همه اختلاف‌ها از کثرت خودخواهی‌هاست

به گزارش خبرنگار مهر، آیین اختتامیه پنجمین جشنواره بین‌المللی هنر های تجسمی شب گذشته، سیزدهم اسفندماه با حضور وزیر ارشاد، معاون هنری وی، برگزیدگان و تنی چند از اهالی هنرهای تجسمی در تالار وحدت برگزار شد.

در ابتدای این مراسم و بعد از تلاوتی چند از آیات کلام الله مجید، سید عباس میرهاشمی، دبیر پنجمین دوره برگزاری جشنواره بین المللی تجسمی فجر در توضیح جشنواره پنجم گفت: این جشنواره بر اساس افقِ ترسیم شده و با رفتاری امانتدارانه به مصوبات شورای سیاستگذاری و با امید به کاهش فاصله بین سه راس مثلث سازمان تولید آثار هنری یعنی هنرمندان، آثار هنری و مخاطبان، برگزار شد.

وی ادامه داد: کاهش فاصله بین سه راس مذکور به معنای درک روح ظریف، خلاق، پرسشگر و البته پر از مطالبه هنرمندان از سویی و از سوی دیگر توجه جدی به جایگاه آثار هنری و ایجاد بستر مناسب برای عرضه و ارایه آثار ارزشمند و از جهتی دیگر توجه به شأن و نیاز تمامی مخاطبان و هنردوستان و مشوقان، است.

میر هاشمی در مورد آثار و هنرهای حاضر در این جشنواره نیز اظهار کرد: این جشنواره با ایجاد فضایی مناسب برای همبستگی بیشتر هنرمندان و قرار گرفتن رشته­‌های مختلف این مجموعه هنری همچون رشته‌­های، نقاشی، مجسمه­‌سازی، نگارگری، سفال و سرامیک، خوشنویسی، تصویرسازی، گرافیک، کاریکاتور و عکاسی در کنار یکدیگر و با نگاهی به رشته­‌های مکمل همچون فیلم­‌های مستند با زمینه هنرهای تجسمی و همچنین توجه جدی به پژوهش­‌های علمی در هنرهای پایه، برای ایجاد زمینه­‌های پیشرفت و شناسایی مسیر توسعه همت کرده است.

این هنرمند افزود:‌ در جشنواره پنجم بیش از 11500 اثر در رشته­‌های 9 گانه از 54 کشور توسط دبیرخانه جشنواره دریافت و مورد ارزیابی و داوری تخصصی قرار گرفته و از بین آثار رسیده، 663 اثر در بخش مسابقه­ رشته های 9 گانه در تهران و 13 استان و دو کشور جهان به نمایش گذاشته شد و علاوه بر این در  بخش مکمل جشنواره شامل فیلم­‌های مستند مرتبط با هنرهای تجسمی و مقالات علمی نیز 163 اثر توسط دبیرخانه دریافت و پس از داوری نهایی تعداد 53 فیلم در بخش­‌های مسابقه، ویژه و جنبی به نمایش درآمده و مقالاتِ برتر نیز برای معرفی مشخص شده­‌اند.

دبیر جشنواره یاد شده، بیان کرد: جای تاکید دارد که این جشنواره پس از پنج دوره برگزاری، نیازمند بررسی تخصصی و بازنگری دقیق راه طی شده با نگاه به تمامی اجزا اعم از موضوع تا اجرا را دارد، تا مسیر مورد نظر با کنکاش و حصول اطمینان برای اقدامات اصولی و افزایش کیفیت همه جانبه طی شود.

میر هاشمی ادامه داد: هنرمندان هنرهای تجسمی گر چه با رفتار عالمانه، تولید آثار بی نظیر، حضور قابل اعتنا در عرصه­‌های دینی، ملی و بین­‌المللی قسمی از توان خود و جایگاه رفیع هنرهای تجسمی را در عمل نشان داده­ و از خانواده­ای بس بزرگ و رشته های متعدد و طیف گسترده هنرمندان برخوردار بوده­‌اند، ولیکن به لحاظ بودجه در مضیقه به سر می­‌برند. تخصیص اعتبار و زمان در هنرهای تجسمی را به هیچ وجه نباید هزینه فرض نمود بلکه صَرف بودجه دراین عرصه، سرمایه گذاریِ پر سود و پرورش اندیشه­هایی است که آنرا پایانی نیست. ضمن این­که توجه به ایجاد چرخه اقتصاد در هنر و ضرورت توجه به حلقه مفقوده بازار آثار هنری، اهمیتی انکار ناپذیر در رشد و توسعه هنرهای تجسمی دارد.

