دکتر مهدی مطهرنیا در گفتگو با خبرنگار مهر، در تحلیل انتخاب باراک اوباما به عنوان رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا و تغییرات احتمالی در سیاست خارجی واشنگتن در قبال کشورمان، اظهار داشت: برغم برخی اظهار نظرات غیر کارشناسی ما پیش از این بارها پیش بینی کرده بودیم که اوباما رئیس جمهور آمریکا خواهد بود.
وی با بیان اینکه اوباما در شرایط فعلی برای آمریکا یک نیاز بوده است، افزود: از سال گذشته و زمان آغاز انتخابات مقدماتی دموکراتها نیز کاملا مشخص بود که ایالات متحده نیازمند چهره ای است که ضمن اعمال برخی تغییرات به ترمیم وجهه آمریکا در جهان نیز بپردازد.
مطهرنیا ادامه داد: اکنون با قطعی شدن انتخاب باراک اوباما به عنوان رئیس جمهور آمریکا برغم کابوس برخی جریانات خاص باید جنبه های مختلف این پیروزی را مورد بررسی قرار داد؛ بنده معتقدم مسائل امنیتی در ایالات متحده و دکترین پایه این کشور در فضاسازی مناسب برای دستیابی به اصول امنیت ملی تعریف شده است.
این کارشناس مسائل بین الملل همچنین گفت: در آمریکا در چارچوب گسترش تعمیق قدرت کلی ایالات متحده دکترین مذکور تنظیم می شود و لذا پس از 8 دکترین امنیت ملی، آمریکا در فضای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نیازمند دولتی پیشرو در عرصه گسترش سلطه وتعمیق قدرت این کشور در ژئواستراتژیک ترین جغرافیای جهانی جهت شکل دهی به نوعی حرکت بین المللی بوده است.
وی در ادامه اظهار داشت: درحقیقت آمریکا باید به دورانی می اندیشید که در آن بتواند به تفسیر حضور خود در قالب ارتش مجهز در خاورمیانه بپردازد و قطعا 11 سپتامبر بهانه های لازم را برای این منظور فراهم آورد که در پی این روند با برجسته سازی شعار مبارزه با تروریسم و بهره گیری از آثار آن سیاست گالیوری ایالات متحده در قبال خاورمیانه پیگیری شد.
مطهرنیا افزود: برمبنای آنچه ذکرشد نگاه آمریکایی ها به خاورمیانه نوعی نگاه گالیوری است که درچارچوب آن منطقه به عنوان شهر لی لی پوت در نظر گرفته می شود که اگر گنج مقصود در آن پیدا نشود واشنگتن باید با کاپیتان کیج که همان قدرتهای بزرگ منطقه ای هستند به رقابت بپردازد؛ آمریکا در چنین فضایی به منطقه لشگر کشی نمود.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: آنچه مورد توجه است اینکه دوران استقرار آمریکا در خاورمیانه باید به نوعی به دوران تثبت وارد شود؛ آمریکایی ها امروز در حال گذار به مرحله تثبیت هستند و در روند پیگیری آنها چالش هایی ایجاد شده که نیازمند اعمال نوعی تغییر دکترین از رویکرد پیش دستی به رویکرد پیشگامی است.
وی با بیان اینکه انتخابات اوباما علاوه بر تغییر دکترین مذکور وجهه آمریکا در نظام بین الملل را نیز تا حدودی ترمیم می کند، خاطر نشان کرد: بر اساس شواهد موجود کاملا مشخص است که آمریکایی ها به شدت نیازمند بازتعریف چهره خود در عرصه بین المللی بودند و لذا معتقدم که آمدن اوباما نیاز اساسی واشنگتن به تغییر دکترین پیش دستی به پیشگامی را همراه با ترمیم چهره آمریکا به میزان قابل توجهی تامین می نماید.
مطهرنیا درادامه اظهار داشت: از سوی دیگر به نظر می رسد درچارچوب وجهه و تغییر دکترین مذکور آمریکا به نوعی گسترش دموکراسی مشارکتی در نظام بین الملل و مناطقی چون خاورمیانه را در دستور کار خود قرار خواهد داد که بر اساس آن سعی خواهد کرد با پیگیری اصل تعهد خیرخواهانه ضمن تثبیت دستاوردهای حداقلی خود ، برای جهشی دیگر به دوران تحکیم آماده شود.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه سخنانش گفت: هر چند که آمریکا در منطقه ما با چالش های بسیاری روبروست و هزینه های بسیاری پرداخته اما شکی نیست تلاش خواهد کرد تا ضمن جبران این چالش ها در پی تامین بیش از پیش منافع خود برآمده و طبعا در این مسیر هزینه های سنگینی که پرداخت کرده را نیز فراموش نخواهد کرد.
وی افزود: به اعتقاد من حضور اوباما دراین صحنه و پیروزی او درانتخابات ریاست جمهوری نشان داد که آمریکایی ها قدرت هوشمندانه خود را در وضعیت حساس فعلی به میدان آورده اند به بیان دیگر امروز آمریکایی ها در کنار قدرت سختی که در خاورمیانه مشغول به کار است قدرت نرم را نیز اضافه کرده اند.
این کارشناس مسائل بین الملل در خصوص رویکرد آتی ایالات متحده در قبال کشورمان نیز گفت: البته همانگونه که می دانید تغییر اهداف استراتژیک آمریکا در گذر زمان امری بسیار مشکل است چرا که آنچه با تغییر دولت ها در ایالات متحده عوض می شود اهداف استراتژیک نیست بلکه استراتژی ها است.
وی افزود: در واقع آمریکایی ها و به بیان دیگر دموکرات ها قادر خواهند بود که به تغییر برخی استراتژی ها پرداخته و شعار تغییر اوباما نیز از همین جا ناشی می شود. در این چارچوب باید توجه داشت که اهداف استراتژیک آمریکا به هیچ وجه تغییر نخواهند کرد بلکه صرفا استراتژی ها و روش های نیل به اهداف استراتژیک تا حدودی متحول خواهند شد.
مطهرنیا با بیان اینکه رفتار آمریکا با ایران طی ماه های آینده در 3 سطح گفتار، رفتار و اعمال تغییراتی را به خود خواهد دید، ادامه داد: در سطح تحلیل کلان چنین تغییراتی بسیار محتمل است و حداقل در کوتاه مدت تحول گفتار واشنگتن در مواجهه با تهران را شاهد خواهیم بود.
این کارشناس مسائل بین الملل در عین حال یادآور شد: از سوی دیگر بدون شک با تداوم حاکمیت دموکرات ها بر کاخ سفید شاهد رفتار چند لایه ای و پیچیده تر واشنگتن در قبال ایران هستیم که در دو فاز پیگیری مذاکره مستقیم از سویی و مدیریت تحریم های خاص از دیگر سو دنبال خواهد شد.
وی ادامه داد: درواقع اراده دموکراتها دراین مقطع زمان و استراتژی جدید واشنگتن که از سوی تیم ژوزف بایدن پیگیری می شود سعی خواهد کرد در چارچوب زمانبندی های خاص در دو فاز مذکور تعامل هوشمند و انعطاف هدفدار با جمهوری اسلامی ایران پیگیری نماید.
نظر شما