به گزارش خبرنگار مهر، شهر قم به عنوان هشتمین شهر پر جمعیت کشور چند سالی است که با مشکل ترافیک دست و پنجه نرم می‌کند. دقایق و ساعات بسیاری از زندگی این مردم امروز در ترافیک خیابان‌ها هدر می‌رود و شلوغی و بی‌نظمی معابر نیز مشکلات صد چندان اجتماعی به وجود آورده است.
از طرفی قم دومین شهر زائرپذیر کشور است که در طول سال 20 میلیون زائر را در خود جای می‌دهد. موضوع دیگر گسترش شهرک‌های اقماری اطراف شهر قم برای کاهش تراکم از محدوده شهر است که نیاز گسترده‌ای به وسایل حمل و نقل عمومی به وجود آورده است. وقتی قرار باشد بخش وسیعی از جمعیت شهر در طول زمان به این شهرک‌های اقماری هدایت شوند، تنها راه توسعه همه جانبه خطوط ریلی برای حمل و نقل سریع و ارزان آنها است.
در همین راستا شورای عالی ترافیک استان دو خط A و B مترو را برای حل کردن این مشکلات طراحی کرد که طبق اصلاحیه همین شورا پوشش مسیر خط B به عهده مونوریل گذاشته شد. طرحی که در تهران با جنجال‌های بسیاری روبه‌رو شد و پس از عدم موفقیت دولت در اجرای این طرح در پایتخت به قم آمد.
خط A قطار شهری قم به عنوان بخشی از بدنه پروژه اصلی متروی قم، پس از امضای قرارداد رسمی با قرارگاه خاتم الانبیاء در سال 90، وارد فاز اجرایی شد. اين خط به طول حدود 14 کیلومتر قرار است از توقفگاه ابتدایی در نزدیکی مسجد مقدس جمکران آغاز و بعد از آن با گذر ازمیدان بقیه الله و میدان ولیعصر(عج) در امتداد خیابان دل آذر تا میدان پلیس ادامه یابد، سپس با عبور از خیابان میرزای قمی، محله چهل اختران، تقاطع غیر همسطح عمار یاسر به چهار راه بازار، پل علیخانی، میدان مطهری، خیابان هدف، میدان سعیدی، خیابان امامزاده ابراهیم(ع) و در ادامه بعد از عبور از تقاطع غیر همسطح راه‌آهن و عبور از مقابل صحن امامزاده ابراهیم(ع)، میدان معصومیه تا میدان کشاورز ادامه پیدا کرده و در انتها به شهرک کامکار برسد.
دسترسی به قطار شهری برای مسافران درون شهری از طریق 14 ایستگاه که به ترتیب از A1 تا A14 نامگذاری شده‌اند پیش‌بینی شده و سکوهای مسافرگیری در تمام ایستگاه‌ها در طرفین خط ریلی قرار دارد و بدون قوس است.
متوسط طول ایستگاه‌ها 109 متر و فاصله مرکز به مرکز ایستگاه‌های متوالی بین 660 تا هزار و 980 متر یعنی به طور متوسط یک کیلومتر است.
جابه‌جایی 23 هزار و 500 نفر در ساعت
ایجاد سامانه ریلی و احداث خط A متروی قم با ظرفیت جابه‌جایی مسافر در ساعت به مقدار 23 هزار و 500 نفر می‌تواند روند ترافیک در شهر قم را متحول کند. البته باید در نظر داشت که تنها راه‌اندازی این طرح کارساز نیست. باید به عواملی که موجب اقبال مردم می‌شود نیز نگاهی داشت. گذشته از این مسیر ظرفیت خاصی دارد که مسئول بخشی ترافیک شهر قم است و هنگامی این اثربخشی کامل شود که مکمل خطوط دیگر حمل و نقل ریلی باشد.
ایجاد سامانه ریلی در شهر قم مطابق کریدورهای پیشنهادی، منافعی زیادی از جمله کاهش میزان مصرف بنزین سالانه به میزان 44 درصد، کاهش میزان انتشار آلاینده‌های مونوکسید کربن 33 درصد، HC حدود 57 درصد و NOX حدود هفت درصد و43 درصد کاهش زمان سفر را خواهد داشت.
توقف در ایستگاه بیپولی
عباس ذاکریان، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای اسلامی شهر قم با اشاره به هزینه هزار میلیارد تومانی متروی قم اظهار کرد: اگر بخواهیم این طرح به موقع عملیاتی شود باید در سال 200 میلیارد تومان بودجه به آن تزریق شود.