وی در باره چگونگی تقویت جشنواره نیز اظهار کرد: امروزه تقویت کل جشنواره و توجه به هنرهای جدید و همچنین ارتقای بخش بین­‌المللی آن با در نظر داشتن تجربیات به دست آمده از برگزاری دوره­‌های پیشین یک ضرورت اجتناب ناپذیر است و باید با برنامه‌­ریزی بلند مدت زمینه گسترش رشته­‌های بین­‌المللی و حضور استادان و هنرمندان دیگر کشورها نیز مورد توجه قرار گیرد و علاوه بر این باید نسبت به عمیق شدن ارتباط با دانشگاه­‌ها، متولیان گنجینه­‌های هنری، مراکز موثر در تولید و رشد هنر و همچنین هنرمندان، برنامه‌ریزی شایسته­‌ای صورت پذیرد.

میر هاشمی در پایان گفت: از آنجا که جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر به عنوان یک فرصت و رویداد مهم فرهنگی و هنری است، امیدواریم که استادان، پیشکسوتان، هنرمندان و مسوولان با همراهی و همدلی به پیشرفت آن اهتمام ورزند چراکه جشنواره با حضور طیف گسترده هنرمندان با سبک­ها و نگاه‌­های متنوع امکان توسعه داشته ومی تواند مؤثر و پایدار باشد.

یعد از صحبت‌های دبیر جشنواره، کلیپی از آثار حاضر در این دوره از جشنواره تجسمی فجر به نمایش گذاشته شد.

حمید شاه آبادی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دیگر سخنران این برنامه بود که هنرهای تجسمی را حلقه اتحاد سایر هنرها خواند و افزود: متاسفانه حق این دست هنرها آنچنان که باید و شاید ادا نمی شود، آن هم در حالی که هنرهای تجسمی جمعیت بسیاری در خود دارد و به مراتب اهالی آن بیشتر از سایر هنرهاست.

رییس شورای سیاستگذاری پنجمین دوره برگزاری جشنواره بین‌المللی هنرهای تجسمی در جریان برگزاری آیین اختتامیه این جشنواره گفت: عرصه هنرهای تجسمی، عرصه گسترده و پهناوری است و هنرمندان عرصه‌های گوناگون این شاخه هنری در عرصه‌های مختلف کشور تاثیرگذاری فراوانی داشته و دارند تا جایی که در این فرصت کم نمی‌توان به عمق آن پرداخت.

جشنواره پنجم حرکتی متفاوت با دوره‌های قبل بود

وی در مورد این جشنواره اظهار کرد: جشنواره هنرهای تجسمی در پنجمین ایستگاه خود حرکتی متفاوت نسبت به چهار دوره قبل انجام داد و این نقطه تمایز آنجا بود که سعی کرد خود را به جشنواره‌ای با نام فجر و به اندازه فجر نزدیک‌تر کند که موفق هم بود.

شاه‌آبادی با بیان این که بیشتر از پنج سال از عمر جشنواره هنرهای تجسمی نمی‌گذرد اما توانسته به اندازه جشنواره‌های 30 ساله تاثیرگذار باشد، افزود: این تنها جشنواره‌ای است که به جای دبیر، دبیر کل دارد چون شاخه‌های گوناگونی که هر یک به تنهایی بضاعت جشنواره بودن را دارند در آن شرکت می‌کنند.

