رامين كه با خبرنگار سياسي "مهر" در زمينه آسيب شناسي سيطره ادبيات ديني بر رفتار ديني گفت و گو مي كرد، افزود: در جامعه اسلامي ما كه داراي حكومت ديني است، معمولا دين و ادبيات ديني از جانب دو گروه به جامعه عرضه مي شود؛ اول از جانب طبقه روحانيت كه ميدان دار ادبيات ديني در حوزه تئوري و نظري هستند و طبقه حكومت گران كه پرچمدار مفاهيم دين در عرصه اجرا مي شوند.
وي ادامه داد: اگر طبقه روحانيت مفاهيم را به درستي تفهيم كنند و پرسش هاي اساسي فردي و اجتماعي را مطابق با نيازهاي اصيل فطري بشر پاسخ دهند و گرفتار عوامزدگي مردم روزگار خود يا نگاه ارتجاعي و واپسگراي بدون رسالت پيشينيان نشوند و خود نيز در روش و منش در تعارض با انديشه هاي ديني قرار نگيرند و طبقه حكومتگران نيز بتوانند مفاهيم ديني را در زندگي شخصي و سياسي پيگيري كرده و سياست را عين ديانت و صداقت بشمار آورند و در نگرش ها حامل دين و در گرايش ها عامل دين باشند، يقينا جامعه به سوي رفتارهاي ديني تشويق و ترغيب خواهد شد.
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد كه چنانچه گروه هاي مذكور در ارائه صحيح انديشه و ادبيات ديني به درستي عمل كنند، مي توانند رفتارهاي ديني را در جامعه نهادينه كنند، اما اگر در عرصه نظر و عمل دچار دوگانگي و تفرقه و تزلزل و تذبذب شوند، حتما آثار مخربي بر رفتار ديني جامعه باقي مي گذارند كه نفاق و چند چهرگي يا دين گريزي و دين ستيزي جامعه از عوارض اجتناب ناپذير آن خواهد بود.
رامين در كنار اين دو گروه مرجع از دو گروه جانبي موثر كه نقش مستقيم بر رفتار ديني جامعه دارند نيز ياد كرد و آنان را گروه نخبگان و روشنفكران و اهالي رسانه هاي همگاني معرفي نمود.
وي خاطر نشان كرد: اين گروه ها اگر رسالت و مسووليت خود را به درستي انجام ندهند، مفاهيم و ادبيات ديني را مخدوش و بي محتوا مي كنند و عامل مهمي در دين گريزي جامعه مي شوند و هرگاه عناصر دين ستيز و چند چهره در ميان اين دو گروه رخنه كنند، مي توانند تخريب فرهنگ را با تحريف حقايق زمينه سازي كنند و جامعه را چند قطبي و متشتت سازند.
اين پژوهشگر و محقق در حوزه هاي سياسي و فرهنگي در بخش ديگري از اين گفت و گو با بررسي شرايط فعلي جامعه پرداخت و وضعيت امروز از منظر انطباق گفتار ديني با رفتار ديني را "همگون" و "مطلوب" ندانست.
رامين گفت : آنچه كه در طي 16 - 17 سال اخير اتفاق افتاد، يك حركت "تفريطي" براي تغيير "افراط" هايي است كه در دهه اول انقلاب احساس مي شد. در اين دوره برخي فرصت طلبان ادبيات ديني را براي اغراض سياسي و جناحي يا شخص خود بر رفتار ديني سيطره دادند و واژگان ارزشي را از محتواي واقعي تهي كرده و جامعه را به سمت دين گريزي سوق دادند.
وي از اين افراد با عنوان "افرادي كه در قالب شعارهاي تند انقلابي و افراط گري، در مستمسك قرار دادن نا به جاي واژگان ديني و مفاهيم ارزشي گوي سبقت را از همگان ربودند و بعد از رحلت امام خميني (ره) به بهانه "تغيير شرايط" كوشيدند تا كليد واژه هاي اصلي ايشان و انقلاب اسلامي را كه از منشاء وحياني و معارف توحيدي سر چشمه گرفته بودند، با واژگان ديگري جايگزين كنند" ياد كرد.
اين نويسنده و روزنامه نگار توضيح داد: در حالي كه از منظر قانون اساسي ولايت فقيه نيابت امام زمان (عج) و استمرار امامت امت در زمان غيبت است و امام خميني (ره) مراجع زمان خود را در حد و اندازه ولايت فقيه كه مجتهد جامع الشرايط در هر زمان مي باشد، نمي دانست؛ يك نگرش تلاش كرد تا امامت و مرجعيت جانشين امام خميني را نفي كند.
