اگر کسي درس بخواند و نتواند مدرّس خوب باشد عمرش را تلف کرده است

به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله جوادی آملی با اشاره به شروع سال تحصيلی جدید حوزوه و دانشگاه فرمودند: سال تحصيلي ما بايد با دو حس شروع بشود: يک حسّ ظاهري که آن را همه ما مي‌دانيم «مَن فَقَدَ حسّاً فَقَدْ فَقَدَ علماً» يکي هم حسّ دروني که قرآن کريم اینگونه می فرماید ﴿إِن تَتَّقُوا اللّهَ يَجْعَل لَکُمْ فُرْقَاناً﴾

وی در تشریح این دو حس که باید مورد توجه قرار گیرد، گفت: اگر شنيده‌ايد و تجربه کرده‌ايد که بزرگان گفتند اگر کسي نابينا بود و حسّ بصر را از دست داد او از تشخيص رنگ‌ها و مناظر محروم است، این مطلب درست است اما قرآن کریم می فرماید ما يک حرف جديدي داريم و آن اين است که مي‌گوييم اين حس دو قسم است يک قسم در بيرون است يک قسم در درون; در بيرون همين چشم و گوشي است که مي‌بينيم، ولی در درون يک چشم و گوش ناديدني است، اگر کسي آن چشم درون را از دست داد از علومي که از راه بينايي غيبي نصيبش مي‌شود بی بهره خواهد بود .

ایشان ادامه دادند: اينکه مي‌بينيد علوم برخي‌ها چه در حوزه چه در دانشگاه کارآمد نيست و نه تنها مشکل جامعه که حتی مشکل خود او را هم حل نمی کند، براي اين است که او به همان اصل اوّلي یعنی تجربه حسی بسنده کرده است و اين اصل دومي که رهاورد وحي است را رعايت نکرده است.

آیت الله جوادی آملی در بخش دیگر از سخنان خود با بیان این که هیچ موجودی به اندازه انسان مرآت الهی نیست، فرمودند: درست است همه موجودات آينه و آیت الهي‌اند، اما هيچ موجودي به اندازه انسان مرآت الهي نيست و چون هيچ موجودي به اندازه انسان مرآت الهي نيست لذا هيچ موجودي هم مانند انسان صلاحيّت خلافت الهي را ندارد.

وی سپس به با تقسیم موجودات به سه گروه محدود در طبیعت ، فراطبیعت و دارای قدرت سیر از فرش به عرش اظهار داشت: قرآن کریم موجودات را به سه قسم تقسيم کرده است ، قسم اول موجوداتي هستند که در نيمه اول حرکت مي‌کنند، مانند جمادات، حیوانات و نباتات. اينها در محدوده طبيعت حرکت مي‌کنند، یعنی رشدشان مشخص است مانند اینکه شاید یک مقدار خاک در گذشت چندین قرن تبدیل به یک سنگ گرانبها شود , یا نباتات بر اثر تغذيه و تنميه، به شجر مُثمر مي‌رسد و اگر حيواني رشد کند هم به مرحله تجرّد وهمي و خيالي مي‌رسد. همه اینها قلمرو رشدشان مشخص است یعنی اینها در اين نيمه اول راه بسر مي‌برند و هيچ کدام به عرش بار نمی يابند و موجودی الهي نمی شوند.

ایشان ادامه دادند: قسم دوم از موجودات فرشتگان هستند که در نيمه دوم یعنی فراطبیعت به سر می برند، بنابراين هم موجودات نيمه اول گسسته از نيمه دوم‌اند و هم موجودات نيمه دوم منقطع از نيمه اول‌اند، و تنها انسان است که مي‌تواند از تراب و تين شروع بکند و به عرش الهي بار يابد. يعني انسان تواناست که هم نيمه اول را طي کند هم نيمه دوم را طي کند هم اينها را بهم مرتبط کند و بشود جامع‌الأطراف، چنين موجودي شأنيت و صلاحيت اين را دارد که بشود خليفةالله.

آیت الله جوادی آملی با اشاره به مقام والای انسان از منظر قران کریم اذعان داشتند:انسان دارای شانیت و شرفی است که در قرآن کریم مورد مخاطب خدا واقع می شود که ﴿يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَي رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلاَقِيهِ﴾، لذا اگر کسي خود را نشناخت يا ارزان فروخت, مغبون مي‌شود، و این زیان و اگر در دنیا نیز ظهور نکند، در قیامت که حق ظاهر مي‌شود و ارزش‌ها آنجا شکوفا مي‌شود ، مي‌فهمند که ضرر کردند.

وی در فراز پایانی فرمایشات با تاکید بر اینکه طلاب و دانشجویان باید به گونه ای درس بخوانند که بتوانند این درس را به نسل بعدی هم منتقل کنند، بیان داشت:
حداقل همّت يک دانشجوي دانشگاه يا طالب حوزوي اين است که اين درسي که مي‌خواند استادانه به ديگري منتقل کند اين کفِ درس خواندن است از اين پايين‌تر اگر کسي درس خواند اتلاف عمر است. اگر کسي درس بخواند و نتواند مدرّس خوب باشد يقين بداند عمرش را تلف کرده است براي اينکه اين علوم امانت‌هاي الهي است. اگر کسي از کتابي به کتاب ديگر رفت و نتوانست آن کتاب قبلي را به خوبي تدريس کند اين مطمئن باشد عمر خود را تلف کرده است.

حضرت آیت الله جوادی آملی مرحله غایی تحصیل علم را ، تطهیر محصل و سپس انتقال علوم به جامعه به نحوی که جامه نیز طیب و طاهر شود ، دانستند.