سید علی کاشفی خوانساری نویسنده و فعال فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه شیوه حضور ایران در نمایشگاه‌های کتاب خارج از کشور نیاز به تغییر دارد، عنوان کرد: دولت به عنوان حاکمیت در این زمینه وظیفه‌ای دارد که قابل واگذاری نیست و وظیفه‌ای هم دارد در حمایت از فعالان نشر برای حضور در این رویداد. این دو مقوله را نباید با هم آمیخت.
وی ادامه داد: در همه جای دنیا دولت‌ها در نمایشگاه‌های جهانی فرهنگی از جمله کتاب، غرفه‌ای دارند که در آن به معرفی کلیات نشر در کشور خود می‌پردازند. بر همین اساس و به نظر من مهمترین وظیفه بخش دولتی در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب باید این معرفی و ایجاد تعامل برای بهره‌برداری قابل استفاده از حضور کشورهای خارجی در رویدادهای مرتبط با امر کتاب باشد. در واقع دولت باید از فرصت حضور و دیدار برای ایجاد کانالی برای تعامل چند جانبه در زمینه حضور متقابل در نمایشگاه‌های کتاب بهره ببرد.
کاشفی افزود: نمایشگاه‌های بین‌المللی ما الان تنها تهران نیست. بسیاری از نمایشگاه‌های استانی ما به تناسب اقلیم خود می‌توانند پذیرای بسیاری از میهمانان خارجی باشند که پیدا کردن و دعوت و تعامل با میهمانان متناسب با آنها بر عهده دولت است.
این فعال فرهنگی در همین زمینه افزود: اما در زمینه بخش خصوصی وظیفه بر عهده اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی است. به باور من دولت برای حمایت از حضور آنها تنها و تنها باید بخشی از هزینه آنها را متقبل شود و نه همه آن را. وقتی یک تشکل برای حضور در یک رویداد هزینه کند آن وقت برای سرمایه‌گذاری خود ارزش قائل می‌شوند و به این فکر می‌کنند حضورشان در یک رویداد برایشان توجیه اقتصادی و غیر اقتصادی دارد و یا نه و برای آن وقت صرف می‌کنند.
کاشفی افزود: از سوی دیگر ما با پدیده‌ای به نام آژانس‌های ادبی در ایران مواجهیم. به نظر من این آژانس‌ها مهمترین نهادهایی هستند که باید برای حضور در رویدادهای جهانی در عرصه کتاب مورد حمایت دولتی قرار بگیرند و البته باید برای این حمایت برنامه دقیق ارائه کنند و بعد از آن هم گزارشی منتشر می‌کنند. در صورت وجود چنین برنامه منظمی حمایت کامل دولت از این نهادها لازم و مناسب است. در زمینه نشر هم بدنه دولتی نشر با تشخیص خود برای حضور بین‌المللی باید هزینه کند و بدنه خصوصی هم با حمایت اندک چون حضور ناشران به صورت غرفه‌دار در نمایشگاه‌های جهانی کتاب امروز چندان ضرورتی ندارد.
کاشفی ادامه داد: به نظر من مهمترین نوع هزینه برای حضور در نمایشگاه‌های جهانی کتاب حمایت از حضور اهالی قلم در این برنامه‌هاست. اگر امکان نشست‌هایی برای نویسندگان ایرانی فراهم شود تا بتوانند حرف بزنند و ایده‌های خود را بگویند آن وقت می‌توانیم بگوییم که اتفاقی رخ داده است که برای ارتقا سطح فرهنگ کشور مفید است. این حمایت حتی می‌تواند در زمینه حمایت از حضور این نویسندگان در نشست‌های بین‌المللی باشد که به ارتقا توان حرفه‌ای آنها کمک می‌کند.
این نویسنده همچنین گفت: ما بسیاری از پیش نیازهای لازم و ساده برای این دست از حضورها را هنوز نداریم. بسیاری از حاضران در این دست برنامه‌ها از توانایی مکالمه با زبانی غیر از زبان مادری برخوردار نیستند. یک کارت ویزیت ساده ندارند. یک نشانی و یا حتی وبلاگ اینترنتی که بتواند آنها را به زبان انگلیسی به مخاطب غیر ایرانی معرفی کند ندارند. وقتی این پیش نیازهای ساده و زیرساختی نیست واقعا برای چه داریم هزینه می‌کنیم؟
وی در همین زمینه افزود: بحث درباره توجه نشان دادن ناشران خارجی به آثار ایرانی زیاد مطرح شده. به باور من باید خودمان به این فکر کنیم که چقدر مطلب، مقاله، معرفی و پژوهش در زمینه ادبیات ایران در ژورنال‌ها و نشریات تخصصی معتبر جهان منتشر شده است؟ وقتی برای این کارها وقت نمی‌گذاریم چرا انتظار داریم که ناشر خارجی کتابهای ما را بشناسد و یا برایشان اعتباری قائل شود؟ او چطور باید این کار را بکند؟ چقدر وقت گذاشته‌ایم تا یک منتقد معتبر در نشریات دنیا درباره کتابهای ما چیزی بنویسد؟ وقتی این تعامل برقرار نیست چرا انتظار داریم همه به ما به شکل تازه‌ای نگاه کنند؟
نظر شما