قطار «هنر و تجربه» به حرکت درآمد/ بیم ها و امیدها برای یک گروه سینمایی جدید

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از نسخه تصحیح شده فیلم «اون شب که بارون اومد» به کارگردانی کامران شیردل و آیین افتتاح گروه «هنر و تجربه» با حضور چهره های سینمایی در موزه سینما برگزار شد.

در ابتدای این مراسم کیوان کثیریان منتقد سینما طی سخنان گفت: از امشب گروه هنر و تجربه به طور رسمی کار خود را آغاز می کند و از 13 مهرماه فیلم های گروه هنر و تجربه در 5 سینمای تهران و یک سینما در مشهد برای مخاطبان به نمایش در می آید.

در ادامه مراسم هوشنگ گلمکانی سردبیر ماهنامه فیلم و یکی از منتقدان سینمای ایران گفت: حدود یک ماه پیش فیلم «اون شب که بارون اومد» در سینماتک خانه هنرمندان اکران شد و بدون مقدمه از من دعوت کردند که روی صحنه بیا و درباره این فیلم حرفی بزن. این بار هم همین اتفاق افتاد و من همان حرفهایی را که در آنجا زدم برای شما خواهم گفت.

وی ادامه داد: فیلم مستند «اون شب که بارون اومد» به کارگردانی کامران شیردل و آیین افتتاح گروه هنر و تجربه با حضور چهره های سینمایی در موزه یک سفارش بود که تبدیل به یک اثر هنری شد. این فیلم مرا یاد زادگاهم در گرگان می اندازد و این مستند مربوط به سال 1346 و دورانی که من در آنجا زندگی کردم، است. این فیلم خاطرات زیادی را برای من زنده می کند. آرزوی 20 ساله من اکران این فیلم بوده که گویا قرار است این اتفاق بیافتد. این فیلم در سال 1346 ساخته شد و در سال 1353 در سومین جشنواره جهانی فیلم تهران اکران و در آن زمان توجهات را به خود جلب کرد و توانست جایزه بهترین فیلم مستند را در آن سال به خود اختصاص دهد.

این منتقد پیشکسوت سینما با اشاره به تاثیر گروه هنر و تجربه تصریح کرد: اتفاقی که در هنر و تجربه افتاد ضرورت این سینما را نشان می دهد. در سرزمین ما سوءتفاهم هایی وجود دارد که فیلم هایی همانند این فیلم سالها در کشوی یک مدیر دولتی می ماند. گروه سینمایی هنر و تجربه می تواند مکانی باشد که جوانانی که امروز هنر سینما را دنبال می کنند این فیلم هار ا به تماشا بنشینند و در 20 سال آینده افسوس این را نخورند که چرا فیلم هایی مانند فیلم «سفر» بیضایی و فیلم «اون شب که بارون اومد» به کارگردانی کامران شیردل را ندیده اند. گروه هنر و تجربه باید تبدیل به یک مکان عمومی برای اکران این سبک فیلم ها شود. امثال فیلمی همانند «ماهی و گربه» در سینمای ایران زیاد داریم که نتوانستند رنگ پرده را به خود ببینند.

وی ادامه داد: این روزها جوانهایی وارد این عرصه شدند که ما حتی اسم آنها را نشنیده ایم. آنها دلشان می دهند که وقتی فیلم می سازند فیلم هایشان اکران و به رسمیت شناخته شود. خیلی ها فیلم می سازند. من هم در خانه خودم فیلم می سازم اما تا زمانی که این فیلم ها امکان نمایش عمومی پیدا نکند من کارگردان نیستم. «یک اتفاق ساده ها» و «ماهی و گربه ها» باید دیده شوند. عامه مخاطبان سینما به دنبال فیلم هایی می روند که دغدغه شان است اما تماشاگران روشنفکر ما تنبل شده و منتظرند که همانند یک خوراک فیلم را در بشقاب ریخته و به آنها تحویل دهند.

گلمکانی در پایان حرفهایش گفت: امیدوارم گروه سینمایی هنر تجربه همانند تجربه های قبلی شکست نخورد و همانند کشور فرانسه شاهد گروه سینمایی به عنوان هنر و تجربه باشیم. انتظار این جمع این است که از این طرح حمایت کنند و ما در زمانی دیگر بتوانیم طرحهای دیگری را ارائه کنیم. اگر این بار این طرح شکست بخورد آخرین تیر ترکش نمایش این گونه فیلمهاست. امیدوارم از تماشای این نسخه که با همت فیلمخانه ملی ایران آماده شده است لذت ببریم.

خسرو معصومی کارگردان سینما چهره دیگری بود که در مورد کامران شیردل سخنرانی را مطرح کرد.

وی درباره همکاری اش با کامران شیردل در سالهای دور سینمای ایران گفت: زمانی که من سنم کمتر بود و می خواستم فیلم بسازم از امیر نادری تقاضای کمک کردم و تعدادی از راش های خود را به او نشان دادم. نادری برای من شرطی گذاشت و در آن سالها کامران شیردل را به من معرفی کرد. او به من در این زمینه کمک کرد  و تدوین فیلم دوران کودکی من را برعهده گرفت. کامران شیردل این فیلم را خیلی دوست داشت و به من کمک ویژه ای کرد.

