آسیب های زندان در آن سوی دیوارهای بلند ندامتگاه!

به گزارش خبرنگار مهر ، شهرستان کرج به واسطه وجود 4 زندان علاوه بر مسائل عادی یک کلانشهر با مشکلاتی روبرو شده است که حل آن ها پس از برنامه ریزی طولانی مدت نیازمند تخصیص اعتبارت و کارشناسان مدبر است.

چهار زندان بزرگ در کرج وجود دارد که یکی از آنها به گفته مسئولان بزرگ ترین زندان خاورمیانه است و البته شمار زندانیان آن نیز قابل توجه است.

زندان قزلحصار واقع در جاده ای به همین نام در حوزه استحفاظی شهرستان کرج قرار دارد و مجرمان متعددی که اغلب معتاد ، سارق حرفه ای ، قاتل ، شرور و افرادی از این دست هستند در این زندان نگهداری می شوند .

مسئولان این ندامتگاه با تلاش شبانه روزی و در سایه زحمات مسئولان قوه قضائیه طرح های موفق بسیاری در این زندان اجرا کرده اند و چه بسیار زندانیانی که پس از تحمل حبس تبدیل به انسان هایی سالم وصالح شده و به زندگی عادی بازگشته اند اما در میان کم نیستند افرادی که بلافاصله پس از آزادی از زندان مرتکب جرم جدید می شوند.

اغلب این افرداد از سایر نقاط کشور به قزلحصار منتقل می شوند و معمولا از 6 ماه تا چند سال در این زندان خواهند بود. حدود 500 نفر نیز محکوم به حبس ابد هستند و قزلحصار خانه دائمی آنان است ، با این تفسیرها بدیهی است که خانواده این افراد از شهرستان های محل سکونت خود به کرج مهاجرت کرده و در این منطقه ساکن می شوند تا دیدار با زندانی برای آنها بیشتر میسر شود و از حال یکدیگر بیشتر خبر داشته باشند.

در این میان آنچه متوجه شهرستان است علاوه بر پدیده مهاجرت ناهمگونی فرهنگی ، افزایش آسیب های اجتماعی ، ناهنجاری و مسائلی از این دست است. البته شکی نیست که برخی خانواده های زندانیان بسیار آبرومند هستند و برای احیای آبروی از دست رفته تلاش می کنند اما در اغلب اوقات خانواده ای که سرپرست آن آسیب دیده است خود نیز دچار آسیب می شود .

از سوی دیگر اغلب خانواده های معتادان ، قاچاقچیان و متهمان ، درگیر مسائل مشابه هستند و شرایط نامناسب این خانواده ها آنها را تبدیل به کانون های وقوع جرم های جدید می کند.

در ندامتگاه مرکزی کرج نیز شماری ازمتهمان نگهداری می شوند که اغلب آنها پس از انحلال زندان قصربه این مکان منتقل شده اند اینان نیز وضعیت مشابه زندانیان قزلحصار دارند و خانواده های آنها در موارد بسیاری مجبور به مهاجرت به کرج شده اند.

برای اثبات این مدعا کافی است در ساعات ملاقات اطراف قزلحصار و ندامتگاه مرکزی کرج بررسی مختصری صورت گیرد تا معلوم شود اغلب افرادی که با لباس های مختلف و پوشش های محلی برای ملاقات آمده اند در حواشی زندان و سایر نقاط شهرستان سکنی گزیده اند.

زندانی کچویی ، دیگر ندامتگاه شهرستان کرج است که گفته می شود زندانیان آن اغلب محکومان به حبس ابد هستند و معمولا گزارشی از آن شنیده نمی شود اما اگر این گفته درست باشد معلوم است که خانواده های آنان نیز برای سکونت به کرج آمده اند.

