فعاليتهاي فعلي ايران با تعليق داوطلبانه غني سازي اورانيوم ناسازگار نيست

اين ديپلمات با اشاره به تحقيق در مورد منابع و ريشه هاي ذخايرهسته اي ، گفت: آژانس در حال حاضر به بررسيهاي ريشه و منابع تكنولوژي غني سازي و تبديل و تجهيزات مربوطه و مواد هسته اي و غير هسته اي ادامه مي دهد و به همكاريهايي در اين زمينه از سوي دولتهاي عضو رسيده است .

وي درباره تواناييهاي AVLIS به خبرنگار "مهر" گفت : ايران پيش از اين بيان كرده بود كه تواناييهاي توليد تجهيزات AVLIS«جداسازي اتمي ايزوتوپ ليزري گاز» را كه در آزمايشگاه جداسازي گسترده (CSL) در دهه 90  استفاده مي شد ، درحد تعداد كمي ميلي گرم در روز مورد استفاده قرار مي داده و اين تجهيزات قادر بودند اورانيوم را بيش از سطح مورد قرارداد يعني 3 درصد U235 غني سازد و حتي كمي بيشترغني سازي كنند .

وي با اشاره به همكاري ايران در اين زميه با آژانس گفت: متخصصان غني سازي ليزري آژانس توانستند بيانيه ايران را در مورد توانايي توليد تاييد كنند . به هر حال در طول ديدار متخصصان آژانس در ماه مي 2004 ايران گزارشهاي آزمايشگاهي ارائه كرد كه اشاره مي كرد كه متوسط سطوح غني سازي ليزري رسيده شده در اين كميتهاي كوچك 8 درصد تا 9 درصد بودند و تعدادي از نمونه ها تقريبا بيش از 15 درصد را نشان مي دادند  .

اين ديپلمات به استناد گزارش محمد البرادعي تاكيد كرد كه اين گزارشهاي آزمايشگاهي هم اكنون با جزئيات بيشتري برآورد مي شوند . وي گفت: متخصصان آژانس نتيجه گرفته اند كه ظرفيت تاسيسات AVLIS در لشكر آباد حدود يك گرم هر ساعت بود اما قادر به فعاليت  مداوم نبود . با همكاري ايران ، آژانس توانست تعدادي از قطعات داخلي تجهيزات را خارج سازد كه تحليل و بررسي خواهند شد تا بيانيه هاي مربوط به AVLIS كه توسط ايران در اظهار نامه 21 اكتبر 2003 ارائه شد ، سنجيده شود .
 
وي درباره طرحهاي سلولهاي گرم در IR-40 تصريح كرد : آژانس سوالي در مورد نبود طرحهاي سلولهاي گرم در طرحهاي تهيه شده براي رآكتور تحقيقات هسته اي ايران (IR40 ) مطرح كرده است . ايران در گزارش 13 مي 2004 در مورد اطلاعات به روز شده طرح IR-40 اعلام كرد كه به دليل مشكلات مربوط به رسيدن اطلاعات تكنيكي و خريد متعاقب دستگاه دست ورزي از در و پنجره هاي سپري ، از ساخت سلولهاي گرم براي راديو ايزوتوپهاي طولاني العمر صرف نظر كرد .

وي در ادامه به بخش ضمائم گزارش البرادعي پرداخت و با ورود به بحث غني سازي اورانيم ، درباره غني سازي سانتريفوژ گازي گفت: تعدادي مسائلي باقي مانده با توجه به استفاده  1.9 كيلوگرم از UF6  در دو كپسول كوچك كه توسط ايران در سال 1991 وارد شده وجود دارد . ايران خبر داد كه در آزمايشات سانتريفيوژ در كارگاه شركت كالاي الكتريك از اين مواد استفاده شده است .

