به گزارش خبرنگار مهر، مراسم افتتاحیه نخستین بینالمللی مدیریت رسانه، پیش از ظهر امروز یکشنبه 18 در محل کتابخانه ملی برگزار شد.
محمود اسعدی دبیر این همایش، در این مراسم گفت: مدیریت رسانه در ایران، خوب فهمیده نشده و بیشتر با رشتههای ارتباطات و جامعهشناسی مقایسه میشود. در حالی که مدیریت، هماهنگی و نظم دهی به امور است. با وجود گذشت 35 سال از انقلاب، هنوز این بحث راجع به مدیریت وجود دارد که در آن تخصص مهم است یا تعهد؟ زمینههایی فراهم شده تا این مفهوم نهادینه شود که مدیریت یک امر تجربی، مهارتی و هنری است و نیازی به آموزش ندارد. متاسفانه این روزها شاهدیم که رشتههای علوم انسانی توسط افراد غیر علوم انسانی تدریس و حتی سیاسگذاری میشوند.
وی افزود: مشکل ما شاید در سیاستگذاری، نظمدهی و سازماندهی آموزش و پرورش دادنمان باشد. بسیاری از فارغالتحصیلان مدیریت، در مشاغلی غیر از رشته خودشان منصوب میشوند. دلیلش هم این است که باور به مدیریت را نه در مردم و نه در مسئولان نهادینه نکردهایم. همایش مدیریت رسانه، یک همایش کاملا آکادمیک و علمی است و براساس ثبتنام از دانشجویان برپا شده است. یکی از مسائل هم در همایشهای ما، سیطره کمیت بر کیفیت است و فکر میکنیم هرچه جمعیت بیشتری در برنامه حضور داشته باشد، بهتر است. در حالی که تعداد کم مفید، موثرتر خواهد بود. اگر امروز هم در سالن برگزاری مراسم، جمعیت نسبتا کمی را میبینید، عمدی بوده و به خواست خودمان، همایش را به طور محدود برگزار میکنیم.
دبیر همایش مدیریت رسانه ادامه داد: مساله بعدی، اقتصاد رسانه است. هنوز در دانشگاهها، درسی به نام اقتصاد رسانه نداریم. رسانههای ما هنوز وابسته به دولت هستند و تا نتوانیم رسانهای بسازیم که روی پای خود بایستند، شاید نتوانیم از مدیریت صحیح رسانه صحبت کنیم. یکی از مسائل دیگر مدیریت رسانهها، مدرکگرایی است. خیلی از مدیران شایسته رسانه ما، مدرک کارشناسی مدیریت رسانه ندارند. بنابراین باید از مهارتها در این زمینه استفاده کنیم. البته منکر مدرک دانشگاهی نیستیم.
اسعدی گفت: نظام رسانهای و بحث تحول ساختاری هم مساله مهم دیگری است که مطرح بوده و این مهم ممکن نمیشود مگر اینکه از افراد خلاق و کارا استفاده کنیم. ما همچنین باید جویای این سوال بشویم که چرا نخبگان ارتباط مستمر با رسانهها ندارند؟ یکی از دلایلش نبود تفکر انتقادی در رسانههاست و دیگری عدم غنیسازی شغلی است. نظام اداری ما، یک نظام منجمد است که افراد خلاّق و کارا را برنمیتابد.
حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد نیز در این برنامه گفت: 6 سال پیش، پژوهشی درباره امتیاز نشریات انجام شد. ماده 16 قانون مطبوعات میگوید که هر نشریهای که مجوز نشر بگیرد و تا 6 ماه بعد از اعطای مجوز، منتشر نشود، مجوزش لغو میشود و صاحب امتیاز اگر عذری دارد میتواند آن را به هیئت نظارت منتقل کند. با این پژوهش مشخص شد که 90 درصد نشریاتی که مجوز میگیرند، بعدا به دامان این ماده قانون میافتند. در ریشهیابی این عدم انتشار، مباحث مدیریتی و اقتصادی نهفته است.
