به گزارش خبرگزاري"مهر"، دفتر مطالعات اقتصادِي مركز پژوهشها، در پاسخ به درخواست ِيكِي از نماِيندگان عضو كمِيسِيون فرهنگِي مجلس، با تهِيه گزارشِي ضمن بررسِي تعطِيلات رسمِي در اِيران و تعدادِي دِيگر از كشورهاِي جهان، طرح قانونِي پِيشنهادِي خود را براِي ساماندهِي تعطِيلات رسمِي كشور تدوِين كرد.
بر اساس اِين طرح تعداد تعطِيلات رسمِي كشور از 25 روز كنونِي به 16 روز كاملا تعطِيل و 4 روز نِيمه تعطِيل تبدِيل مِي‌شود.
مركز پژوهشهاِي مجلس شوراِي اسلامِي براِي تهِيه اِين طرح قانونِي از تجربِيات و قوانِين ساِير كشورها در زمِينه تعطِيلات رسمِي با لحاظ نمودن شراِيط فرهنگِي و اجتماعِي خاص كشور استفاده كرده است.
بر اساس ماده 2 طرح پِيشنهادِي مركز پژوهشها تعطِيلات رسمِي كشور علاوه بر روزهاِي جمعه شامل مناسبتهاِي زِير خواهد بود:
- 4 روز نخست فروردِين ماه (عِيدنوروز)
- 14 خرداد ماه (سالروز ارتحال حضرت امام خمِينِي (ره))
- 22 بهمن ماه (سالروز پِيروزِي انقلاب اسلامِي)
- 9 محرم (تاسوعاِي حسِينِي)
-10 محرم (عاشوراِي حسِينِي)
- 20 صفر (اربعِين حسِينِي)
- 28 صفر (وفات حضرت رسول اكرم (ص) و شهادت حضرت امام حسن (ع))
- 17 ربِيع الاول (مِيلاد حضرت رسول اكرم (ص) و مِيلاد امام جعفر صادق (ع))
- 3 جمادِي الثانِي (شهادت حضرت زهرا (س))
- 13 رجب (ولادت حضرت علِي (ع))
- 27 رجب (مبعث پِيامبر گرامِي اسلام (ص))
- 15 شعبان (ولادت حضرت ولِي عصر(عج))
- 21 رمضان (شهادت حضرت علِي (ع))
- 1 شوال (عِيد سعِيد فطر)
- 25 شوال (شهادت امام جعفر صادق(ع))
- 10 ذِيحجه (عِيد سعِيد قربان)
- 18 ذِيحجه (عِيد سعِيد غدِير خم)
بر اساس تبصره ذِيل اِين ماده چهار روز از تعطِيلات رسمِي موضوع اِين ماده، نِيمه تعطِيل مِي‌باشند و هِيات وزِيران موظف است روزهاِي نِيمه تعطِيل را تعِيِين و در تقوِيم تعطِيلات رسمِي سالانه كشور، موضوع ماده 1 اِين قانون لحاظ نماِيد.
بر مبناِي تبصره (2) ماده 2 ساعات كار كارمندان و كارگران در روزهاِي نِيمه تعطِيل معادل ِيك دوم روزهاِي كارِي مِي‌باشد. مراكز آموزش رسمِي اعم از مدارس، دانشگاهها و دانشسراها نِيز در روزهاِي نِيمه‌تعطِيل تا ساعت 12 داِير مِي‌باشند.
تبصره (3) اِين ماده نِيز خاطر نشان مِي‌كند كه آخرِين روز ماه صفر، روز شهادت حضرت امام رضا (ع)، در استان خراسان رضوِي تعطِيل رسمِي مِي‌باشد.
طبق ماده 3 اِين طرح پِيشنهادِي، تعطِيلات نوروزِي مراكز آموزشِي رسمِي اعم از مدارس، دانشگاهها و دانشسراها مطابق بند «الف» ماده 2 اِين قانون مِي‌باشد.
در ماده 4 گفته شده كه كارگران و كارمندانِي كه به هر عنوان و به درخواست كارفرما در روزهاِي تعطِيل رسمِي كار مِي‌كنند، در مقابل عدم استفاده از تعطِيل رسمِي، با توافق كارفرما، از ِيك روز تعطِيل جاِيگزِين استفاده خواهند كرد.
در تبصره ذِيل ماده 4 آمده است: روز تعطِيلِي جاِيگزِين موضوع اِين ماده، بدون توجه به مدت زمانِي كه كارگر ِيا كارمند در روز تعطِيل رسمِي كار كرده است، شامل ِيك روز كامل كارِي است.
ماده 5 اِين طرح متذكر شده است كه چنانچه روزهاِي تعطِيل رسمِي موضوع ماده 2 اِين قانون پس از انتقال از وسط هفته به آخر هفته بر ِيكدِيگر منطبق شوند، اولِين روز غِيرتعطِيل پس از آن تعطِيل رسمِي خواهد بود.
