به گزارش خبرنگار مهر، رضا هاکان تکین سفیر ترکیه در ایران با حضور جمعی از خبرنگاران نشستی مطبوعاتی را به مناسبت دومین سالگرد کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه، ترتیب داد.
وی گفت: می خواهم کلیاتی را درباره شب کودتا و وقایعی که گذشت بازگو کنم. ما هیچ شکی درباره عامل کودتا یعنی فتح الله گولن نداریم. وی با حمایت سازمان خود تلاش کرد تا حاکمیت ترکیه را به دست آورد و به شکلی بی رحمانه دست به این اقدام زدند تا جایی که ۲۵۱ نفر به شهادت رسیده و بیش از ۲۲۰۰ نفر زخمی و مجروح شدند.
تکین افزود: طی تحقیقات و بازجویی های انجام شده دریافتیم که کودتاچیان با گولن در ارتباط بودند اما برای شناخت گولن و سازمان تروریستی وی صرفا وقایع آن شب کفایت نمی کند. این پیشینه ای ۳۰ ساله مبنی بر تلاش برای نفوذ به ساختارهای دولتی ترکیه دارد. در سرتاسر جهان چنین سازمانی که بتواند چنین چهره متفاوتی از خود نشان بدهد وجود ندارد. اینها از نهادهای اموزشی و دانشگاه ها شروع کردند و مانور بسیاری بر روی بحث گفتگوی ادیان اغاز کردند تا محبوبیت بین المللی خود را افزایش دهند.
وی اظهار داشت: کودتاچیان نیروهای خود را در این مدارس تربیت کردند و با تشکیل شرکت های اقتصادی منابع مالی خود را تامین کردند. این افراد حتی در ازدواج و تشکیل خانواده اعضای خود دخالت کردند تا دایره کنترل خود را بر سازمان افزایش دهند. البته نظام حاکمیت ترکیه از ۲ سال پیش از کودتا ماهیت آنها را تشخیص داد و شروع به شناسایی اعضا کرد. حتی در ۲۰۱۳هم با بحران سازی در قالب کودتای نرم به دنبال تغییر نظام بودند.
سفیر ترکیه در تهران افزود: اعضای فتو وقتی متوجه ردیابی پیام های منتشر شده در رسانه های اجتماعی شدند، به ضربه سختی که در نهایت متحمل خواهند شد واقف شدند و برای همین موعد کودتا را به تعجیل انداختند. ما خوشبخت هستیم که در سایه مبارزه مردم ترکیه آنها به اهداف شوم خود نرسیدند. ما در تاریخ معاصر خود چندین بار شاهد کودتای سیاسی بودیم. اما در اقدام های پیشین هیچگاه به روی مردم آتش گشوده نشد و مجلس هدف بمباران قرار نگرفت و این نشانه بی رحمی تروریست ها نسبت به مردم ترکیه است. سازمان گولن در حدود ۱۶۰ کشور امکانات و موسساتی دارند و تلاش می کنند نیروهای خود را پرورش دهند و ما باور داریم اقدامات گولن زنگ خطری برای سایر کشورها است تا متوجه عمق فاجعه شوند اما خوشبختانه می توانم بگویم با فعالیت هایی که علیه این سازمان انجام شد ماهیت تروریستی آنها آشکار شد و امروزه بیش از نیمی از مدارس آنها از کنترلشان خارج شده است.
وی خاطرنشان کرد: در ۲ سال گذشته تقریبا نیروهای نفوذی آنها پاکسازی شده و ستون فقراتشان شکسته است. در داخل این گروه هم اختلافات اوج گرفته است و در نهایت ما انعکاس مبارزه علیه این سازمان را در خارج از ترکیه هم مشاهده می کنیم. می خواهم از حمایت قاطعانه ایران در همان ساعات اولیه وقوع کودتا قدردانی بکنم. این رویکرد ارزشمندی است اما مایه تعجب ما نشد چراکه ایران همسایه ما است و اساسا هیچ گاه به گولن اجازه ایجاد تشکیلات در خاک خود را نداد. البته کسانی به شکل فردی وابسته به این سازمان تلاش کردند در ایران فعالیت هایی بکنند که ما در این خصوص با ایران تعاملاتی داشته ایم.