وی با اشاره به اینکه طرح مونوریل قم از آنجا که نزدیک به بهره‌برداری رسیده بود به عنوان یکی از طرح‌های مهر ماندگار بودجه خوبی کسب کرد، افزود: با این حال با توجه به شرایط اقتصادی کنونی نمی‌توانیم برای مترو منتظر بودجه دولت شویم و باید از طریق درآمدهای جایگزین مانند اختصاص درآمدهای شهرداری، فایناس و یا فروش اوراق مشارکت این طرح را پیش ببریم.
حسن بختیاری، عضو دیگر شورای شهر قم با این نظر مخالف است. او به خبرنگار مهر می‌گوید شهرداری در موضوع مترو تنها برای مسائلی مانند تملک دپوی مترو و تعداد محدودی از ایستگاه‌ها وارد میدان می‌شود و باقی بودجه باید مانند شهرهای دیگر از طریق دولت تامین شود.
وی با اشاره به اینکه به علت شرایط شهر قم لازم است که دولت نگاه ویژه به تامین اعتبارات برای متروی شهر قم داشته باشد، ابراز داشت: تا به حال این اعتبارات به موقع تامین نشده و نتیجه همین است که طرح به حالت نیمه تعطیل درآمده است.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم با اشاره به اینکه نمایندگان مجلس باید ردیف بودجه مخصوصی برای متروی قم در نظر بگیرند، اظهار کرد: فقط شهرداری تهران به علت داشتن منابع مالی خاص توانسته از عهده ساخت متروی این شهر بربیاید و در باقی شهرها دولت به توسعه مترو کمک می‌کند.
بختیاری معتقد است که پیمانکاری که برای ساخت متروی قم در نظر گرفته شده، پیمانکار توانمندی است و اگر دولت رقم حداقلی سالی 100 میلیارد تومان را نیز به این طرح اختصاص داده بود، کار تعطیل نمی‌شد.
روزهای سخت ترافیکی قم
شهر قم با جمعیت بالغ بر یک میلیون نفر و رشد سالانه 3 درصد هشتمین شهر کشور به لحاظ جمعیت محسوب می‌شود. این شهر به دلیل وجود بارگاه حضرت معصومه (س) دومین شهر زیارتی کشور پس از شهر مشهد است و روزانه پذیرای زائران و مسافران زیادی از سایر نقاط است.
حمل و نقل به عنوان یکی از شاخص‌های مهم توسعه به صورت معضلی غیر قابل اجتناب هزینه‌های فراوانی را بر جای می‌گذارد. اتلاف وقت، مصرف سوخت، تصادفات ترافیکی و آلودگی هوا از مهم‌ترین خسارات و صدمات حمل و نقل به شمار می‌آیند.
محمد متین‌فرد، معاون سازمان قطار شهری قم با اشاره به اهمیت راه‌اندازی مترو برای شهر قم می‌گوید: ایجاد سامانه ریلی و احداث خط A متروی قم با ظرفیت جابه‌جایی مسافر در ساعت به مقدار 23 هزار و 500 نفر ضمن بهبود وضعیت ترافیکی و حمل و نقل شهر قم منجر به کاهش آلودگی هوا، رضایت خاطر و سلامت شهروندان و مجاوران بارگاه کریمه اهل بیت(س) و خیل زائران مسجد مقدس جمکران خواهد شد.
وی ادامه داد: ایجاد سامانه ریلی در شهر قم مطابق کریدورهای پیشنهادی، منافعی خواهد داشت که مسائل اقتصادی و زیست محیطی بخشی از آن هستند. این سامانه حمل و نقل ریلی به عنوان یکی از پاک‌ترین، سالم‌ترین، سریع‌ترین، ایمن‌ترین و به صورت کلی کارآمدترین شبکه حمل و نقل انبوه، نقش انکارناپذیری در حل مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی ناشی از معضلات ترافیک شهر قم خواهد داشت.
معاون سازمان قطار شهری قم با اشاره به آینده‌ای که برای طرح مترو پیش‌بینی می‌شود، گفت: با توجه به مجموعه اقدامات صورت گرفته در خصوص تامین منابع مالی مورد نیاز پروژه از جمله فروش اوراق مشارکت و استفاده از فاینانس و همچنین امکان استفاده از ردیف بودجه عمرانی پیش‌بینی می‌شود وضعیت مالی پروژه در سال جاری بهبود یابد.
این طرح تاکنون بیش از یک کیلومتر پیشروی نداشته اما سازمان قطار شهری قم هنوز به تامین شدن منابع مالی آن و پیشروی طرح در آینده نزدیک امیدوار است.
نظر شما