نگاهي به درماندگي مقامات و نيروهاي آمريكايي در عراق

به گزارش خبرگزاري مهر پل برمر كه پس از يك سفر شتاب زده به واشنگتن ، براى مذاكره با جرج بوش  رييس جمهور و ديگر مقامهاى ارشد دولتي ، باخبرنگاران سخن مي گفت ، به روشني كوشش داشت تا نقش غير قابل انكار آمريكا را در حكومت و اداره واقعي كليه اموراساسي در عراق اشغالي ، ناچيز نشان دهد.
برمر با خوددارى مكرر از توضيح درباره مفاد مذاكرات دو روزه خود بارهبران واشنگتن  اظهارداشت :چگونگي پيروز شدن در جنگ عليه تروريسم درعراق وهمچنين چگونگي پيشرفت به سمت تشكيل يك حكومت مستقل عراقي محور گفت وگوها بوده است . حاكم آمريكايي عراق ، در چارچوب سياست شناخته شده دولت بوش ، از پيش بيني زمان انتقال حاكميت و واگذارى اختيارات واقعي براى اداره كليه امور عراق به مردم آن كشور تحت اشغال، خوددارى كرد.
دكتر همايون موحديان استاد دانشگاه و كارشناس مسائل خاورميانه در گفتگويي با خبر نگار سياسي مهر گفت : آمريكا در اولين قدم در تلاش بود كه سازمان ملل متحد و شوراي امنيت را وارد مسئله عراق كند.
اين استاد دانشگاه افزود : تهاجم نظامي به عراق همراهي سازمان ملل را به دنبال نداشت بنابراين امريكادر صدد بود تا بتواند از وضعيت يك تهاجم غير قانوني، غير شرعي و غير عرفي از لحاظ قوانين بين المللي خارج شود اما نتوانست اين موافقت را از سازمان ملل متحد بگيرد بنابر اين درصدد برداشتن قدم دوم يعني استفاده از كشورهاي ديگر بود و خارج از چهارچوب همكاري سازمان ملل از برخي كشورها خواست كه در مسئله عراق مشاركت داشته باشند و هركدام به نحوي به توافق اعطاي امتياز دست پيدا كردند .
موحديان تصريح كرد : اين مرحله هم به خاطر اعتراض هاي داخلي در كشورها به نتيجه اي نرسيد اگر چه حكومتها موافق همكاري بودند اما افكار عمومي مخالف اين اقدام بودند، اين مسئله با اقدامات گسترده و جنگهاي مسلحانه وحشتناك عليه نيروهاي آمريكا همزمان بود.
اين كارشناس خاورميانه تاكيد كرد: از اين مرحله به بعد تغيير ساختار سياسي آمريكا درعراق آغازشد آمريكا نتوانست جامعه بين المللي را با خود هماهنگ كند و اگر در آينده نزديكي نتواند اين همراهي نزديك را با خود به وجود آورد دچار مشكلات گسترده اي در عرصه جهاني خواهد شد بنابراين درقبال كشورهاي منطقه و سازمانهاي بين المللي ناچار به تغيير سياست در داخل عراق شد ، اين سياست دو گونه تغيير يافت يا اينكه بر شدت خشنونت و ارعاب مردم در داخل عراق بيافزايد يا اينكه شيوه رها كردن مردم عراق و خروج از عراق را مدنظر گيرد اما حالت سوم اين است كه چرا تاكنون با صدام برخورد جدي نكرده است با توجه به اين همه امكانات اطلاعاتي و فني را در اختيار دارد ولي باتوجه به شرايط موجود در صدد انجام اين كار نيست اين مسئله به نوبه خود نگران كننده است .
موحديان گفت : اگردرموضع گيريهاي سياسي آمريكا دقت شوديكسري بهانه جوييهاي راكه بر روي برخي كشورها داشت از دست داده است و سكوت در قبال اين نشستها ناشي از ناكامي در عراق است آمريكا در عراق دچار چنان مشكلي شده است كه حتي تجمعات را با هر نيتي مي پذيرد چون توان مقابله را ندارد.
قطعنامه شوراى امنيت سازمان ملل، از شوراى حكومتي عراق اشغالي خواسته است تا برنامه خود را براى تدوين قانون اساسي جديد و انتقال حاكميت كامل به يك حكومت مستقل عراقي ، تااواسط  آذر ماه آينده به شوراى امنيت ارائه دهد.
