به گزارش خبرگزاری مهر، علیرضا نادری مسئول بخش رده بندی بندپایان دفتر موزه تاریخ طبیعی سازمان محیط زیست می گوید: تاکنون حدود 190 گونه پروانه در زاگرس شناسایی شده که از این تعداد حدود 150 گونه در زاگرس مرکزی یافت می شوند و حدود 31 گونه اندمیک ایران در منطقه زاگرس هستند اما متأسفانه به دلیل تخریبهای گسترده در سطح منطقه جمعیت بسیاری از این گونه ها به خطر افتاده است.
وی افزود: از مهمترین تهدیدات برای پروانه های منطقه، می توان به چرای بی رویه دامهای محلی، توسعه مزارع کشاورزی و باغات و افزایش مصرف سموم و کودهای شیمیایی، توسعه شهرنشینی، سدسازی، آلاینده ها، ساخت صدها کیلومتر جاده و خطوط انتقال نیرو، قطع درختان جنگلی، آتش سوزی اشاره کرد.
گونه اندمیک Polyommatus fereiduna – منطقه کمران – 3600 متر
به گفته وی همه این عوامل به نابودی اکوسیستم های با ارزش کوهستانی زاگرس که در جهان منحصر به فرد است کمک می کنند این در حالیست که اغلب گونه های اندمیک پروانه های زاگرس در ارتفاعی معادل 2500 تا 4000 متر زندگی می کنند که نشان از وجود شرایط بهتر در این کمربند ارتفاعی دارد اما همین ارتفاعات هم از آسیب ها مصون نمانده است.
این کارشناس اضافه کرد: تقریباً در کمتر نقطه ای از این منطقه کوهستانی امروزه شاهد بکری و دست نخوردگی پوشش گیاهی و جانوری هستیم. تنها شاید در شیبهای بسیار تند صخره ای و حوزه های امن داخل مناطق حفاظت شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست شاهد این موضوع باشیم که این خود تنها درصد بسیار کوچکی از سطح زاگرس میانی را در بر می گیرد.
نادری گفت: بسیاری از جمعیتهای پروانه های اندمیک در زاگرس هم اکنون نابود شده و یا تحت فشار بالای عوامل خارجی بر اکوسیستم زندگی می کنند. برای مثال گونه اندمیکstempfferi Polyommatus که زمانی برای اولین بار در سال 1938 در ارتفاعات بالای 3000 متر شمال شیراز کشف شد، امروزه دیگر به علت چرای بی رویه دامها دیده نمی شود.
گونه بومی و کمیاب Polyammatus در ارتفاعات جنوب فریدون شهر – 3800 متر
وی تاکید دارد که سالها جمعیتهای جدیدی از گونه مزبور توسط Pavel Skala پروانه شناس چک در ارتفاعات بالاتر زاگرس میانی کشف و به ثبت رسید که حداقل نگرانی ناشی از انقراض گونه فوق را کاهش داده ولی با این وجود با گذشت زمان دوباره این نگرانی وجود دارد که جمعیتهای بازمانده نیز روز به روز به سوی ارتفاعات عقب نشینی کرده و نهایتاً منقرض شوند.
به گفته وی در بازدیدهای میدانی از ارتفاعات میانی زاگرس عامل چرای بی رویه کاملاً مشهود است به طوری که دیدن گله های چند ده تایی یا بیشتر بز در ارتفاعات بالای 3500 متر امری عادی به نظر می رسد و همین امر می تواند باعث از بین رفتن گل ها و گیاهان منطقه و نابودی جمعیت پروانه ها شود.
گفتنی است در جهان تاکنون 20 هزار پروانه شناسایی شده که از این میان در حدود 400 گونه درایران یافت شدند.
نظر شما