خبرگزاری مهر، گروه استانها ـ نیره شفیعی‌پور: بزرگترین ویژگی گردشگری مذهبی در یزد از آنجا آغاز می‌شود که یزد در مسیر سفر امام رضا (ع) از مرو به مدینه بود و همین سفر، اماکن بسیاری در سراسر این استان را متبرک به قدوم هشتمین امام معصوم و زیارتگاه عاشقان خاندان نبوت کرد.
اولین اقامتگاه امام رضا (ع) در آن زمان که امروز در محدوده جغرافیایی استان یزد قرار گرفته است، مسجد بیرون در شهرستان ابرکوه است که این مسجد مورد علاقه بسیاری از مردم، مسافران و حتی گردشگران خارجی است و عده زیادی برای تماشای برنامه نمادینی که در ۱۷ آبان، به مناسبت سالروز ورود امام رضا (ع) به ابرکوه و اقامت ایشان در مسجد بیرون برگزار می‌شود، به ابرکوه سفر می‌کنند.
مسجد بیرون، محل اقامت امام رضا (ع) که به همان سبک و سیاق قدیم حفظ شده است
این مسجد در طول ایام سال به ویژه در ایام نوروز نیز پذیرای بسیاری از علاقمندان به گردشگری مذهبی است.
وجود قدمگاه‌ها و زیارتگاه‌های بسیار در مسیر سفر امام رضا (ع) از مدینه به مرو
در مسیر ابرکوه تا مشهد مقدس، چندین قدمگاه دیگر نیز وجود دارد که امام رضا (ع) در طول سفر خود در آنجا اقامت کرده‌اند و امروز این اقامتگاه‌ها، زیارتگاه عاشقان است.
تعدادی از این قدمگاه‌ها امروز در جاده ابرکوه به تفت و برخی از آنها در جاده یزد به طبس قرار دارد که معروف‌ترین آنها قدمگاه تفت است.
به دنبال همین سفر امام رضا (ع) و عبور قافله ایشان از استان یزد به ویژه شهرهای ابرکوه، تفت و یزد، امامزادگان بسیاری به دنبال ایشان به در این مسیر قرار گرفتند که برخی از آنها به دست دشمنان خود و برخی دیگر بر اثر بیماری و رنج سفر در یزد از دنیا رفته‌اند و اکنون در مناطق مختلف استان برای آنها گنبد و بارگاهی بنا نهاده شده است.
قدمگاه امام رضا (ع) در روستای توران پشت در مسیر جاده ابرکوه به تفت
علاوه بر این، امامزادگان و شخصیت‌های برجسته و مورد احترام دیگری نیز در یزد مدفون شدهاند که با در طول قرن‌ها پس از مشاهده برکات و شواهدی، به محل زیارت مردم تبدیل شدهاند و مردم برای آنها ارزش و حرمت بالایی قائل هستند.
برخی حسینیه‌ها و مساجد نیز صرف‌نظر از جایگاه و اهمیت یک حسینیه و مسجد، به دلیل وقایعی که مستندات تاریخی دارند، برای مردم یزد از حرمت و احترام ویژه‌ای برخوردارند که نمونه آن در همه شهرستان‌های استان یزد وجود دارد.
زیارتگاه‌های موجود در استان یزد، الزاما امامزاده نیستند بلکه بسیاری از آنها بقاع متبرکه‌ای هستند که به دلیل برخی شواهد و مستندات برای مردم ارزش و جایگاه پیدا کرده‌اند و برخی از آنها در ایام مختلف سال، پذیرای اقشار مختلف مردم از سراسر کشور و حتی کشورهای عربی هستند.
در هر شهرستان استان معمولا یک یا چند مورد از این بقاع متبرکه به صورت شاخص مورد توجه هستند که در این گزارش به آنها پرداخته خواهد شد.
امامزادگان شهرستان ابرکوه
در شهرستان ابرکوه، امامزاده احمد، امامزاده علی‌ابن موسی‌الرضا، امامزاده شهیدان، امامزاده دخت امام موسی‌بن جعفر، امامزاده سید احمد و سید محمود و امامزاده عباسعلی به عنوان امامزادگان و بقاع متبرکه استان یزد شهرت دارند که همه این امامزادگان شاخص هستند.