برمر، ناموفق بودن شوراى حكومتي عراق را در انجام وظايف محوله به آن ، تكذيب كردو  گفت :  شوراى حكومتي با شرايط و دوران بسيار دشوارى روبه روست .
وى افزود : شوراى حكومتي از مجموعه اى از افراد توانمند تشكيل شده است كه هر روز اختيارات بيشترى را در دست مي گيرند. شوراى حكومتي عراق از سوى آمريكا تشكيل واعضاي  آن نيز با تاييد آن انتخاب شده اند. تصميمات اين شورا، پس از تصويب نهايي آنها از سوى حكومت موقت نيروهاى ائتلاف (اشغالگر) قابل اجرا خواهد بود. برمر، رياست آن حكومت  را عهده دار است . حاكم آمريكايي عراق اشغالي ، در گفت وگوى چهارشنبه با خبرنگاران ، در چندين نوبت از پاسخ صريح درباره تغيير احتمالي مراحل و يا سرعت دادن به روند مورد نظر واشنگتن براى انتقال حاكميت به عراق در آينده اى نامعلوم ، خوددارى و ادعا كرد كه شوراى حكومتي عراق بايد درباره روند بازگرداندن حاكميت به عراق ، تصميم بگيرد.برمر، در دو روز سه شنبه و چهارشنبه علاوه بر جورج بوش  با ديك چني  معاون رييس جمهورى ، دونالد رامسفلد وزير دفاع ، كالين پاول وزير خارجه و كاندوليزا رايس  مشاور امنيت ملي رييس جمهورى ملاقات و مذاكره داشت .
تعدادى از رسانه هاى آمريكايي به نقل از مقامهاى رسمي در واشنگتن خاطرنشان كرده اند كه از جمله موارد گفت وگو در جلسه هاى اخير، انتخاب يك حكومت انتقالي است كه همانند شيوه به كار گرفته شده در افغانستان تا برگزارى انتخابات سراسرى فعاليت خواهد داشت .همچنين در اين گفت وگوها احتمال تدوين يك قانون اساسي موقت براى عراق اشغالي ، مورد بررسي قرار گرفته است .
برمر، درباره احتمال تشكيل يك حكومت انتقالي قبل از تدوين قانون اساسي جديد، ادعا كرد كه گفت وگوهاى مشروحي در اين زمينه در بين اعضاى شوراى حكومتي (عراق ) و همچنين در واشنگتن در جريان است . بايد در انتظار نتايج اين گفت و گوها بود. او در ادامه ادعا كرد : تصميم گيرى در اين زمينه با شوراى حكومت انتقالي  عراق خواهد بود.از سوى ديگر، وزير خارجه آمريكا روز چهارشنبه و ساعتي پس از گفت وگوى رسانه اى برمر، توضيح نسبتا بيشترى را در اين زمينه ارائه كرد.
سيد موسي پورموسوي استاد دانشگاه و كارشناس مسائل استراتژيك گفت: سياست تدوين شده آمريكا درباره عراق با واقعيات موجود در اين كشور منطبق نبود.
دكتر پور موسوي در گفتگويي با خبر نگار سياسي مهر در باره تغيير سياست آمريكا در باره عراق گفت : سياست جديد آمريكا در باره عراق نوعي موضع و سياست تاكتيكي است كه آمريكا اتخاذ كرده است .
اين كارشناس مسائل استراتژيك افزود : آمريكا از زمان اشغال عراق به دنبال اعمال سياست يكجانبه خود در عراق بود و بسيار علاقمند بود كه كشورهاي ديگر از جمله متحدين را در عراق سهيم نكند به زعم آمريكا تسلط بر عراق به معناي تسلط بر منبع عظيم اقتصادي اين كشور و نيز نزديكي به اهداف خاورميانه اي بويژه تامين امنيت براي رژيم اشغال گر اسراييل بود .
وي تاكيد كرد : در فرايند اشغال امريكايي ها با مشكلات فراواني روبرو شدند و از جمله مشكلات عدم انطباق تاكيتيكهاي بكار گرفته شده با واقعيت هاي داخل عراق بود اين مسئله پس از اشغال بيشتر نمايان شد، بويژه آنكه ملت عراق پس از رضايتمندي نسبي از سقوط صدام متوجه حضور اشغالگراني شدند كه با اهداف مشخص به دنبال كنترل منابع اين ملت بودند.
