آنچه در پی می‌آید مجموعه مواضع اعلام شده مسئولان، صاحب‌نظران و کارشناسان درباره گزارش اخیر محمد البرادعی و نقد و تحلیل آن است
گزارش البرادعی نشان از حرکت ایران درچارچوب حقوق بین‌الملل دارد
دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد: بر اساس گزارش جدید مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در بازرسی از مواد (هسته ای) موجود در ایران، هیچ گونه اشکالی مشاهده نشده که این مساله نشان می‌دهد ایران در چارچوب حقوق بین‌المللی خود حرکت می‌کند.
به گزارش خبرگزاری مهر، علی لاریجانی در واکنش به گزارش البرادعی که شب گذشته منتشر شد، گفت :همچنان که در گزارش مدیر کل اژانس بین المللی انرژی اتمی آمده است در بازرسی از مواد موجود در ایران هیچ گونه اشکالی مشاهده نشده که این مسئله نشان می دهد ایران در چارچوب حقوق بین المللی خود حرکت می کند .
دبیرشورای عالی امنیت ملی افزود: آژانس نیز همچنان که در جمع بندی گزارش البرادعی آمده در سایه همکاری ایران قادر است به راستی آزمایی فعالیت های ایران ادامه دهد .
لاریجانی با اشاره به مفاد گزارش مدیر کل آژانس درباره بازرسی های مستمر و سرزده از تاسیسات هسته ای ایران، گفت : این واقعیات مشخص می کند که ایران مشکلی در فعالیت های خود ندارد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: البرادعی در گزارش خود اعلام کرده سانتریفیوژهای ایران 260 کیلو غنی سازی انجام داده‌اند وهیچ موردی از بازفراوری در ایران مشاهده نشده واین در حالی است که در دو قطعنامه شورای امنیت تاکید شده بود بازفرآوری در ایران باید متوقف شود در حالیکه اصولا باز فراوری وجود نداشته است و این نشان می دهد که شورای امنیت با موضوع ایران تخصصی وفنی برخورد نمی کند بلکه نگاه سیاسی دارد .
لاریجانی گفت: البته البرادعی در مورد تعلیق ترتیبات فرعی معتقد است این تعلیق باید با توافق آژانس باشد اما ایران این موارد را داوطلبانه انجام می داده و بنابراین حق دارد که در تصمیمات خود بازنگری کند .
وی افزود: تعجب آور است که مدیر کل آژانس در گزارش خود می گوید واژه تعلیق ترتیبات فرعی در عرف آژانس وجود ندارد اما وی برای توقف فعالیت های ایران بارها از واژه تعلیق استفاده کرده است .
لاریجانی تاکید کرد: دسترسی های آژانس به تاسیسات ایران بر اساس تعهدات حقوقی اعلام شده کشورمان است و در این زمینه نباید ابهامی وجود داشته باشد.
گفتنی است، گزارش محمد البرادعی که شب گذشته در اختیار اعضای شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و اعضای شورای امنیت قرار گرفت، در 4 صفحه تنظیم شده و در بخش های مختلف به موضوعاتی چون درخواست های قطعنامه 1747 ، روند غنی سازی در ایران ، پایبندی ایران به سیف گارد ، شفاف سازی پرداخته است.
گزارش البرادعی ابهام‌ها را رفع کرد
معاون سازمان انرژی اتمی، گزارش جدید مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نشان دهنده رفع ابهام از دو اتهام برخی کشورهای غربی بر ضد ایران دانست .
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد سعیدی معاون بین الملل سازمان انرژی اتمی با اشاره به بخش های مختلف گزارش اخیر البرادعی دو موضوع باز فرآوری اورانیوم و ازمایش پلوتونیوم را مسائلی ذکر کرد که برخی کشورهای غربی با تبلیغات وسیع وبزرگ نمایی آنها، ایران را به داشتن اهداف غیر صلح جویانه از برنامه هسته ای خود متهم می‌کردند و همچنین با این گونه اتهامات موجب شدند تا حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران از چارچوب آژانس خارج شود .
