اروپا ابزار قانونی حمایت از شرکتهایش مقابل تحریمهای امریکا رادارد

خبرگزاری مهر- گروه بین‌الملل-جواد حیران نیا: خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از برجام و مشروط کردن حضور دوباره خود به تلاش اروپایی‌ها برای راضی کردن ایران به مذاکره در راستای اعمال تغییرات مورد نظر واشنگتن، موجی از آشفتگی دیپلماتیک به وجود آورده به‌ویژه آنکه با بازگشت دوبار تحریم‌ها، ۳ اقتصاد بزرگ اروپا شامل آلمان، انگلیس و فرانسه رویای دست‌یابی به بازارهای ایران را از دست می‌دهند.

به همین دلیل ترزا می، آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون که به‌ترتیب نخست‌وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان و رئیس جمهوری فرانسه هستند، ضمن ابراز تاسف و نگرانی از تصمیم ترامپ، از پایبندی خود به برجام سخن گفتند. کمیسیون اروپا نیز در بیانیه ای اعلام کرد: در حال برداشتن گام هایی برای حفظ منافع شرکت های اروپایی در ایران هستیم.اروپا به تداوم کامل و مؤثر اجرای برجام متعهد است.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با « مارک فینو» دیپلمات فرانسوی و محقق حوزه های تروریسم، خاورمیانه، کنترل تسلیحات، امنیت اروپا، حقوق بشر و ... تنظیم نموده که در ادامه می آید.

«مارک فینو» دیپلمات سابق فرانسوی که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) فعالیت کرده است، اکنون یک عضو اجرایی این سازمان است. وی در حال حاضر فعالیت های مربوط به گسترش تسلیحات را رهبری می کند.

او در سال ۱۹۷۷ با ورود به وزارت خارجه فرانسه ابتدا در بخش همکاری های نظامی مشغول به کار شد. طی سال های ۱۹۷۷ تا ۱۹۷۸ مشاور کنسول در کنسولگری فرانسه در لنینگراد (شوروی سابق) بود. پس از بازگشت به پاریس و در سال های ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۲ در اداره اروپا (کنفرانس امنیتی و همکاری اروپا - CSCE) به فعالیت پرداخت و در سال های ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۳ نیز عضو هیئت نمایندگی فرانسه در نشست های این سازمان بود.

در این سال ها پیش از انتخاب به عنوان دبیر اول سفارت فرانسه در ورشو، همچنین به عنوان رئیس ستاد دبیرخانه وزارت خارجه خدمت کرد. در سال های ۱۹۸۷ تا ۱۹۸۸ وی دبیرکل هیئت نمایندگی فرانسه در نشست های CSCE در وین بود. در سال های ۱۹۸۹-۱۹۹۳ او به عنوان مشاور دوم در نمایندگی فرانسه در کنفرانس خلع سلاح در ژنو و عضو هیئت نمایندگی فرانسه در کمیته اول مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک خدمت کرد. از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶، او رئیس اداره اطلاع رسانی (و سخنگوی وزارت امور خارجه) در پاریس بود.

*آمریکا با نقض برجام از آن نیز خارج شد. دلایل این امر چه بود؟

دلایل متعددی باعث خروج امریکا از برجام شد که برخی از آنها با سیاست داخلی امریکا مرتبط بوده و برخی نیز ریشه ژئوپلیتیک دارند. ترامپ همواره در مورد برجام سخن گفته و  آن را به عنوان یک توافق بد ارزیابی کرده بود و وی هرگز این موضوع را مخفی نکرد.

رئیس جمهور ترامپ برجام را یک توافق بد می داند به این علت که توافقنامه توسط دولت اوباما مذاکره شده و محدودیت های کافی بر ایران اعمال نمی کند. تهران بر اساس این توافقنامه اجازه غنی سازی اورانیوم را دارد، برجام شامل برنامه موشک بالستیکی ایران نمی شود و ایران از فرصت پیش آمده رفع تحریم ها جهت گسترش نفوذ خود در منطقه خاورمیانه استفاده می کند.

*با توجه به نقض صورت گرفته از سوی آمریکا وظایف سایر متعاهدان به توافق هسته ای چیست؟

برجام یک توافق چند جانبه است که هیچ گونه مقرراتی در مورد خروج یکی از اعضاء یا پاسخ به نقض آن توسط اعضاء دیگر  به جز ایران ندارد. بنابراین به طور قانونی برجام به قوت خود باقی خواهد بود و دیگر اعضاء توافق می کنند تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی به اجرای آن ادامه دهند.

*ایران در واکنشی هوشمندانه به نقض برجام از سوی آمریکا، اعلام کرده در صورتی به ادامه برجام پایبند خواهد ماند که اروپا تضمینهای عینی به ایران بدهد. با توجه به اینکه اروپا هم خیلی قدرت زیادی برای مقابله با امریکا ندارد در صورت بازگشت تحریمها آیا اساسا تضمینهای اروپا جایگاهی دارد؟

اتحادیه اروپا قصد جدی خود را مبنی بر ادامه اجرای برجام و لغو تحریم ها علیه ایران همواره بیان نموده است. امریکا تهدید می کند که تحریم های ثانویه علیه شرکت های اروپایی که در ایران تجارت کرده یا سرمایه گذاری کنند اعمال می کند.

اما اتحادیه اروپا ابزار قانونی جهت حمایت از شرکت هایش دارد و اگر امریکا جنگ تجاری با اتحادیه اروپا ایجاد کند هر دو طرف فرصت ها و منافع خود را از دست می دهند. این در حالی است که شرکت های روسی و چینی کمتر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

به نفع ایران است که در برجام مانده و به عنوان یک شریک مسئول عمل کند و به هیچ وجه هیچ بهانه ای به امریکا جهت اعمال فشار ندهد.

*آیا در فضایی که آمریکا تحریمهای هسته ای را باز می گرداند و شرکتهایی که در زمینه های منع شده با جریمه مواجه می شوند جرات سرمایه گذاری و تعامل اقتصادی با ایران را خواهند داشت؟

می توان گفت که شرکت های اتحادیه اروپا ممکن است از مجازات های امریکا بترسند اگر آسیب پذیر هستند در مقابل امریکا به عنوان مثال با دلار امریکا تجارت می کنند. اما اتحادیه اروپا مصمم است از تجارت خود در مقابل چنین تهدیداتی محافظت کند.

*بازگشت کدام نوع تحریم ها خط قرمز ایران بوده و منافع ملی آن را به خطر می اندازد؟

این سوال را باید از مقامات ایرانی بپرسید. می توان گفت که تحریم ها بر بخش نفتی می تواند اهمیت استراتژیک داشته باشد زیرا تهران به درآمد حاصل از فروش نفت وابسته است.