نگارندگان لحظه های جاوید در تنگنا/ خبرنگاران از مشکلاتشان می گویند

به گزارش خبرنگار مهر، اتکا به ذوق و استعداد شخصی، گذارندن دوره آموزش تخصصی و توجه به مسئولیت اجتماعی واژه های فراموش شده و نامانوسی برای برخی خبرنگاران حتی پیشکسوتان آذربایجان غربی در کنار عدم توجه مسئولان به رفع مشکلات فعالان رسانه ای است که جای خالی تحلیل و نقدهای خبری در هفته نامه ها، نشریات سراسری و سایتهای خبری استان نمود بارز این مسئله است.

هم اکنون کار غالب روزانه برخی خبرنگاران حضور فعال در جلسات مطبوعاتی و همایشها و پرکردن برگه های خبر از گفته های مدیران و انعکاس بی کم و کاست آنها به امید دریافت تسهیلات و هدیه در روز خبرنگار و مناسبتهای مختلف ملی و مذهبی است، بطوریکه در برخی موارد رقابت تنگاتنگی برای ثناگویی از فعالیتهای مدیران در بین خبرنگاران استان حاکم است.

متاسفانه این موضوع به حدی پررنگ است که به چالش کشاندن یک مدیر از سوی برخی خبرنگاران باعث به صدا در آمدن صدای اعتراض عده ای دیگر شده و موضوع جریان سازی رسانه ای فدای نا آگاهی و تعصبات کورکورانه ارکان اصلی برخی مطبوعات، بایکوت خبری شدن خبرنگاران منتقد و تقویت احساس بی نیازی مدیران برای تنویر افکار عمومی و پاسخگویی به سوالات اصحاب رسانه می شود.

نکته قابل تامل دیگری در این میان عدم آشنایی مدیران دستگاهها با رسالت واقعی خبرنگاران، سانسورهای خبری، برخورد قهر آمیز با خبرنگاران منتقد، ایجاد سیستم بروکراسی برای خبرنگاران در راستای اخذ مصاحبه های اختصاصی از مدیران، عدم آشنایی روسا دستگاهها با روند کاری هفته نامه های محلی، نشریات سراسری و خبرگزاریها و در نهایت نبود احساس نیاز در برخی مدیران به تعامل با رسانه های مکتوب و مجازی است که منجر به قرار گرفتن خبرنگاران در تنگنای بیشتر است.

برای عبور از تنگناهای موجود درعرصه خبر و مطبوعات آذربایجان غربی خبرنگاران، صاحبان رسانه و مدیران روابط عمومی و مدیران دستگاههای اجرایی و جامعه باید با همکاری یکدیگر تلاش جمعی برای بروز رسانی دانش اطلاع رسانی و تحقق شعار دهه ارتباطات ایجاد شده تا شاید حرکت چرخهای توسعه پایدار و همه جانبه در استان شتاب بیشتری به خود بگیرد.

پای صحبتهای خبرنگاران هفته نامه ها، نشریات سراسری و نمایندگی خبرگزاریها، مدیران مسئول و مسئولان دستگاههای ذیربط که بنشینی نسبت به نبود تخصص در خبرنگاران و لزوم برگزاری دوره های آموزش تخصصی آگاهی دارند ولی نیازمند هادی و راهنما هستند.

خبرنگاران آذربایجان غربی در صحبتهایشان به روز شدن اطلاعات و تجهیزات بر اساس نیازهای رسانه ای خود را موردتاکید قرار داده که در این راستا استاد و راهنمایی همچون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه مطبوعات و انجمن خبرنگاران استان ضروری بنظر می رسد.

وجود خلا نیروی انسانی متخصص در آذربایجان غربی

اسماعیلی مسئول خبرگزاری ایرنا در آذربایجان غربی نیز که به تازگی وارد فضای مطبوعاتی این استان شده نیز معتقد است: از دست دادن عقبه و پشتوانه خبرنگاران با تجربه آفت بزرگی برای این عرصه در استان است.