زندان رجائی شهر نیز از دیگر زندان های کرج است که متهمان مختلفی در آن نگهداری می شوند که آنها نیز مانند سایر زندانیان خانواده و آشنایانی دارند و نکته جالب توجه اینکه زندان های رجائی شهر و قزلحصار بسیار مجهز هستند و چرخه تولید ، درمان ، ورزش ، علم آموزی ، کسب مهارت و... در آنها جالب توجه است.

کرج به عنوان دومین کلانشهر کشور با مسائل عدیده ای در ابعاد مختلف مواجه است و خانواده های این زندانیان به دلایلی که کارشناسان عنوان می کنند بارهای سنگینی بر دوش شهر محسوب می شوند که چاره ای جز تحمل آن ها نیست اما به نظر می رسد ادامه این وضعیت شهر کرج را دچار معضلات بغرنج کند به نحوی که هم اکنون نیز کرج به عنوان یکی از شهرهای جرم خیز کشور محسوب می شود و روزی نیست که خبری از حوادث متعدد آن در کشور منتشر نشود.

اما واقعیت این است که این اخبار معمولا مربوط به افرادی است که ارتباط چندانی به این شهر ندارند و از اقصی نقاط کشور برای بودن در شهر زندانی خود ، پیگیری پرونده ، دریافت حکم نهایی یا مسائلی از این دست به کرج مهاجرت کرده اند.

جوانی که برای ملاقات پدرش به زندان قزلحصار آمده بود به خبرنگار مهر گفت: "ما حدود 2 سال است به کرج آمده ایم زیرا پدرم متهم به تحمل 15 سال کیفر است و ما نمی توانستیم در شهرستان به تنهایی زندگی کنیم".

زنی نیز اظهار داشت: "شوهرم را به جرم قاچاق به زندان انداخته اند و باید 20 سال زندان بماند ما هم در ملک آباد ساوجبلاغ ساکن شده ایم تا برای ملاقات او مجبور نشویم از سیستان و بلوچستان به تهران بیاییم"!

یک دختر جوان نیز تصریح کرد: زندگی بدون مادرم برای ما ممکن نبود و من به همراه خواهر و دو برادرم به کرج آمدیم تا شاید بتوانیم برای مادرمان کاری کنیم ، آخر هنوز حکم او قطعی نشده است.

چند موردی که عنوان شد و موارد متعدد دیگر همگی گویای تاثیر حضور چهار زندان بزرگ بر فرهنگ، اجتماع ، اشتغال، اقتصاد، ترافیک ، جرم و... کرج است و به نظر می رسد مسئولان باید فکری جدی برای این موضوع کنند.

فرمانده انتظامی استان تهران در این خصوص معتقد است : بی شک زندان ها در وقوع جرم و افزایش آن موثر هستند اما در بسیاری موارد نیز به هر حال زندان تنها راهکار است از سوی دیگر برای جلوگیری از مهاجرت نمی توان بین شهرها دیوار کشید .

سردار رضا زارعی افزود: به هر حال زندان ها در وقوع و افزایش جرم تاثیر گذار هستند زیرا باعث افزایش تردد مجرمان در شهر ، سکونت احتمالی مجرمان و خانواده های آنان پس از آزادی و ناهمگونی بافت جمعیتی ، نیاز به افزایش خدمات حمایتی و ... می شوند و اینها در حالی است که شهر کرج خود با مسائل عدیده ای به لحاظ کثرت جمعیت مواجه است.

وی تاکید کرد: برخی مجرمان که آخرین نمونه آن سرکرده یک باند سابقه دار مسلح در شهریار است به محض خروج از زندان مجدد مرتکب جرم می شوند و در واقع باعث بروز ناهنجاری می شوند اما وظیفه نیروی انتظامی در این خصوص شناسایی جرم است و ارائه راهکار در خصوص مسائل یاد شده از وظایف نهادهای ذیربط است.

دادستان عمومی و انقلاب اسلامی کرج در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: زندان در مقابل برخی جرائم بازدارنده است و در مقابل برخی دیگر عاملی بازدارنده محسوب نمی شود.