سفیر ترکیه در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا به ترکیه در قبال تحریم های ایران اعمال فشار می کند و موضع آنکارا در این خصوص چیست گفت: تا به امروز یعنی ۱۵ جولای ۲۰۱۸ هنوز از جانب آمریکا هیچ درخواست رسمی مبنی بر اینکه انتظار داریم درخصوص ایران چنین اقدامی را انجام دهید مطرح نشده است اما در آینده نزدیک منتظر ارائه درخواست های آمریکا هستیم. رویکرد آمریکا آشکار است و می دانیم آنها می خواهند با اعمال فشار اقتصادی همه جانبه ایران را تحت فشار قرار بدهند. اما ما شاهد تناقضاتی در اظهارنظر مقامات آمریکایی هستیم یک بار می گویند صادرات نفت ایران را به صفر می رسانیم و روز دیگر از احتمال معافیت سخن می گویند اما سیاست ترکیه در این خصوص آشکار است. ما تحریم های یکجانبه را نه مشروع و نه مفید می دانیم و زیر بار سیاست های تحمیلی سایر کشورها نیز نمی رویم. پیشینه ترکیه در خصوص تحریم ها شفاف است و ما همیشه در کنار مردم و دولت ایران بودیم و کمک های خود را دریغ نکردیم. ایران همسایه ای است که روابط گسترده ای در حوزه های اقتصادی سیاسی و امنیتی با ما دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در دوره جدید شاهد تحول سیاست خارجی و منطقه ای ترکیه خواهیم بود یا خیر نیز گفت: بعد از همه پرسی و انتخابات، قوه اجرایی قدرت بیشتری پیدا کرد اما انتظار نداریم تغییر خاصی در سیاست خارجی ترکیه اعمال شود. در خصوص سیاست خارجی ترکیه مطالعه بیشتری داشته باشید ما با ایران در بسیاری از مسایل همکاری نزدیکی داریم و همینطور با سایر کشورهای منطقه نیز تعامل داریم.
سفیر ترکیه درباره بازداشت های گسترده در ترکیه گفت: از اینکه به عنوان اصحاب رسانه نگران آزادی بیان هستید تقدیر می کنم. وقتی درخصوص عناصر گولن صحبت می کنیم منظور دقیقا کسانی هستند که در ارتباط با این سازمان عمل می کنند و قصد یک دست کردن فضای سیاسی و اجتماعی را نداریم. ما با نهادی پیچیده طرف هستیم. این گروه نفوذ گسترده ای در مطبوعات و رسانه ها انجام دادند و ما باید با این گروه از همه جوانب برخورد کنیم. ما هرگز به دنبال فشار بر افکار عمومی و رسانه ها نبوده ایم. اما سازمان های گولن و پ ک ک با تبلیغات منفی خود برخورد ما را در سطح بین الملل بد جلوه می دهند.
وی افزود: من این مسلئه را گل به خودی تعبیر نمی کنم بلکه خروج افراد این چنینی از رسانه ها موجب اعتماد بیشتر به رسانه ها خواهد بود. بسیاری از این افراد هم تبرئه می شوند و دستگاه قضایی در خصوص آنها با عدالت عمل می کند. در خصوص سوریه مبنی بر ایجاد منطقه تنش نمی دانم آیا آمریکا و روسیه به تفاهم رسیده اند یا خیر اطلاعی نداریم و اینکه تفاهم مشابه در شمال سوریه تاثیری در رویکردهای ما داشته باشد را بلاموضوع می دانیم. در خصوص حوزه های کاهش تنش تعیین شده در آستانه تقریبا مفاد توافق فقط در ادلب رعایت می شود و دمشق نباید در این مسئله دخالتی داشته باشد چون ادلب برای ما مهم است و نباید دچار سرنوشت سایر مناطق باشد. عدم رعایت توافق در ادلب ادامه مناطق کاهش تنش را منتفی می کند و ما این مسئله را به دیگر طرفین استانه اعلام کرده ایم. باور داریم که بحران سوریه فقط با راه حل سیاسی قابل حل است اما اگر اقدامی علیه منطقه مورد نظر اتخاذ شود ما هم گام هایی در این راستا بر می داریم.