وی عدم توجه مدیران رسانه به پشتوانه سازی و استقبال خبرنگاران از برنامه های فرمایشی را مهر تاییدی بر نبود عقبه متخصص، خبرنگاران پیشکسوت، با تجربه در آذربایجان غربی دانسته و معتقد است: با توجه به انگشت شمار بودن خبرنگار تخصصی در استان و ادامه این روند وقفه ای کامل در عرصه مطبوعات ایجاد خواهد شد که زنگ خطر آن از هم اکنون شنیده می شود.

مسئول خبرگزاری دولت در آذربایجان غربی که 28 سال سابقه فعالیت در عرصه خبری کشور دارد، هدایا ناچیز در قالب کارتهای هدیه 50 هزار تومانی، پتو و لوازم خانگی که از سوی برخی ادارات با هدف های مشخص به خبرنگاران اهدا می شود را شایسته یک خبرنگار اصیل ندانست و حمایتهای خانه مطبوعات و انجمن از شخصیت حقوقی و حفظ ارزش و جایگاه این قشر را خواستار شد.

مشاغل اداری جذابتر از خبر برای اصحاب رسانه

یکی از پیشکسوتان عرصه خبرنگاری آذربایجان غربی تفاوتها و اتفاقات سالهای گذشته و یک سال اخیر حوزه مطبوعات استان را مطرح کرده و معتقد است: آیا اتفاق جدیدی افتاده یا همان مشکلات گذشته حاکم است؟!

عوض نادری ضرورتهای صنفی و عدم مدیریت یکپارچه حوزه خبر و اطلاع رسانی استان را مهمترین مشکل خبرنگاران عنوان کرده و معتقد است: جایگاه این قشر فرهیخته با دادن هر سال هدایایی که ای بسا به دست خیلی ها هم نمی رسد حفظ نخواهد شد.

این خبرنگار با تجربه که در طول دوران فعالیت خبری خود سابقه مدیریت سایت اطلاع رسانی استانداری آذربایجان غربی را بر عهده داشته، می گوید: اگر معتقدیم پیشرفت سنگ زیرین توسعه پایدار است باید جامعه به رسالت و مسئولیت خود در قبال خبرنگاران عمل کند.

نادری که هم اکنون مسئولیت نمایندگی یکی از نشریات سراسری در آذربایجان غربی را عهده دار است، حضور و بروز خبرنگاران متعهد در یک برهه زمانی خاص و جذب آنها به دستگاههای را عامل اصلی ایجاد خلا نیروی انسانی و جبران آن از طریق درج آگهی و جذب نیروهای غیر حرفه ای دانست.

این پیشکسوت عرصه خبری آذربایجان غربی با اشاره به اینکه متاسفانه کیفیت خبر به شدت فدای کمیت خبر شده است، فعالیت خبرنگار برای تامین معاش در چند رسانه با سلیقه ها، آرمانهای متفاوت و در نهایت قرار گرفتن خبرهای بدرد نخور در خروجی نشریات است.

نادری حضور نیروهای جدید در عرصه خبر استان و استقبال خبرنگاران با تجربه و زحمت کش از شغلهای پایدار و کسب شرایط با ثبات شغلی را از عوامل اصلی آسیب پذیر بودن مطبوعات می داند و می گوید: این حرفه بر اساس قانون کار جز مشاغل سخت و زیان آور بوده و این در حالی است که در هیچ چارچوبی تعریفی مشخصی از این شغل ارائه نشده است.

وی در معرض تهدید بودن منافع خبرنگاران هفته نامه های محلی بیشتر از فعالان نشریات سراسری و خبرگزاری را از دیگر آفتهای این حرفه دانسته و آنها را قربانیان مادی گرایی صاحبان این نشریات معرفی کرده و می گوید: نگرش این رسانه ها به دلیل ماهیت خصوصی بودن به خبرنگار به عنوان آگهی بگیر است نه کسی که صاحب تحلیل.

