است که جشنواره تئاتر یک دبیر ثابت و مستقل داشته باشد. دبیری که بداند قرار است برای مدت زمان معینی مثلا 10 سال دبیری جشنواره را برعهده داشته باشد. این دبیر در طول سالها میتواند سیاست گذاریهایش را درستتر و کامل تر کند. با تغییر هر ساله دبیر جشنواره مسلم است که سیاستها و بخشهای جدید به جشنواره اضافه و یا از آن کاسته میشود. این برنامهها مطمئنا موافقتها و مخالفتهایی در پی دارد.
* این تغییرات به نفع تئاتر کشور است یا خیر؟
- من از آن آدمهایی هستم که معتقدند جشنواره تئاتر فجر هیچ ربطی به تئاتر کشور ندارد. این دو، مقولههای جداگانهای هستند که نمیتوانند تاثیری بر یکدیگر گذاشته و یا از هم حمایت و پشتیبانی کنند. طبیعی است که اجرای یک نمایش در جشنواره کاملا متفاوت با اجرای عمومی آن است.
من این تجربه را در اجرای نمایش"خنکای ختم خاطره" داشتم. این نمایش بعد از اجرای عمومی در جشنواره هم روی صحنه رفت. می توانم بگویم که اجرای جشنوارهای که گروه ما داشت 30 درصد متفاوتتر و بهتر از اجرای عمومی بود. در طول اجرای عمومی نقاط ضعف و قوت یک نمایش مشخص میشود.
این مسئله هم درجشنواره اهمیت می یابد که قرار است تعدادی از هنرمندان و مدیرهای تئاتر خارجی از نمایش دیدن کنند. بنابراین نمایش اجرای متفاوتتری خواهد داشت.البته این اتفاق برای نمایشهایی میافتد که قبل از آغاز جشنواره اجرای عمومی داشتهاند چون اگر برای اولین بار یک اثر نمایشی قرار باشد در جشنواره حضور یابد طبیعتا شتاب زدگیها و نقصهایی را دارد که ممکن است دراجرا تاثیر گذار باشد. بنابراین نمیتوان انتظار داشت که جشنواره تئار فجر ویترین تئاتر کشور باشد.
* نظرتان درباره برگزاری بازار تئاتر و تغییراتی که در این دوره از جشنواره پیدا کرده است چیست؟
- به نظر من برگزاری بازار تئاتر اتفاق بسیار خوبی است که در جشنواره افتاده. در حال حاضر فضای حضور تئاتر خصوصی مطرح است و برگزاری این بازار تئاتر این فرصت را به هنرمندان میدهد تا بتوانند به عنوان کارگردان و تولید کننده آثار نمایشی خود را در فرصتی کوتاه عرضه کنند.
ایرادی که به بازار تئاتر دوره گذشته وارد بود این مسئله بود که غرفه ها به صورت عادلانه در اختیار گروههای نمایشی قرار نگرفتهبود و اعتراض عدهای را در بر داشت. اتفاق خوبی که در این دوره قرار است بیفتد این است که مانند همه جشنوارههای معتبر دنیا مدت زمان معینی به همه گروههای نمایشی اختصاص داده میشود که در طول آن بتواند ایدهها و برنامههای خود را به مدیران خارجی معرفی کنند.
درمدت زمان دوم اگر هنرمندی توانسته باشد گروه و فعالیتهای گروهش را به درستی معرفی کند، مدیران به سمتش جذب شده و از او برای حضور در کشور خود دعوت میکنند. شرایطی را که امسال جشنواره به وجودآورده بسیار مناسب است. هنرمندان در این مدت زمان میتوانند به بهترین شکل ممکن ایدههای خود را ارائه دهند.
در چند دوره پیش که من مدیر برگزاری کارگاه های آموزشی بودم گروهی انگلیسی، کلاسی را درمورد چگونگی معرفی یک اثر نمایشی به دیگران برگزار کردند. تصور می کنم کسانی که در این کلاس حضور داشتند اطلاعات زیادی درباره ارائه کارشان در کمترین زمان ممکن آموختند. این کلاس بسیار برای ما مثمر ثمربود.
نظر شما