پيش فرض اصل بيگناهي از ابتداي بررسي فعاليتهاي هسته اي ايران در آژانس ، نقض شد

به گزارش خبرگزاري "مهر" ،  رجب صفروف مدير كل مركز مطالعات ايران معاصر دركنفرانسي خبري كه خبرگزاري روسي ريانووستي آن را ترتيب داده بود  به بررسي و تحليل تصميماتي كه در جلسه  اخير شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي در وين گرفته شد و تبعات آن پرداخت . 

وي در اين كنفرانس خبري با تاكيد براينكه سخنان افتتاحيه محمد البرادعي مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي با گزارشي كه پيش تر منتشر كرده بود  تفاوت قابل توجهي داشت  گفت : تحولاتي كه در دو هفته از زمان انتشار گزارش تا سخنان دبير كل رخ داد، حتي از سوي  ناظران بي طرف نيز به عنوان فشار سياسي بر رياست آژانس تلقي شد .

وي توضيح داد : اولاً، البرادعي در سخنان خود اظهار داشت كه نهايتا ايران همكاري تمام عيار و گسترده با آژانس نداشته است ،  اما در گزارش  پيشين خود  به شفافيت همكاري با ايران و سطح بالاي خرسندي از اينكه امكان بازديد از همه واحدهاي ممكن را پس از نخستين درخواست فراهم كرده  و با بازرسان آژانس در زمينه بازرسي و تحقيق  واقعيات همكاري كرده است، اذعان كرده بود .

ثانياً، البرادعي  اظهار داشت كه هنوز مسايل لاينحل زيادي باقي مانده ‎اند كه  او در اين ميان به اصطلاح به مسأله سانتريفيوژ P2 اشاره كرد ،  اما طرف ايراني در ماه ژانويه سال جاري در سندي  بيش از 1000 صفحه‌اي  به تفصيل چگونگي اين پروژه و اينكه ايران  چه نيازي به آن دارد توضيح داده بود.

ثالثاً، البرادعي در سخنان خود خاطرنشان كرد كه  هنوز ابهامات زيادي در مورد هدف واقعي برنامه هسته‌اي ايران و كار در اين برنامه باقي مانده است در حالي كه در گزارش قبلي آمده بود كه آژانس هيچ  ادعايي ندارد  و از ايران به علت  همكاري گسترده در جهت حل و فصل مسايل موجود تشكر مي كند .

صفروف بر اين اساس نتيجه گرفت  كه نكات كوچك زيادي بودند كه جو را براي اتخاذ تصميم بي‌طرفانه تيره كرده  و سپس موجب ناراحتي شديد طرف ايراني و  واكنش مشخص اين كشور در رابطه با تماس هاي احتمالي بعدي با آژانس شد. وي افزود  : عده زيادي از نمايندگان پارلمان و اعضاي  محافل رسمي ديگر ايران اظهار داشتند كه ممكن است ايران گامهاي معيني بردارد زيرا  آژانس  به سازماني با رفتار مغرضانه سياسي تبديل شده و استعداد حل و فصل مسايل صرفا فني را از دست  داده است . 

وي با اشاره به سياسي شدن فضاي آژانس بين المللي انرژي اتمي و خروج پرونده ايران  از مسير فني گفت : قرارداد منع  اشاعه سلاح‎هاي هسته‎ اي ناظر بر آن است كه كشورهاي توسعه يافته عضو آژانس موظف باشند  به كشورهاي عضو ديگر اين سازمان كه به دلايل  مختلف هنوز از فن‌ آوري مناسب صلح ‎آميز هسته اي برخوردار نشده‌اند، كمك كنند اما آژانس  به جاي آنكه به برنامه هسته‌اي صلح ‌جويانه ايران كمك كند، از هيچ تلاشي فروگذاري نمي كند تا دلايل احتمالي نظامي بودن برنامه هسته‎اي صلح‎جويانه ايران را پيدا كند.

صفروف در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به فشار سياسي شديد اسرائيل به آژانس گفت :  چندي پيش شاهد اظهارات متعدد مقامات اسرائيلي  بوديم  مبني بر اينكه اسرائيل به هيچ عنوان اجازه نخواهد داد  تأسيسات هسته‎اي ايران، حتي اگر صلح‌ آميز باشند، فعاليت كنند و اسرائيل براي ممانعت از اين برنامه‎ها، طرحهاي جدي دارد.

