به گزارش خبرنگار مهر، دومین نشست عادی شورای حکام مرکزی یونسکو روز ۱۴ تا ۱۶ اردیبهشت‌ماه در هتل لاله برگزار می‌شود. در این نشست قرار است موضوعات مختلفی از جمله نکوداشت هفتادمین سال تاسیس یونسکو برگزار شود. از جمله اقدامات ایران برای نکوداشت این اتفاق استفاده از لوگوی یونسکو در تمامی فعالیت‌های مرکز مطالعات منطقه‌ای مقوله ۲ است.
در این‌باره یدالله پرمون رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای میراث ناملموس آسیای غربی و مرکزی در نشست خبری که پیش از ظهر روز سه‌شنبه ۸ اردیبهشت در عمارت کوشک برگزار شد گفت: ما با افزایش چشمگیری در تعداد کشورهای عضو مرکز همراه بودیم. قبلا همه کشورها ده‌ها سال روی میراث ناملموس کار کردند اما در دهه اخیر این موضوع اهمیت بیشتری پیدا کرده است. همچنین کنوانسیون میراث ناملموس در حال تکمیل است.
پرمون درباره پرونده‌های مشترک بین میراث ناملموس همه کشورها گفت: این پرونده‌ها به صلح‌های منطقه کمک زیادی می‌کند و یونسکو ثبت این پرونده‌ها را در اولویت کار خود قرار داده است. یکی از روش‌هایی که یونسکو برای ترویج ارزش‌های میراث ناملموس به کار گرفته احداث مراکز مقوله ۲ است که در ایران نیز یکی از این مراکز تشکیل شد.
پرمون درباره جلسه شورای حکام گفت: جلسه عادی اول در سال ۲۰۱۲ برگزار شد. در سال ۲۰۱۳ نیز جلسه فوق‌العاده‌ای شکل گرفت، در سال ۲۰۱۴ از آنجا که استقرار کامل مرکز میراث ناملموس اتفاق افتاده بود جلسه‌ای برگزار نشد ولی دومین جلسه عادی در سال ۲۰۱۵ برگزار می‌شود.
وی گفت: سخنرانان در این جلسه تجارب خود را در حوزه یونسکو ارائه می‌دهند. سپس از ساختمان کوشک نیز بازدیدی خواهند داشت و ما درباره NGOها و یا پرونده‌های موفق میراث ناملموس صحبت خواهیم کرد. همچنین برای فعالیت‌های سال ۲۰۱۵ برنامه‌ریزی می‌کنیم.
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی و رئیس شورای حکام مرکز میراث ناملموس ایران و نماینده میراث فرهنگی در شورای حکام به توضیح بیشتری پرداخت و گفت: در وهله اول این مرکز تنها از ۳ کشور ایران، قزاقستان و تاجیکستان تشکیل شده بود و با مذاکرات انجام گرفته ۱۰ کشور دیگر از جمله ارمنستان، ترکیه، پاکستان، عراق، فلسطین، لبنان و قرقیزستان مدارک خود را برای عضویت فرستادند اما به جز این کشورها مدارک ۵ کشور دیگر نیز در حال ارسال مدارک هستند مانند آذربایجان، افغانستان، ترکمنستان، قطر و عمان.
کارگاه ظرفیت سازی برای خبرنگاران
وی گفت: در دومین نشست شورای حکام سایت اطلاع‌رسانی مرکز به زبان‌های انگلیسی و فارسی رونمایی خواهد شد. در این سایت استانداردهای یونسکو رعایت شده است و اخبار مرکز آنلاین در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
وی به برگزاری کارگاه‌های مختلفی از جمله کارگاه ظرفیت‌سازی اشاره کرد و گفت: کارگاه ویژه خبرنگاران برای در جریان قرار گرفتن آنها در حوزه میراث ناملموس، کارگاهی برای انجمن‌های میراث فرهنگی، NGOها و همکاران استانی برگزار می‌شود. همچنین تقویم رویدادهای منطقه در حال جمع‌آوری است. در این‌باره همه کشورها همکاری خواهند کرد تا تمام رویدادهای میراث ناملموس به کشورهای دیگر اطلاع داده شود.
پرمون در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اینکه چطور حوزه میراث ناملموس در میان اقشار مختلف مردم اطلاع‌رسانی می‌شود گفت: همه تلاشمان را در این‌باره انجام داده‌ایم حتی در جشنواره‌ها نیز شرکت کرده و با اهدای جوایزی به تولیدکنندگان آثار ویژه در حوزه میراث ناملموس سعی کردیم درباره این حوزه اطلاعات زیادی بدهیم. حتی برپایی کارگاه‌های تخصصی برای اصناف خاص نیز یکی از برنامه‌های آگاهی افزایی مراکز مقوله ۲ یونسکو است.
