خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: مجموعه مستند «آغازگر یک پایان»، به کارگردانی امید حسن زاده و تهیه کنندگی مهدی مطهر در چهار قسمت از شبکه یک سیما پخش شد، در کنار نقدها، تشویق‌ها و تحسین‌ها به این مستند توجه به یک نکته حائز اهمیت است، نکته‌ای که اگر چه محدود به این مستند نیست، اما آغاز یک پایان قدم مهمی در راستای آن برداشته است؛ ساحت اندیشه را دریابیم! دارد دیر می‌شود...
گفتمان انقلاب اسلامی هویت و دال‌های گفتمانی خود را از اندیشه اندیشمندان مسلمان گرفته است، اندیشه‌ای که سال‌ها در پس کتاب‌ها، در حجره‌های حوزه علمیه قم، نجف و مشهد و دانشگاه‌ها جان می‌گرفت تا عاقبت در بیست و دوم بهمن مال سال ۱۳۵۷ زاده شد!
حالا چهل و اندی سال از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد، بسیاری از اندیشمندان را همان سال‌های ابتدای انقلاب از دست دادیم و امروز متاسفانه نسل سوم انقلاب دانش و شناخت بسیار کمی از اندیشمندان انقلاب اسلامی دارد. حالا در پنجمین دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی بازاندیشی و پرداختن به نظام فکری- مسائلی اندیشمندان انقلاب اسلامی بیش از هر زمان دیگری بر دغدغه مندان و اصحاب رسانه واجب است!
چرا؟ دلیل آن ابدا پیچیده نیست! دلیل ابتدایی را پیشتر گفتیم نسل سوم و چهارم انقلاب شناخت دقیقی از این اندیشمندان ندارد، ضعف شناخت و آگاهی بحران آفرین است! به مرور زمان انقلابی بودن به مقوله‌ای موروثی بدل می‌شود، بی آنکه شناخت عمیق و دقیقی در جوانان شکل گرفته باشد، دلیل دوم_ که حائر اهمیت بیشتری است_ شاهدان و گواهان هستند! حاضرین، شاهدین، اقوام و نزدیکان این علما و بزرگان هر روز تعدادشان کمتر می‌شود. به عبارتی اگر امروز به سراغشان نرویم ممکن است سال بعد دیر شده باشد. امروز خطری جدی نسل جوان انقلاب را تهدید می‌کند؛ اینکه با شنیدن نام اندیشمندان چیزی جز عکسشان را به یاد نیاورند! و یا حتی شدیدتر؛ تصویرشان از «شهید بهشتی» یک خیابان و از «شهید صدر» یک اتوبان باشد! این بحران شناخت را به تمام اندیشمندان و شخصیت‌های موثر در انقلاب اسلامی تعمیم بدهید ما با خطری جدی مواجه هستیم، خطر فراموشی اندیشه‌های پایه‌ای گفتمان انقلاب اسلامی.
«آغاز یک پایان» موفق شد تا با بسیاری از کسانی که «شهید صدر» و «شهیده بنت الهدی صدر» را از نزدیک درک کرده بودند مصاحبه کند. آغاز یک پایان توانسته بود با افرادی گفت و گو کند که وضعیت آن زمان جامعه عراق و ایران را خوب به یاد دارند، اما واقعیت این است که چهل سال از انقلاب گذشته، کهولت سن و گرد و غبار پیری بر چهره و حافظه یادگاران آن زمان نشسته، امروز باید این گنجینه‌ها را قدر بدانیم و به سراغ بازخوانی اندیشه اندیشمندان انقلاب اسلامی برویم، امروز باید دست به روایت بزنیم پیش از آنکه از آن‌ها برایمان روایت‌های ساختگی و جعلی بسازند.
خلاصه آنکه دارد دیر می‌شود، «آغازگر یک پایان» آغاز ساخت مستندهایی است که به گمانم نباید پایان پیدا کند، باید نقطه شروعی باشد برای بازخوانی اندیشه اندیشمندان، و درباره سایر اندیشمندان و علما نیز ادامه پیدا کند.
جای «آغازگر یک پایان» برای آیت الله طالقانی، علامه طباطبایی، آیت الله سیدمنیرالدین حسینی، آیت الله صفایی حائری، دکتر شریعتی و... خالیست.
یادداشت: هدی محمدی کارشناس مطالعات فرهنگی
نظر شما