پورموسوي تصريح كرد: طبيعتا پس از سپري شدن زمان اشغال موج مخالفتهاي مردمي و مخالفتهاي سازمان يافته و مسلحانه عليه اشغالگران ، نيروهاي آمريكايي را به تجديد نظر در رفتارشان فرا خواند گرچه آمريكا و برخي مقامات اين كشور با غرور و نخوت در صدد سر پوش گذاشتن به مشكلات خود در عراق اصرار مي ورزد اما وزارت امور خارجه آمريكا و برخي از كارشناسان اين كشور به مشكلات سربازان اين كشور در عراق اذعان داشتند مجموعه مشكلاتي كه در مجموع در اين مدت براي نيروهاي آمريكايي و اشغال گران ايجاد شد.وي اظهار داشت : اين مسئله آمريكا را واداشت تا نسبت به رفتار خود تجديد نظر كنند و نيز تغييرات تاكتيكي نه استراتژيكي را در مواضع خود اعلام كند.
پورموسوي گفت:  خروج اشغالگران و نيز تامين امنيت مردم عراق در مقطع كنوني مي تواند مورد استقبال مردم و كشورهاي همسايه عراق ا قرار گيرد.اين استاد دانشگاه افزود: در حقيقت آمريكا به زعم خود با سخنان خوشبينانه در جهت اغناي افكار عمومي عراق و نيز كنترل گروههاي مسلح كه در عراق عليه نيروهاي اشغالگر مي جنگنند بود ، اما آنچه كه مسلم است متاسفانه آمريكاييها نه به دنبال تامين امنيت براي مردم عراق بلكه تامين اهداف خود در اين كشور و خاور ميانه هستند زيرا عملكرد آمريكا درمنطقه جز يي از سناريوهاي طراحي شده آمريكا در خاور ميانه است.
در همين حال كالين پاول وزير امور خارجه آمريكا  در پاسخ به پرسشي درباره نارضايتي دولت واشنگتن از شوراىحكومتي عراق و احتمال تشكيل حكومت انتقالي در عراق اشغالي  اظهارداشت : درجلسه هاى دو روز اخير با برمر، ايده هاى مختلفي را مورد بررسي قرار داديم .از هيچ تلاشي براى كمك به شوراى حكومتي از جمله تامين نيروى انساني موردنياز آن كوتاهي نخواهيم كرد.
برمر پس از بازگشت به بغداد، ايده هاى مطرح شده (در واشنگتن ) را با شوراى حكومتي در ميان خواهد گذاشت . بايد درانتظار نتيجه امر بود. بنا بر گزارشهاى منتشر شده ، اولين دور گفت وگوهاى برمر در رياست جمهورى آمريكا، درباره اوضاع عراق اشغالي ، روز سه شنبه با شركت فرماندهان ارشد نظامي برگزار شد.
سرلشگر ريكاردو سانچز فرمانده عمليات نظامي نيروهاى مستقر در داخل عراق اشغالي پس از آن جلسه  از به وجود آمدن نقطه عطف  در ادامه عمليات نظامي آمريكا در عراق اشغالي و شديدتر شدن آن سخن گفت . هم زمان با مذاكرات برمر در واشنگتن ، رسانه هاى آمريكا به نقل از منابع ارشد دولتي خاطرنشان كردند كه سازمان اطلاعاتي سيا در تازه ترين گزارش خود،نسبت به افزايش حمايت و پشتيباني مردم عراق از عمليات گروه هاى مسلح عليه نيروهاى اشغالگر آمريكايي ، هشدار داده و خاطر نشان مي كند كه در صورت فقدان اقدامات فورى اصلاحي ، تلاشهاى دولت آمريكا در عراق اشغالي با شكست مواجه خواهد شد.
برمر در گفت وگوى رسانه اى روز چهارشنبه تلاش كرد كه اين گزارش را كم اهميت جلوه دهد. او گفت نسبت به نتيجه (سياستهاى واشنگتن ) در عراق (اشغالي ) اطمينان كامل دارد، ولي در عين حال، روزهاى دشوارى را در پيش خواهيم داشت .
گفته شده است كه گزارش جديد سيا خاطرنشان مي كند كه تشديد عمليات نظامي آمريكا در عراق اشغالي عليه گروه هاى مسلح ،مي تواند به افزايش تلفات انساني در ميان غيرنظاميان و در نهايت به ترغيب مردم عراق به طرفدارى بيشتر ازحمله كنندگان به نيروهاى آمريكايي منجر شود.