ماده 6 نِيز ِيادآور شده كه چنانچه روزهاِي تعطِيل رسمِي موضوع ماده 2 اِين قانون در اِيام مرخصِي استحقاقِي كارگران و كارمندان واقع شود، روزهاِي مزبور از مرخصِي استحقاقِي آنان كسر نخواهد شد.
در ماده 7 طرح پِيشنهادِي آمده است: كارفرماِيان كارگاهها، موسسات تولِيدِي، صنعتِي، خدماتِي و كشاورزِي دولتِي و غِيردولتِي مجازند؛ در صورت ضرورت و باتوافق كارگران و كارمندان اقدام به جابه جاِيِي روزهاِي تعطِيل رسمِي كنند؛ مشروط بر آن كه مجموع تعطِيلات رسمِي سالانه كارگران و كارمندان ثابت بماند و در آِيِين نامه اجراِيِي اِين ماده به پِيشنهاد وزارت كار و امور اجتماعِي به تصوِيب هِيات وزِيران خواهد رسِيد.
ماده 8 اِين طرح به هِيات وزِيران اجازه داده است، به منظور حذف ركود كارِي در روزهاِي بِين دو تعطِيلِي، تعطِيلِي رسمِي را كه در وسط هفته قرار مِي‌گِيرند، به اول هفته منتقل كند.
همچنِين طبق ماده 9 هِيات وزِيران با كسب نظر موافق روساِي قوه مقننه و قوه قضائِيه مِي‌تواند به مناسبت بروز بعضِي حوادث و وقاِيع بسِيار مهم در بعضِي نقاط ِيا سراسر كشور تعطِيل رسمِي اعلام كند.
مطابق تبصره (1) اِين ماده كلِيه مراجع قضاِيِي و اجراِيِي در اِين گونه موارد مكلف شده‌اند براِي حفظ حقوق مردم، اقدام‌هاِي قضاِيِي و اجراِيِي مقرر در روزِي كه تعطِيل اعلام شده است را در وقت مناسب دِيگرِي كه از ِيك ماه تجاوز نكند معمول دارند.
همچنِين بر اساس تبصره (2) همِين ماده، هِيات وزِيران مجاز مِي‌باشد تدابِير لازم را براِي ارائه خدمات ضرورِي توسط دستگاههاِي مربوط در روزهاِيِي كه تعطِيل اعلام مِي‌كند اتخاذ و اعمال نماِيد.
بر اساس گزارش دفتر مطالعات اقتصادِي مركز پژوهشها هزِينه دستمزد پرداختِي به نِيروِي كار شاغل كشور به ازاِي روزهاِي تعطِيل رسمِي از 25500 مِيلِيارد رِيال در سال 1379 به 61056 مِيلِيارد رِيال در سال 1383 افزاِيش ِيافته و به عبارت دِيگر حدود 140 درصد رشد داشته است.
بر اساس اِين گزارش در صورت كاهش پنج روز از تعطِيلات رسمِي كشور بِيش از 4240 مِيلِيارد رِيال (بر اساس آمار سال 1383 ) از هزِينه هاِي دستمزدِي كه بابت روزهاِي تعطِيل رسمِي به اقتصاد كشور تحمِيل مِي‌شود كاسته خواهد شد.
وضعِيت تعطِيلات رسمِي در اِيران
تعطِيلات از نقطه نظر منشا پِيداِيش به سه گروه اصلِي قابل تقسِيم مِي‌باشند:
گروه اول تعطِيلات ملِي هستند كه عموما منشا تارِيخِي – فرهنگِي داشته و بدِين لحاظ اِين گروه از تعطِيلات در كشورهاِيِي كه قدمت تارِيخِي بِيشترِي دارند بِيشتر مشاهده مِي‌شوند. تعداد تعطِيلات ملِي در كشورهاِيِي همچون چِين، ژاپن، اِيتالِيا و اِيران بِيشتر از ساِير كشورها است.
گروه دوم تعطِيلات مذهبِي مِي‌باشند كه رِيشه در اعتقادات دِينِي ملت‌ها دارند. اِين گونه تعطِيلات نِيز در كشورهاِيِي كه تماِيلات مذهبِي قوِي‌ترِي دارند؛ بِيشتر مشاهده مِي‌شود. كشورهاِيِي همچون سوئد، نروژ، دانمارك، پرو و اِيران در گروه كشورهاِيِي قراردارند كه بِيشترِين تعطِيلات مذهبِي را به خود اختصاص داده‌اند.
گروه دِيگر تعطِيلات حكومتِي مِي‌باشند كه ارتباط نزدِيكِي با رژِيم‌هاِي حكومتِي كشورها دارند.
بررسِي‌ها نشان مِي‌دهد كشورهاِيِي كه انقلابات متعددِي در آنها رخ داده است ِيا به تازگِي حكومت و رژِيم سِياسِي جدِيد در آنها مستقر شده است؛ تعطِيلات حكومتِي بِيشترِي دارند. كشورهاِيِي همچون پورتورِيكو، كنگو، كوبا، شِيلِي و كلمبِيا جزو كشورهاِيِي هستند كه بِيشترِين تعطِيلات حكومتِي را دارند. در كشور ما نِيز به دلِيل استقرار حكومت جمهورِي اسلامِي از سال 1357 تعداد تعطِيلات حكومتِي افزاِيش داشته است.
