به گزارش خبرنگار مهر، 18 تیر، سالروز درگذشت مهدی آذریزدی و روز ملی ادبیات کودک و نوجوان بهانه ای شد تاسراغ نویسنده و پژوهشگری برویم که یکی از پرکارترين استادان ادبيات دانشگاه و موسسات عالي سمنان است. در استان سمنان کمتر کسی است که تنها روزنامه استان را بخواند و اسم استاد منصور فرزامی راد را در این روزنامه ندیده باشد و مقاله های او را نخوانده باشد.
استاد منصور فرزامي راد، 33 سال است و در شهر سمنان به تدريس ادبيات مشغول است. وی پيش از بازگشت به زادگاهش سمنان مدت ده سال در کرمان، معلمي می کرده و از سال 1362 در مراکز تربيت معلم، در سال 1364 در دانشگاه آزاد اسلامي و در سال 1367 در دانشگاه علوم پزشکي و در سال هاي بعد به دانشگاه ها و موسسات عالي سمنان و خارج از اين شهر برای تدريس دعوت شده و اين حکايت همچنان باقي است. مشروح گفتگو با این استاد و نویسنده پرتلاش به شرح زیر است:
چه شد که به نویسندگی رو آوردید و اولین نوشته شما در خصوص چه موضوعی بود؟
در دوره دانش آموزی، قصه می نوشتم اما نوشتن مقاله از دوران دانشجویی و زمانی که شاگرد استاد نادر وزین پور بودم آغاز شد و عنوانش هم نوشته انتقادی درباره پیشوند و پسوند بود و گروهی که نان "عنوان" را می خوردند نه نان دانش و "ملا"یی خود را.
سابق بر این در پژوهش های جمعی حضور داشتم اما اکنون به تنهایی کار می کنم، به نظر من نوشتن هم هنر است و هم ضرورت فردی و فرهنگی و اجتماعی، به تعهدی که با نوع انسان داریم و نیز پاسخی است به نیاز های درونی.
مردم امروزی از مطالعه دور شده اند علت این امر را چگونه ارزیابی می کنید؟
ذائقه متفاوت شده است و غیر از کتاب و روزنامه، مردم آگاهی های خود را از راه های دیگری به دست می آورند و باید شرایط زندگی ماشینی و اقتصادی را هم به آن افزود. اما توصیه بنده به افراد علاقمند در نوشتن این است که به مطالعه همراه با تفکر و استمرار در آن توجه کنند.
یافتن موضوع مناسبی که جامعه به آن نیاز دارد سخت ترین بخش نویسندگی است، اما در خصوص اهمیت نامگذاری روز قلم باید گفت، چون قلم به ساعتی آن کارها بکند که عاجز آید از آن کارها قضا و قدر.
مهمترین مشکلات نویسندگان استان سمنان و راهکار شما برای رفع این مشکلات؟
ندیدن و ندانستن آموزش های حرفه ای مهمترین مشکل است. به همین سبب همه استادند و استاد هم که در مکتب یادگیری حضور نمی یابد. پس باید نخست باور کنند که نمی دانند و گرنه بر همین پاشنه می گردند و شم استاد طوس، فردوسی بزرگ،
چوگویی که وام خرد توختم همه هر چه با یستم آموختم
یکی نغز بازی کند روزگار که بنشاندت پیش آموزگار
به نظر شما استاد نمونه داراي چه ويژگي هايي است؟ سرمشق شما کيست؟
چون هيچ گاه در اين وادي نبوده ام و آن ويژگي هاي مقبول را نداشته ام، از عزيزاني بپرسيد که بصير و مشرف در اين مورد هستند اما سرمشق من در معلمی، استاد فرهيخته و بزرگوارم، "پرويز پيوندي" به سبب انضباط رفتاري، جذبه معلمي، احاطه علمي و اقناع دانش پژوهان در تعليم و تربيت است.
ارزيابي شما از وضعيت تدريس زبان و ادبيات فارسي در مدارس چيست؟
به قول استاد فقيد، دکتر غلامحسين يوسفي، نخست ذوق فرزندان ايراني را مي کشيم سپس به آنان ادبيات مي آموزيم، به نظر بنده پژوهش در عرصه زبان و ادبيات فارسي در دانشگاه ها با جديت پيگيري نمی شود.
آيا کار پژوهشي انجام داده ايد؟ به کدامشان بيشتر علاقه مندید؟
بله، آثار قلمي هر کس به ارجمندي فرزندان اوست.
جز امور ضروري مختصر، باقي به درس و بحث و خواندن و نوشتن مي گذرد. به قول امپراتور مشهور آلمان، فردريک کبير، که اهل فضل و دوستدار فاضلان بود، اگر کتاب نباشد، عشق به خواندن، به جنون تبديل خواهد شد!