وی افزود: تیمی از هنرمندان برای تهیه پرونده های جهانی در خانه موسیقی آموزش دیدند که در نهایت منجر به تهیه پرونده فنون و مهارت‌های ساخت و نوازندگی با کمانچه، یک ساز آرشه‌ای موسیقی کلاسیک و فلکوریک ایران منجر شد. همچنین برای گروه باستان‌شناسی درسی به نام میراث ناملموس گنجانده شده است. با کرسی معماری یونسکو در دانشگاه تهران درباره برگزاری دوره کارگاه ثبت همکاری داشته‌ایم. در بعد آگاهی‌افزایی یا همان ارتقا آگاهی به مخاطب عام در سطح مدارس با مدرسه نخبگان پورسینا همکاری کردیم. طرح همیار میراث که چند سال پیش متوقف شد را به یونسکو برای مشارکت کودکان در میراث ناملموس به یونسکو اعلام کرده‌ایم حتی در نظر داریم که در سایت این مرکز پرتال خاص کودکان نیز راه‌اندازی شود.
رقابت در یونسکو پسندیده نیست
پرمون گفت: یونسکو سازمانی است که امکانات پرسنلی آن به حدی نیست که همه دنیا را تحت نفوذ قرار دهد. این سازمان مراکز مقوله ۲ را در کشورها ایجاد می‌کند و کشوری که درخواست ایجاد این مرکز را کرده مسئول تامین ساختمان و بودجه برای آن مرکز است ولی آن مرکز سیاست‌های یونسکو را پیگیری می‌کند در حقیقت ما یونسکو کوچک هستیم که محدوده فعالیتمان در ۲۲ کشور است. ما باید تلاش کنیم از طریق آگاهی‌افزایی سطح آگاهی‌های عمومی را در این کشورها بالا ببریم تا این موضوع به ترغیب صلح منجر شود.
وی درباره ثبت آثار جهانی در فهرست میراث ناملموس یونسکو گفت: سازمان یونسکو با ایجاد رقابت بین کشورها برای ثبت یک پرونده موافق نیست با این حال رقابتی بین کشورها به وجود آمده تا آنها یک میراث را به نام خودشان ثبت کنند ولی این موضوع دلیلی نمی‌شود تا کشورهای دیگر نتوانند همان میراث را که متعلق به کشورشان است ثبت کنند.
ثبت جهانی چوگان به صورت مشترک
طالبیان در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران با موضوع ثبت مشترک پرونده چوگان گفت: پاکستان، افغانستان و تاجیکستان اعلام آمادگی کرده‌اند تا به صورت مشترک پرونده چوگان را به ثبت جهانی برسانیم. این موضوع در نشست پرونده نوروز بحث شد. آیین سنتی نان لواش یا همان نان صاف و نازک سنتی بین ۵ کشور به صورت مشترک ثبت خواهد شد. چراکه اول کشور ارمنستان پرونده آیین سنتی نان لواش را به یونسکو ارسال کرد اما بلافاصله کشورها اعلام نگرانی کردند.
وی ادامه داد: یونسکو تاکید می‌کند که برای معرفی یک میراث ناملموس تنها در ۲۰۰ کلمه آن را توصیف کنید و ذکر مسائل تاریخی، رقابتی یا تکنیکال پرهیز شود. بنابراین اگر کشوری در پرونده خود قید کند که خاستگاه این میراث ناملموس همان کشور است این پرونده مردود خواهد شد. ما حق نداریم بگوییم که خاستگاه آن میراث کدام کشور است ولی می‌توان به صورت مشترک آن را ثبت کرد.
وی گفت: ما به سمت پرونده‌های مشترک سوق پیدا کرده‌ایم و توجه به انرژی‌های پایدار ما را به سمت ثبت بادگیرهای ایران کشاند چون می‌تواند در جهت حفظ انرژی مهم باشد. پرونده قنات‌ها نیز امیدواریم با مشکلی مواجه نشود و نشان‌دهنده استفاده از این دانش مرتبط با آب باشد.
اختلاف نظر با آذربایجان برای ثبت جنگلهای هیرکانی
وی به پرونده ثبت جهانی پرونده جنگلهای هیرکانی اشاره کرد و گفت: در پرونده‌های میراث فرهنگی شاید بین کشورها دعوا باشد ولی در پرونده‌های میراث ناملموس اینطور نیست اکنون برای پرونده جنگلهای هیرکانی که ۹۵ درصد جنگلهای آن در ایران و ۵ درصد در آذربایجان است اختلاف‌نظری درباره ۳ مشکل عنوان، مدیریت و سهم بین ایران و آذربایجان وجود دارد. آذربایجان راضی نمی‌شود که مدیریت این پرونده با ایران باشد ولی اکنون اختلافی بین دستگاه‌های مرتبط با این موضوع در ایران نداریم حتی با همین سازمان‌ها پرونده‌های بیابان لوت و قنات‌ها نیز در حال تکمیل است.
وی به پرونده‌های میراث ناملموس ثبت شده در فهرست موقت اشاره کرد و گفت: پرونده‌هایی که سال‌ها پیش در این فهرست قرار گرفتند اشکالات آیین‌نامه‌ای دارند چراکه بسیاری از آنها فراگیر هستند با این وجود حدود ۱۰ پرونده میراث ناملموس در فهرست موقت داریم ولی از بیان اسم همه آنها پرهیز می‌کنیم چراکه امکان ثبت آنها توسط کشورهای دیگر وجود دارد.
نظر شما