وی، هنرهای تجسمی را حلقه اتحاد سایر هنرها عنوان کرد و درباره پنجمین دوره برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر، بیان کرد: در جشنواره پنجم فارغ از هرگونه اظهار نظری که در جایگاه من نیست، معتقدم آنچه که اتفاق افتاد، نمایش اقتدار ظرفیت هنرها و هنرمندان تجسمی کشور بود چرا که هنرمندان عرصه تجسمی بدون پشتوانه توانستند آثاری مرتبط با موضوعات از پیش تعیین شده خلق کنند و ثابت کردند که پتانسیل خلق آثار موضوعی را هم دارند.

شاه‌آبادی در این‌باره ادامه داد: بنابراین باید به مجموعه جامعه هنری کشورمان در عرصه تجسمی به‌خاطر این آمادگی و بنیه یاد شده که نشان از توانمندی بالای آنها دارد، تبریک گفت و باید برای این ظرفیت بزرگ، برنامه هایی در شان آنها و البته جامعه، تدارک دید. متاسفانه حق این دست هنرها آنچنان که باید و شاید ادا نمی شود، آن هم در حالی که هنرهای تجسمی جمعیت بسیاری در خود دارد و به مراتب اهالی آن بیشتر از سایر هنرهای دیگر است.

شاه آبادی تاکید کرد: عرصه هنر های تجسمی نیازمند دستور موکد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به زیر مجموعه‌های وزارتخانه برای حمایت از هنرهای تجسمی و کمک و تشویق برای خرید آثار تجسمی است و حالا که در آستانه بودجه سال 92 قرار داریم باید موضوع خرید آثار هنرهای تجسمی را هم بیش از پیش در نظر بگیریم که امیدوارم جناب وزیر در این حوزه نیز، مساعدت لازم را انجام دهند و در این باره تاکیدات لازم را به کمسیون فرهنگی مجلس داشته باشند.

آثار برگزیدگان خریده می‌شود

وی همچنین در مورد برگزیدگان پنجمین دوره جشنواره بین المللی هنر های تجسمی فجر، اظهار کرد: به برگزیدگان این جشنواره باید توجه بسیاری شود به همین خاطر ما قصد داریم در صورت تمایل برگزیدگان، آثار آنها را خریداری کنیم تا انشاء الله از سالیان آینده بتوانیم حمایت های بیشتری از آن ها داشته باشیم.

اجرای یک گروه موسیقی پنج نفره آذری از خانواده عاشیق ها، دیگر برنامه این مراسم بود.

این مراسم با اهدای مدال افتخار و نشان درجه یک هنری به پنج تن از هنرمندان عرصه هنر های تجسمی ادامه پیدا کرد که در این میان هنرمندانی چون مرتضی اسدی‌ (نقاش)، محمدمهدی انوشفر (سفالگر)، کامبیز درم‌بخش (کاریکاتوریست)، محمد صیاد صبور (عکاس)، محمدحسین عطارچیان (خوش‌نویس) که مورد تقدیر ویژه قرار گرفتند و نشان درجه یک هنری دریافت کردند.

اما بعد از اهدای نشان درجه یک هنری به هنرمندان یاد شده، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون هنری این وزارتخانه، سید عباس میرهاشمی از سوی سید محمد حسینی برای دبیری برگزاری ششمین دوره جشنواره بین‌المللی تجسمی فجر نیز منصوب شد.

رونمایی از کتاب مقالات

یکی دیگر از نکات جدید و متفاوت این دوره جشنواره تجسمی فجر این بود که مجموعه مقالات در حوزه هنرهای تجسمی به صورت کتاب درآمده بود که در مراسم اختتامیه توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تنی چند نفر از هنرمندان عرصه تجسمی از آن رونمایی شد.

سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جریان برگزاری آیین اختتامیه پنجمین دوره برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز طبق رسم همیشگی خود صحبت‌هایش را با شعر آغاز کرد و در ادامه، خطاب به اهالی هنر های تجسمی گفت: تمامی هنرها در وجود شما عزیزان تجلی پیدا می کند.