اگر استاد زبان و ادبيات فارسي نبوديد چه شغلي داشتيد؟
معلم مي شدم، در سال 80 که زمان جدايي ام از آموزش و پرورش بود، مجله اي که نامش را به خاطر ندارم، پرسيد اگر اکنون قرار بود که شغلي انتخاب کنيد، گزينه شما چه بود؟ گفتم: معلم مي شدم. به قول زنده ياد استاد دکتر مهدي حميدي،
دو چيز بود آنچه مرا پير کرد و کشت بيداد عشق بود و بلاي معلمي ...
آيا مي توان از تحقيقات دانشگاهي در عرصه زبان و ادبيات فارسي استفاده کاربردي کرد؟
بله، با برنامه ريزي درست و بهره گيري از افراد خبره. سوابق تحقيقات (تاليف و ترجمه)، سوابق تحقيقات (ابداعات و ابتکارات)، سوابق ارايه مقاله به کنگره ها و همايش ها، سوابق تدريس، سوابق اجرايي و ستادي. مقالات تحقيقي بسيار که فقط بيش از صد مقاله پژوهشي و بيش از اين مقدار، يادداشت براي روزنامه ها و مجلات از جمله پيام استان سمنان نوشته ام.
سابقه ستادي و مديريتي ندارم؛ هيچ گاه کسي بنده را براي رياست فرا نخوانده است. به همين علت به تخته و گچ پناه برده ام.
براي پيشرفت بيشتر و شکوفايي استعدادهاي دانش آموزان چه راهکار و يا پيشنهاد داريد؟
برای پیشرفت و توسعه فرهنگی باید عاشقاني را دعوت کنند که علم و هنر و فرزانگي را با هم داشته باشند و به نظر بنده دانشجوی موفق کسی است که موقعيت و رسالت خود را درک کند.
آيا به نظر شما مشکل اصلي پژوهش کمبود بودجه است؟
فقط بودجه نيست، انگيزه، عشق و علاقه هم مي خواهد، اگر مي خواهيد اين انگيزه و شيدايي به پژوهش را ببينيد به لغت نامه فارسي (در انجمن لغت نامه) دانشگاه تهران، مراجعه کنيد اما بنده اهمیت پژوهش را تکليفي می دانم و دانشجویان خود را هم به روشن کردن اهداف غايي تشویق می کنم.
چه عواملي را در توسعه پژوهش در کشور موثر مي دانيد؟
بودجه کافي، شيفتگي پژوهشگر، ابزار مناسب.
انوشيروان، براي آوردن کليله و دمنه به ايران، به استناد کتاب "مقدمه شاهنامه ابومنصوري" پانصد خروار (صد و پنجاه هزار کيلو) نقره هزينه کرده است؛ "تو خود حديث مفصل بخوان از اين مجمل"
اهميت برگزاري نمايشگاه ها و ارائه دستاوردهاي پژوهشي چه تاثيري در تشويق پژوهشگران دارد؟
مبناي درس و بحث و مدرسه، يافتن يافته هاي علمي به روز، لازمه پيشرفت هر جامعه اي است.
اگر ابزار مناسبي در اختيار استعدادهاي خاص نباشد و کرامت و شخصيت دانش پژوهان، محفوظ نماند و فرداي بهتري در انتظارشان نباشد، فرار مغزها، استمرار خواهد داشت.
براي آينده چه برنامه هايي را در نظر داريد؟
بخوانم و بگويم و بنويسم و همچنان در خدمت مردم خوب خودمان باشم،
گر دسته گلي نيايد از ما هم هيمه ديگ را بشاييم
بزرگترين آسيب و اشکال محتمل براي محيط دانشجويي چيست؟
دور کردن دانشجو از رسالتي که دارد و عهدي که با فرهنگ و دين و جامعه خود بسته است بزرگترین آسیب و اشکال محتمل برای محیط دانشجویی است. وقتي که مدعي هستيم که ديانت عين سياست ما و سياست عين ديانت ماست، بايد زمينه رشد سياسي فرزندانمان را در کنار رشد زمينه ديني و معرفتي فراهم کنيم.
بزرگترين مشکل دانشگاه هاي ما، جو جمود و تحجر در حوزه علم و فرهنگ است که با حقيقت شناسي و پرهيز از پيروي غير ارادي مي توان این مشکل را از بین برد.
حرف نگفته و نزده که بايد مي گفتيد؟ و سخن آخر؟
هيچ مي داني چرا چون موج
در گريز از خويشتن پيوسته مي کاهم
زان که بر اين پرده تاريک، اين خاموشي نزديک
آنچه مي بينم، نمي خواهم
و آنچه مي خواهم نمي بينم
و اما سخن آخر، بازی شگرف زمانه این است که مدعی را در مقابل آموزگاری می نشاند تا پی به جهل خود ببرد.
.............................
گفتگو از اعظم سالار
نظر شما