معرفت نردباني است كه آدمي را به عقل قدسي مي رساند

به گزارش خبرنگار اعزامي گروه دين و انديشه "مهر" از گلستان ، دكتر غلامحسين ابراهيمي ديناني ، استاد فلسفه دانشگاه تهران در ابتدا با ذكر اين مطلب كه ميرداماد و ميرفندرسكي هر دو از حكماي عصر صفوي و معاصر يكديگر بودند گفت : عصر صفوي يكي از اعصار مشعشع اين كشور است كه بستر ايجاد تمدني را فراهم ساخته و تا سال ها تأثير به سزايي داشتند . اما اين دو شخصيت بزرگوار كه در اين دوره با يكديگر معاصر بودند و به خوبي يكديگر را درك كرده بودند ، دو شخصيتي كاملا متباين با يكديگر بودند .

وي در ادامه افزود : ميرفندرسكي تنها كسي بود كه در طول تاريخ اسلام به زبان سانسكريت احاطه داشت . وي كتابي هم از زبان سانسكريت به فارسي نيز ترجمه كرده است . اما آثار كمي از وي به جاي مانده است . در فلسفه وي ظاهرا مشايي است . كتاب رساله صناعيه وي كه به همت استاد جلال الدين آشتياني منتشر شده است به بررسي ماهيت صنعت اختصاص دارد .

دكتر ديناني در ادامه سخنان خود با تأكيد بر اين مطلب كه ميرفندرسكي نبوت را صنعت مي داند اظهار داشت : تمام كوشش حكما و فلاسفه اسلامي ، جمع بين عقل و شرع است اما شرع به معناي نبوت است .

دكتر ديناني خاطر نشان كرد : در چنين مبحثي ما شرع را با عقل مي فهميم و يا عقل را با شرع درك مي كنيم . من فقط طرح مسئله مي كنم و قصد ندارم پاسخگو باشم . عقل و شرع در طول يكديگر هستند يا در عرض يكديگرند .

استاد فلسفه دانشگاه تهران درباره حدوث دهري ميرداماد تصريح كرد : حدوث دهري با تمام عظمت و منزلتي كه دارد جز حدوث ذاتي ميرداماد چيزي نيست . ملاصدرا در تمام آثارش حتي يكبار هم از حدوث دهري سخن نگفته است . اگر چه ملاصدرا حدوث دهري را قبول نداشته و با احترام به استادش سكوت پيشه كرده است .

وي در پايان تأكيد كرد : از نظر ميرفندرسكي معرفت بسان نردبان است . اما امروزه معرفت را بسان پلي تشبيه مي كنند . براستي معرفت پلي است كه از آن مي بايست عبور كرد و يا معرفت نردباني است كه بايد ما را به اوج و عرش برساند ؟ در نظر ميرفندرسكي معرفت نردباني است كه آدمي را به عرش ملكوت الهي و درايت قدسي مي رساند .