عملیات های سپر فرات و شاخه زیتون علیه سازمان های تروریستی انجام شد تا مردم محلی سرنوشت خود را به دست بگیرند. ما قصدی برای حضور بلند مدت در سوریه نداریم. خواسته ما توقف خونریزی و درگیری در سوریه و ایجاد نظامی فراگیر در این کشور است. ترکیه اهداف امپریالیستی ندارد و به دنبال توقف درگیری ها و پاکسازی تهدیدها علیه امنیت ملی مان است. وی در پاسخ به عملیات ارتش ترکیه در خاک عراق و نوع هماهنگی با بغداد گفت: سیاست ما این است که اگر حتی در کشورهای همجوار تهدیدی تروریستی امنیت ملی ترکیه را تهدید کرد در مرحله اول با رایزنی با مقامات این کشورها وارد رایزنی شوند اما اگر انها چنین ظرفیتی برای پاکسازی تروریسم نداشته باشند نمی توانیم اجازه دهیم که تروریسم پشت مرزهایمان خانه کند و خودمان وارد عمل می شویم. پیش از این هم بارها گفته ایم حاضریم هر همکاری را با عراق انجام دهیم که اگر توانایی برخورد مستقل با پ ک ک را ندارند در مشارکت با ما چنین کاری را انجام دهند اما چنانچه موجودیت پ ک ک پشت مرزها ادامه پیدا کند و بغداد کاری انجام ندهد ترکیه از امنیت خود با تکیه بر اصل دفاع ملی که در حقوق بین الملل پذیرفته شده است، عمل خواهد کرد. هدف ما در شمال عراق فقط و فقط پاکسازی پ ک ک است.
در موضوع بحران مهاجرت و اتهام مطرح شده علیه آنکارا مبنی بر تلاش برای باج گرفتن از اتحادیه اروپا، سفیر ترکیه در پاسخ به مهر گفت: شاهد آن بودیم که اتحادیه اروپا فقط به منافع خود می اندیشد. اتحادیه اروپا بعد از گذشت ۷ سال از بحران سوریه هنوز جدیتی برای رفع آن و همچنین مهار مهاجرت از خود نشان نمی دهد و راستش را بخواهید با توجه به منابع و ثروت اروپا این شمار از پناهجو آنقدر هم زیاد نبود که چنین دچار رعب و وحشت شدند و دائم نشست اضطراری تشکیل می دهند. وقتی بحران پناهجویان به اوج خود رسید ترکیه و اتحادیه توافق کردند تا آنکارا در مجموع ۶ میلیارد یورو برای سامان دادن به امور پناهجویان دریافت کند حال آنکه این وعده هرگز به طور کامل عملی نشد. در عوض آنها شروع به اتهام زنی به ترکیه کردند. ما ۳ و نیم میلیون پناهجو را در خود جای داده ایم و کشورهایی که از پس چند ده هزار پناهجو برنمی آیند حق اظهار نظر ندارند. در خصوص نشست چند هفته پیش اتحادیه اروپا هم باید بگویم پرداخت های جدیدی به ترکیه صورت نمی گیرد آنها فقط پرداخت های معوقه از توافق قبل را انجام می دهند.
وی در بخشی از سخنان خود از عدم توازن تراز تجاری میان ترکیه و ایران ابراز نارضایتی کرد و گفت: صادرات ترکیه به ایران ۳.۲ میلیارد دلار است حال آنکه حجم صادرات ایران به ترکیه ۷.۵ میلیارد دلار بوده است و ما خواهان تعادل بیشتر در این زمینه هستیم. علاوه بر این ترکیه تجارت با پول ملی را مفید می بیند چراکه به این ترتیب خود را از فراز و فرود تجارت با دلار و یورو و ارزهای بین المللی حفظ می کنیم.
وی همچنین پیش بینی کرد که احتمالا دیدار روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه تا پایان تابستان امسال برگزار خواهد شد حال آنکه سیر تحولات سوریه در تعیین زمان مناسب آن دخیل خواهد بود.
رضا هاکان تکین در خصوص تحریم های آمریکا گفت: نباید فراموش کنید که اقتصاد ترکیه مبتنی بر بازار آزاد است و نمی توانیم تظاهر کنیم که با وضع تحریم ها در عرصه مبادلات بانکی تحولی ایجاد نمی شود اما حرف اصلی این است که با اقدامات یکجانبه مخالف هستیم و باید ببینیم چگونه می توان با آنها مقابله کرد. در این چارچوب تلاش ما این است که تاثیر تحریم ها بر روابط ۲ جانبه را به حداقل برسانیم.
نظر شما