به گزارش خبرگزاری مهر، در حالی که حدود 50 روز از توافق اولیه هسته‌ای میان ایران و گروه 5+1 گذشته است، سیاستمداران در پای میز مذاکرات یا در اظهارنظرهای خود به دنبال دستیابی به اهداف خود هستند، کارشناسان و متخصصین آکادمیک نیز همچنان به اظهارنظر درباره قرارداد و پیامدهای آن می‌پردازند که برخی جنجالی نیز بودهاند و واکنش گستردهای در پی داشتهاند.
رابرت کافمن در سایت آمریکایی Orange County Register در این زمینه مینویسد: "مباحثات درباره برنامه هسته‌ای ایران شدت میگیرد. دولت اوباما و منتقدان درباره چگونگی رسیدن به هدفِ عدم ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران شدت یافتهاند. رئیس جمهور ترجیح می‌دهد درباره یک تفاهم با ایران مذاکره کند. تحریمهای سازمان ملل را ملغی کند و در مقابل این قول را بدهد تا آستانه سلاح هسته‌ای عبور نکند. آنهایی که درباره حسن نیت ایران مردد هستند، طرفدار روش قدرتمدارانهتری هستند، از جمله اعمال تحریمهای شدیدتر علیه ایران و تهدیدی معتبر در زمینه استفاده از قوه قهریه در صورت لزوم."
اما یکی از موارد جنجالی فوق، تحلیل استفن والت استاد برجسته دانشگاه هاروارد آمریکا بود. وی در مطلب خود به بررسی موافقین و مخالفین توافق ژنو میپردازد و مینویسد: "بسیاری از کسانی که حامی قرارداد کنونی هستند اعتقاد دارند 1) رهبران ایران افراد منطقی هستند که به دنبال پیشبرد منافع ملی ایران هستند، 2) ایران هنوز تصمیمی مبنی بر تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای نگرفته است... و 3) دستیابی به بمب باعث نخواهد شد ایران را یک شبه بدل به یکی از قدرتهای اصلی دنیا کند و به طور حتم توانایی تهدید اسرائیل یا همسایگانش [به حمله اتمی] را نخواهد داشت."
وی اعتقاد دارد طبق این نظر، دیگر یک توافق نهایی که برنامه هسته‌ای ایران را به عقب براند، دیگر از ارزش چندانی برخوردار نیست زیرا ایران به دنبال سلاح نیست و حتی در صورت داشتن چند بمب هم، تاثیری نخواهد داشت.
والت معتقد است در حالی که عربستان و رژیم صهیونیستی از نفوذ بیشتر ایران در منطقه میهراسند، "نفع راهبردی اصلی آمریکا در خاورمیانه بزرگ، توازن قوا بدون داشتن یک کشور غالب است."
هراس آمریکا و اسرائیل درباره دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، مشروع نیست
کافمن در ادامه مطلب خود این دیدگاه را مطابق با نظریه استادِ والت یعنی "کنت والتز" که یکی از برجستهترین اساتید روابط بینالملل زمان خود بود، میداند. در حالی که بسیاری از کارشناسان اشاعه سلاح هسته‌ای را خطرناک میدانند، وی عکس این نظر را داشت. کافمن مینویسد: "از منظر وی، یک ایران مسلح هسته‌ای به طور قابل توجهی به ثبات منطقه خاورمیانه کمک خواهد کرد. پس آمریکا به جای مخالفت، باید از آن استقبال کند. "
والتز و والت هر دو از نحوه تحلیل خود از عواقب برخورداری ایران از سلاح هسته‌ای از پارادایم نو-رئالیسم متابعت میکنند. طبق این نظریه تمام کشورها -بدون در نظر گرفتنِ مشخصات نظام و رهبرانی که دارند، در صحنه سیاست بینالملل به یک نحو و منطقی عمل میکنند.
والتز معتقد است قانون بازدارندگی هسته‌ای درباره ایران هم مصداق دارد و مشابه به بحث آمریکا و شوروی در زمان جنگ سرد است. وی نتیجهگیری می‌کند هراس آمریکا و اسرائیل درباره دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، مشروع نیست.
نظر شما