نادری پر شدن دور میزهای مطبوعاتی از بازاریابان و آگهی بگیران به نام خبرنگار را عامل تخریبی برای ارائه نقد های سازنده، تحلیل محتوایی و بررسی دانست.

عدم بهره گیری جامعه مطبوعاتی از نیروهای متخصص دانشگاهی

سکینه اسمی مسئول دفتر نمایندگی خبرگزاری مهر در آذربایجان غربی عملکرد ناهماهنگ تشکلهای مطبوعاتی را مورد انتقاد قرار داده و عدم جذب دانشجویان دوره های کاردانی خبرنگاری به مطبوعات استان را ناشی از ضعف مدیریت و مواجه شدن بخش اطلاع رسانی با کمبود نیروی متخصص و کاردان دانست.

وی که یکی از بانوان فعال عرصه مطبوعات آذربایجان غربی است، معتقد است: لاینحل ماندن مشکلات عرصه مطبوعات به دلیل بررسی مشکلات هفته نامه ها، نشریات سراسری و خبرگزاریها با یک دیدگاه واحد است، این در حالی است که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی طی دو سال گذشته توجه صرف به مشکلات هفته های محلی و تجهیز آنها به تجهیزات پیشرفته نظیر دوربین عکاسی و دستگاههای اسکنر، فتوکپی، پرینتر و فاکس را در دستور کار خود قرار داده است.

وی از کمبود نیروی متخصص در کارآمد برای فعالیت در خبرگزاریهای آذربایجان غربی می گوید و یکی از راهکارهای رفع این مشکل را آموزش تجربی دانشجویان خبر توسط پیشکسوتان در کنار بازه علمی آنها معرفی کرد که در این راستا حضور اساتید مجرب دانشگاه در بدنه خبری استان و استفاده از ظرفیتهای بالقوه آنها توسط فرهنگ و ارشاد و تشکلهای مطبوعاتی و حتی خبرنگاران باید مورد توجه باشد.

اسمی حضور افراد نا آشنا به اصول رسانه ای را مهمترین عامل جذب افراد غیر متخصص به عرصه مطبوعات استان می داند و امیدوار است: مدیران ارشد حال حاضر رسانه ای آذربایجان غربی جهت رفع مشکلات این عرصه بر اساس اقتضاعات و سیاستها اقدام اساسی انجام دهند.

این فعال خبری عدم بروز شدن خبرنگاران از طریق مطالعات آزاد را از آقتهای این عرصه در استان می داند و می گوید: متاسفانه با وجود قرار گرفتن در عصر ارتباطات، برخی خبرنگاران هفته نامه های محلی آشنایی لازم برای استفاده از اینترنت را ندارند.

قانون بازنشستگی اصلی ترین خواسته خبرنگاران

نسرین کریم معجنی خبرنگار روزنامه کار و کارگر و خبرگزاری کار ایران خبر را عامل اصلی زنده، فعال و پویا بودن مطبوعات و نشریات و خبرگزاری ها می داند و می گوید: برخی با استفاده ابزاری از این موضوع به دنبال درآمدزایی و سودجویی هستند.

وی عدم تامین مالی خبرنگاران و حق التحریرهای بسیار ناچیز و نبود امنیت شغلی را دغدغه اصلی فعالان این حوزه همانند سراسر کشور در استان دانسته و اقدام برخی ادارات و استقبال خبرنگاران از اخذ هدایایی نقدی و غیرنقدی در پایان جلسات و بازدیدهای شهرستانی را زیر سوال بردن شخصیت سربازان جنگ نرم علیه دشمن دانست.

این فعال عرصه اطلاع رسانی حوزه کار و کارگری آذربایجان غربی رفع تنها یکی از مشکلات معیشتی، مسکن، بیمه و.... خبرنگاران بجای اهدا لوح و هدیه در روز خبرنگار هر سال همزمان با 17 مرداد را بهترین کادو به فعالان حوزه مطبوعات می داند.