رامين ادامه داد : اين نگرش، گرايش به امت را حذف و ملي گرايي ارتجاعي و ملت ستايي دروغين و افراطي را در حالي ترويج و تجويز كرد كه امت گرايي در حقيقت ملت ما را در متن اصلي جهان اسلام قرار مي داد و ايرانيان مسلمان را در جايگاه محوريت مسلمانان جهان مي نشاند و پيروان اين كج انديشي برادران و خواهران ديني جامعه را شهروند و همشهري و هموطن ناميدند و امر به معروف و نهي از منكر را به فضولي و دخالت در امور شهروندان تعبير كرده و حتي آنرا ضد حقوق شهروندي دانستند.
وي ياد آورشد: همين گرايش فكري، كليد واژه عدالت در حكومت علوي را به سفارش بانك جهاني و صندوق بين المللي پول با كلمه سكولاريستي توسعه جايگزين ساخت، اصل ايماني و تعيين كننده تكليف گرايي را به منفعت طلبي تغيير داد و انگيزه همه مواضع ملي و حركات فردي و اجتماعي ما را بر اساس كسب منفعت ماري تعريف كرد.
"اين جريان فكري براي جبران افراط گرايي سابق خود، به شدت منفعلانه با قضاياي ملي و بين المللي برخورد كرده و مستضعفين مظلوم و محروم را قشر آسيب پذير بي عرضه ناميد و مستكبرين گردنكش عالم را قدرت هاي جهاني خواند تا براي جلب رضايت آنها، گفت و گوي انتقادي، تنش زدايي و شيوه متملقانه اعتماد سازي را با آنها در پيش گيرد و اگر شخص مقام معظم رهبري در مقاطع مختلف جلوي انحراف اين جريان را نمي گرفت، گام به گام ملت و نظام اسلامي ما را از شعار توحيدي "لا تظلمون و لا تظلمون (ظلم نكنيد و ظلم نپذيريد)" دور مي كردند".
دكتر رامين در بخش ديگري از گفت و گوي خود با "مهر" آفات و آسيب هاي ناشي از اين افراط و تفريط ها را تبيين كرد و گفت كه "تغيير ادبيات ديني به ادبيات سكولاريستي از سوي حكومت گران و دولت مردان ذائقه ها را تغيير داد و فرهنگ ديني را به شدت آسيب پذير كرد".
وي ادامه داد: از يك طرف سياست مداران مسلمان حكومت ديني وقتي ديگر اصلا حرفي هم از مفاهيم و معارف اسلامي نزدند و با كلمات عاريتي سخن گفتند، خود را در معرض يك تناقض آشكار عقيدتي ديدند و از سوي ديگر مردم با مشاهده مجموعه اي از تناقضات نظري و عملي متوليان دين و حكومت ديني ، شديدا دچار سردرگمي و چند دستگي در نگرش ها و گرايش هاي فردي و اجتماعي شدند.
"يك دسته از مردم با فرار از نمادها و ظواهر ديني و رها كردن قالب هاي بي محتوا، جلوه اي از دين گريزي را نمايان ساختند و دسته ديگر براي مقابله با گروه اول و با تمسك به قالب هاي بي محتوا و با قشري گري جاهلانه در مجامع خود نمايي كردند و ادبيات ديني را بر معارف و رفتار ديني سيطره دادند و در اين ميانه گروه سوم با فرصت طلبي از اين اختلافات سوء استفاده كرده و به ظاهر در دفاع از گروه نخست و در مقام مخالفت با قشري گرايي ، با همه توان دين ستيزي را پيشه كرد و دين گريزي را تبليغ نمود".
رامين متذكر شد كه "گروه كثيري از جامعه متدين ، وقتي اين شرايط را مشاهده كرد ، از صحنه اجتماعي فاصله گرفت و دين را محدوده شخصي خود برد و با انزوا طلبي و مشغول شدن به عبادات شخصي ، جامعه گريزي و راحت طلبي را بر هر مسووليت اجتماعي برتر شناخت".
