خبرگزاری مهر - گروه استانها، ابوالفضل هاشمی: همه ساله با شروع فصل بهار و رویش گیاهان مرتعی، افراد سودجو با دستبرد به طبیعت و برداشت بی‌رویه از گیاهان مرتعی خوراکی و دارویی اقدام به تخریب طبیعت نموده و گونه‌های گیاهی را با خطر انقراض روبرو می‌کند.
گونه‌های گیاهی خوراکی و دارویی دهاقان که معیشت جوامع محلی از راه فروش آنها می‌گذرد، در معرض خطر انقراض قرار گرفته و برداشت بی‌رویه و غیر اصولی جوامع محلی و گردشگران علت اصلی این وضعیت است.
بن‌سرخ، بیلهر، کرفس کوهی، آویشن، پونه کوهی، گل گاو زبان، خاری، مریم گلی، بابونه، کنگر، گنه بو و غیره از جمله گیاهان دارویی و خوراکی مناطق کوهستانی شهرستان دهاقان هستند که به دلیل ناآگاهی جوامع محلی و گردشگران در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند.
در این ارتباط یک کارشناس گیاه شناسی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: متأسفانه در شهرستان دهاقان بسیاری از گیاهان خوراکی و دارویی بدون آنکه به مرحله گل دادن برسند یا حتی ریشه آنها حفظ شود، برداشت می‌شوند و این کار موجب نابودی نسل این گیاهان شده است.
علی صفری ادامه داد: ساختار برخی گیاهان دارویی و خوراکی به گونه‌ای است که پیاز یا ریشه گیاه آنها در محیط‌های غیرطبیعی قابلیت تکثیر ندارد به این معنی که ریشه این گیاهان را نمی‌توان در مزارع یا گلخانه تکثیر داد.
کشت برخی گونه‌ها در مزارع و گلخانه و ایجاد درآمد پایدار برای روستاییان
این کارشناس گیاه شناسی تاکید کرد: البته برخی از گونه‌ها هم قابلیت کشت در مزارع و شرایط گلخانه‌ای دارد، که با آموزش جوامع محلی، کشاورزان هم می‌توان این گونه‌ها را احیا کرد هم باعث ایجاد درآمد پایدار برای روستاییان شد.
وی ادامه داد: جوامع محلی باید بتوانند از این گیاهان تخم‌گیری کنند و در مناطقی که شرایط مناسب رشد گیاه را دارد آن را کشت کنند. متأسفانه در حال حاضر شاهد هستیم که برخی افراد گیاه را از ریشه می‌کنند و نمی‌گذارند که به مرحله تخم‌ریزی برسد.
صفری با تاکید بر اینکه آنغوزه یا آنقوزه گیاهی با ریشه‌هایی ضخیم و گوشتی است که خواص متعدد دارویی از جمله درمان آسم، برونشیت و سرماخوردگی و آنفولانزای اطفال را در خود نهفته دارد و به خاطر خواص ضد میکروبی‌اش، برای کاهش برونشیت مزمن و سرفه مفید است، بیان داشت: این گیاه انحصاری ایران نیز به دلیل برداشت‌های بی رویه سودجویان در معرض خطر نابودی قرار گرفته است.
در راستای حفظ منابع طبیعی شهرستان دهاقان، امسال تدابیر بسیار خوب و بازدارنده‌ای صورت گرفته است تا شاهد نابودی طبیعت شهرستان در این فصل نباشیم ضمن اینکه طبیعت یاران شهرستان دهاقان با همکاری اداره منابع طبیعی موفق به دستگیری عوامل غیربومی که میزان زیادی گیاهان کوهی که در حال حاضر چیدن آنها ممنوع است شدند و آنان را جهت اقدامات قضائی به مراجع ذی‌صلاح تحویل دادند.
حفاظت از گیاه آنقوزه تلخ به عنوان یک گونه گیاهی در حال انقراض و انحصاری ایران
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دهاقان در گفت و گو با خبرنگار مهر در این ارتباط اظهار داشت: از تاریخ ۲۰ فروردین ماه با توجه به شدت ورود گردشگران و افرادی که به حوزه گردشگری بودجان وارد می‌شدند و با توجه به رویش گیاه آنقوزه تلخ (Ferula assafoetida) که یک گونه گیاهی در حال انقراض و انحصاری ایران است و هر ساله مورد هجمه شدید قرار می‌گیرد هماهنگی‌هایی با فرمانداری شهرستان، شهرداری، راهداری، نیروی انتظامی انجام و تشکیل گروه‌های مردمی داوطلب یک سری اقدامات حفاظتی انجام شد.
وی استقرار دو دستگاه کانکس در ورودی حوزه و شناسایی و مسدود کردن کلیه مبادی ورودی و راه‌های فرعی و گلوگاه‌های اصلی با استفاده از ادوات و لودر اداره راهداری را از جمله این اقدامات برشمرد و گفت: گماشتن سه نفر نیروی حفاظتی شامل یک نفر نیروی انتظامی، دو نفر قرقبان افتخاری مردمی در محل ایستگاه، بکارگیری ۸ نفر قرقبان روزمزد از طریق مرتع داران در مراتع حوزه، علاوه بر نیروی گشت سیار اداره و توزیع پوستر ترویجی با عنوان آتش سوزی و بوته کنی از دیگر اقدامات در این زمینه بوده است.
کشف و ضبط میزان تقریبی ۲۰۰ کیلو گرم گنه بو
محمد جواد آقاسی با اشاره به کشف و ضبط میزان تقریبی ۲۰۰ کیلو گرم آنقوزه تلخ (گنه بو) در طول این مدت تاکید کرد: توقیف خودرو متخلفین و انتقال به پارکینگ نیروی انتظامی، هماهنگی با دادستان محترم شهرستان و ارسال حدود ۱۰ مورد پرونده تخلف به دادسرا و برگزاری جلسه توجیهی آموزشی با حضور حدود ۳۰ نفر نیروهای مردمی و تهیه جدول زمان بندی برای همکاری در ایام اجرای طرح بخصوص روزهای تعطیل تا پایان اردیبهشت ۹۹ از دیگر اقدامات مورد تاکید در راستای جلوگیری از بوته کنی در مناطق طبیعی دهاقان بوده است.
به عقیده کارشناسان حوزه منابع طبیعی آموزش جوامع محلی، قرق مناطق مستعد با همکاری مردم، رفتن به سمت معیشت پایدار و به طور کلی فرهنگ سازی لازم بهترین راهبرد در این موضوع مهم به جای رفتاری قهری و قانونی برای حفظ گیاهان دارویی و خوراکی است.
حوزه گردشگری بودجان در ۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان دهاقان واقع شده و با مساحت بالغ بر ۱۵ هزار هکتار از مناظر طبیعی زیبا برخوردار و رویشگاه بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی مختلف است.
نظر شما