گرچه همه امامزاده‌های ابرکوه به دلیل همان سفر امام رضا (ع)، شاخص هستند اما در میان مردم، امامزاده شهیدان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
در ابرکوه منطقه عزیزآباد یا همان منطقه فتح آباد گلکاران، مقبره‌ای به نام امامزاده شهیدان واقع شده که در کتاب بحرالانساب، شخصیت‌های مدفون در این بقعه را امامزاده مالک و محمد، از فرزندان عبدالله بن امام محمد باقر (ع) معرفی می‌کند که به دست مخالفان در این مکان به شهادت رسیده‌اند و در جای دیگر در کتاب بدایع الانساب نیز نقل شده که نام افراد مدفون در این بارگاه، مالک و محمود از فرزندان عبدالله بن امام محمدباقر هستند.
امامزادگان شاخص اردکان
اردکان نیز از جمله شهرستان‌هایی است که تعداد اماکن متبرکه آن قابل توجه و دارای ظرفیت گردشگری بالای مذهبی است.
امامزاده هاشم، امامزاده محمد گلسرخ، امامزاده قاسم، امامزاده زید، امامزاده ابراهیم، امامزاده جنید، امامزاده سحر (س)، امامزاده هادی، امامزاده جواد، امامزاده عبداله بن حمزه، امامزاده سیدنورالدین احمد، امامزاده سیدمحمد، امامزاده مرید و ... از بقاع متبرکه اردکان هستند.
بقعه امامزاده سید نورالدین از بقاع شاخص شهرستان اردکان است که این بقعه مربوط به دوره دیلمیان و در در قسمت جنوب اردکان واقع شده و در تاریخ پنجم دیماه سال ۱۳۵۲ نیز با شماره ۹۵۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این امامزاده در کنار جاده اصلی تهران ـ یزد قرار دارد به همین دلیل تعداد گردشگران عبوری این امامزاده قابل توجه است.
امامزادگان شاخص بافق
در شهرستان بافق نیز امامزاده پیرمراد، امامزاده عبدالله، امامزاده پیر قطرم و تعدادی بقاع متبرکه نیز وجود دارد که شاخص‌ترین این امامزاده‌ها، امامزاده عبدالله است و همواره در فهرست جاذبه‌های تاریخی و مذهبی این شهرستان و استان یزد قرار دارد.
به اعتقاد اهالی شخصیت مدفون دراین بقعه امامزاده عبدالله بن موسی بن جعفر (علیه السلام) برادرامام رضا(علیه السلام) و فرزند بلافصل امام هفتم (ع) است.
درباره شخصیت مدفون در این بقعه سه قول است که از میان آنها قوی‌ترین قول این است که او را ازنوادگان امام هفتم و نسب شریف وی را با چهار واسطه به این صورت ذکر می‌کنند؛ سیدعبدالله بن حمزه بن احمد بن ابراهیم المجاب بن محمد العابد بن امام موسی کاظم (ع).
وی سیدی جلیل القدر، عظیم الشأن و بسیار بزرگوار بود و پدرش سیدحمزه همچون اکثر سادات موسوی از نسل ابراهیم المجاب در سیرجان کرمان سکونت داشته و در روستای تکیه چهارگنبد دارای گنبد و بارگاه عظیمی است و بسیار مورد احترام و بقعه او، زیارتگاه مردم محل و اهالی یزد وکرمان و سایر نقاط کشور است.
امامزادگان شهرستان تفت
شهرستان تفت نیز تعدادی امامزاده با اسامی مقبره بی‌بی، امامزاده شاه خلیل، امامزاده سید شرف‌الدین، امامزاده سید ابوالقاسم، پیربد حق، سید اسماعیل، سید محمد نیر، علی بن عبدالله بن جعفر طیار، شیخ علی بلمیان، سید جلال الدین، سید محمد رشکوئیه، سید نظام‌الدین و ... دارد.
در شهرستان خاتم نیز امامزاده سیدعباس، امامزاده حسن بن محمد (ع) ملقب به کله بریده، پیرغیب، شیخ عبدالله، سید شریف‌السادات، شیخ بهاالدین و ... به عنوان بقاع متبرکه شناخته شدهاند.
امامزادگان شهرستان اشکذر
در شهرستان اشکذر نیز امامزاده سیدکافی، شیخ زین الدین علی، سیدمیرحسن، سیدمیرحسین، سیدتاج‌الدین، سلطان محمودشاه، سیدحسین موسی‌بن جعفر (ع)، شیخ احمد بن اسحاق و ... از بقاع متبرکه و مکان‌های دارای اهمیت برای مردم به شمار می‌روند و امکانات اقامتی نیز در بسیاری از آنها وجود دارد.
