در پیگیری مطالبات کوتاهی کردیم/ نگاه جمعی نداریم

به گزارش خبرنگار مهر، در کنار تصمیم‌گیری نادرست و غیرکارشناسانه مدیران و مسئولان تئاتری عملکرد هنرمندان تئاتر نیز باعث رقم خوردن شرایط کنونی تئاتر ایران شده است. شرایطی که باعث شده انگیزه خانواده تئاتر برای فعالیت رو به رشد کمرنگ شود.

در پیگیری مطالبات کوتاهی کردیم

کوروش نریمانی نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر در این باره به خبرنگار مهر گفت: نیاز اساسی قشر تئاتری یا راحت‌تر بگویم کارگردان‌های تئاتر به عنوان تولیدکننده، سالن است. ولی این سالن در دست دولت است و متأسفانه شکل به ظاهر خصوصی آن هم در دست نهادهای دولتی است. در نتیجه کارگردان به هر طریقی که بخواهد اثری را به صحنه ببرد باید با بخش‌های دولتی سر و کار داشته باشد و اینکه چه مدیری بر سر کار باشد چالش‌هایی را برای کارگردان ایجاد می‌کند که طی دو سال اخیر این چالش‌ها زیاد شده است.

وی یادآور شد: این چالش‌ها باعث شده تا هنرمندان نتوانند تشکل صنفی مطلوب خود را پیدا کنند و با یک انسجام خوب مطالبات خود را مطرح کنند. همواره مدیران دولتی از این عدم انسجام و کمبود امکانات و نیازهای روز افزون تئاتری‌ها به سالن‌های محدود استفاده کرده‌اند. در این دو سال اخیر بخش دولتی از تعداد سالن‌های محدودی که در مشت داشته به‌عنوان طعمه استفاده کرده و سالن‌ها را به عنوان یک وظیفه در اختیار هنرمندان قرار نداده است.

این نمایشنامه‌نویس و کارگردان شناخته شده تئاتر با اشاره بعد از اجرای نمایش پرمخاطب "جن گیر" حدود سه سال است که اثری را به صحنه نبرده تصریح کرد: دلیل این امر این است که یا برای مدیران فرقی نمی‌کند که ما اجرا کنیم یا نه و یا برنامه مدونی ندارند یا می‌خواهند هنرمندان آنگونه که آن‌ها می‌خواهند کار کنند. معتقدم تحت هر شرایطی کار روی صحنه بردن مناسب نیست. البته موافق هم نیستم که تئاتر ها در صحنه نباشند.

نریمانی معتقد است پیگیری مطالبات مشترک وظیفه هنرمندان تئاتر بوده که متأسفانه در این راه کوتاهی شده است. وی ادامه داد: سال گذشته شورای هنری تئاتر شهر شکل گرفت که می‌توانست در عرصه مدیریت تئاتر راهگشا باشد. شورای هنری که از هنرمندان عرصه تئاتر شکل گرفته بود نتوانست در حد انتظار عمل کند و توقع من خیلی بیشتر از اتفاقی بود که افتاد. پیش از تشکیل این شورا نظرم این بود که نظرات شورا باید تضمین اجرایی داشته باشد و انتخاب‌هایشان بازتاب روز تئاتر ما باشد اما متأسفانه اینگونه نشد.

این هنرمند با سابقه عرصه تئاتر تأکید کرد: بخش دولتی که برخی اجراهای تئاتری را از جامعه دریغ می‌کند در نهایت خود متضرر می‌شود. بخش دولتی گاه با شورای نظارت و گاه با ایجاد اختلاف در بین هنرمندان سعی می‌کند برخی از هنرمندان تئاتر را از گردونه دور نگه دارد.

نگاه جمعی نداریم و نگاه مان فردی است

حسن باستانی از دیگر هنرمندان فعال عرصه تئاتر نیز معتقد است مدیران و هنرمندان هر دو در نابسامانی تئاتر مقصر هستند. وی در این باره گفت: تا وقتی سالن‌های تئاتر کشور محدود و بضاعت بودجه تئاتر آنقدر نیست که اکثر گروه‌های فعال تئاتری را پوشش دهد و تا وقتی که قدرت تصمیم‌گیری فقط دست یک قشر خاص از مدیران تئاتری است، متأسفانه شرایط اینگونه باقی می‌ماند.

این نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر یادآور شد: هنرمند تئاتر برای کار و ارتزاق نیازمند یک سالن است که این سالن می‌تواند تحت پوشش وزارت ارشاد یا شهرداری باشد. در نهایت هنرمند وابسته به یک ارگان می‌شود و ناچار است تسلیم شرایط و خواسته‌های آن نهاد یا ارگان شود. به همین دلیل گروه می‌ماند و برنامه عریض و طویل ارگان مدنظر. تا شرایط اینگونه است نه هنرمند می‌تواند کاری انجام دهد و نه می‌توان امید داشت شرایط بهتر شود.

باستانی با اشاره به افول امکانات و تدارکات و حمایت از تئاتر در سال‌های اخیر گفت: پیشنهاد راه فرار از این وضعیت ساده‌انگارانه است و باید به دنبال راه بهبودی بود. به نظر من خانه تئاتر می‌تواند در این زمینه خوب عمل کند البته با حمایت اعضای خود. اگر گروه‌ها و هنرمندان از طریق صنف خود وارد عمل شوند و هر کسی تنها به فکر خود نباشد، از طریق خانه تئاتر می‌توان درمان را انجام داد.

این هنرمند باسابقه عرصه تئاتر تصریح کرد: ما نگاه جمعی نداریم و نگاه‌مان به خود است و متأسفانه این نگاه جزئی از فرهنگ ما شده است. اگر می‌خواهیم اتفاقی برای تئاتر بیفتد باید خانه تئاتر این تعداد سالن محدود را ساماندهی کند و بودجه اختصاص پیدا کرده به تئاتر نیز به صورت منصفانه در تئاتر هزینه شود.