وی افزود : در آخرین گزارش آژانس به عنوان مرجع رسمی رسیدگی به مسائل هسته ای اعلام شد که فعالیت بازفراوری در ایران مشاهده نشده و همچنین موضوع پلوتونیوم نیز به علت حل و فصل شدن آن، دیگر قید نشده است .
سعیدی تصریح کرد: در جمع بندی نهایی گزارش نیز، البرداعی با نگاه به فعالیت های گذشته و حال جمهوری اسلامی ایران، عدم انحراف از مقاصد صلح آمیز را اعلام کرده و این موضوعی است که بارها مسئولان جمهوری اسلامی ایران ان را اعلام کرده اند .
معاون امور بین الملل سازمان انرژی اتمی مسائل باقی مانده بین ایران و آژانس را در حد چند موضوع ناچیز اعلام و اضافه کرد : پرسش هایی از این نوع همواره بین اژانس با دیگر کشورها از جمله آلمان، برزیل و ژاپن هم وجود داشته ، بنابراین ارجاع موضوع هسته‌ای ایران به شورای امنیت اگر بر مبنای برخی ابهامات در گذشته‌صورت گرفته است، هم اکنون طرح این ابهامات هم موضوعیتی ندارد .
وی که با واحد مرکزی خبر گفتگو می کرد، افزود : این بخش هم در حال حل و فصل شدن بود که با طی مسیر اشتباه و ارجاع موضوع هسته ای ایران به شورای امنیت و صدور قطعنامه، جمهوری اسلامی ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را لغو کرد .
بازرسان آژانس پس از اصفهان به نطنز خواهند رفت
سعیدی، بازرسی های بازرسان آژانس بر اساس مقررات پادمان را در حال اجرا ذکر کرد و گفت : هم اکنون بازرسان آژانس در اصفهان حضور دارند و پس ازآن به نطنز خواهند رفت.
گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره مسئله هسته ای کشورمان، دوم خرداد به شورای امنیت سازمان ملل ارائه شد و در آن، ایران به سرپیچی از درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل برای توقف برنامه غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده و در مقابل فعالیت‌هایش را در این زمینه گسترش داده است.
البرادعی در این گزارش آورده است، امکان نظارت بر برنامه هسته ای ایران به دلیل فقدان دسترسی وجود نداشته و سطح آگاهی آژانس از جنبه‌های خاص فعالیتهای مرتبط با برنامه‌های هسته ای ایران مخدوش شده است.
ادعای آژانس درباره عدم دسترسی به تاسیسات هسته‌ای کذب است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاور عالی شورای امنیت ملی با بیان اینکه ایران همچنان تعهد به معاهدهNPT را حفظ کرده است، گفت: در چارچوب این معاهده همه نوع همکاری را با آژانس داشته‌ایم و ادعای آژانس در خصوص عدم دسترسی به تاسیسات ایران کذب محض است.
علی آقا محمدی عضومجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاورعالی امنیت ملی کشورمان که با خبرنگار مهر گفتگو می کرد، ضمن کذب خواندن ادعای آژانس بین المللی انرژی هسته ای مبنی بر عدم دسترسی به تاسیسات هسته ای ایران برای انجام بازرسی ها، گفت : ایران تعهدات خود را در مقابل آژانس به طور کامل و تمام به انجام رسانده است.
وی در خصوص ادعای دیگر آژانس مبنی بر اینکه ایران باید فعالیتهای هسته ای خود را متوقف نماید، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران از ابتدا قطعنامه های صادر شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل را نپذیرفته است.
آقا محمدی افزود : ایران قطعنامه های صادر شده را یک طرفه و علیه منافع ملی خود می داند و رسما عدم پذیرش آنها را اعلام کرده، بر این اساس مورد عمل قرار گرفتن و توجه به آنها برای ما مطرح نیست.
ایران تعهد بهNPT را حفظ کرده است
سخنگوی سابق شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: در 20 فروردین امسال رئیس جمهور و سایر مقامات کشورمان به طور رسمی اعلام کرد که فعالیت های هسته ای ایران طبق روال قانونی و معاهده NPT است.
به گفته وی بهتر است در شرایط مناسب به جای تهدید و شرایط یک طرفه، راه گفتگوی بدون پیش شرط انتخاب شود.