گروه دِيگر، تعطِيلات جهانِي هستند كه البته از نظر تعداد، اهمِيت سه گروه قبلِي را ندارند. روز جهانِي كارگر جزء اِين گروه مِي‌باشد كه در اِين گزارش با توجه به اهمِيت كم آنها به خصوص در اِيران كمتر به آنها پرداخته شده است.
اِيران كشورِي است با قدمت تارِيخِي زِياد و تمدن كهن، همچنِين باورها و گراِيش‌هاِي مذهبِي در اِيران نسبت به ساِير كشورها و حتِي كشورهاِي اسلامِي دِيگر بسِيار بِيشتر است. از سوِي دِيگر از استقرار حكومت جدِيد در اِيران زمان زِيادِي از لحاظ تارِيخِي نمِي‌گذرد؛ بنابراِين طبِيعِي است كه تعطِيلات رسمِي در اِيران (از هر سه گروه تعطِيلات) نسبت به ساِير كشورها بِيشتر مِي‌باشد. بررسِي‌ها نِيز اِين فرضِيه را تاِيِيد مِي‌كنند. اِيران با داشتن حدود 25 روز تعطِيلات سالانه به مناسبتهاِي مختلف جزو كشورهاِيِي است كه بالاترِين تعطِيلات را دارد. در تحقِيقِي كه توسط مركز پژوهشهاِي مجلس شوراِي اسلامِي انجام شده است؛ تعداد تعطِيلات ملِي در اِيران پنج روز محاسبه شده است كه كمِي نسبت به متوسط جهانِي آن كه 17/5 روز است كمتر مِي‌باشد . در مقابل تعطِيلات مذهبِي اِيران 15 روز مِي‌باشد؛ در حالِي كه متوسط تعطِيلات مذهبِي در كشورهاِي دِيگر معادل 26/3 روز است. تعطِيلات حكومتِي در اِيران نِيز 5 روز مِي‌باشد؛ در صورتِي كه متوسط جهانِي اِين گروه از تعطِيلات 69/3 روز است.
اِين گزارش خاطر نشان مِي‌كند كه در مجموع تعطِيلات مذهبِي بِيشترِين حجم و بِيشترِين تغِيِيرات را در بِين ساِير تعطِيلات در اِيران دارد. بنابراِين طبِيعِي است كه هرگونه تغِيِير عمده و اساسِي در وضعِيت تعطِيلات رسمِي در جهت ساماندهِي آنها باِيد به طور عمده معطوف به اِين بخش از تعطِيلات باشد. هر چند در خصوص تعطِيلات ملِي و حكومتِي نِيز لازم است بازنگرِي اساسِي صورت گِيرد.
بر مبناِي اِين گزارش در 75 سال گذشته همواره تعطِيلات مذهبِي بِيشترِين سهم را در مجموع تعطِيلات رسمِي اِيران داشته و معمولا اِين سهم بِين 50 تا 60 درصد كل تعطِيلات بوده است. تعطِيلات ملِي نِيز با تغِيِيرات بسِيار محدودِي (بِين 4 تا 6 روز ) حدود 20 درصد تعطِيلات رسمِي را به خود اختصاص داده‌اند و در نهاِيت تعطِيلات حكومتِي كه از نظر تعداد تقرِيبا معادل تعطِيلات ملِي مِي‌باشند نِيز حدود 20 درصد مابقِي تعطِيلات رسمِي را به خود اختصاص داده‌اند. تنها حالت استثنا در خصوص تعطِيلات حكومتِي مربوط به سال 1358 است كه معادل صفر مِي‌باشد و علت آن تغِيِير رژِيم حكومتِي در اِيران مِي‌باشد كه باعث حذف تعطِيلات حكومتِي رژِيم سابق شد و هنوز تعطِيلات نظام جدِيد حكومتِي نِيز شكل نگرفته بود.
مركز پژوهشها در گزارش خود تصرِيح كرده است كه تقرِيبا تمامِي قوانِين و مصوبات پس از انقلاب اسلامِي در جهت افزاِيش روزهاِي تعطِيل رسمِي بوده است و اِين باعث افزاِيش تعطِيلات رسمِي از 15 روز در سال 1358 به 25 روز در حال حاضر (معادل 67 درصد ) شده كه اِين افزاِيش قطعا تبعات فراوان اقتصادِي – اجتماعِي به دنبال داشته است.
مِيزان تعطِيلات رسمِي در مغولستان 5 روز، در هند 7 روز، در پاكستان و مراكش 8 روز، در آمرِيكا، اِيرلند ، اِيسلند و قطر 9 روز ، در لسوتو (آفرِيقا) 10 روز، در استرالِيا 11 روز ، در آمرِيكاِي جنوبِي، اِيتالِيا، فرانسه، اردن، تركِيه و مصر 12 روز ، در اترِيش و گوِيانا (آمرِيكاِي جنوبِي) 13 روز و در ژاپن 14 روز مِي‌باشد.
نظر شما