به گزارش خبرنگار سياسي "مهر"، محمد باقر نوبخت دبير كل حزب اعتدال وتوسعه در هفتمين سلسله نشست تخصصي اين حزب با موضوع روند توسعه در يكصد سال اخير ايران كه عصر امروز در دفتر اين حزب برگزار شد، ضمن گراميداشت ياد و خاطره شهداي 8 شهريور گفت: واژه توسعه عمر زيادي ندارد و از سال 1950 اين مفهوم وارد اقتصاد جهاني شد و پس از جنگ جهاني اول و دوم جهانيان در صدد دست يافتن به يك رفاه بودند.
"توسعه به معناي وضع بهتر از وضعيت موجود ساير تعاريف موجود درجهان است و بايد ببينيم ايران در رقابتهاي جاري كه در سال وجود دارد در كجا ايستاده است."
وي افزود: اگر بتوان به يك رشد 5 الي 6 درصد در داخل رسيد مي توان گفت كه آن كشور به توسعه اقتصادي دست يافته است به همين دليل كليه كشورها به دنبال رشد توليد ناخالص داخلي بودند ولي در كنار آن دريافتند بايد توزيع ثروت هم صورت بگيرد.
نوبخت خاطرنشان كرد: از 1990 نگاه جديدي به توسعه اقتصادي شد و توزيع ثروت هم صورت گرفت و سپس به اين نتيجه رسيدند كه اين فقط كافي نيست لذا انسانها داراي قابليت هايي هستند كه ظرفيت هاي پيش رو نيز بايد تقويت مي شد بنابراين در اين هنگام مساله آزادي مطرح شد به اين معني كه انسان قدرت انتخاب گزينه ها را داشته است.
"از 1970 تا 1990 ميلادي بحث دولت حداقلي مطرح شد و به اين شكل كه برخي از امور را بايد به بخش خصوصي بدهيم و دولت فقط نظارت كند و آخرين بحث توسعه، توسعه انساني بود كه به معناي اين است كه در فراروي انسانها گزينه هاي مختلفي وجود دارد كه مي تواند به انتخاب آنها بپردازد."
دبيركل حزب اعتدال و توسعه گفت: نظريه توسعه انساني امروزه يك نظريه غالب است و از 1950 بحث توسعه وارد ادبيات جامعه شناسي و اقتصاد شد و دراين هنگام بحث توسعه در ادبيات اقتصاد ايران هم قرارگرفت و از مرزهاي كشورهاي صنعتي اين مفهوم فراتر رفت.
وي افزود: از سال 1325 يك گروه آمريكايي به عنوان شركت مشاور به ايران آمدند و طرح توسعه ايران را ارايه دادند در سال 1327 مجلس شوراي ملي اولين برنامه توسعه را به تصويب رساند و از سال 1328 آغاز شد.
نوبخت بيان داشت: اقتصاد نوين ايران داراي سابقه اي 100 ساله است و از 1289 نفت وارد اقتصاد ايران شد و اقتصاد ايران از يك اقتصاد بسته و خود بسنده خارج شد و همان زمان بحث مشروطه و قانون گذاري نيز در ايران مطرح شد و همراه اين تحول سياسي تحول اقتصادي هم به وجود آمد.
دبيركل حزب اعتدال و توسعه خاطرنشان كرد: از 1289 تا 1329 كه نفت ملي شد مي توان اولين دوره اقتصاد نوين ايران را تعريف كنيم كه اين دوران مرحله گذار از اقتصاد سنتي به اقتصاد مدرن است.
"آمدن نفت به اقتصاد ايران صنعتي را با نام استخراج نفت با خودش به همراه آورد و اين مسئله اقتصاد ايران را با شرايط دو گانه اي مواجه كرد به گونه اي كه هم با اقتصاد سنتي و هم با اقتصاد نوين مواجه بوديم."
وي اظهار داشت: تاثير اين صنعت پيش رو بر اقتصاد باعث شد اين حالت دوگانگي بر طرف شود و در سال 1329 درآمد نفت وارد اقتصاد كشورمان شد.
نوبخت گفت: دوران دوم اقتصاد ايران را از سال 1327 و 1328 مي توانيم آغاز كنيم و پيش از انقلاب 2 برنامه 7 ساله اقتصادي را داشتيم و اين سالها باعث شد ايران روند توسعه را درپيش بگيرد.
"از سال 1328 تا 1357 دوران توسعه گرايي در برنامه گرايي از سال 1358 تا 1368 دوران تمركز گرايي و از سال 1369 تا 1383 دوران خصوصي گرايي برنامه گرايي دوم ناميده شد و از سال 1384 تا 1404 دوران همگرايي در بخش آرمان ها قرار گرفته است."
وي افزود: از سال 1341 اصلاحاتي در اقتصاد ايران صورت گرفت وشاهد انقلاب سفيد بوديم به اين دليل كه ايران در همسايگي كشوري سوسياليستي به نام شوروي سابق قرار داشت و لذا براي فروكش كردن اعتراضات دهقانان، شاه اين برنامه را پياده كرد.
