به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و ارزیابی ابعاد فرهنگی برنامه ششم توسعه بعدازظهر امروز دوشنبه ۲۸ دی با حضور محمدرضا بهمنی، حسن بنیانیان و کیومرث اشتریان در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
بهمنی در ابتدای این برنامه گفت: برنامه ششم توسعه در دو ساحت قابل بررسی است؛ یکی حوزه فرهنگ است که مثلاً در بند ۵ ماده ۱۴ آن مسائل مربوط به منابع انسانی، علمی، فرهنگی و هنری و یا در سه بند از ماده ۲۰ آن، موضوعات گردشگری مطرح شده است. ماده ۲۳ هم به مسائل مربوط به زنان و خانواده، برقراری عدالت جنسیتی در دستگاه‌های کشور و ... مرتبط است.
وی افزود: مؤلفه‌هایی درباره سبک زندگی وجود دارد که می‌طلبد در برنامه ششم توسعه به آنها پرداخته شود، اما ساحت دومی که می‌توان در آن این برنامه را بررسی کرد، دیپلماسی فرهنگی است که موضوع مهمی است. اقتصاد و فرهنگ نیز از دیگر مسائل مهمی است که باید در این برنامه به آنها توجه شود.
در ادامه برنامه اشتریان گفت: در دولت‌های خارجی یکسری اسناد رسمی وجود دارد که تعابیر مختلفی از آنها می‌شود. این اسناد بسیار ریز و تفصیلی مشخص کردند که در حوزه مرتبط‌شان چه کاری باید انجام شود. ما این اسناد را نداریم. البته به شکل پراکنده کارهایی انجام می‌دهیم اما به صورت الگوی کامل از این مسئله بی‌بهره‌ایم؛ به همین دلیل است که هیچ چیز اجرا نمی‌شود و فقط در چنین برنامه‌هایی دور هم می‌نشینیم و حرف می‌زنیم به همین خاطر نه برنامه چهارم و نه برنامه پنجم توسعه اجرا نشده‌اند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: برای اجرایی شدن این برنامه نیاز به یک سند برنامه تفصیلی سیاستگذاری داریم که بر اساس، یا قوانین یا سیاست‌های بالادستی یک صورت مسئله را تحلیل کند؛ مثلاً سبک زندگی، خانواده یا ... اگر این هدف ماست اول باید یک صورت‌شناسی از آن داشته باشیم و سپس تحلیل نظری، تحلیل حقوقی و بعد از آن تحلیل ذیربط‌ها را داشته باشیم. به این معنی که چه کسانی به این سیاست‌ها ربط دارند و وظیفه‌شان چیست. بعد از آن هم تحلیل نحوه و روش اجرا؛ یعنی باید اجرا را هم تحلیل کنیم.
وی افزود: بعد از آن نوبت به تحلیل بودجه، برآورد و در مرحله آخر تحلیل نحوه نظارت و اجرای سیاست می‌شود. همه این مطالب نباید بیشتر از ۲۰ یا ۳۰ صفحه شود. اگر این قانون ۴۴ صفحه شده، باید به ۲۰ صفحه تقلیل پیدا کند.
اشتریان در بخش دیگری از سخنانش گفت: راه‌حل مسئله این است که مجلس چهار حوزه را تحلیل کند: سبک زندگی، مسئولیت اجتماعی، خدمات اجتماعی و خانواده. حالا اگر این چهار حوزه به چهار سند شفاف و پیگیر تبدیل شوند که مجلس را مکلف کنند کجا دنبال قضیه بگردد، مشکلات تا حدودی حل می‌شود. اگر کسی بخواهد بازی دربیاورد می‌تواند همین چهار اصل یا سند را مرتباً در متن قانون برده و حجم آن را زیاد کرده و بگوید برنامه‌‌مان ۱۰۰ صفحه شد.به نظرم باید بیش از اینکه به اختلاف‌نظرهای شخصی بپردازیم، در متدولوژی سندنویسی‌مان تجدیدنظر کنیم.
سخنران پایانی این برنامه بنیانیان بود که در زمان مربوط به سخنرانی‌اش، گفت: اگر دولت جمهوری اسلامی بخواهد نقش خود را در فرهنگ با کمک ابزارهای فرهنگی بهینه‌سازی کند، باید بیرون برنامه پنج ساله توسعه، برنامه‌نویسی کند. این به واسطه ذات فرهنگ است. این کار هم باید با برنامه‌های ۱۰ ساله و بلندمدت انجام شود؛ یعنی در قالب سندهایی بالاتر از عمر چهار ساله دولت‌ها.
وی افزود: هر بحثی هم کنیم، نمی‌توانیم شرایط مناسبی را برای فرهنگ در برنامه ششم قرار دهیم، چون این لایحه به مجلس هم که برود، دوستان مجلسی همگی اقتصادی هستند. یک دیدگاه هم بین مدیران وجود دارد که اگر مشکلات اقتصادی حل شود، مشکلات فرهنگی نیز حل می‌شود. این نظرگاه غلط نیست ولی ناقص است و اصولاً عقیده کسانی است که اقتصادی هستند و منابع محدودی دارند.
رئیس سابق حوزه هنری گفت: طی ۱۰۰ سال گذشته که تحت تاثیر فرهنگ غرب قرار گرفتیم و توسعه را غلط تفسیر کردیم و نفت هم وارد معامله شد، مدت‌هاست که استعدادهای درخشان‌مان را به سمت رشته‌های فنی می‌فرستیم. به همین دلیل اگر وارد ساختمانی از وزارت نفت شویم، ساختار پیشرفته و مدرنی را می‌بینیم ولی مدیران فرهنگی ما همچنان مانند ۲۰ و ۳۰ سال پیش حرف می‌زنند. در یک مذاکره هم شما احساس می‌کنید اگر به آن فردی که وجهه اقتصادی دارد، پول بدهید زودتر جواب می‌گیرید و این دید امروز غالب شده که هزینه کردن به پای مسائل فرهنگی یعنی اتلاف منابع.
بنیانیان همچنین گفت: این روزها وقتی وارد یک ساختمان اقتصادی یا نفتی می‌شوید، سازه‌ای بزرگ و باعظمت می‌بینید، اما اگر به یک تماشاخانه یا سالن تئاتر بروید، می‌بینید نمایش‌ها تماشاچی ندارند. این وضع اسف بار ۷۰ سال است در این مملکت وجود دارد و از ضعف کارشناسی فرهنگی ما ناشی می‌شود. امیدوارم این روزها ، تعادلی در این فضا برقرار شود.
وی در پایان سخنانش گفت: سیستم نظارتی باید در آخر راه هر عملیات وجود داشته باشد تا اشتباهات یا خوبی‌های مسیر کار را نشان بدهد اما خلاء نظام ارزشیابی و نظارتی در کشور ما اجازه نمی‌دهد که کارهای خوب و بد خودشان را نشان دهند.
نظر شما