اين ديپلمات ،  توضيحات پيرامون آلودگي هاي پيدا شده به UF6 كه زير سقف ساختمان TRR كه اين مواد در آن نگهداري مي شود و نيز تجزيه و تحليل نمونه هايي كه از تجهيرات برچيده شده و ذخيره شده در PFEP پيدا شده بيانگر 1.9 كيلوگرم UF6 مي باشد را از جمله موضوعاتي خواند كه بايد بيشتر به آن پرداخته شود.

وي گفت : ايران در ابتدا اعلام كرده بود كه 1.9 كيلوگرم UF6 كه به نظر مي رسد از دو كپسول كوچك كه مورد استفاده قرار نگرفته اند كم نشده ؛ بلكه از اين كپسولها كه در ساختمان TRR نگهداري مي شوند نشت كرده است . نمونه هاي محيطي گرفته شده از انبارها ، وجود UF6 را نشان داد . بعدا ايران اطلاع داد كه در مقايسه با بيانيه هاي قبلي ايران از اين مواد در آزمايشات مربوط به سانتريفيوژ P-1 در كارگاه شركت كالاي الكتريك استفاده كرده است . بر اين اساس اين آژانس خواستار شفاف سازي بيشتر براي منبع مواد آلوده و مكان كنوني آنان و تاريخي كه اين آلودگي روي داده است شد .

وي ادامه داد : در يك نامه به تاريخ چهارم فوريه سال 2004 ايران خاطر نشان كرد براي اولين بار بطريهاي حاوي UF6 فعاليتهاي تبديل R&D داخلي از سال 1997 تا سال 1998 در ساختمان TRR ذخيره شده بود  و احتمال بيشتري مي رود كه ذراتي كه از نمونه هاي محيطي پيدا شده و توسط آژانس نمونه برداري شده است ، ممكن است در نتيجه نشت از بطريهاي حاوي UF6 باشد .

اين ديپلمات با تاكيد بر اينكه به چند دليل فني ، كارشناسان آژانس اين توضيحات را كافي ندانستند و خواستار توضيحات بيشتري در اين زمينه شدند ، تاكيد كرد : در خلال ديدار ماه آوريل سال 2004 دبيركل آژانس از ايران ، وي دوباره خواسته هاي آژانس براي ارائه مدرك مربوط به منبع آلودگي را تكرار كرد . در بيست و يك ماه مي 2004 مقامات ايراني دوباره تاييد كردند كه منبع اين آلودگي ناشي از بطريهاي حاوي UF6 مي باشد  و موافقت كردند كه بدون تاخير ، تاريخ دقيق وقوع اين آلودگي را در اختيار آژانس قرار دهند ؛ در هر حال اين آژانس هنوز در حال دريافت اطلاعات مورد در خواست خود مي باشد .

وي با اشاره به اينكه بايد از مواد هسته اي موجود در تجهيزات بر داشته شده در PFEP نمونه برداري شود ، گفت : هر چند در تاريخ هفدهم و هيجدهم مي 2004 از كپسول بزرگتري كه حاوي  UF6 است و توسط ايران وارد شده است نمونه هايي گرفته شد ، اين نمونه ها اخيرا مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند و نتايج آن به زودي در دسترس قرار خواهد گرفت .