وي افزود : جديد‌ترين اطلاعات حاكي از آن است كه اسرائيل  نه تنها در مورد برنامه هسته‎اي ايران بيانيه شعاري سر مي دهد بلكه از طرح استراتژيكي هم برخوردار است .  طبق اطلاعات بدست آمده از منابع موثق، اسرائيل برنامه جدي دارد كه از راه ‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر  جلوگيري كند كه اين موضوع  از برخي جزئيات برنامه مفصلي نه تنها درباره نيروگاه  اتمي بوشهر بلكه ساير واحدهاي صنايع نظامي ايران معلوم مي‎شود . طبق اين برنامه، شش موشك  ميان برد  هر يك از اين واحدها را هدف قرار خواهند داد . اين موشكها  كلاهكهاي هسته ‌اي دارند و مي توانند هر هدفي را در فاصله 2500 كيلومتري هدف قرار دهند.

مديركل  مركز مطالعات ايران معاصر در روسيه  پيش بيني كرد : مطابق با اين نظريه ،  ضربه پيشگيرانه 6 اسرائيل  ماه پيش  از راه ‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر كه براي اواخر سال 2005 تعيين شده است، وارد خواهد شد  لذا فكر مي كنم كه ايران  هم اكنون برنامه دفاع از خود را با سرعت توسعه مي دهد تا بتواند در نزديكي مرز اسرائيل مسأله عقيم گذاشتن تجاوز احتمالي را حل كند.

صفروف افزود : براي جلوگيري از اين امر، ايران توسعه فن‌آوري‎ هاي فضايي خود را سرعت مي بخشد تا از پرتاب اين موشكهاي بالدار باخبر شود . بايد حداكثر 9 ثانيه از موقع پرتاب تا كشف و وارد كردن ضربه متقابل  بگذرد  كه ايران مي تواند اين فن‌ آوري را عملي كند ولي براي اين امر به ماهواره‌هاي نظامي احتياج دارد. به گفته وزير دفاع ايران، چنين ماهواره‌ هايي تا پايان سال 2005 پرتاب خواهند شد . هدف اصلي اين ماهواره‌ها، ايجاد امكانات براي دفاع هرچه بهتر از كشور در برابر حمله احتمالي از سوي اسرائيل است.

صفروف در اين كنفراني خبري در پاسخ به سوالي درباره چگونگي توسعه روابط روسيه -ايران  در زمينه انرژي اتمي در پرتو وضعيت اخير گفت : ايران از بينش راهبردي روابط با روسيه برخوردار است  و اين روابط به صورت تصاعدي گسترش خواهد يافت. 

وي در پاسخ به اين سوال كه غير از روسيه، چه كسي مي تواند شريك بالقوه (ايران) در زمينه ساخت  نيروگاه بوشهر-2 باشد گفت : فكر ميكنم كه اين مسأله كليدي درگيري‌ هاي فعلي بر سر برنامه هسته ‌اي ايران است زيرا مدعيان نقش پيمانكار برنامه هسته‌اي ايران  فراوان‌ هستند و  هم آمريكايي‌ها  و هم كشورهاي اصلي اروپايي در اين ميدان قابل ذكر هستند.

صفروف افزود :  هدف اصلي اين مباحثات ، بي اعتبار كردن  همكاري هسته ‌اي بين روسيه و ايران، به تعليق در آوردن يا توقف كامل  روند توسعه اين همكاري  است تا پس  از مدتي همين كشورها  از طريق كشورهاي ثالث و شركت‌ هاي جعلي بتوانند وارد بازار انرژي اتمي ايران شوند .  بازار انرژي اتمي از تجارت اسلحه چشم‌ انداز بهتري دارد زيرا ساخت يك نيروگاه، يك رآكتور  حدود 1 ميليارد دلار درآمد دارد . در عين حال، انرژي اتمي از همه ارزان‌ تر است و هيچ كشور معتبري نمي تواند خود را از اين امكان محروم كند، به ويژه با توجه به اينكه ذخاير مواد خام و انرژي‌زاي معمولي بي پايان نيست.