علی اصغر شفیعی خورشیدی افزود: قوانین مختلف باید به نسبت جرم وضع شوند مثلا برخی مجرمین را برای یک سال از حقوق شهروندی محروم کنند تا هر حکمی اثر وضعی خود را داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد:وجود چهار زندان در کرج به دلیل تعدد مجرمین است و اگر این زندان ها در این شهر نباشند به هر حال در شهر دیگری خواهند بود اما باید سیاست حبس زدایی قوه قضائیه با جدیت دنبال شود.

شفیعی خورشیدی تصریح کرد: شهر کرج شرایط خاص خود را دارد. بافت جمعیتی ، گستره جغرافیایی ، محیط های تفریحی و قرار گرفتن در مسیر 13 استان کشور همگی عواملی هستند که در وقوع جرم در این منطقه موثرند اما اگر برخورد قاطع باشد وقوع جرم کمتر خواهد شد.

وی تاکید کرد: منکر تاثیر زندان ها در بروز آسیب های اجتماعی در این شهرستان نیستم اما نباید از حضور 200 هزار نفر بیکار در این شهرستان چشم پوشید و نباید جوان بودن جمعیت ساکن شهرستان را فراموش کرد.

دادستان کرج اذعان داشت: موضوعی که مطرح می شود نیازمند تمهیدات ویژه و بررسی کارشناسان است تا راهکاری منطقی برای آن اندیشیده شود.

مدیر اداره بهزیستی کرج نیز گفت: سکونت خانواده های زندانیان در کرج باعث بروز آسیب های اجتماعی متعدد در این شهرستان شده است.

مجتبی بابایی راد افزود: آسیب های اجتماعی در خانواده های زندانیان فراوان است و معمولان سرپرستان آسیب دیده خانواده های آسیب دیده ای دارند.

وی تصریح کرد: سکونت دسته جمعی اکثر خانواده های این زندانیان در حاشیه شهر به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی و شیوه زندگی امکان آسیب پذیری این قشر را افزایش می دهد و در مجموع کل شهرستان به نوعی درگیر این آسیب ها می شود.

بابایی راد اظهار داشت:اختلاط فرهنگ های مختلف در کرج از جمله عواقب وجود زندان های متعدد در این شهرستان است و در این موضوع به نابسامانی اجتماعی در کرج دامن می زند.

وی یادآور شد:هم اکنون امکانات اعتباری بهزیستی پاسخگوی نیازهای شهروندان کرج نیست و متاسفانه مراجعه خانواده های زندانیان به دستگاه های اجرای پس از سکونت در شهر برای رفع نیاز امری مرسوم شده است.

مدیر اداره بهزیستی کرج تاکید کرد: دستگاه هایی از جمله بهزیستی و کمیته امداد با توجه به هزینه های بالای خود نمی توانند پاسخگوی این مراجعان باشند و مسئولان باید فکری ویژه برای این افراد بکنند.

به گزارش مهر ، اغلب کارشناسان اجتماعی و مسائل شهری ، وجود زندان ها را در میزان وقوع بالای جرم و آسیب های اجتماعی در کرج دخیل می دانند اما بدیهی است که نمی توان توقع داشت ظرف مدت زمان اندکی زندان هایی با این عظمت و این تعداد زندانی به نقطه دیگری منتقل شوند و این امر حداقل در دهه های اخیر ممکن نخواهد شد اما پیگیری و اجرای سیاست حبس زدایی قوه قضائیه ، کنترل و نظارت زندانیان پس از آزادی از زندان ، رسیدگی ویژه به خانواده های زندانیان در زمان تحمل کیفر و حتی ساخت اردوگاه ها یا شهرک هایی ویژه برای این قبیل خانواده ها می تواند در بهبود وضعیت اجتماعی شهرهایی مانند کرج موثر باشد.