خبرگزاری مهر، استانها؛ آزاده صفی: مردادماه سال قبل بود که سید عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سفر خود به همدان اعلام کرد پرونده ثبت جهانی «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» اولویت اول وزارتخانه است و مصداق بارز این ادعا ارسال پرونده ثبت جهانی در زمستان همان سال به یونسکو بود.
از زمان ارسال پرونده به یونسکو، حال و هوای همدان رنگ و بویی دیگر به خود گرفت و آرام آرام هگمتانه اولویت اول استان شد و اگرچه این مسیر با فراز و نشیب فراوان همراه بود اما در نهایت دستگاه‌های اجرایی و خدمات‌رسان هم‌صدا شدند و موضوع جهانی شدن همدان دغدغه اول استان شد.
در این مدت قائم مقام وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین مشاور وزیر بارها به همدان سفر کرده و روند رفع موانع پرونده را از نزدیک رصد کردند و هر بار ضمن اظهار نظرهای کارشناسانه، اذعان داشتند که پرونده «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» بی‌نظیر است و باید برای جهان شدنش بیش از پیش تلاش کرد.
حال همدان در آستانه ورود ارزیاب یونسکو قرار دارد و تلاش شبانه‌روزی برای میزبانی از ارزیاب در محدوده پرونده کاملاً مشهود است. برای آگاهی از آخرین وضعیت اقدامات با مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفتگویی انجام شده که در ادامه آمده است.
محسن معصوم‌علیزاده در این رابطه بیان کرد: ثبت میراث‌فرهنگی و مزایای گردشگری ثبت یک اثر در فهرست میراث جهانی سبب می‌شود علاوه بر محافظت و نگهداری و معرفی ارزش‌های آن به جهانیان به عنوان هدف اصلی، نوعی تبلیغات برای مقصد محسوب شود که به‌واسطه آن فعالیت‌های گردشگری در محوطه نیز افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» نشان‌دهنده میراث و تمدن ماست و باید جهانی شود، با توجه به اینکه تا ۱۰ سال آینده پرونده‌های ثبت جهانی ایران مشخص شده است، آثار ارزشمندی در کشور برای قرار گرفتن در فهرست جهانی داریم که قله دماوند یکی از آن‌هاست و آثار دیگر بر اساس اولویت مشخص شده‌اند با این اوصاف هگمتانه نباید شانس امسال را از دست دهد.
معصوم‌علیزاده افزود: «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» تنها نماینده ایران برای ثبت جهانی برای سال آینده است. هر کشور هر سال یک سهمیه برای ثبت جهانی دارد که سهمیه ایران برای سال آینده پرونده همدان است.
وی تصریح کرد: ثبت جهانی این مجموعه ارزشمند از ابعاد مختلفی قابل توجه است. نکته مهم این است که ما توانستیم یادگار گذشته خود را که در لایه‌های مختلف تاریخی در دوران مختلف تاریخی جمع‌آوری شدند و چنین اثری را به وجود آوردند، به جهان و جهانیان معرفی کنیم چراکه غنای تاریخ هگمتانه، فراتر از سطح ملی است.
معصوم‌علیزاده ادامه داد: هگمتانه بی‌گمان یکی از پرشکوه‌ترین پهنه‌های باستانی و نمادی از دیرینگی و پیشینه تاریخ و سرزمین ایران باستان است که البته یافته‌ها و کاوش‌های علمی و باستان‌شناسی پرشماری از این اثر ارزشمند، گویای تاریخ چندین هزار ساله از شکوه، تمدن و فرهنگ مردمان همدان امروز است.
وی اضافه کرد: این محوطه تاریخی اگرچه همچون پهنه‌ها و یادمان‌های تاریخی در جای جای ایران هنوز هم رازهای نهفته و نشانه‌هایی خفته در خاک و لابه‌لای خشت‌هایش دارد، اما همین اندک یافته‌ها و کاوش‌ها کافی بود تا کارشناسان و ناظران سازمان جهانی یونسکو را مجاب به تشکیل پرونده‌ای برای ثبت و مسیر جهانی شدن این یادمان پرشکوه تاریخی کند.