سيا در اين گزارش اظهارداشته است كه هيچيك از نهادها و رهبران سياسي عراق ، در دوران پس از اشغال، قدرت ندارند كه اداره كشور و يا حتي رياست بر كميته ويژه تدوين پيش نويس قانون اساسي و يا برگزارى انتخابات رابرعهده گيرند.
اين گزارش همچنين از احتمال ملحق شدن جمعيت اكثريت شيعه عراق به اقليت اهل تسنن در حمله عليه اشغالگران آمريكايي ابراز نگراني كرده است . سيا در گزارش خود خاطرنشان كرده است كه ناتواني نيروهاى آمريكايي در از ميان برداشتن گروه هاى مسلح مخالف اشغالگران در عراق ، مردم عادى آن كشور را بيشتر متقاعد خواهد كرد كه اشغال كشورشان قابل شكست دادن مي باشد.
دكترعلي بيگدلي استاد دانشگاه و كارشناس مسائل روابط بين الملل در گفتگويي با خبرنگار سياسي مهر گفت:استراتژي آمريكا در عراق بدون توجه به نقش جامعه جهاني و كشورهاي همسايه نمي تواند روند رو به رشدي داشته باشد .
اين استاد دانشگاه افزود : آنچه كه در حال حاضر مهم و بسيار حائز اهميت است لزوم بازگشت امنيت و ثبات به عراق و تحويل حاكميت به مردم اين كشور در اسرع وقت و ايجاد يك حكومت قانوني و فراگير و منتخب در اين كشور است تا بتوان امنيت و ثبات و تمايمت ارضي را در اين كشور تضمين كرد .
وي تصريح كرد: اگر هدف امريكايي ها از اشغال عراق سرنگوني رژيم سابق و يا دسترسي به سلاح هاي هسته اي اين كشوربود اكنون به اين مسئله رسيده اند و لزومي براي ماندن آنها در عراق وجود ندارد، صدام حسين از قدرت بر كنار و اين مسئله براي تمام كشورهاي همسايه نيز بسيار خوشايند بوده است و دوم هيچ گونه نشاني از سلاح هاي هسته اي در عراق پيدا نشده است بنابر اين بهترين فرصت زماني براي انتقال قدرت به مردم عراق فرا رسيده است .
بيگدلي اظهار داشت : تمام تلاش امريكا اين است تا زمان بر گزاري انتخابات رياست جمهوري در اين كشور سه مسئله را حل و فصل نمايد و هيچ راهي را براي انتقاد از عملكرد خود باقي نگذارد حل مسئله بحران عراق و افغانستان ، مسئله صلح خاور ميانه و برخورد دوگانه با فعاليت هسته اي ايران كه مهمترين مسئله ، بحرا ن عراق است.
اين استاد دانشگاه گفت : متاسفانه آمريكا بدون توجه به برنامه ريزي مناسب براي بهبود وضع عراق در پي ربط دادن تمام مسئوليت ها به كشورهاي خارج در عراق بود ولي اين نشست مي توانست تا حدودي از اهميت اين نظريه بكاهد .
اين استاد دانشگاه گفت: استقبال آمريكايي ها از تلاش كشورهاي همسايه به منظور اتخاذ تصميمات جديد براي كنترل مرزهاي مشترك با عراق نشان از عقب نشيني امريكا از مواضع اوليه است و اين امر نشان از نقش انكار نشده كشورهاي همسايه عراق در تحولات اين كشور است .اتخاذ و تدابير امنيتي براي كنترل تمام مرزهاي مشترك و جلوگيري از فعاليت عناصر مخل امنيت عراق باعث خوشنودي تمام كشورهاي درگير در بحران عراق ميشود كه در اين ميان نقش كشورهاي همسايه بيشتر به چشم مي آيد.
برمر  گفت : ما روزهاى دشوارى را در پيش خواهيم داشت ، زيراتروريستها مصمم هستند كه مردم عراق را متقاعد كنند كه آمريكا استقامت خودرا از دست خواهد داد.حاكم آمريكايي عراق اشغالي ، افزود : حمله كنندگان عراقي به نيروهاى آمريكايي مصمم هستند تا مردم عراق را از حق اداره كشور خود محروم كنند.
برمر گفت : در بازگشت به عراق  حامل اين پيام خواهد بود كه بوش در عزم خود براى شكست دادن تروريسم در عراق و بازگرداندن حاكميت به مردم آن كشور، ثابت قدم است .