در شهرستان مهریز نیز بقاع متبرکه‌ای با عناوین شاه صفی‌الدین، سید غیاث‌الدین، دختر امام حسن (ع)، سید جلال‌الدین، سیدشمس‌الدین و ... در ایام مختلف سال پذیرای مردم و ارادتمندان هستند و در ایام نوروز نیز درب آنها به سوی گردشگران مذهبی گشوده است.
میبد نیز چهار امامزاده با اسامی میرشمس‌الحق، سید صدرالدین قنبر، بی‌بی خدیجه خاتون و شیخ‌ابوالقاسم یا پیر بفروئیه دارد که خدیجه خاتون و میرشمس‌الحق از امامزادگان شاخص به شمار می‌روند.
بی‌بی خدیجه؛ امامزاده شاخص میبد
بی‌بی خدیجه خاتون با فضای دل‌انگیز و گنبد و بارگاه زیبا، فضاسازی مناسب و وجود بازارهای مختلف در اطراف به صورت دوره‌ای و ثابت، همواره مورد توجه گردشگران از نقاط مختلف استان یزد و حتی مسافران دیگر نقاط کشور بوده است.
علی بن عبیدالله بن احمد الشعرانی بن علی العریضی بن امام جعفر صادق (ع) از جمله نخستین سادات عریضی ساکن یزد بود و دارای ۱۰ فرزند بوده که یکی از آنها سیدمحمد ابوجعفر است که در شهر یزد مدفون و به امامزاده جعفر(ع) مشهور است و فرزند دیگر او خدیجه نام داشت که بی‌بی خدیجه در میبد مدفون است و به بی‌بی خدیجه خاتون مشهور است.
وجود بیش از ۳۰ امامزاده و بقعه متبرکه در مرکز استان یزد
یزد در مرکز استان نیز دارای بیش از ۳۰ امامزاده است که شاخص‌ترین آنها امامزاده سیدجعفر (ع) در بلوار جمهوری و در نزدیکی‌های دروازه قرآن، امامزاده جعفر (ع) در حوالی چهارراه بعثت، شاهزاده فاضل در خیابان امام خمینی (ره)، امامزاده سیدنصرالله معروف به امامزاده شنبه در بلوار دهه فجر است.
امامزاده جعفر از سال ۴۲۴ هجری قمری بنا شده و تا سال ۱۰۸۳ چندین بار مورد مرمت قرار گرفته است. این امامزاده در محله مصلی عتیق واقع شده و در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۲۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
امامزاده جعفر (ع) يزد
امامزاده ابوجعفر محمد بن علی ملقب به قاسم که در میان عامه به امامزاده جعفر مشهور است از نوادگان علی عریضی، کوچکترین فرزند امام صادق (ع) است.
در این امامزاده عالمان و فرهیختگان و افراد شاخص بسیاری نیز به خاک سپرده شدهاند که آخرین آنها، حاج حسن دانش، قاری و نابغه قرآنی بود که در حادثه منا به خاک سپرده شد و علمای بزرگی از قرن‌ها پیش در این امامزاده مدفون هستند و قدمت برخی سنگ قبرها به چند صد سال پیش باز می‌گردد.
در شعاع ۲۰۰ متری این امامزاده، امکاناتی همچون مسجد، هتل، بازار، سرویس بهداشتی و ... وجود دارد و در ایام نورز این امامزاده مملو از جمعیت است.
امامزاده سیدجعفر محمد (ع) نیز از نوادگان امام جعفر صادق (ع) است و بارگاه منور و ملکوتی ایشان در نزدیکی دروازه قرآن یزد قرار گرفته است.
امامزاده سيدجعفر (ع) يزد
این امامزاده آخرین منزلگاه مسافرانی است که یزد را به قصد استان‌های مرکزی و شمالی ترک می‌کنند و همواره انبوهی از اتوبوس‌ها و خودروها برای زیارت این امامزاده در مسیر توقف کرده‌اند.
این امامزاده گرچه در مسیر مسافران است اما به نحوی در دل شهر یزد واقع شده و هر سال در مناسبتهای مختلف از جمله لیالی قدر، عاشورا، تاسوعا و ولادت و شهادت ائمه معصومین (ع) برنامه های متنوعی برپا می کند.
این امامزاده علاوه بر پارکینگ بزرگ از فضای مهمانسرا، سالن کنفرانس و ... نیز برخوردار است و فضای سبز بسیار زیبایی دارد.
نظر شما