معجنی از آغاز جلسات و مراسمات رسمی با تاخیرهای طولانی نیز که فقط با یک معذرت خواهی کوتاه به پایان می رسد انتقاد کرد، این در حالی است که متاسفانه برخی مدیران دستگاههای اجرایی قبل از آغاز نشستهای مطبوعاتی با وجود حضور نمایندگان نشریات در سالنهای جلسات مصاحبه با خبرنگار رسانه ملی را ارجح می دانند.

وی که سابقه هفت سال فعالیت در حوزه خبر دارد عملکرد برخی هفته نامه های محلی را مثبت ارزیابی کرده و می گوید: برخی به رسالت واقعی خود عمل کرده و برخی کاغذ باطل می کنند، در این راستا مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی معقتد است صدور مجوز انتشار 32 هفته نامه جدید ضمن نشریه دار کردن تمامی شهرستانهای استان فضای رقابتی ویژه ای فراهم کرده است.

توهین به شان و منزلت خبرنگاران

ارائه هدایایی نقدی و غیر نقدی به خبرنگاران بعد از اتمام جلسات و سفرهای مطبوعاتی شهرستانی نیز با این استدلال که این اقدام توهین به ساحت مقدس خبرنگار است، نیز مورد انتقاد برخی خبرنگاران و استقبال عده ای دیگر قرار گرفته است.

آذربایجان غربی اواخر دهه 70 شاهد حضور و بروز خبرنگاران فعال به عرصه مطبوعاتی استان بود که اکثر آنها بعد از چند سال فعالیت، جذب ادارات دولتی شده و یا جهت ادامه فعالیت به تهران رفتند که این موضوع با توجه به جوابگو نبودن افراد باقی مانده به نیازهای استان دروازه ای جهت ورود سریع و راحت جوانان جویای کار به این عرصه شد.

احساس بی نیازی برخی مسئولان در تنویر افکارعمومی مگر در شرایط خاص و بحرانی، نبود آگاهی کافی مدیران نسبت به رسالت کاری رسانه های مختلف در کنار نبود خبرنگاران تحلیلی، تفسیری و انتقادی، ضرورت برگزاری دوره های آموزشی هم برای آشنایی بیشتر مدیران با رسانه ها و تربیت خبرنگاران را نمایان می کند.

سردبیر روزنامه کار و کارگر و خبرگزاری کار ایران، خبرنگاران را فریادگر پژواک مظلومان و ستم دیدگان دانست و گفت: در صورت نبود آزادی بیان در حوزه فعالیت خبرنگاران، آنها را با چالش مواجه می کند.

علی صحرا نورد با انتقاد از نبود مصونیت قضایی برای خبرهای چالش برانگیز، می گوید: متاسفانه عدم آشنایی مدیران و مسئولان روابط عمومی دستگاهها با قوانین مطبوعاتی منجر به ارائه شکوائیه بجای تکذیبه بر علیه مطبوعات می شود.

خودسانسوری خبری دستگاههای اجرایی آذربایجان غربی قابل قبول نیست

برای رفع این مشکل استانداری آذربایجان غربی طی سالجاری اقدام به راه اندازی شورای روابط عمومی و اطلاع رسانی و انتخاب و تجلیل از روابط عمومی برتر کرده که امیدواریم با تقویت این شورا روند خبرگیری و هماهنگی مصاحبه های اختصاصی در موقعیتهای مختلف و بویژه حساس که هم اکنون گرفتار بروکراسی شده تسریع یابد.

علی اصغر شادجو رئیس اداره روابط عمومی و امور بین المللی استانداری آذربایجان غربی هم جلوگیری از خودسانسوری در ادارات و انعکاس صحیح و سریع اخبار برای تنویر افکار عمومی نسبت به اقدامات دولت ضروری دانست.

