حق شناس: موضوع رابطه با آمریکا فرعی است/ موسوی: با نگاه به منافع ملی نمی توان از فلسطین حمایت کرد

به گزارش خبرنگار مهر؛ در "مناظره استکبارستيزي، رابطه با آمريکا با کدامين اصول؟" که به همت بسيج دانشجويي دانشگاه تربيت مدرس برگزار شد، "محمدجواد حق‌شناس" مدير مسئول سابق روزنامه اعتماد ملي و "نظام‌الدين موسوي" مدير عامل خبرگزاري فارس به تحليل و تبيين روابط بين ايران و آمريکا پرداختند.

در ابتداي اين مناظره، حق‌شناس ضمن تقدیر از بسیج دانشجویی به عنوان متولی بحث مناظره و گفتگو در کشور به روابط ایران و آمریکا به عنوان مهمترین موضوع سیاست خارجی کشورمان در همه دوران ها اشاره کرد و گفت: رابطه ايران با آمريکا به لحاظ زماني از نيمه دوم دوران قاجار به طور رسمي آغاز شد و در ادامه در دوران پهلوی اول شاهد بازیگری امریکا در کنار کشورهای روسیه و انگلیس بودیم.

وي افزود: دوره دوم از 1332 تا انقلاب 1357 است که آمريکا به يک قدرت هژمون در منطقه تبدیل شد و انگلیس نیز مجبور شد که به آمریکا به عنوان یک شریک قدرتمند نگاه کند.

مدير مسئول سابق روزنامه اعتماد ملي با اشاره به اینکه پس از سقوط مصدق حضور آمریکا در ایران پررنگ تر شد ادامه داد: با روی کار آمدن نیکسون، ایران به یک پازل برای کنترل قدرت کمونیسم در منطقه تبدیل شد.

حق شناس با بیان اینکه دوره سوم نیز از سال 57 به بعد است، اظهارداشت: در اعلامیه های حضرت امام سیاست نه شرقی و نه غربی ذکر شده و بعد ها همین سیاست در روند تدوین قانون اساسی نیز ادامه می یابد.

وی با اشاره به اینکه در سالهای بعد از پیروزی انقلاب تقابل با آمریکا شروع می شود، افزود: لغو قراردادهای ایران با آمریکا، خروج نیروهای آمریکایی، اشغال سفارت آمریکا در تهران، جنگ تحمیلی و تحریم ها نمونه های این تقابل دو کشور است.

در ادامه مناظره سیدنظام الدین موسوی با اشاره به اینکه مساله سیاست خارجی آمریکا در سالهای پس از پیروزی انقلاب معطوف به ایران شده است، گفت: این مساله در کلام دولتمردان آمریکایی و حتی تصویب قوانینی برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک قدرت منطقه ای کاملا روشن است.

وی با اشاره به اینکه برای بررسی رابطه ایران و آمریکا یا هر کشور دیگری باید به ماهیت دو واحد سیاسی در دنیا توجه کرد اظهارداشت: ایران و آمریکا بنا به ادعاها و ایدئولوژی های خود با یکدیگر برخورد می کنند.

مدیر عامل خبرگزاری فارس به رسالتی که ایران و امریکا برای خود در عرصه بین المللی قائل هستند اشاره کرد و اظهارداشت: ماهیت انقلاب اسلامی و رسالت آن مبارزه با استکبار و سلطه است.

وی خاطرنشان کرد: ماهیت انقلاب ایران تنها مبارزه با شاه نبود بلکه مبارزه با استعمار و استکبار در سراسر جهان بوده است.

سپس حق شناس نکته مهم درخصوص رابطه هر کشوری با کشورهای دیگر به 5 نوع رابطه اشاره کرد و ادامه داد: شاخص اول و مهمترین آنها منافع ملی است، دیپلماسی نرم، ارتباط دیپلماتیک، اقدامات قهرآمیز و آخرین نوع رابطه هم جنگ میان دو کشور است.

مدیر مسئول سابق روزنامه اعتماد ملي با بیان اینکه از سال 57 به بعد روابط ما با آمریکا بر اساس اقدامات قهرآمیز تعریف شد اظهارداشت: قیام مردم ایران از سال های 30 تا زمان پیروزی انقلاب همواره بر اساس عدم مشروعیت و مستبدبودن نظام حاکم بوده است؛ لذا مردم کشور به دلیل دخالت آشکار آمریکا در امور داخلی کشور و حمایت از حاکم مستبد قیام کردند و به همین دلیل شعار مرگ بر امریکا شعار جاری مردم ایران شد.

حق شناس با اشاره به اینکه نگاه مقابله با کشورهای دائمی نخواهد بود اظهارداشت: در حوزه روابط دیپلماتیک، دشمنی و دوستی دائمی وجود ندارد؛ محور برقراری یا عدم برقراری رابطه با آمریکا منافع ملی کشور است.

مشکل آمریکا با ایران ترس از یک رقیب قدرتمند است

در ادامه نوبت به سیدنظام الدین موسوی رسید که وی با تایید حرف حق شناس مبنی بر مهم بودن بحث منافع ملی در همه روابط دیپلماتیک در عین حال گفت: برای هر کشوری نوعی رسالت جهانی تعریف شده است که مسائل ایدئولوژیک در این زمینه دخیل است.