صفروف در پاسخ به سوال يك خبرنگار خبرگزاري روسي درباره اينكه  اين شيوه طرح مسأله تا چه اندازه‌اي  پايه و اساس دارد كه ايران بايد نداشتن برنامه نظامي را به اثبات برساند گفت : اصل پيش ‌فرض بي گناهي از همان روزهاي اول تشكيل پرونده هسته اي ايران  در آژانس بين المللي انرژي اتمي نقض شده است. اين كار آژانس نيست كه دولتها را متهم و وادار كند  دست نداشتن در برنامه‌ هاي نظامي را به اثبات برسانند.  هدف از تشكيل آژانس اين بود كه  در صورت دريافت اولين نشانه ‌ها، مبتكر بازرسي هر واحد مشكوك شود  و پس از آن درباره  وجود يا نبودن  جنبه نظامي  در اين واحد نتيجه ‌گيري كند  اما درباره  ايران اين كار را نمي كنند. ايران را از اول و بدون ذكر دلايل  به داشتن برنامه نظامي و تلاش‌ها براي ساخت سلاح‌هاي هسته‌اي متهم مي كنند.  بعد از آن بازرسان آژانس  به ايران سفر كردند و همه چيز را مورد مطالعه و تحقيق دقيق قرار دادند  اما هربار  از پيدا كردن چيزي ناتوان ماندند اما  در پي اين بازرسي‎ها نه تنها دست نداشتن ايران در اين برنامه‌ها را اعلام نكردند بلكه پرونده ايران را كه مسأله اصلي است، از دستور كار حذف نكردند. در رابطه با ايران ما شاهد روابط ويژه با آژانس هستيم  كه اين امر باعث تاسف مي شود زيرا سابقه آشكار كاربرد استانداردهاي دوگانه از سوي آژانس نسبت به كشورهاي ديگرايجاد خواهد شد .

وي پاسخ به سوالي مبني ميزان سياسي كاري آژانس و تاثير پذيري اعضاي شوراي حكام از القائات آمريكا گفت : اكثر كشورهاي جهان و حتي ايالات متحده، يقين دارند كه ايران برنامه هسته‌اي نظامي ندارد و در واقع، مقامات ايران هيچ وقت هدف برخورداري از سلاح‌هاي هسته‌اي را براي خود تعيين نكرده اند و آمريكايي‌ها از اين امر اطلاع  كامل دارند. 

وي افزود :  در اين رابطه، بايد پرسيد چرا اين تصميم‌گيري سياسي به آژانس  واگذار مي شود كه اصولاً بايد تصميمات فني بگيرد؟  مسأله اين است كه اگر آژانس  تصميم بر  بسته شدن پرونده ايران  گرفته بود ،  بي اساس بودن بيانيه ‌هاي رياست آمريكا درباره شبهات در خصوص برنامه هسته‌اي ايران  روشن و معلوم مي شد كه ايالات متحده در واقع  جامعه جهاني را با تعبير خود از اين مسأله شانتاژ  كرده  و  روسيه را نيز تحت تأثير وحشتناكي قرار داده است . عده زيادي بر اين عقيده اند كه ايران به علت پافشاري بر استقلال‌ طلبي خود  باب طبع ايالات متحده نيست و لذا آمريكا به هر وسيله ممكن  شركاي اساسي خود در اروپا و در چارچوب سازمانهاي بين ‌المللي ديگري كه آمريكا در آن ‌جا نفوذ دارد را تحت فشار قرار مي دهد .

صفروف افزود : متأسفانه‌ آمريكا همه جا نفوذ دارد ،  به عبارت ديگر، ايالات متحده سعي مي كند بر شركاي خود اثر بگذارد كه بر خلاف اظهارات رياست ايران و دلايلي كه بازرسان آژانس  ارائه دادند، برنامه هسته‌اي ايران را شفاف  نشناسند. اطمينان كامل دارم كه حتي اگر در اين جلسه شوراي حكام پرونده ايران بسته مي شد، ايالات متحده و شركايش چيز ديگري  اختراع مي كردند و از جمله مي توانستند ايران را به داشتن سلاح‎هاي شيميايي و ميكروبي متهم كنند همچنانكه بازهم ايران را به تخلفات جديد متهم خواهند كرد. 

خبرنگار ديگري از پيش بيني روسيه در خصوص زمان بسته شدن پرونده ايران پرسيد و گفت : عده‌اي از تحليلگران معتقدند كه آمريكا نهايت تلاشهاي خود را مي كنند كه تا قبل از برگزاري انتخابات رياست جمهوري ايالات متحده آمريكا پرونده هسته اي ايران را حفظ كند و از آن براي به دست آوردن نتيجه مطلوب در انتخابات سود ببرد. نظر شما در اين مورد چيست؟

صفروف با اشاره به اظهارات مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي مبني بر احتمال بسته شدن پرونده ايران در اجلاس ماه سپتامبر گفت :  روسيه خواهان آن است كه در ماه سپتامبر پرونده ايران توسط شوراي حكام از دستور كار حذف شود  و بتواند به توسعه تمام عيار همكاري با ايران بپردازد. البته، به عقيده مقامات مسكو پرونده ايران را مي شد در ماه ژوئن نيز بست زيرا فقط ادعاهايي در رابطه با سطح آلودگي 36 درصدي برخي قطعات سانتريفيوژ P-2 باقي مانده بودند.