وی لزوم ارائه آموزشهای حرفه ای و حفظ و پاسداشت جایگاه اصحاب رسانه وظیفه ذاتی دستگاهها بوده که با توجه به موقعت خاص جغرافیایی استان خبرنگاران باید از تجربیات خبری کشورهای همسایه بهرهمند شده که اینامر نیز مستلزم توجه خاص مسئولان، تشکلهای مطبوعاتی و خود خبرنگاران است.

مقررات شغلی و استخدامی متناسب با حرفه روزنامه نگاری از جمله طبقه بندی شغلی، تعیین حداقل حقوق ماهانه و ساعات کار روزانه و ارائه سابقه کار از دیگر حلقه های مفقوده عرصه اطلاع رسانی آذربایجان غربی است.

حمایتهای دولتی از نشریات محلی که تاثیرگذاری چندانی در جریان سازی خبری استان ندارند در کنار اجبار مسئولان رسانه های مجازی به دلیل نداشتن اولیه ترین امکانات و تجهیزات اولیه به جذب اعتبار از دستگاههای استانی باعث ایجاد ناهماهنگی و توازن لازم در این عرصه شده است.

همه این مسائل ومشکلات در حالی است که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی حمایت از هفته نامه های محلی و سایت تحلیل و خبری را سرلوحه امور قرار داده و هر گونه حمایت از نشریات سراسری و خبرگزاریها را منوط به صدور دستور مدیریت ارشد استان می داند.

خرید دوربینهای پیشرفته عکاسی و دستگاههای اسکنر، فتوکپی و پرینتر و فاکس و پرداخت اعتبار نقدی به دفاتر هفته نامه های محلی استان در حالی انجام می شود که اخبار مندرج در این نشریات بیشتر بدون ذکر منبع از سایت های نمایندگی های خبرگزاری استان تامین می شود.

حمایتهای دولتی از نمایندگیهای رسانه های سراسری آذربایجان غربی انجام شود

آقایی سردبیر خبرگزاری تازه تاسیس برنا در آذربایجان غربی فعالیت بیش از 300 نفر خبرنگار در استان را پتانسیل خوبی در عرصه مطبوعات استان دانسته و معتقد است، باید نحوه بهره مندی تمامی رسانه ها از منابع استانی تعریف شود.

به گفته این خبرنگار بر اساس قوانین موجود در حوزه فرهنگ می توان از محل منابع استانی از خبرگزاریها حمایت کرد که به جز یک خبرگزاری تا کنون، هیچ دفتری از این اعتبارات بهره مند نشده است.

وی می گوید: متاسفانه برخی تحرکات ادارات برای تجلیل از فعالیتهای خبرنگاران حوزه های مربوطه در خور شان و منزلت این قشر نبوده و دستگاهها قدردان زحمات آنها درحوزه اطلاع رسانی فعالیت و نقدهای سازنده نیستند.

سردبیر خبرگزاری برنا ورود خبرنگار به حوزه مطبوعات را خیلی ساده و ماندن در این عرصه را خیلی سخت توصیف کرد.

خبرنگاران دیدبانان جامعه‌ بوده و برخی‌ از آنها به عنوان تخریب‌چیان میدان مین جنگ فرهنگی نام می ‌برند، اینجا آذربایجان غربی دارنده سابقه انتشار اولین روزنامه در ایران و هم مرز بودن با سه کشور نیازمند تربیت نیروی متخصص، تفهیم لزوم حفظ جایگاه و شان خبرنگار به جامعه و مسئولان، تامین نیازهای اولیه و ایجاد فضای رقابتی سالم در بین اقشار مختلف است.

آذربایجان غربی هم اکنون دارای بیش از 70 هفته نامه، 25 نمایندگی نشریات سراسری و 20 خبرگزاری و 170 نفر خبرنگار فعال است که در صورت رفع مشکلات، پتانسیل بالقوه ای برای تبدیل کردن استان به قطب اطلاع رسانی و جریان سازی رسانه ای شمالغرب کشور است.

........................

الناز ملک زاده