آقا محمدی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران می تواند وارد مذاکره شود اما هیچ پیش شرطی را برای انجام این کار نمی پذیرد.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام متذکر شد: آنچه که در مذاکرات برای ما مهم است، محفوظ ماندن حق ایران است و شیوه دست یافتن به این حق را نیز می توانیم مورد بررسی قرار دهیم.وی تصریح کرد: تا این اندازه تاخیر و لجاجت در مذاکرات مفید به فایده نخواهد بود و بهتر است، غربی ها مذاکرات را با منطق مذاکره که همانا دستیابی به حق طبیعی ایران است، دنبال کنند.
آقامحمدی ادامه داد: مذاکرات در خصوص مسائل هسته ای با کشورهای 1+5 انجام می شد و طبیعتا ادامه این مذاکرات باید در مسیری باشد که منجر به حقوق حقه ایران شود.
سخنگوی سابق شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کرد: مذاکرات هسته ای نباید به سایر مسائل گره زده شود.
گفتنی است گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره مسئله هسته ای کشورمان، دوم خرداد به شورای امنیت سازمان ملل ارائه شد و در آن، ایران به سرپیچی از درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل برای توقف برنامه غنی‌سازی اورانیوم ادامه داده و در مقابل فعالیت‌هایش را در این زمینه گسترش داده است.
البرادعی در این گزارش آورده است، امکان نظارت بر برنامه هسته ای ایران به دلیل فقدان دسترسی وجود نداشته و سطح آگاهی آژانس از جنبه‌های خاص فعالیتهای مرتبط با برنامه‌های هسته ای ایران مخدوش شده است.
گزارشهای البرادعی صوری و تشریفاتی است
گزارشهای آژانس بین المللی انرژی اتمی برای فریب و انحراف افکار عمومی بوده و کاملا صوری و تشریفاتی است.
محمد کیارشی نماینده اسبق ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه محتوای گزارش جدید البرادعی در مورد فعالیت های هسته ای ایران به نوعی همان محتوای گزارشات قبلی است ، گفت: هیچ تغییر مهمی در گزارش جدید البرادعی وجود ندارد.
کیارشی، اذعان البرادعی به عدم تخطی و انحراف ایران از قوانین آژانس را از نکات مهم این گزارش خواند و اظهار داشت: البرادعی در این گزارش دو پهلو اعلام کرده است که آژانس نمی تواند قاطعانه همه فعالیت های هسته ای ایران را صلح آمیز بداند.
وی در پاسخ به این سئوال که این گزارش چه تاثیری در صدور یا عدم صدور قطعنامه بعدی علیه ایران می تواند داشته باشد، گفت: گزارشات آژانس بین المللی انرژی اتمی برای فریب و انحراف افکار عمومی بوده و کاملا صوری و تشریفاتی است.
شورای امنیت ابزار زورگویی ابرقدرتها شده است
نماینده اسبق ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با اشاره به این که مبنا و دلیل شورای امنیت برای اقدام و زورگویی علیه کشورها دلایل فنی و حقوقی نیست ، خاطرنشان کرد: اگر قصد شورای امنیت اقدام علیه ایران باشد حتی گزارشات کاملا به نفع ایران هم تاثیری در تصمیمات آنان ندارد چرا که تصمیمات شورای امنیت کاملا سیاسی است.
کیارشی، شورای امنیت و سازمان ملل را ابزار زورگویی ابرقدرت ها دانست و گفت: تا زمانیکه سازمانهای بین المللی آلت دست ابرقدرتها هستند حقوق کشورهایی مثل ایران ضایع خواهد شد.
این کارشناس مسائل هسته ای تنها راه احقاق حقوق کشورمان را قدرتمند شدن جمهوری اسلامی خواند و تاکید کرد: سراغ سازمان ملل ، شورای امنیت و سازمان انرژی اتمی رفتن تلف کردن وقت است و جمهوری اسلامی باید با تمام توان مشروعیت این سازمانها را زیر سئوال برده و کشورهای جهان را در این مسیر با خود همراه سازد.