به اعتقاد اين كارشناسي مسايل سياسي و فرهنگي اقشار اجتماعي ما در گروه هاي فوق خلاصه نشدند و در گروه پنجمي هم بودند كه نگران اين روند و دغدغه دار انزواي ارزش ها و رفتار ديني در جامعه و حكومت ديني و منتظر اصلاح شرايط بودند و شديدا از اين كه دولت مردان با يك احساس غلط مبني بر اين كه مردم از دين گريزان شده اند، حتي ادبيات ديني را هم رها كرده و آرام آرام حكومت را به سمت سكولاريزم سوق مي دادند، مترصد فرصتي بودند تا با اتكا به تنها اميد خود كه رهبري انقلاب بود، پس از سال ها نصيحت و راهنمايي و تذكر به مسوولين، وضعيت فرهنگي و سياسي كشور را اصلاح كنند.
دكتر رامين در بخش پاياني اين گفت و گو ، به تشريح راهكارهاي جلوگيري از سيطره ادبيات ديني بر رفتار ديني پرداخت و با تاكيد بر اين كه "به وجود آمدن سيطره ادبيات ديني بر رفتار ديني خطري است كه يا متوليان دين (روحانيت) و يا متوليان حكومت ديني يعني سياست مداران و دولت مردان را تهديد مي كند" متذكر شد كه نسبت اين دو گروه با ادبيات و رفتار ديني تاثير مستقيمي بر همه گروه هاي اجتماعي خواهد داشت.
وي اظهار داشت : خداوند در قرآن كريم به صورت يك عتاب و هشدار شديد الحن خطاب به كساني كه سخنان بر حقي مي گويند اما در عمل به آن پايبند نمي مانند، مي فرمايد "لم تقولون ما لا تفعلون كبر مقتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون" و از آنان سوال مي كند كه چرا سخني را مي گوييد كه انجام نمي دهيد، در حالي كه در پيشگاه خداوند اين مساله سنگين و غير قابل قبولي است كه چيزي را بگوييد و انجام ندهيد.
رامين اين تذكر را تذكر به مومنين دانست و افزود: در كلمات معصومين (ع) هم اخطارهاي شديدي همراه با لعن و نفرين نسبت به كساني آمده كه در برابر قالب و محتواي ديني ظواهر را بگيرند و حقايق را رها كنند و يا با سخني صريح تر و با حالتي نفاق آلود ديگران را به خير و خوبي و شرع مطهر فرا بخوانند، اما خودشان نسبت به همان امور صحيح بي تفاوت باشند.
وي افزود: اگر متوليان امور دين و دولت ديني درست عمل كنند و بيش از حرف زدن رفتار اصولگرايانه و ارزش م دارانه را پيشه كنند، عموم جامعه به عنوان پيروان بزرگان خود از خطر سيطره ادبيات بر رفتار ديني مصونيت نسبي پيدا خواهند كرد و در اين مسير برخي از قشري گري ها نبايد ما را از اين نكته مهم غافل نمايد كه واژگان قرآني و شعارهاي توحيدي حتما بايد به صورت مقدمه و بستر و راهگشاي مسير و اهداف مقدس همواره حيات اجتماعي ما را مزين و نوراني كند.
اين استاد دانشگاه، از طرح شعار "لا اله الا الله" توسط پيامبر عظيم شان اسلام به عنوان حركتي كه جامعه جاهلي عربستان را به صورت يك جامعه توحيدي در آورد و طرح موضوع "امامت محوري و امت گرايي" و مساله ولايت فقيه توسط بنيانگذار انقلاب اسلامي به عنوان موتور اصلي حركت ملت ايران در نهضت اسلامي و از طرح شعار بنيادين عدالت و تفهيم وتشريح آن از سوي مقام معظم رهبري به عنوان عامل مهم در تشكيل دولتي با هدف عدالت گستري به عنوان نمونه هايي از شعاير توحيدي كه جامعه بشري را نوراني و پويا كرد، ياد كرد.
رامين با بيان اين كه "مبادا از ادبيات قرآني و توحيدي كه مقدمه و زمينه ساز رفتار ديني انسان ها است، غافل شويم" متذكر شد كه بايد به همراه ترويج ادبيات ديني ، رفتار ديني را از همگان به خصوص متوليان دين و دولت و از جامعه ديني مطالبه كنيم.
وي در خاتمه تاكيد كرد: روحانيتي كه خود را زمينه ساز حكومت جهاني امام عصر(عج) مي داند و دولتي كه مروج عزت و عدالت و آزادگي و آزاد انديشي باشد، هرگز عامل رياكاري و دو چهرگي در جامعه خود نمي شود.
نظر شما