وی با یادآوری این نکته که در ابتدا امریکا رابطه خود با جمهوری اسلامی را قطع کرد خاطرنشان کرد: در دنیای امروز روابط دیپلماتیک ابزاری شده برای کشورها تا اهداف خود را به ثمر برسانند.

وی با اشاره به اینکه امریکا شناخت کاملی از ماهیت انقلاب اسلامی دارد و به همین جهت هم تصور یک رقیب قدرتمند باعث ترس امریکا از ایران شده است گفت: البته اردوگاه چپ جهانی نیز از این انقلاب هراس داشت لذا تلاش برای شکست یا استحاله انقلاب در دستور کار ابرقدرت های شرق و غرب قرار گرفت.

داستان مذاکره با آمریکا فرع است

حق شناس نفر بعدی مناظره بود که باز هم بر بحث منافع ملی تاکید کرد و با بیان اینکه ساختار کشور بعد از انقلاب در دست نیروهای عمدتا جوان و بی تجریه در اداره کشور قرار گرفت یادآور شد: وقتی امریکا شاه را از کشور خارج کرد و به امریکا راه داد اقدام دانشجویان در تسخیر سفارت امریکا را به دنبال داشت.

وی با بیان اینکه اگر امروز به عقب برگردیم قطعا قضاوت دیگری نسبت به این اقدام خواهیم داشت افزود: شاخصه اصلی این حرکت در آن زمان نیز منافع ملی بود.

حق شناس، جنگ تحمیلی را نیز نتیجه تسخیر سفارت امریکا دانست و با اشاره به اینکه پذیرفتن قطعنامه 598 نیز بنا به منافع ملی از سوی امام بود ادامه داد: داستان مذاکره با امریکا فرع است و همه این مسائل قربانی یک حرف یعنی منافع ملی است.

با نگاه به منافع ملی نمی توان از فلسطین حمایت کرد

موسوی نیز مجددا بر موضع خود در برابر بحث منافع ملی به عنوان تنها اصل در برقراری روابط کشورها با یکدیگر تاکید کرد و با طرح این سوال که آیا امریکا پدیده انقلاب  اسلامی در ایران را پذیرفت یا خیر؟ تصریح کرد: خصلت هژمون این است که اینگونه اتفاقات را نمی پذیرد و حتی رشد و ترقی کشورها را نیز در مسیر تعریف شده خودشان قبول می کند.

مدیرعامل خبرگزاری فارس با بیان اینکه آیا مذاکره همه مسائل را حل می کند اظهارداشت: کشورهایی هستند که با امریکا روابط خوبی داشته اند اما به پیشرفت های اقتصادی و سیاسی نرسیده اند.

وی با اشاره به اینکه کشوری که به دنبال قدرت جهانی و منطقه ای است باید از روابط جاری بین الملل فراتر رود و جایگاه خود را تثبیت کند افزود: روسیه و چین نیز این ظرفیت را دارند که به هژمون تبدیل شوند.

موسوی با اشاره به اینکه به صرف نگاه ایران گرایانه نمی توان قدرت منطقه ای شد اظهارداشت: لذا با نگاه به منافع ملی نمی توان از فلسطین حمایت کرد یا منش ضد صهیونیستی داشت.

در حالی دم از مقابله با امریکا می زنیم که سران سه قوه سه سال است که با هم دعوا دارند

در ادامه حق شناس با بیان اینکه کشوری می تواند به یک قدرت منطقه ای تبدیل شود که از درون چه به لحاظ سیاسی و چه اقتصادی قدرتمند باشد از شرایط اقتصادی کشور و تورم و بیکاری انتقاد کرد و گفت: ما در حالی دم از مقابله با امریکا می زنیم که سران سه قوه سه سال است که با هم دعوا دارند.

وی با بیان اینکه ما در برخی حوزه ها حرفی برای گفتن داریم اما حرکت یک سویه فایده ای نخواهد داشت ادامه داد: به نظر می رسد کشور از درون به فروپاشی نزدیک می شود. این حرف بزرگان اصولگرا همچون اقای عسگراولادی، مطهری، ناطق نوری و ... است.

حق شناس با اشاره به اینکه در حال حاضر کسانی در راس حاکمیت امریکا هستند که می توان با آنها مذاکره کرد گفت: این یک فرصت تاریخی است و نباید به آن بی اعتنا باشیم.

موسوی نیز در پاسخ به این اظهارات حق شناس، به سیاست و شعار تنش زدایی دولت خاتمی اشاره کرد و گفت: در آن زمان نیز امریکا بعد از حادثه 11 سپتامبر ما را در محور شرارت قرار داد و بارها وعده حمله به ایران را دادند.

وی با یادآوری اینکه ما در بحث افغانستان و عراق با امریکا مذاکره کرده ایم خاطرنشان کرد: امریکا تنها در فضایی که ما از موضع فعال وارد شویم ما را به رسمیت می شناسد.