به گزارش خبرنگار مهر، حسن محدثی عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی روز چهارشنبه (۶ بهمن‌ماه) در هم‌اندیشی «انسان، جامعه و تاریخ در نگاه شریعتی» که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد بحث خود را با عنوان «هبوط تجربه‌ای ضد ذوق‌ورزی و ضد هیچ‌انگاری: انسان‌شناسی دینی دورن ماندگار شریعتی» ارائه کرد و گفت: در انسان‌شناسی دینی انسان موجودی است که ودیعه الهی در درونش نهاده شده و سرنوشت او از قبل در عالم زر رقم خورده است. وقتی که از انسان به شکل متافیزیکی آن سخن گفته می‌شود، این انسان باید در جهان به امر متافیزیکی برگردد. ماوراء از قبل در تفکر دینی سنتی ما مفروض است بدین معنا که با ودیعه‌ای الهی همراه هستیم. بنابراین وقتی عالمان دینی از انسان سخن می‌گویند یا هبوط از تنزل قلمرویی به قلمرو پایین‌تر حرف می‌زنند.
وی با اشاره به اینکه هبوط در تفاسیر دینی ما کاملاً متافیزیکی است افزود: این در حالی است که در جهان مدرن تفکر متافیزیکی مجالی برای باورپذیری ندارد و اندیشمندانی چون هابرماس از بحران تفکر متافیزیکی حرف زده‌اند. «چارلز تیلور» در کتاب «عصر سکولار» وقتی از شرایط کنونی حرف می‌زند می‌گوید تبیین‌های استعلایی از جهان دیگر امروز قابل پذیرش و باور نیست و اندیشه دینی اگر بخواهد ادامه حیات دهد باید در چهارچوب درون‌ماندگار عرضه شود. چرا که انسان‌ها آمادگی پذیرش اینگونه حرف‌ها را ندارند و متفکرانی که چنین سخن‌هایی بیان می‌کنند آب در هاون می‌کوبند!
وی در پایان گفت: در تفکر شریعتی تمام انسان‌شناسی وارونه می‌شود و هبوط پس از کویر می‌آید بنابراین من فکر می‌کنم عنوان کتاب شریعتی که «هبوط در کویر» است به غلط انتخاب شده و باید عنوان آن هبوط پس از کویر باشد.
فایل صوتی این سخنرانی را می توانید از لینک بالا دریافت کنید.
نظر شما