وی در ادامه خطاب به خانواده هنرهای تجسمی بیان کرد: امیدوارم سالیان سال در حوزه هنر های تجسمی که قابل فهم برای تمامی مردم دنیاست حضور و فعالیت مستمر داشته باشید و ایران و ایرانی را بدین شکل و از مسیر هنر به دنیا معرفی کنید.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد اهالی هنرهای تجسمی و هنرشان، اظهار کرد: اهالی هنرهای تجسمی بیشتر از خودشان، هنر و آثارشان دیده می شود و آنها آثاری را خلق می‌کنند که موجب شگفتی افراد می‌شود. اثاری که نیازی به تمجید ما و دیگری هم ندارد و در واقع به قول سعدی، "هنر بیاور و زبان آوری مکن"، یعنی این که هر کسی این حلاوت و شیرینی را درک می‌کند و نیازی به گفتن و حرف زدن در موردش نیست.

تعریف وزیر از موضوعی شدن جشنواره تجسمی فجر

حسینی در مورد موضوعی شدن جشنواره نیز با بیان این که حرکت مناسب و پسندیده ای است، حوزه های هنری گوناگون جامعه را نیازمند موضوعاتی چون، عدالت، وحدت، امید به زندگی و نظیر این دست موضوعات خواند و ادامه داد: به عنوان نمونه موضوع ایثار و فداکاری منحصر به دوران جنگ نیست چرا که همواره مردم باید در حال گذشت و فداکاری باشند.

وی با تاکید بر این که گذشت و فداکاری را باید جایگزین انتقام کرد، ادامه داد: تمامی درگیری ها و اختلاف‌ها از کم رنگی گذشت و فداکاری و زیادی خودخواهی‌ها نشات می‌گیرد.

حسینی به خلق آثار تجسمی با موضوعیت پیامبر اسلام ( ص ) نیز اشاره کرد و در این باره گفت: خلق آثاری با محوریت پیامبر را نیز در میان موضوعات گوناگون دیگر داشتیم، پیامبری که همه ما به ایشان افتخار می کنیم و محبوب همگان هستند و با توجه به آیه " ... و ما تو را نازل نکردیم مگر این که رحمتی باشی برای تمامی جهانیان" ایشان پیامبر رفعت و مهربانی برای سایر بندگان محسوب می شوند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه صحبت های خود از تمامی هنرمندانی که آثار خود را برای حضور در پنجمین جشنواره بین المللی تجسمی فجر، ارسال کرده بودند تشکر کرد و گفت: از دوستان معاونت امور هنری این خواهش را دارم که ارتباط با اهالی هنرهای تجسمی را ضمن حفظ کردن، گسترده‌تر هم کنند و حمایت های بیشتری هم از این هنرمندان داشته باشند.

وی ضمن اشاره به گره خوردن پنجمین دوره جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر با ارائه مقالات و کارهای پژوهشی، ادامه داد: نکته دیگری که مورد تاکید بنده است کمک کردن اهالی هنرهای تجسمی به یکدیگر است و اینکه در راستای معرفی آثارشان باید کمک حال یکدیگر باشند و همین که فیلم مستند در اختیار هنرهای تجسمی قرار گرفته است، کار بسیار پسندیده‌ای به شمار می رود که به معرفی بیش از پیش هنر های تجسمی کمک می کند.

حسینی در مسیر مقابله با تهاجم فرهنگی، بهترین راهکار را تعامل عنوان کرد و با بیان این که به هنگام تهاجم فرهنگی نیازی به مقابل به مثل و پاسخ دادن نیست، افزود: همین که هنرمندان ما بروز و ظهور پیدا کنند، خود پاسخ محکمی به هجمه‌های فرهنگی است و از همین رو امیدوارم روز به روز شاهد حضور و موفقیت های هنرمندان عرصه های گوناگون هنری کشورمان در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی باشیم.

یکی از نکات برگزاری اختتامیه این جشنواره طولانی شدن اهدای جوایز بود که به تعدد شاخه‌های تجسمی باز می‌گشت و همین موضوع نه‌تنها سبب شده بود که برخی از اهالی این عرصه هنری تالار را ترک کنند که حتی تالار وحدت خالی از حضور خبرنگاران و عکاسان شده بود تا جایی که مجری مراسم نیز چند باری به آن اشاره کرد.