دكتر هرميداس باوند استاد دانشگاه و كارشناس مسائل بين الملل در گفتگويي با خبرنگار سياسي "مهر" گفت : تمام كشورهاي همسايه عراق و برخي كشورهاي ديگر  به يك نسبت و در زواياي متفاوت  در دغدغه اي مشابه اي درباره امنيت و ثبات درعراق  قرار دارند.
دكتر باوند افزود : با توجه به برنامه هاي آمريكا براي خاورميانه  وضعيت پيش آمده در عراق  براي كشورهاي منطقه عميقا خوشحال كننده است و تمام تلاش جمهوري  خواهان اين است كه تا  زمان برگزاري انتخابات در اين كشور خود را از اين مخمصه رها كنند.
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد: غربيها در تلاش هستند تا با اتخاذ يك خط مشي  متفاوت جامعه جهاني را با خود همگام سازند و اين با سياست ابتدايي آمريكا در اشغال عراق متفاوت است ،  آمريكا ابتدا در صدد ادب كردن فرانسه بر آمد ولي به اين نتيجه رسيدند كه با مشكلاتي كه در عراق وجود دارد همكاري سابق دوستانه  امري ضروري است .
وي اظهار داشت:از جنبه بين المللي كردن مسئله ،  آمريكا به جاي يكجانبه گرايي  سعي كرد كه نيروي پاسدار صلح به عراق اعزام كند و مجبور شد به سازمان  ملل  كه از ابتدا آن را در حاشيه نگاه داشته بود  نقش بيشتري بدهد. آمريكائي ها  درباره همسايگان عراق  نيز  به اين نتيجه رسيدند كه با توجه به وضع جغرافيايي و نوع ارتباطات فرهنگي آنان  قدرت نفوذ و در شرايطي قدرت اخلال نيز دارند بنابراين تلاش كردند  كه با همسايگان عراق نيز نوعي سازگاري تاكتيكي  بوجود آورند . 
وي تاكيد كرد :  الان كه آمريكا در عراق زمين گير شده است و نياز به نوعي همكاري دارد در صدد آن بر آمده است  كه  خط مشيي رابا توجه به مصالح خويش  اتخاذ كند . وي افزود :  كشورهاي همسايه عراق هر كدام به نحويي داراي مشكلاتي در اين باره هستند ، عربستان از يك زاويه با توجه به روابط انفعالي وحسن همجواري كه با  عراق دارد ،  تركيه هم مي خواست  به عراق نيرو اعزام كند ولي اين امر تا الان محقق نشده است ،  سوريه و ايران  هم كه در معرض اتهام  آمريكا هستند .
با توجه به اين جريانات پاول، وزير خارجه آمريكا نيز، در گفت وگوى رسانه اى روز چهارشنبه خود در واشنگتن ، درباره وضعيت امنيتي در عراق اشغالي  گفت : اوضاع امنيتي دشوار است ، اما اطمينان دارم كه فرماندهان نظامي ما مي توانند بر آن چيره شوند و ماموران اطلاعاتي ما قادر هستند با نفوذ در ميان وابستگان باقي مانده به رژيم گذشته عراق  آنها را از ميان بردارند.
جورج بوش رييس جمهورى آمريكا نيز، روز سه شنبه در سخناني در بنيادپژوهشي محافظه كار "هريتيج " در واشنگتن ، وعده داد كه گروه هاى مسلحي را كه سربازان اشغالگر را در عراق هدف قرار مي دهند، از ميان بردارد.
او گفت : حمله كنندگان مسلح ، شامل تروريستهاى انصار اسلامي و القاعده ،وابستگان به رژيم صدام  و همچنين تروريستهاى خارجي و جهاديهاى خارجي كه در گروه هاى كوچك از مرزهاى عراق به داخل كشور نفوذ كرده اند مي شوند. به گفته بوش هدف اين افراد تشكيل حكومتي مشابه با حكومت طالبان و مرعوب كردن نيروهاى آمريكايي در عراق است . 
بهر حال به نظر مي رسد كه باتوجه به گزارش سازمان جاسوسي آمريكا نيروهاي آمريكايي روزهاي سختي را درعراق پيشرو دارند و مقامات آمريكايي اين امر را از نظر دور دانسته اند بايد بدانيم كه مردم عراق تحت هر شرايطي حضور اشغالگران را در اين كشور نخواهند پذيرفت و اين نشان از روزهاي به مراتب سخت تر براي نيروهاي اشغالگر است  .