نوبخت در ادامه اظهار داشت: در آن زمان به رشد 6 الي 7 درصد دست يافتيم و از سال 1341 صنعت هم شكل گرفت و بخش خصوصي هم وارد اقتصاد ايران شد و از سال 1350 قيمت نفت افزايش چشم گيري يافت.
"در دوران توسعه گراني با ايجاد زيرساخت ها دستيابي به رشد اقتصادي دو رقمي، مشاركت 45 درصدي بخش غيردولتي، رشد سرمايه خارجي، تغيير بافت جمعيتي، افزايش بودجه دفاعي، كاهش رشد بخش كشاورزي و افزايش نقدينگي مواجه شديم."
دبيركل حزب اعتدال و توسعه گفت: ظرفيت اقتصادي يك كشور محدود است و لذا افزايش تحت قيمت نفت و يا كاهش آن مثل آب است كه اگر زياد باشد مثل سيل مي شود و در صورت كمبود، كشورها با خشكسالي مواجه مي شوند.
وي افزود: در دوران تمركزگرايي بيش از اينكه سازندگي صورت بگيرد با خسارت هاي زيادي روبرو بوديم و به دليل آثار ناشي از جنگ با رشد منفي هم مواجه شد.
نوبخت خاطرنشان كرد: در دوران برنامه گرايي دوم يا خصوصي گرايي با مسائلي همچون بازسازي زيربناهاي تخريب شده در جنگ و آغاز سازندگي گسترده رشد اقتصادي پايين و متوسط حدود 9/3 درصد ناشي از كاهش قيمت نفت خام در بازارهاي جهاني، استقبال ضعيف بخش غيردولتي در سرمايه گذاريها، استفاده وسيع از منابع مالي خارجي و افزايش تقاضا براي توسعه اقتصادي و توسعه سياسي صورت گرفت.
دبيركل حزب اعتدال و توسعه اظهار داشت: سياست هاي اصل 44 قانون اساسي شايد آخرين اتمام حجت ها باشد براي اينكه ديگر نگويد بخش خصوصي جايي براي كار كردن ندارد و من فكر مي كنم اشكال در امنيت سرمايه گذاري است لذا به همين دليل به جاي ورود سرمايه با خروج سرمايه مواجه هستيم.
وي گفت: در دوران خصوصي گرايي بدون اينكه زمينه هاي توسعه سياسي فراهم شود شعار تولد سياسي داده شد و لذا اكنون هم 80 درصد اقتصاد ما در دست دولت است.
"در دوران همگرايي در بخش آرمان ها كه از سال 1384 تا 1404 قرار دارد اقداماتي همچون همگرايي و پيوند با اقتصاد جهاني، رشد اقتصادي، 6/8 درصد و رشد سرمايه گذاري 9/10 درصد براي دوره 92-1382 تبديل به قدرت اول منطقه در زمينه هاي اقتصادي علمي و فن آوري، يك رقمي شدن تورم و بيكاري و صادرات غير نفتي از 7/7 به 32 ميليارد دلار طي سالهاي 92-1383 بايد صورت بگيرد.
وي تاكيد كرد: ما حدودا 60 سال است وارد توسعه شده ايم ولي نتيجه نشان مي دهد كه خيلي آرام در اين زمينه در حال حركت هستيم.
نوبخت اظهار داشت: براي پيوند با اقتصاد جهاني با مشكلاتي همچون پرونده هسته اي مواجه هستيم و آرمان هاي ما دست يافتني است ولي خيلي سخت مي توانيم به اين آرمانها دست يابيم.
دبيركل حزب اعتدال و توسعه افزود: بايد از همه منابع ايرانيان و همچنين ظرفيت هايمان براي دستيابي به توسعه استفاده كنيم و موضوع فقط منابع مالي نيست، بلكه منابع انساني هم بايد باشد و جريانات سياسي كشورمان به اين شكل كه نه چپ به تنهايي و نه راست به تنهايي نمي توانند ايران را به اين توسعه و پيشرفت برسانند چرا كه هر يك داراي توانمندي هاي خاص خودشان هستند.
"ما علاقه منديم كشورمان مصون از تهديد و تحريم باقي بماند تا بتوانيم به رشد مورد نظرمان دست يابيم، لذا بايد به صورت عملياتي نيز وارد ميدان شويم به اين شكل كه اگر غربي ها خواستند ما را تحريم كنند بايد برنامه اي ويژه نيز براي مقابله با اين مساله داشته باشيم."
نوبخت در ادامه گفت: لذا در اين راستا حق نداريم از ذخاير ارزيمان بي جهت استفاده كنيم و اگر درصد احتمال تحريم هم مي دهيم بايد براي آن برنامه خص و ويژه اي داشته باشيم و اميدواريم براي سرمايه هاي ما كه در خارج از كشور است اتفاقي نيفتد و بلوكه نشود و حالا كه سياستهاي هسته اي مان به اين شكل است بايد برنامه اي عملياتي نيز براي توسعه نيز داشته باشيم درغير اين صورت دست يافتن به توسعه كار بسيار مشكلي است و بايد آهنگ توسعه را هر چند كند حفظ كنيم.
نظر شما