این مقام مسئول در ادامه عنوان کرد: نام هگمتانه با تاریخ و گذشته ایران زمین گره خورده است و با سیری در تحولات تاریخی و تورق صفحات با شکوه ایران باستان آوازه این نماد و اثر ارزشمند تاریخی نمایان است.
معصوم‌علیزاده افزود: هگمتانه که باستان‌شناسان آن را پهناورترین تپه باستانی ایران می‌دانند و به عنوان نماد تاریخ کهن دیار همدان امروزی در فهرست آثار ملی جای گرفته است هم اکنون نیز چند قدمی تا ثبت جهانی آن مانده است.
وی مطرح کرد: ثبت جهانی هگمتانه موجب حفظ داشته‌های تاریخی و انتقال آن به نسل بعدی می‌شود پایه اساسی ثبت جهانی هگمتانه بر مباحث اقتصادی است که به رونق اقتصادی کسبه و بازاریان کمک می‌کند. به نتیجه رسیدن پرونده همدان برای جهانی شدن به جذب اقتصاد بالا در حیطه درآمدهای ناخالص ارزی می‌انجامد.
معصوم‌علیزاده گفت: این فرآیند همچنین سبب توجه ویژه مردم و رسانه‌های محلی و ملی شده که نتایج ویژه‌ای را به خصوص در زمینه پایش و کنترل تخصصی و عمومی توسط کارشناسان فن و مردم محلی در بر خواهد داشت.
از مرمت کاروانسراهای همدان تا ضرورت ورود بخش خصوصی
اتابک صفری تورج نیز در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: در چند ماه اخیر اقدامات زیادی در راستای ثبت جهانی هگمتانه انجام شده که از جمله آنها مرمت بافت تاریخی، بازار سنتی، کاروانسراها و بناهای واجد ارزش است.
معاون میراث‌فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ادامه داد: مرمت بناهای واجد ارزش واقع در محدوده پرونده ثبت جهانی از اعتبارات سفر رئیس جمهور با ۲۵۰ میلیارد ریال انجام شده است.
وی مشارکت بخش خصوصی در حفظ و نگهداری بناهای تاریخی را امری ضروری دانست و گفت: میراث‌فرهنگی به تنهایی از پس حفظ این بناها برنمی‌آید و نگهداری از میراث نیاکان باید به دغدغه بخش خصوصی تبدیل شود.
صفری‌تورج اضافه کرد: مرمت بناهایی مثل کاروانسرای شریف الممالک، کاروانسرای یداللهی، کاروانسرای گلشن، راسته حاج صفرخان، کاروانسرای حسین‌خانی، کاروانسرای قلمدانی، کنیسه یهودی‌ها، تیمچه صالحی، عمارت جنانی، مسجد حاج احمد و خانه میرابیان از جمله بناهای مرمت‌شده در ماه‌های گذشته است.
صفری تورج با بیان اینکه در این مدت ۵ بنا نیز به صورت مشارکتی با بخش خصوصی مرمت شده‌اند، افزود: میراث‌فرهنگی همیشه در مرمت بناهای واجد ارزش تنها بوده و بخش خصوصی نقش کمرنگی در این موضوع داشته است.
تلاش‌ها برای ثبت جهانی هگمتانه طی ماه‌های اخیر نشان داد درک جدیدی از اهمیت به میراث‌فرهنگی، تاریخ گذشتگان و ارزش فرهنگ نیاکان در مدیران شکل گرفته که بسیار ارزشمند است. البته این تلاش‌ها باید تا جهانی شدن همدان ادامه یابد تا در آینده نزدیک جامعه محلی از برکات آن بهره‌مند شوند.
نظر شما