وی افزود: اگر به من بگویند چند متغییر بحرانی و کلیدی فضای رسانهای کشور را نام ببر، حتما به مدیریت رسانه اشاره میکنم. تلقی غطلی در کشورمان وجود دارد که هرکس روزنامهنگار خوبی است، مدیر رسانه خوبی هم هست. در حالی که اینها، 2 فاز متفاوت از هم هستند و مانند این است که بگوییم یک مهندس خوب میتواند مدیرعامل خوب کارخانه خودروسازی باشد. مدیریت فقط یک تخصص و مهارت در یک حیطه خاص نیست. اگر بتوانیم این مفهوم را که روزنامهنگار خوب، روزنامهدار خوبی هست، اصلاح کنیم، کار بزرگی کردهایم.
معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد در ادامه گفت: یکی از سیاستهای دولت تدبیر و امید این است که به تشکیل بنگاههای مطبوعاتی کمک کند. نتیجه آن پژوهش برایم بسیار آموزنده بود و البته طی 6 سالی که از آن میگذرد، تغییری در نتایجش حاصل نشد. در آن زمان 5 هزار نشریه برای 4 هزار و 800 صاحب امتیاز داشتیم. در حالی که اگر بخواهیم همافزایی کنند و جای خالی یکدیگر را پر کنند، و همچنین در هزینهها صرفهجویی بشود، حتما باید با دید بنگاهی به آنها نگاه شود. این مسالهای است که دولت آقای روحانی به آن تشویق میکند. در حال حاضر در نمایشگاه مطبوعات، 30 موسسه مطبوعاتی حضور دارد که فقط چندتا از آنها دولتی هستند. ما همکاران رسانهایمان را تشویق کردیم تا به سمت ادغام و بنگاه شدن حرکت کنند. در گذشته متناسب با نیازها و کششها، رسانه تولید نکردهایم بنابراین میبینیم که در برخی شهرستانها، روزنامههای تکبرگ تولید میشود که نامشان روزنامه نیست.
انتظامی گفت: ادغام یکی از سختترین استراتژیهاست ولی مانند ادغام صنعتی، مزیتهای جمعشدن گروهی را دارد. در سال 93 یارانه رسانههای دولتی و عمومی به طور کامل قطع شد چون هم سطح رسانههای خصوصی نبودند. از طرف دیگر گفته شد رسانههایی که متعلق به بنگاه هستند، تشویق میشوند تا رسانهشان را ثبت حقوقی کنند. ثبت حقوقی ماندگارتر است. در سیاستهای تشویقی همچنین اعلام شد اگر چند رسانه متعلق به یک صاحبامتیاز باشند، یارانهشان بیشتر میشود. البته در یارانه دادن به رسانهها باید تحول مبنایی صورت بگیرد. سال گذشته کاری که کردیم این بود که مقررات را براساس وضع موجود، تنظیم کنیم. مشکل، اقتصاد نفتی است که مانع بروز خلاقیت میشود و این را در رسانهها هم شاهد هستیم. البته منظورم این نیست که دولتها یارانه ندهند بلکه شیوه یارانه دادن مهم است. شاخصههای اعطای یارانه باید طوری باشد که به مدیریت بهتر و کارآفرینتر اختصاص پیدا کند.
وی در پایان سخنرانیاش گفت: نکته آخر هم درباره آموزش است که در پیوند دانشگاه با محیط عملیاتی تعریف میشود. فارغالتحصیلان دانشگاهی در محیط واقعی رسانهها جذب نمیشوند یا خیلی کم میشوند. متاسفانه این محیط هم پایدار نیست و امنیت شغلی در آن با آسیبهای جدی مواجه است. شاید در هیچکدام از مشاغل کشور، به اندازه حوزه رسانه، نسبت نیروهای خروجی اینقدر بالاتر از نسبت ورودی نباشد. به هر حال نیازمند این هستیم که این قرابت بین دانشگاه و محیط کار رسانه فراهم شود.