البرادعی زمینه فشار بیشتر به ایران را فراهم می‌کند
یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است "البرادعی با ایجاد ابهام در آینده فعالیتهای هسته‌ای کشورمان و ضرورت تعلیق و تمکین از درخواست‌های غیرحقوقی شورای امنیت و غرب، به صورت غیر مستقیم زمینه فشار بیشتر به جمهوری اسلامی را فراهم می کند".
رضا طلایی نیک نماینده بهار و کبود آهنگ که در واکنش به گزارش جدید مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت هسته ای ایران با خبرنگار پارلمانی مهر گفتگو می کرد، اظهار داشت: ساختار سیاسی، نظامی و اقتصادی و حتی مدیریت اطلاع رسانی و فرهنگی جهان و نا برابری های موجود در این ساختارها، نظام حقوقی را به نظام نفوذ و قدرت تبدیل کرده است.
وی افزود : نظام حقوقی و مبتنی بر صلح و ثبات و عدالت به دلیل شکاف های اقتصادی و بهره برداری‌های یک سویه از ساختارهای سیاسی و اطلاع رسانی و همچنین سوء استفاده از توان نظامی، زمینه جایگزینی نظام سلطه و نفوذ بر نظام حقوقی را فراهم کرده است.
این نماینده با تاکید بر اینکه صاحبان قدرت در اکثر تحولات جهانی بر نظام حقوقی و عدالت نسبی بر پدیده‌ها فائق آمده اند، اضافه کرد: در پرونده هسته ای ایران و پدیده های مشابه، تجارب بشریت در نهاد سازی های حقوقی و تدوین نظام تضمین کننده حقوق ملت ها مخدوش می شود.
"ارجاع غیر منطقی موضوع هسته ای جمهوری اسلامی به شورای امنیت و ارائه گزارشات غیر شفاف و دو پهلو از فعالیت های صلح آمیز ایران و فضا سازی های رسانه ای و استفاده ابزاری از نهادهای بین المللی و به کار گیری ابزارهای اقتصادی همچون تحریم، بسیاری از قواعد حقوقی و بین المللی مشروع را زیر سئوال برده است".
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هفتم با تاکید بر اینکه فشارهای غیر منطقی علیه ایران در پرونده هسته ای به طور طبیعی روابط و سطح همکاری های ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی را خدشه دار می کند، متذکر شد : فلسفه منطقی و حقوقی همکاری های ایران و آژانس بر اساس پیمان NPT و سایر قواعد پذیرفته شده، همکاری و پذیرفتن حقوق متقابل است.
"ایران به عنوان عضو پیمان NPT، پذیرش بازرسی ها و نظارت های آژانس بین المللی انرژی اتمی را پذیرفته و ایجاد هر گونه محدودیت نسبت به حقوق هسته ای و زیر پا گذاشتن حقوق هسته ای ایرانیان و سلب تعهدات آژانس در حمایت از این حقوق در روابط اثر داشته و زمینه تجدید نظر در سطح همکاری ها با آژانس را فراهم می کند".
طلایی نیک در ادامه گفتگوی خود با مهر، گفت که گزارش دو پهلوی محمد البرادعی دارای برخی نکات مثبت است ولی با جهت گیری در سه هدف سلب مسوولیت آژانس و ترغیب ایران به تعلیق و تحریک جامعه بین المللی به اعمال فشار بیشتر، تنظیم شده است.
تضییع حقوق ایران موجب تجدیدنظر در همکاری با آژانس می شود
وی افزود: مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش خود همانند گذشته تلفیقی از نکات مثبت و منفی به وجود آورده و در واقع کارکردهای حرفه ای و جهت گیری های سیاسی را در هم آمیخته است.
"البرادعی در گزارش مذکور با اشاره به پایین بودن سطح غنی سازی ایران و صلح آمیز بودن مصارف آن و استمرار نظارت ها و بازرسی های آژانس و لزوم مذاکره، به حقایق و نکات مثبت پرداخته اما در بخش های دیگر گزارش بر عدم تضمین آینده هسته ای کشورمان برای صلح آمیز بودن و محدودیت های آژانس و لزوم تعلیق غنی سازی تاکید کرده و از موازین حقوقی و حرفه ای به اهدافی سیاسی و تاثیر پذیری از قدرت های سلطه جو تن داده است".
