نام مبارک امام پنجم، محمد است . لقب آن حضرت باقر یا باقرالعلوم است، چرا که دریای دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکار ساخت.
القاب دیگری مانند شاکر، صابر و هادی نیز برای آن حضرت ذکر کرده اند که هر یک معرف صفتی از صفات آن امام بزرگوار است.
در واقعه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جد بزرگوار خود حضرت سید الشهدا، کودکی بود که به چهارمین بهار زندگیش نزدیک می شد. دوران امامت امام محمد باقر(ع) از سال 95 هجری که سال شهادت امام زین العابدین(ع) است آغاز شد و تا سال 114 هجری یعنی مدت 19 سال و چند ماه ادامه داشت.
در دوره امامت امام محمد باقر و فرزندش امام جعفر صادق(ع) مسائلی مانند انقراض امویان و بر سر کار آمدن عباسیان و ایجاد مشاجرات سیاسی و ظهور سرداران و مدعیانی مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانی و دیگران مطرح است، ترجمه کتابهای فلسفی و مجادلات کلامی در این دوره پیش می آید و عده ای از مشایخ صوفیه و زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت پیدا می شوند.
بدین جهت امام محمد باقر و پس از وی امام جعفر صادق از موقعیت مساعد روزگار سیاسی، برای نشر تعلیمات اصیل اسلامی و معارف حقه بهره جستند و دانشگاه تشیع و علوم اسلامی را پایه ریزی کردند. زیرا این امامان بزرگوار و بعد شاگردانشان، وارثان و نگهبانان حقیقی تعلیمات پیامبر و ناموس و قانون عدالت بودند و می بایست به تربیت شاگردانی عالم و عامل و یارانی شایسته و فداکار اهتمام می ورزیدند .
مدت بیست سال معاویه در شام و کارگزارانش در مرزهای دیگر اسلامی در مخدوش و تیره جلوه دادن حقایق اسلامی با زور و زر و تزویر و اجیر کردن عالمان خود فروخته تلاش بسیار کردند. ناچار حضرت سجاد(ع) و فرزند ارجمندش امام محمد باقر پس از واقعه جانگداز کربلا و ستمهای بی سابقه آل ابوسفیان، در اصلاح عقاید مردم به ویژه در مسئله امامت و رهبری، که تنها شایسته امام معصوم است سعی بلیغ کردند .
آنها در این راه معارف حقه اسلامی را در جهات مختلف به مردم تعلیم دادند تا کار نشر فقه و احکام اسلام به جایی رسید که فرزند گرامی آن امام، حضرت امام جعفر صادق(ع) دانشگاهی با چهار هزار شاگرد پایه گذاری و احادیث و تعلیمات اسلامی را در اکناف و اطراف جهان آن روز اسلام انتشار داد.
نظر شما