وي افزود : ايران اعلام كرد كه اين قطعات از كشورهاي ثالث  خريداري شده  و با همين سطح راديو اكتيويته وارد كشور شده بودند  لذا اين مسأله بيش از اين به لحاظ فني به ايران هيچ  ربطي ندارد و اين كار آژانس است كه منشأ ورود اين قطعات به ايران، توليد كننده و دارنده اين عناصر و چگونگي وجود اين سطح آلودگي را مورد مطالعه قرار دهد ،  بر اين اساس اين دليل كافي براي باز ماندن پرونده ايران  و ادامه سوء ظن در زمينه  نامناسب بودن برنامه هسته‎اي ايران نيست.

در ادامه اين كنفرانس خبري يك خبرنگار ايراني گفت :  وقتي كه وضعيت مشابهي در زمينه مسأله عراق  و آغاز جنگ عراق مطرح شده بود، بوش اميدوار بود كه اين امر به انتخابات او كمك كند ولي گويا بر عكس شد. حالا هم به نظر مي رسيد كه همانطور كه شما اشاره كرديد، صلاح است برنامه ايران  بسته شود زيرا در غير اين صورت  بوش براي انتخاب مجدد كوچكترين شانسي نخواهد داشت. نظر شما در باره ارتباط بين اين پرونده ايراني و ممكن يا غيرممكن بودن انتخاب شدن بوش چيست؟

صفروف در پاسخ گفت : هر تلاش آمريكايي‌ها دربراي باز ماندن پرونده ايران  بي‌آتيه است. اگر آمريكايي‌ها  اميدوارباشند كه بازماندن  “پرونده ايران” به بوش در زمينه انتخاب مجدد كمك كند، اشتباه بزرگي خواهد بود. الآن هم جامعه جهاني هيچ استدلال آمريكا  را باور نمي كند زيرا اين استدلالات   كاملاً  خود ساخته و غيرقابل قبول هستند.

وي بااشاره به همكاري هاي گسترده و فعال ايران با بازرسان آژانس بين المللي انرژي اتمي ياد آور شد: همزمان باانتشار گزارش البرادعي در اول ژوئن هيأت  بازرسان آژانس  راهي ايران شد؟ اين در واقع بدان معناست كه پس از طرح نتيجه ‌گيري‎ها درباره برنامه هسته‌اي ايران، در آخرين لحظه، براي  اطمينان بيشتر، يك هيأت جديد آژانس عازم ايران شد. فقط شب در فرودگاه،  ساعت قبل از آمدن آن‌ها اين موضوع را به مقامات ايراني ابلاغ كرده بودند. و اين آخرين هيأت قبل از اجلاس شوراي حكام نيز اعتراف كرد كه اطلاعاتي درباره وجود نشانه‌هاي هدف نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران ندارد.  و اين بدان معناست كه داده‌هايي كه رياست آمريكا ذكر مي كند، واقع ‌بينانه نيست و از نظر انتخاباتي نمي تواند به نفع بوش باشد.

وي در پاسخ به سوالي ديگر گفت : عده اي نمي خواهند ايران داراي تكنولوژي صلح آميز هسته اي شود چرا كه اگر ايران از اينگونه تكنولوژي برخوردار شود، از نظر فن‌آوري مدرن به كشور كليدي جهان اسلام تبديل خواهد شد. در اين صورت ايران مي تواند در جريان حل و فصل مسايل منطقه ‌اي و جهاني نه تنها خاور نزديك و ميانه بلكه كل سياست جهان، در كشورهاي اسلامي ديگر نفوذ كند. به همين دلايل، هر تلاشي مي كنند كه از رسيدن ايران به اين سطح توسعه تكنولوژيكي جلوگيري كنند.

وي افزود : عده اي همچنين مي ترسند كه ايران از امكان توليد مستقلانه سوخت هسته‎اي و فن‌آوري‌هاي توليد انرژي برخوردار شود زيرا در اين صورت با توجه به پيشرفت تكنولوژي ‌ها، فقط يك گام از ايجاد اتم صلح‌ آميز تا اتم نظامي باقي خواهد ماند. اين ادعا به لحاظ فرضي درست است. ولي اگر اين اصل را بپذيريم، بايد بپذيريم كه هيچ كشور ديگر جهان نبايد تكنولوژي صلح آميز هسته اي داشته‎ باشد.