وي با پرداختن دوباره به موضوع غني سازي ليزري ، گفت : اين آژانس به ارزيابي اطلاعات و شفاف سازي نتايج مربوط به برنامه AVLIS كه در اكتبر سال 2003 به اين آژانس اعلام شد ادامه داده است . در خلال ديدار كارشناسان غني سازي ليزري كه در ماههاي مي و آوريل سال 2004 از ايران بعمل آمد ايران با در اختيار قراردادن اطلاعات مربوطه كه شامل مدارك و اجازه مصاحبه با دانشمندان كه در آزمايشات ليزري در دهه 1990 دست داشتند با اين آژانس همكاري كرد . كارشناسان اين آژانس نيز به اين نتيجه رسيدند كه ظرفيت توليد تجهيزات AVLIS كه در اين آزمايشات بكار رفت به چند ميلي گرم اورانيوم در روز نيازدارد . هر چند ايران قبلا به اين آژانس گفته بود كه كشورش توانايي توليد سطح غني سازي كمي بيشتر از سه درصد را دارد ، اما در بيست و يك مي سال 2004 در گفتگو با آژانس ، مقامات ايراني اظهار داشتند كه آنها قادر به دستيابي به سطح متوسط غني سازي از هشت درصد تا نه درصد مي باشند . اين آژانس همچنين اطلاع يافت كه به عنوان بخشي از قرار داد با تامين كننده تجهيزات ، برخي از نمونه هاي طرح AVLIS براي تجزيه و تحليل به آزمايشگاه اين تامين كننده فرستاده شده است . دست يابي نهايي به آزمايشات CSL و دريافت اطلاعات بيشتر از آزمايشگاه تحليلگرانه دردست انجام است . هر چند مقدار مواد درست در مقياس ميليگرم بوده است ، ايران بايد در بيانيه بيست و يك اكتبر سال 2003 به سطح بالاتر غني سازي و ارسال نمونه ها تجزيه تحليل شده اشاره مي كرد .

وي با اعلام اين موضوع كه در خلال ماموريتهاي ماه مي و آوريل ، بازرسان و كارشناسان غني سازي ليزري با پرسنلي كه در آزمايشات غني سازي و تحقيق مربوطه و توسعه مركز تحقيقات ليزري لشكر آباد تهران دخالت داشتند مصاحبه كردند ، گفت : بر پايه اطلاعاتي كه تهران در اختيار آژانس قرار داد و بررسي تجهيزات قابل دسترس در كرج ، كارشناسان اين آژانس به اين نتيجه رسيدند كه ظرفيت  تاسيسات AVLIS در لشكر آباد در حدود يك گرم اورانيم در ساعت است اما اين عمليات مستمر احتمال ندارد .با همكاري ايران با اين آژانس ، اين آژانس قادر شد كه از برخي قسمتهاي داخلي تجهيزات ليزري شامل پلاتهاي كولكتور نمونه برداري كند كه اين نمونه ها به آزمايشگاه اين آژانس در اتريش ارسال شد. تجزيه و تحليل شيميايي اين نمونه ها براي تاييد بيانيه ايران در ارتباط با AVLIS كه در بيانيه بيست و يك اكتبر سال 2004 بدان اشاره شد استفاده خواهد شد .

وي با اشاره به نامه سوم مارس 2004 اين آژانس به ايران كه در آن خواستار شفاف سازي اطلاعات مربوط به برنامه غني سازي ليزري به خصوص با توجه به آموزش و تحويل تجهيزات خاص بوده است ، گفت :  در خلال ماموريت آوريل و مي سال 2004 ، كارشناسان غني سازي ليرزي توانستند به تجهيزات ليزري دست يابند كه ايران اعلام كرده بود كه آنها بخشهايي از فيوژن «گداخت»  R&D است . كارشناسان اين آژانس به اين نتيجه رسيدند كه اين ليزرها براي استفاده در غني سازي اورانيوم مناسب نيستند .

اين ديپلمات ارايه يك كپي از قرار داد ارايه شده از سوي ايران كه مربوط به آموزش مقامات ايراني در خارج از كشور در زمينه ليزر بوده است را به آژانس مورد توجه قرار داد و گفت : ايران در عين حال از در اختيار قرار دادن اسامي كاركناني كه در اين آموزش شركت داشتند خود داري كرده است .

وي با تاكيد بر اين نكته كه به نظر اين آژانس اين فعاليتها با فعاليتهاي داوطلبانه ايران براي تعليق غني سازي اورانيوم ناسازگار نيست ، افزود :  ايران به تحقيقات و توسعه ليزرهاي بخار مس ادامه مي دهد . در مي سال 2004 ، اين آژانس از LRC كه در حال توسعه ليزرهاي NdYAG كه در برنامه AVLIS ايران استفاده مي شود بازديد كرد .