معصومی ادامه داد: فیلم دوران کودکی من 33 سال است که توقیف است فیلمی که 48 دقیقه بود و در کانون پرورش فکری کودک و نوجوان به یک فیلم 12 دقیقه ای تبدیل شد. در همان سال به شیردل گفتم که فیلم من باید کوتاه شود و او به من گفت اگر این فیلم کوتاه شد اسم من را هم از تیتراژ در بیاورید. همین امر باعث شد که من مصر شوم و نگذارم که این فیلم را کوتاه کند. دومین تجربه من با شیردل فیلم «دوران سربی» بود که در آن سال بعد از اتمام فیلمبرداری من از او خواستم که کار تدوین را برعهده بگیرد و به شیردل گفتم که من این فیلم را 1.5 میلیون تومان ساخته ام و او هم مرا همراهی کرد. امیدوارم خداوند متعال صد سال دیگر به کامران شیردل عمر جاویدان دهد.

وی در پایان حرفهایش گفت: وقتی با کامران شیردل صحبت کردم که چطور شد فیلم «اون شب که بارون اومد» را ساختید، به من گفت یک روز با نصرت کریمی راهی سفر گرگان بودیم و ایده اولیه ساخت این فیلم در ذهن من خطور کرد و در مسیر این فیلم را ساختیم.

در ادامه کامران شیردل کارگردان این فیلم مستند روی صحنه فراخوانده شد و ضمن انتقاد به نورپردازی گفت: تشکر می کنم از حضور شما در این مراسم، صحبت هایی که دوستان در اینجا عنوان کردند بیشتر شبیه تعارف بود.

وی افزود: من می خواهم به اهمیت گروه هنر و تجربه اشاره کنم. من 75 سال دارم و زمانی که 18 ساله بودم از ایران رفتم و در کشور ایتالیا هم چنین مشکلی بود و امکان نمایش فیلم های مخاطب خاص برای برای مخاطبان وجود نداشت. در همان سالها من به عضویت سینه کلوپ  رم درآمدم و در آن زمان مدیریت آن بر عهده یکی از فیلمسازان نئورئالیست ایتالیایی بود که او در یک زیرزمین نمور امکان نمایش چنین فیلم هایی را برای مخاطبان فراهم کرده بود.

این مستندساز پیشکسوت تصریح کرد: من معتقدم مخاطبان باید آثار قدیمی سینمای خود را ببینند و به همت انجمن های دوستانه کوچک همانند گروه هنر و تجربه می تواند این اتفاق بیفتد.

شیردل اظهار کرد: این فیلم هم سن من است و سالها است در گیر و بند توقیف بوده است. امروز من مجتبی میرطهماسب را در این جمع می بینم و بسیار خوشحالم که فیلم های مستندی که این جوانان تولید می کنند امکان نمایش پیدا می کند. به عقیده من فیلم عین یک نامه است و مقصد و موضوعی دارد که باید به دست گیرنده برسد. بعد از انقلاب این امکان فراهم شد که این فیلم ها بدست مخاطبان خود برسد.

وی در پایان حرفهایش گفت: از فیلمخانه ملی به خاطر تصحیح نسخه این فیلم و فیلم های دیگری که سالها در فیلمخانه ملی خاک می خوردند تشکر می کنم. آنها این فیلمها را نجات دادند  و واقعا این حرکت آنها جای تقدیر دارد. علیرغم مخالفت هایی که وجودداشت که چرا این فیلم باید به عنوان فیلم افتتاحیه گروه هنر و تجربه انتخاب شود، این اتفاق افتاد و این فیلم امشب برای شما اجرا می شود.

حجت اله ایوبی رئیس سازمان سینمایی یکی دیگر از حاضران در مراسم بود که کیوان کثیریان او را به روی سن فراخواند اما او صحبتی نکرد و هوشنگ گلمکانی روی صحنه رفت و طی سخنان کوتاهی درباره وعده های رئیس سازمان سینمایی گفت: حجت اله ایوبی یکی از کسانی بود که که مدام بر اجرای این طرح تاکید می کرد و ایشان وعده دادند که تولید فیلم توسط این گروه صورت بگیرد. این طرح باید یک مرکز مستقل خاص خود داشته باشد تا بتواند فیلم ها را برای مخاطبان خاص اکران کند.

این نویسنده سینمایی تاکید کرد: گروه سینمایی هنر و تجربه نباید از سینمای اجاره ای استفاده کند و این طرح باید آنقدر مورد توجه قرار گیرد تا خود سینماداران به آن ملحق شوند. این مرکز باید همانند خانه هنرمندان یک مکانی را در اختیار داشته باشد.

گلمکانی در پایان حرفهایش گفت: آقای ایوبی یادتان باشد که در اختیار گذاشتن یک مکان تخصصی برای نمایش فیلم های گروه سینمایی هنر و تجربه بدهکاری وزارت ارشاد به این نوع سینما است.

در پایان مراسم نقی معصومی فیلمبردار فیلم «یک اتفاق ساده» به کارگردانی سهراب شهید ثالث از حاضران در مراسم بود که از سوی مجری برنامه معرفی شد و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.

حجت اله ایوبی رئیس سازمان سینمایی، هوشمند گلمکانی، امیر اثباتی، بابک کریمی، کیوان کثیریان، کامران شیردل، جعفر صانعی مقدم، شاهین امین، مجید برزگر، تینا پاکروان، شقایق فراهانی، امیرحسین علم الهدی، خسرو معصومی، دیبا زاهدی از حاضران در این مراسم بودند.