نماینده بهار و کبود آهنگ گفت : مدیر کل آژانس با توجه به آسیب پذیری حیثیتی و از دست رفتن اعتبار آژانس به دلیل انحراف از جایگاه حقوقی و حرفه ای، به نوعی به سلب مسوولیت در گزارش های خود می پردازد و با گزارش اخیر و اظهارات بعدی در لوکزامبورگ نیز، در مسیر کاهش فشارها بر آژانس و کنار رفتن از مسوولیت مستقیم در پرونده هسته ای ایران جهت گیری کرده است.
طلایی نیک ادامه داد: البرادعی در عین حال از سوی دیگر با تاکید بر لزوم تعلیق غنی سازی و عدم تضمین آژانس در راستی آزمایی و صلح آمیز بودن آینده فعالیت هسته ای جمهوری اسلامی و برخی نکات دیگر، به دنبال انفعال و تعلیق غنی سازی حتی به طور نسبی است.
وی در پایان خاطر نشان کرد: مدیر کل آژانس محتوا و جهت گیری گزارش خود را در راستای تحریک غیر مستقیم جامعه جهانی و شورای امنیت در اعمال فشار بیشتر بر ایران تنظیم کرده است.
گزارش البرادعی مبهم و دو پهلوست / بدون تخلف در مسیر غنی‌سازی قرار گرفته‌‌ایم
حشمت الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان اینکه البرادعی در گزارش خود نتوانسته از لحاظ حقوقی و فنی اتهامی به ایران وارد کند، گفت: البرادعی در این گزارش معترف است ایران بدون اینکه تخلفی را مرتکب شده باشد، از لحاظ فنی در مسیر غنی سازی قرار گرفته است.
حشمت الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با خبرنگار پارلمانی مهر، با اشاره به گزارش اخیر البرداعی، اظهارداشت: از ویژگی های گزارشهای البرادعی در خصوص پرونده هسته ای ایران، کهنه بودن و همچنین دوپهلو بودن این گزارشات است.
اگر قرار باشد مجددا قطعنامه ای علیه ایران شکل بگیرد، گزارش البرادعی منعی برای آن ایجاد نمی‌کند و راه را برای صدور قطعنامه سوم آمریکا باز می‌گذارد
وی افزود: با این وجود، البرادعی در این گزارش خود نتوانسته از لحاظ حقوقی و فنی اتهامی به ایران وارد کند.
فلاحت پیشه تصریح کرد: اینکه "ایران پادمان مربوط را رعایت کرد"، کارویژه فنی و حقوقی البرادعی در گزارشات خود است که هیچ گونه اتهامی را به ایران وارد نمی کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس این گزارش را همچون گزارشات قبلی البرادعی سیاسی خواند و گفت: در قالب بند 30 ماده 12 معاهده NPT ، بحث پایبندی مطرح نشده، اما عدم پایبندی ایران به صورت مبهم دراین گزارش مطرح شده است.
وی افزود: بر این اساس، برخی کشورها پایبند به تعهدات هستند، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود مثل کره شمالی، اما در مورد ایران، عدم پایبندی ایران مطرح شده است مگر خلاف آن ثابت شود. به نوعی اینگونه مطرح کردن موضوع نشان از اهداف سیاسی دارد.
فلاحت پیشه گفت: اگر قرار باشد مجددا قطعنامه ای علیه ایران شکل بگیرد، گزارش البرادعی منعی برای آن ایجاد نمی کند و راه را برای صدور قطعنامه سوم آمریکایی ها باز می گذارد.
نماینده اسلام آباد غرب با اشاره به اصل گزارش البرادعی یادآور شد: در این گزارش پذیرفته شده که ایران مسیر غنی سازی را تا حدودی پیش برده است و در واقع این واقعیت پذیرفته شده است.
وی تاکید کرد: البرادعی در این گزارش معترف است ایران بدون اینکه تخلفی را مرتکب شده باشد، از لحاظ فنی در مسیرغنی سازی افتاده است.
فلاحت پیشه گفت: تاکید ما بر اینکه ایران کماکان همکاری با بازرسان آژانس را در دستور کار خود دارد و در کنار آن از پیشرفت برنامه هسته ای عدول نمی کند، سیاست خوبی است که باید دنبال شود.
نظر شما